Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin
amacı, 31/5/2006 tarihli ve
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu ve bu Kanunla mülga/bazı hükümleri mülga kanunlara göre gelir/aylık
almakta olan gelir/aylık sahiplerinin ödeme ve yoklama işlemlerinin usul ve
esaslarını belirlemek ve düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ,
5510 sayılı Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir veya aylık
almakta olanlar ile gelir veya aylık bağlanacak sigortalı ve hak sahiplerinin
gelir/aylık ödeme ve yoklama işlemlerine ilişkin usul ve esasları
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Tebliğ, 28.08.2008 tarihli ve 26981 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sosyal
Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4
–
(1) Bu Tebliğin
uygulanmasında;
a) Aylık: Malûllük, yaşlılık
ve ölüm sigortaları ile vazife malullüğü halinde yapılan sürekli ödemeyi,
b) Gelir: İş kazası veya
meslek hastalığı halinde sigortalıya veya sigortalının ölümü halinde hak
sahiplerine yapılan sürekli ödemeyi,
c) Hak sahibi: Sigortalının
veya sürekli iş göremezlik geliri ile malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık
aylığı almakta olanların ölümü halinde, gelir veya aylık bağlanmasına veya
toptan ödeme yapılmasına hak kazanan eş, çocuk, ana ve
babasını,
ç) Kanun:
31/5/2006 tarihli ve
5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununu,
d) Kurum: Sosyal Güvenlik
Kurumunu,
e) Ödeme dönemi: Bu Kanuna
göre bağlanan gelir ve aylıkların, ödeme tarihinden takip eden ödeme tarihine
kadar geçen süreyi,
f) Vazife
malullüğü: Kanunun 47 nci maddesinde belirtilen vazife
veya harp malullüğü hallerini,
g) Yönetmelik: Sosyal
Güvenlik Kurumu Sosyal Sigorta İşlemleri
Yönetmeliğini,
ğ) Verese ödemesi: Sigortalı ve hak sahiplerinin sağlığında hak edip de
alamadığı gelir/aylıklarından varislere yapılacak
ödemeleri,
ifade
eder.
Gelir ve aylıkların
ödenmesi
MADDE 5 – (1) Devredilen sosyal güvenlik
kuruluşlarından Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı, T.C. Emekli Sandığı Genel
Müdürlüğü ve Bağ-Kur Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen (506 ve 2925 sayılı
kanunlara göre ödenen gelir ve aylıklar tahsis numarasının son rakamına göre her
ayın 17 ila 26 ncı, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara göre
ödenen aylıkların her ayın 25 ila 28 inci, 5434 sayılı Kanuna göre ödenen
aylıklar ise ayın 1 ila 5 inci günleri) dönem ve tarihlerde gelir ve aylıkların
Kanunun yürürlük tarihinden itibaren peşin olarak ödenmesine devam edilir; Kurumca, gelir ve
aylıkların ödenme dönem ve tarihlerinin yeniden belirlenmesi halinde, bu husus
ayrıca duyurulur.
(2) Ödeme dönem ve tarihlerinin Kurumca yeniden düzenlenmesi halinde,
ödeme tarihleri öne alınanların gelir ve aylıklarından bu sebeple bir kesinti
yapılmaz, ödeme tarihleri ileri alınanlara ise bir ayı aşan gün karşılığı kadar
fark ödenir.
(3) Ödeme günü
Cumartesi gününe rastlayan grubun ödemesi Cuma, Pazar gününe rastlayan grubun ödemesi ise Pazartesi günkü grup ile
birleştirilerek yapılır.
(4) Ödeme günlerinden herhangi birinin Cumartesi veya Pazar günü dışında resmi tatil gününe rastlaması halinde, ödemelerin hangi tarihlerde yapılacağı, Kurumca belirlenerek ilan edilir.
(5) Ödeme günlerinin hafta sonu
veya resmi tatil gününe rastlaması nedeniyle,
erken ödeme
yapılan sigortalı ve hak sahiplerine ödenen gelir ve aylıklar geri
alınmaz.
(6) Sigortalı ve hak sahiplerinin gelir ve aylıklarının ödenmesine ilişkin usul
ve esaslar
bankalar ve Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü (PTT) ile
imzalanacak protokollerle belirlenir.
(7) Kurumca gelir ve aylık bağlananlara, bu gelir ve aylıkların ödenmesi sırasında ilgili banka veya PTT personeline gösterilmek üzere
birer tanıtım kartı verilebilir, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce
verilmiş bu nitelikteki kart veya belgeler de yenisi verilinceye kadar geçerli
sayılır.
