3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun geçici üçüncü maddesi uyarınca,
serbest bölgelerde istihdam edilen personelin ücretlerinin gelir vergisinden
istisna edilmesine ilişkin açıklamalar 12.03.2009 tarih ve 27167 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan 1 Seri No'lu 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu Genel
Tebliğinde yapılmış olup, Danıştay tarafından bu Tebliğin uygulanması konusunda
verilen karara ilişkin açıklamalar bu sirkülerin konusunu oluşturmaktadır.
2. Konu İle İlgili Mevzuat ve Yargı Kararları
Söz konusu Tebliğin, "3.4. Muhtasar Beyannamenin Verilmesi ve
Tecil-Terkin Uygulaması" başlıklı bölümünde; "İstisna kapsamında
değerlendirilen ücretler üzerinden hesaplanan gelir vergisi, muhtasar
beyannameyle genel hükümlere uygun olarak beyan edilecektir.
3218 sayılı Kanun kapsamında istisna edilecek tutar, Ek:1'de yer alan
"Gelir Vergisi Tevkifat Tutarlarına İlişkin Bildirim"in "İstisna edilecek tutara
ilişkin bilgiler" Tablosunun (g) sütununda gösterilecektir. Bu sütunda yer alan
tutar, Muhtasar Beyannamenin "TABLO-2 Tahakkuka Esas İcmal Cetveli" bölümünün
"3/b- Tecil Edilecek Tutar" satırına aktarılacak ve vergi dairesince bu tutarlar
tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil edilecektir.
İstisna uygulamasından yararlanan mükelleflerin yurt dışı ihracat
tutarının toplam satış tutarına oranı, %85 veya üzerinde gerçekleştiğinin YMM
faaliyet raporu ile tespit edilmesi halinde, vergi dairesince tecil edilen vergi
terkin edilecektir.
Öte yandan, serbest bölgede üretim faaliyetinde bulunan işletmelerde
çalıştırılan ve yıl içinde gelir vergisi tevkifatı yapılmış olan işçi ücretleri
de, işverenin yıl sonu itibarıyla ürettikleri ürünlerin %85'ini yurt dışına
ihraç etme şartını gerçekleştirmesi halinde, gelir vergisi istisnasından
yararlanılabilecektir.
Bu işverenler, Ek:2'de yer alan Bildirimi, Aralık ayına ait muhtasar
beyannamenin verilme süresi içinde ilgili vergi dairesine vereceklerdir. Bunun
üzerine, yıl içinde verilen muhtasar beyannameler üzerinden hesaplanan ve ödenen
ücretlere ilişkin gelir vergisi tevkifat tutarları, bu Tebliğle belirlenen
koşullarla ilgili vergi dairesi tarafından 213 sayılı Kanun hükümlerine göre
düzeltme işlemi yapılarak mükellefe red ve iade edilecektir."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Aynı Tebliğin "İstisna Şartlarının Gerçekleşmemesi" başlıklı 5 inci
bölümünde ise, "Serbest bölgede faaliyette bulunan mükelleflerin
imal ettikleri ve yurt dışına ihraç ettikleri ürün satış tutarlarının ürün
toplam satış tutarlarına oranı, Kanunda öngörülen oranda gerçekleşmemesi
halinde, yıl içinde vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil edilen
gelir vergisi işverenden cezasız olarak, gecikme zammıyla birlikte tahsil
edilecektir.
Bu durumdaki mükellefler tarafından Ek:1'de yer alan ve aylık muhtasar
beyanname ekinde ilgili vergi dairesine verilerek vergi dairesince tecil edilen
gelir vergisi tutarı, vergi cezası uygulanmadan 6183 sayılı Kanunun 51 inci
maddesinde yer alan oranda gecikme zammıyla birlikte tahsil
edilecektir.
213 sayılı Kanun hükümlerine göre düzeltme işlemi yapılarak mükellefe
gelir vergisi kesintisinin red ve iade edilmesi durumunda, tahsil edilen gecikme
zammı iade konusu olmayacaktır..." açıklamasına yer verilmiştir.
Anılan Genel Tebliğin bazı bölümlerinde yer alan çeşitli ibareler ve
örneklerin iptali ve dava sonuçlanıncaya kadar yürütmenin durdurulması talebiyle
açılan dava sonucu, konu ile ilgili olarak Danıştay Dördüncü Dairesi, 08.10.2009
tarihli ve Esas No:2009/5196 sayılı kararı ile söz konusu Genel Tebliğin
"İstisna Şartlarının Gerçekleşmemesi" başlıklı 5 inci bölümünde yer
alan ‘213 sayılı Kanun hükümlerine göre düzeltme işlemi yapılarak
mükellefe gelir vergisi kesintisinin red ve iade edilmesi durumunda, tahsil
edilen gecikme zammı iade konusu olmayacaktır.' şeklindeki
açıklaması için yürütmenin durdurulmasına karar vermiş olup, bu karar Danıştay
Vergi Dava Daireleri Kurulunun 25.12.2009 tarih ve YD İtiraz No:2009/59 sayılı
kararı ile kesinleşmiştir.
Buna göre, esasa ilişkin hüküm verilinceye kadar, anılan düzenlemeye ilişkin
olarak uygulamada, yukarıda açıklanan yürütmenin durdurulması kararı dikkate
alınarak işlem yapılması gerekmektedir.
Duyurulur.
Mehmet
KİLCİ
Gelir İdaresi
Başkanı