BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı;
işçinin, gazetecinin ve gemi adamının; ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki
her türlü istihkakının bankalar aracılığıyla ödenmesine ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 22/4/1926 tarihli ve 818 sayılı Borçlar Kanunu, 13/6/1952
tarihli ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki
Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun, 20/4/1967 tarihli ve 854 sayılı Deniz İş
Kanunu ile 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında çalıştırılan
işçi, gazeteci ve gemi adamının ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her
türlü istihkakını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; Borçlar
Kanununun 323 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları, Basın Mesleğinde
Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 14
üncü maddesinin birinci fıkrası, Deniz İş Kanununun 29 uncu maddesinin birinci
fıkrası ile İş Kanununun 32 nci maddesinin üçüncü
fıkrası hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte
geçen;
a)
Banka: Mevduat bankaları ile katılım bankalarını,
b)
Borçlar Kanunu: 22/4/1926 tarihli ve 818 sayılı Borçlar
Kanununu,
c)
Deniz İş Kanunu: 20/4/1967 tarihli ve 854 sayılı Deniz
İş Kanununu,
ç)
Hesap: Mevduat bankaları nezdinde açılan vadesiz mevduat hesabını veya katılım
bankaları nezdinde açılan özel cari hesabı,
d) İş
Kanunu: 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş
Kanununu,
e)
Ödeme: Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her türlü istihkak
ödemelerini,
f)
5953 sayılı Kanun: 13/6/1952 tarihli ve 5953 sayılı
Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi
Hakkında Kanunu,
ifade eder.
(2) Bu
Yönetmelikte geçen diğer kavramlar; Borçlar Kanunu, 5953 sayılı Kanun, Deniz İş
Kanunu, İş Kanunu ile 5411 sayılı Bankacılık Kanununda belirtilen anlamlarıyla
kullanılmıştır.
İKİNCİ
BÖLÜM
İşçiye,
Gazeteciye ve Gemi Adamına Yapılan Ödemelerin
Bankalar
Aracılığıyla Yapılması
Borçlar Kanununa tabi olarak çalışan işçiye
yapılan ödemeler
MADDE 5 – (1) Borçlar
Kanununa tabi olarak işçi çalıştıran iş sahiplerince, işçinin sözleşmede
gösterilen veya adet olan ya da kendisinin bağlı bulunduğu genel vekâletname ile
belirlenen her türlü ödemelerden öncelikle kanunî kesintiler yapıldıktan sonra
işçiye net olarak ödenecek bakiye tutarının bankalar aracılığıyla ödenmesi
hususunda iş sahiplerine zorunluluk getirilip getirilmemesi ve bu zorunluluğun
kapsamı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile Hazine
Müsteşarlığından sorumlu Devlet Bakanlığı tarafından müştereken belirlenir.
5953 sayılı Kanuna tabi olarak çalışan
gazeteciye yapılan ödemeler
MADDE 6 – (1) 5953 sayılı Kanuna tabi
olarak Türkiye genelinde en az 10 gazeteci çalıştıran işverenler,
çalıştırdıkları gazeteciye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî
kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle
yükümlüdürler.
Gazete ve mevkutelerde, haber ve fotoğraf
ajanslarında gazeteci haricinde çalıştırılan işçiye yapılan
ödemeler
MADDE 7 – (1) Gazeteci
çalıştıran işverenler, aynı zamanda 5953 sayılı Kanun hükümleri dışında kalan ve
İş Kanununda “işçi” tanımına giren kimseleri çalıştırmaları hâlinde,
çalıştırılan gazeteci sayısı ile işçi sayısı toplamının en az 10 olması
durumunda, çalıştırdıkları gazeteci ve işçiye o ay içinde yapacakları her türlü
ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar
aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler.