(8)
Sigortalı veya hak sahiplerine bir defaya özgü olarak ödenecek olan toptan ödeme
ve verese ödemeleri, mevduat veya posta çek hesabı açılmadan ilgili ödeme
merkezleri aracılığı ile ödenir.
(9)
PTT ile yapılacak protokollerde belirlenen yaşın üzerinde olanlar ile başkasının
bakımına muhtaç olduğu tespit edilen sigortalı ve hak
sahiplerinin gelir/aylıkları, protokolde belirtilecek usul ve esaslar dahilinde
yazılı istekleri üzerine PTT aracılığıyla, bildirdikleri adreslerde kendilerine
ödenebilir.
(10) Uluslararası
sosyal güvenlik sözleşmesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yurtdışında sürekli
ikamet edenlerin gelir ve aylıkları, yazılı istekleri halinde, masrafları
kendilerince karşılanmak üzere yurtdışı hesaplarına transfer
edilir.
(11) On sekiz yaşını doldurmamış ve ergin olmayan
çocuklara, kısıtlılara veya kendisine kayyım tayin edilen kimselere ait
gelir/aylıklar, bunların veli, vasi veya kayyımlarına ödenir.
(12) Veli, vasi veya kayyımlarına yapılacak
ödemelerde, sigortalı veya hak sahibine ait gelir/aylığı alma yetkisi
bulunduğunu açıkça belirten ve noterlikçe onaylanmış vekaletnamenin veya kesinleşmiş mahkeme kararı örneği, ödeme
merkezlerinin ilgili personeline ibraz edilmesi şarttır.
Yoklama işlemleri
MADDE 6 – (1) Gelir veya
aylık almakta iken ölen yada gerekli koşulları
kaybedenlerin zamanında belirlenerek, öncelikle bunlar adına yapılan ödemelerin
durdurulması, daha sonra da gelir/aylığın kesilerek varsa yersiz ödemelerin geri
alınması amacıyla bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen usul ve esaslar
dahilinde yoklama işlemleri yapılır.
(2) Gelir/ aylık alanlar için
gelir/aylık alma şartlarının devam edip etmediği;
a) Sürekli iş göremezlik geliri alanlar için,
sürekli iş göremezlik durumlarının devam
ettiği,
b) Vazife
malullüğü ile malullük aylığı alanlar için
Kanun kapsamında sigortalı olmadıkları, yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında
çalışmadıkları ile malullük durumlarının devam
ettiği,
c)
Yaşlılık sigortasından aylık bağlananlar için Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke
mevzuatı kapsamında çalışmadıkları ile Kanun kapsamında sigortalı olmakla
birlikte sosyal güvenlik destek primine tabi
oldukları,
ç) Sigortalı ve hak sahiplerinin hayatta
oldukları,
d) Ölüm geliri veya ölüm aylığı alanlar için,
sigortalının;
1) Dul eşinin evlenmediği,
2) Reşit duruma
girmemiş çocukların hayatta bulundukları,
3) 18 yaşını doldurmuş erkek çocuklardan lise ve
dengi öğrenim yapanların 20 yaşına, yüksek öğrenim yapanların 25 yaşına kadar
öğrencilik durumlarının devam ettiği,
4) Kız
çocukların evlenmedikleri,
5) Malul
çocukların çalışma gücündeki kayıp oranının en az % 60 olduğu,
6) Bu fıkranın
(d) bendinin (3), (4) ve (5) inci alt bentlerinde belirtilen çocukların
Kanunun 5 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentlerine tabi olarak iş
kazası ve meslek hastalığı, analık ile hastalık sigortasına göre çalışmaları
hariç, aynı zamanda Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında
çalışmadığı veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık
almadığı,
7)
Ana ve babasının her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu
gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olduğu ve diğer çocuklarından
hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve aylık
bağlanmadığı,
8)
Eş ve kız çocuklarından eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte
yaşamadığı,
hususları, Kurumca yürütülecek yoklama işlemleri ile tespit
edilir.
Yoklama
yöntemleri
MADDE 7
– (1) Kurum gerekli gördüğü zaman ve
hallerde belirleyeceği yöntemlerle gelir veya aylık alanlarla bunların veli,
vasi, kayyım ve vekillerinin, bu tebliğin 6 ncı
maddesinde yer alan bilgilerinin tespiti amacıyla yoklama yaptırabilir. Yoklama
işlemi gelir veya aylık ödeyen bankalar ve PTT şubelerine de yaptırılabilir.
