1- Giriş:

4760 sayılı ÖTV Kanununun 7/2. maddesinin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen araçların sakatlık derecesi %90 veya daha fazla olan malul ve engelliler ile bizzat kullanma amacıyla sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malul ve engelliler tarafından 5 yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiştir.

Ayrıca, aynı maddenin (c) bendi hükmüyle, söz konusu araçları istisna kapsamında ilk iktisabından sonra 5 yıl geçmeden deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle hurdaya çıkaran malul ve engelliler tarafından ilk iktisabı da  ÖTV'den müstesna tutulmuştur.

Bu hükümlere göre, ÖTV Kanununun 7/2. maddesinin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen araçları ÖTV istisnasından yararlanarak ilk iktisabını yapanlar, ilk iktisap tarihinden itibaren 5 yıl geçmeden ikinci bir aracı iktisaplarında istisnadan yararlanamamaktadır. Ancak istisnadan yararlanarak iktisabını yaptığı aracı deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle hurdaya çıkaran malul ve engelliler, hurdaya ayrılan aracın ilk iktisabından itibaren 5 yıl geçmemiş olsa dahi ikinci bir aracı iktisaplarında ÖTV istisnasından yararlanabileceklerdir. Bu durumda ikinci aracın ilk iktisap tarihinden itibaren 5 yıl geçmedikçe, bir başka aracın iktisabında ÖTV istisnası uygulanamayacağı tabiidir.

2- Yapılan Düzenleme:

ÖTV Kanununun 7/2. maddesiyle düzenlenen istisna kapsamında işlem yapacak olan motorlu araç ticareti yapanların, alıcıların 5 yıl içinde bu istisnadan yararlanıp yararlanmadığını, yararlanmış olanların araçlarının deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle hurdaya çıkarılıp çıkarılmadığını tespit etmeleri amacıyla, malul ve engellilerin kimlik bilgileri ile istisnadan yararlandıkları araçların ilk iktisap dönemlerini "http://www.gib.gov.tr/ / İnternet Vergi Dairesi / Sorgulamalar / Sakatlık İstisnası" başlığı altından takip etme imkânı sağlanmıştır.

Motorlu araç ticareti yapan mükellefler, vergi dairesi başkanlıkları ve defterdarlıklar ile Gümrük Müsteşarlığının, bir ay içinde istisna kapsamında araç iktisap edenlerle ilgili olarak hazırlayıp takip eden ay sonuna kadar Başkanlığımıza gönderdiği bildirimlere göre aylık periyodlar halinde güncellenen söz konusu listeyi İnternet Vergi Dairesinden sorgulayabileceklerdir. Bu amaçla motorlu araç ticareti yapan mükelleflerin, var ise mevcut kullanıcı kodu, parola ve şifrelerini kullanmaları,  şifreleri yok ise bağlı bulundukları vergi dairesinden kullanıcı kodu, şifre ve parola almaları gerekmektedir.

Bu şekilde internet vergi dairesinden yapılacak sorgulamalarda, "Sorgulamalar" bölümünden "Sakatlık İstisnası Bilgileri" bölümü seçilecektir. Sakatlık istisnası durumu sorgulanacak kişinin vergi numarası veya T.C. kimlik numarası yazılmak suretiyle sorgulama yapılabileceği gibi, "adı soyadı, baba adı ve doğum yılı" bilgileri yazılmak suretiyle de sorgulama yapılabilecektir.

Sorgulama yapılan kişinin daha önce ilk iktisabını yaptığı araç için ÖTV istisnasından yararlanmış olması halinde "Vergi Numarası/T.C. Kimlik Numarası, Adı Soyadı, Baba Adı, Ana Adı, Doğum Yılı", "Aracın Alındığı Dönem" ile birlikte "Aracın Hurdaya Ayrılma Dönemi" bilgisi de görünecektir. Bu dönem, istisnadan yararlanılarak satın alındıktan sonra hurdaya ayrılan aracın hurdaya ayrıldığı dönem olup, "Aracın Alındığı Dönem" ile "Aracın Hurdaya Ayrılma Dönemi"nin farklı olması halinde, "Aracın Alındığı Dönem"den itibaren 5 yıl geçmiş olup olmadığının göz önüne alınması gerekmektedir.

3- Sonuç:

ÖTV Kanununun 7/2. maddesiyle düzenlenen istisna kapsamında işlem yapacak olan motorlu araç ticareti yapanlar, alıcıların daha önce bu istisnadan yararlanıp yararlanmadığını, yararlanmış ise istisnadan yararlandığı tarihten itibaren (ay bazında) 5 yıl geçip geçmediğini internet vergi dairesinden sorgulama yapmak suretiyle tespit edebileceklerdir.

Vergi daireleri ve gümrük idaresince bu kapsamda yapılan ilk iktisaplara ilişkin bilgilerin takip eden ayın 20'sine kadar bildirildiği ve bu bilgilerin bilgi işlem sisteminde yer almasının belli bir süreyi aldığı dikkate alınarak, istisnadan yararlanılan aracın veya hurdaya ayırmak suretiyle ikinci defa istisnadan yararlanılan aracın iktisap tarihi ile bu bilgilerin güncellenme tarihi arasında iki aylık süre bulunduğunun yapılacak sorgulamalarda dikkate alınması gerekmektedir.

Motorlu araç ticareti yapanlar ile istisnadan yararlanmak isteyen malul ve engelliler arasında sorgulama bilgilerine ilişkin ihtilaf doğması halinde, ilgili vergi dairelerinden bilgi alınması mümkün bulunmaktadır.

Duyurulur.

M. Akif ULUSOY

Gelir İdaresi Başkanı