|
Giriş
5766
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla1 193 sayılı Gelir Vergisi
Kanununda yapılan değişikliklere ilişkin açıklamalar bu Tebliğin konusunu
oluşturmaktadır.
2. Kapı kapı
dolaşmak suretiyle hurda toplayanların vergi muafiyeti
2.1. Yasal
düzenleme
5766
sayılı Kanunun 8 inci maddesinin (a) bendi ile 193 sayılı Gelir Vergisi
Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına (6) numaralı bentten sonra gelmek
üzere aşağıdaki (7) numaralı bent eklenmiş ve sonraki bentte yer alan "1-6 numaralı" ibaresi "1-7 numaralı" şeklinde değiştirilerek
bent numarası buna göre teselsül ettirilmiştir.
"7.Ticari işletmelere ait atıkları mutad olarak
veya belli aralıklarla satın alanlar hariç olmak üzere bir işyeri açmaksızın
kendi nam ve hesabına münhasıran kapı kapı dolaşmak
suretiyle her türlü hurda maddeyi toplayarak veya satın alarak bu malların
ticaretini yapanlara veya tekrar işleyenlere satanlar;"
2.2. Muafiyetin
kapsamı
Gelir
Vergisi Kanununun 9 uncu maddesine eklenen bent hükmü uyarınca, hurda metal,
hurda plastik, hurda naylon, atık kağıt, hurda cam ile
atık şişeleri ve benzerlerini geçimini sağlamak üzere bir işyeri açmaksızın
kendi nam ve hesabına münhasıran kapı kapı dolaşmak
suretiyle toplayan veya satın alan kişiler esnaf muaflığından
yararlanacaklardır. Söz konusu işlerin devamlı olarak yapılması ya da motorlu
araç kullanılarak faaliyette bulunulması muafiyetten yararlanmaya engel teşkil
etmeyecektir.
Ancak
söz konusu mükelleflerden;
- Ticari işletmelere ait atıkları mutad olarak veya belli aralıklarla satın alanlar veya
anlaşma yapmak suretiyle toplayıp satan kişiler,
- Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz
edecek şekilde yapanlar
esnaf muaflığından yararlanamayacaktır.
2.3. Hurda alımlarında vergi tevkifatı
Gelir
Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin son fıkrasında, "Bu muaflığın, 94 üncü madde
uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şümulü yoktur." hükmü yer
almaktadır.
Söz
konusu hüküm uyarınca, esnaf muaflığından yararlananlardan hurda mal alımlarında
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı
bendinin (b) alt bendi uyarınca, öteden beri % 2 oranında vergi tevkifatı yapılmaktadır.
Buna
göre, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen
kişi veya kurumlar, aynı Kanunun 9 uncu maddesinin (7) numaralı bendi uyarınca
esnaf muaflığından yararlananlara yaptıkları ödemeler üzerinden, önceden olduğu
gibi % 2 oranında vergi tevkifatı yapmaya devam
edeceklerdir.
Örnek 1: Bay (A), kamyoneti ile kapı
kapı dolaşmak suretiyle evlerden veya sokaklardan
topladığı veya satın aldığı hurdaları devamlı olarak hurda ticareti ile uğraşan
(B) firmasına satmaktadır. Bay (A), bu faaliyetinden dolayı esnaf muaflığından
yararlanacak olup (B) firması, Bay (A)'ya hurda bedeli karşılığı olarak yapacağı
ödemeler nedeniyle gider pusulası düzenlemesi ve Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendinin (b) alt bendi uyarınca
da % 2 oranında gelir vergisi tevkifatı yapması gerekmektedir.
Bay
(A) mal alış ve satışına ilişkin belgeleri istenildiği zaman ibraz etmek üzere
saklamak zorundadır.
3.Uçuş tazminatlarının
vergilendirilmesinde istisna uygulaması
3.1. Yasal düzenleme
5766
sayılı Kanunun
8 inci maddesinin (b) bendiyle Gelir Vergisi Kanununun 29 uncu
maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan "kanuni ve iş
merkezi Türkiye’de bulunan müesseselerde uçuş maksadıyla görevlendirilenlere;
uçuş hizmetleri, deniz altına dalış yapanlara dalış hizmetleri dolayısıyla
yapılan aynı mahiyetteki ödemeler;" ibaresi "kanuni veya iş merkezi Türkiye’de
bulunan müesseselerde uçuş maksadıyla görevlendirilen, hava aracının sevk ve
idaresiyle görevli pilotlar ile uçuş esnasında uçak içinde hizmet veren yetkili
sivil havacılık otoritesince sertifikalandırılmış personele; fiilen uçuş
hizmeti, denizaltına dalış yapanlara fiilen dalış hizmetleri dolayısıyla yapılan
aynı mahiyetteki ödemeler;" şeklinde değiştirilmiş olup söz konusu değişikliğin
yürürlük tarihi 6/6/2008’dir.
3.2. Uçuş ve dalış hizmetleri istisnasının
kapsamı
Gelir Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (2)
numaralı bendinde yer alan "Subay, astsubay, erbaş ve erlere ve Ordu hizmetinde
bulunan sivil makinistlere, uçuş, dalış gibi hizmetleri dolayısıyla verilen
tazminatlar, gündelikler, ikramiyeler, zamlar" hükmü, 5766 sayılı Kanunla
herhangi bir değişikliğe uğramadığından bu ödemelerin vergilendirilmesi hakkında
mevcut uygulama devam etmektedir.