(2) Kurumca, gelir/aylık alma
şartlarının devam edip etmediğinin tespiti amacı ile gerekli görülen hallerde,
kendi mevzuatlarına göre kayıt veya tescil yapan ilgili kurum, kuruluş, birlik
ve odalar ile vergi dairelerinden usulüne göre düzenlenmiş belge
istenebilir.
(3) Kanuna göre bağlanan gelir/aylıklarını
tahakkuk ettirildiği tarihlerden itibaren aralıksız altı ay sonuna kadar
almayanların gelir/aylıkları, gelir ve aylık bağlanma şartlarının devam edip
etmediğinin tespiti amacıyla durdurulur. Durdurulan gelir veya aylıklar,
sigortalı yahut hak sahipleri tarafından Kuruma talepte bulunulması durumunda,
müstehaklık tespiti yapıldıktan sonra tekrar
başlatılır.
(4) Kurum ödemeler kütüğü ile
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün nüfus kütükleri her ay 15 günü
geçmemek üzere belirli periyotlarla karşılaştırılarak,
cinsiyet değişikliği, ölüm veya evlenme nedeniyle gelir ve aylık alma hakkını
yitirdiği tespit edilen sigortalı ve hak sahiplerinin gelir/aylık ödemeleri
durdurulur.
(5) Yurtdışında ikamet ederek gelir/aylıklarını yurt
içindeki veya yurt dışındaki bankalardan kendisi veya veli, vasi, vekil veya
kayyım aracılığı ile alanlardan ikamet ettikleri yabancı ülkelerde ikametgahlarına en yakın yetkili büyükelçilik veya
konsolosluklardan hayatta olduklarına dair alacakları belgenin, her yılın Ocak
ayı içerisinde kendileri tarafından gönderilmesi istenebilir. Söz konusu
belgenin süresinde gönderilmemesi halinde gelir/aylıklar durdurulabilir.
(6) Kurumun
denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurları, gelir/aylık alma şartlarının devam edip
etmediği, sigortalıların geçici iş göremezlik süresince veya vazife malullüğü
yada maluliyet aylığı alanların fiilen çalışıp
çalışmadığının tespiti hususunu mahallinde inceleme yapma yetkisine sahiptir.
Söz konusu inceleme, öncelikle;
a) Öldüğü halde
nüfusa tescil edilmeyen gelir/aylık sahipleri,
b) Boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşamayı
sürdüren eş ve kız çocukları,
olmak
üzere, diğer gelir/aylık alma şartlarını yitirenlerin tespitini de
kapsar.
(7) Kurumun denetim ve kontrol
ile görevlendirilmiş memurlarınca yürütülen soruşturmaya istinaden temin
edilecek Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları tarafından verilen
sağlık kurulu raporlarının Kurum Sağlık Kurullarınca,
a) Vazife malullüğü, malullük ve iş
göremezlik raporlarında belirtilen rahatsızlıkların mevcut
olmadığına,
b) Mevcut olmasına rağmen gelir/aylık
bağlanmasını gerektiren düzeyde olmadığına,
karar verilmesi
halinde, ilgililere bağlanan gelir/aylıklar başlangıç tarihi itibariyle iptal
edilir ve yapılan yersiz ödemeler, Kanunun 96 ncı
maddesine göre tahsil edilir.
Kanunun yürürlük tarihinden önce gelir
/aylık alanların yoklama işlemleri
MADDE 8
– (1) Kanunun
yürürlük tarihinden önce 506, 1479,2925 ve 2926 sayılı Kanunlara göre gelir ve
aylık almakta olanların
gelir ve aylık alma haklarının devam edip etmediği hususu, bu
kanunlardaki gelir ve aylık alma şartlarına göre yürütülür. Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrası hükmü
saklıdır.
Kanunun geçici
4 üncü maddesine tabi olanların yoklama işlemleri
MADDE 9
– (1) Kanunun
yürürlük tarihinden önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre iştirakçi veya aylık
sahiplerinin, yoklama işlemleri 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre, bunlardan
5510 sayılı Kanuna göre aylık alma hakları belirlenenlerin ise bu Kanuna göre
yoklama işlemleri
yapılır.
Yürürlük
MADDE
10- (1) Bu Tebliğ 2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE
11 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sosyal
Güvenlik Kurumu Başkanı
yürütür. |