Deniz İş Kanununa tabi olarak çalışan gemi
adamına yapılan ödemeler
MADDE 8 – (1) Deniz İş Kanununa tabi
olarak Türkiye genelinde en az 10 gemi adamı çalıştıran işverenler veya işveren
vekilleri, çalıştırdıkları gemi adamına, o ay içinde yapacakları her türlü
ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar
aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler.
Gemi adamına yapılan ödemeler için açılan
banka hesap numarasına akitte yer verilmesi
MADDE 9 – (1) Hizmet akdi, işveren veya
işveren vekili ile gemi adamı arasında, yazılı olarak Deniz İş Kanununun 6 ncı maddesinde belirtilen unsurları içerecek şekilde
yapılır.
(2)
Hizmet akdinde, ücretin ödeme zamanı ve yeri ile gemi adamının ödemelerinin
yapılacağı banka hesap numarası da bulunur.
İş Kanununa tabi olarak çalışan işçiye
yapılan ödemeler
MADDE 10 – (1) İşyerleri ve
işletmelerinde İş Kanunu hükümlerinin uygulandığı işverenler ile üçüncü kişiler,
Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısının en az 10 olması hâlinde,
çalıştırdıkları işçiye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî
kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle
yükümlüdürler.
Zorunluluk hâli
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında
banka aracılığıyla ödeme yapması gereken işverenler, işveren vekilleri veya
üçüncü kişiler, işyerlerinin bulunduğu mahalde banka şubesi bulunmaması ya da
çalışanlara banka aracılığıyla ödeme yapılmasına imkân bulunmaması hâlinde
ödemeler, T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü şubeleri aracılığıyla
yapılır.
Ödemelerin niteliğinin
belirtilmesi
MADDE 12 – (1) Bu Yönetmelik
kapsamındaki işveren, işveren vekili ve üçüncü kişiler tarafından yine bu
Yönetmelikte belirtilen kişilere bankalar aracılığıyla yapılan her türlü
ödemelerde ödemelerin niteliği, hesabın açıklamasında
belirtilir.
Ödemelerin brüt olarak hesaba yatırılma
zorunluluğunun getirilmesi
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelikte
belirtilen işverenleri veya işveren vekillerini veyahut üçüncü kişileri,
yapacakları ödemeleri bankalar nezdinde açılacak hesaplara brüt olarak
yatırmaları hususunda zorunlu tutmaya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,
Maliye Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlık müştereken
yetkilidir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
İdarî Para
Cezaları
Gazeteciye yapılan ödemelerin bankalar
aracılığıyla yapılmaması hâlinde uygulanacak idarî para
cezası
MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında
zorunlu tutulduğu hâlde gazeteciye yapılan ödemeleri bankalar aracılığıyla
yapmayan işverene, 5953 sayılı Kanunun 27 nci
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığının ilgili birimi tarafından idarî para cezası
verilir.
Gemi adamına yapılan ödemelerin bankalar
aracılığıyla yapılmaması hâlinde uygulanacak idarî para
cezası
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında
zorunlu tutulduğu hâlde gemi adamına yapılan ödemeleri bankalar aracılığıyla
yapmayan işverene veya işveren vekiline, Deniz İş Kanununun 51 inci maddesinin
ikinci fıkrası uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının geminin bağlama
limanının bulunduğu yer ilgili birimince idarî para cezası verilir.
İşçiye yapılan ödemelerin bankalar
aracılığıyla yapılmaması hâlinde uygulanacak idarî para
cezası
MADDE 16 – (1) İşçiye,
İş Kanunundan veya toplu iş sözleşmesinden veyahut iş sözleşmesinden doğan
alacaklarını, bu Yönetmelik kapsamında zorunlu tutulduğu hâlde bankalar
aracılığıyla ödemeyen işverene veya işveren vekiline veyahut üçüncü kişiye, İş
Kanununun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendi uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili birimi tarafından
idarî para cezası verilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Son
Hükümler
Yürürlük
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik 1/1/2009 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18 – (1) Bu Yönetmelik
hükümlerini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Maliye Bakanı ve Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan birlikte
yürütür. |