Söz
konusu bentte yer alan ikinci cümlecikte yapılan düzenlemeye göre, uçuş
maksadıyla görevlendirilenlere uçuş hizmetleri, deniz altına dalış yapanlara
dalış hizmetleri dolayısıyla verilen tazminatlar, gündelikler, ikramiyeler ve
zamlar aşağıdaki koşulları taşıması kaydıyla gelir vergisinden müstesna
tutulmuştur:
•
Ödemeyi yapanın Türk Hava Kurumu ya da kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan
müesseselerden olması,
•
Ödeme yapılanın uçuş maksadıyla görevlendirilen, hava aracının sevk ve
idaresiyle görevli
pilotlar ile uçuş esnasında uçak içinde hizmet veren yetkili sivil
havacılık otoritesince sertifikalandırılmış personel
olması,
•
Ödemenin, uçuş ve dalış gibi hizmetler dolayısıyla fiilen gerçekleştirilen uçuş
ve dalış süreleri ile sınırlı bulunması.
Türk
Hava Kurumu ya da kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan müesseselerce yapılan
ancak, anılan bentte yer alan şartların tamamını bir arada taşımayan ücret ve
ücret sayılan ödemeler, Gelir Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin birinci
fıkrasının (2) numaralı bendi kapsamında olmadığından anılan Kanunun 94, 103 ve
104 üncü maddelerine göre vergiye tabi tutulacaktır.
Türk Hava Kurumu ya da kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan
kurumların gerek hizmet sözleşmelerini düzenlerken gerekse uçuş hizmeti satın
alırken yapacakları uçuş tazminatı ödemelerini, fiilen uçuş maksadıyla
görevlendirilen hava aracının sevk ve idaresiyle görevli pilotlar ile uçuş
esnasında uçak içinde hizmet veren yetkili sivil havacılık otoritesince
sertifikalandırılmış personele yapmaları ve tahakkuk belgelerinde bu hususa
açıkça yer vermeleri gerekmektedir.
3.3. Yasa değişikliği öncesi uygulama ve
yapılacak işlemler
Yasa değişikliği öncesi 128 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğinde yer alan düzenleme uyarınca, uçuş tazminatlarının
vergilendirilmesinde fiili uçuş süreleri esas alınarak bu sürelere isabet eden
ve uçuş hizmetleri dolayısıyla verilen tazminatlar, gündelikler, ikramiyeler ve
zamlar gelir vergisinden istisna edilmekte, fiili uçuş süreleri dışındaki
hizmetler dolayısıyla yapılan ödemeler ise gelir vergisine tabi
bulunmaktadır.
Müstakar hal alan Danıştay kararlarında; istisnanın fiilen uçuşun
yapıldığı sürelere ilişkin ödemelere uygulanacağı yolunda açık bir düzenlemenin
yer almadığı, buna karşın tebliğ ile istisna şartından yararlanabilmek için
fiilen uçuşun yapılması gibi ek bir şart getirilmesinde hukuka uyarlık
bulunmadığına hükmedilmektedir. Bu
kararlar uyarınca 128 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin I/k-1 bölümünün ikinci paragrafı tebliğin yayım tarihi
itibarıyla yürürlükten kaldırılmıştır.
Yeni
dava açılmasında ve mevcut ihtilafların sürdürülmesinde Hazine yararı
görülmediğinden, yasa değişikliğinin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemde
uçuş hizmetleri dolayısıyla ödenen tazminatların vergilendirilmesinde,
• Türk
Hava Kurumu ya da kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan müesseselerde uçuş
maksadıyla görevlendirilenlere,
•
Ödemenin uçuş veya dalış hizmetleri dolayısıyla yapılması,
•
Ödeme yapılanın ilgili mevzuatta tanımlanan "uçucu ekip" kapsamında
olması,
kaydıyla fiili uçuş süreleri dikkate alınmaksızın gelir vergisinden
istisna edilmesi
gerekmektedir. Uçuşun gerçekleşebilmesinde fiilen hiçbir katkısı
bulunmayan ve idari veya yer hizmetlerinde görevli olanlara (uçucu ekibe dahil olmayanlara) yapılan ödemeler, uçuş tazminatı adı
altında yapılsa dahi, yargı kararları da bu yönde olduğundan, gelir vergisinden
istisna tutulmayacaktır.
Buna
göre, yasa değişikliğinin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlerle ilgili
olarak bu şartların tamamını bir arada
taşıyanlardan;
a)
Uçuş tazminatı olarak yapılan ödemelerden kesilen gelir vergisini dava konusu
yapmayanların dilekçe ile ilgili vergi dairesine başvurmaları halinde,
zamanaşımı süresi dikkate alınarak Vergi Usul Kanununun düzeltmeye ilişkin
hükümleri uyarınca tahakkuk etmiş olan gelir vergisinin tahakkuktan terkin
edilmesi, tahsil edilen gelir vergisinin ise red ve
iade işlemlerinin yapılması,
b) Mahkemelerde ihtilafı devam eden (henüz mahkeme aşaması
sonuçlanmayan) mükelleflerin, davalarından feragat etmeleri ve buna ilişkin
ilgili mahkemeden feragat ettiklerini gösterir şerhli dilekçe örneğini veya bu
belge temin edilemediği takdirde mahkemenin feragat nedeniyle davanın reddine
dair vereceği karar örneğini tarha yetkili vergi dairesine ibraz etmeleri
kaydıyla, görülmekte olan dava sonucunda verilecek yargı kararı beklenmeksizin
haklarında zamanaşımı süresi de dikkate alınarak Vergi Usul Kanununun düzeltmeye
ilişkin hükümleri uyarınca tahsil edilen gelir vergisinin red ve iade işlemlerinin
yapılması
uygun görülmüştür.
İade
işleminin yapılabilmesi için dilekçe ile birlikte, mükelleflerin çalıştıkları
kurumlardan alacakları; yukarıdaki şartları taşıdıklarına ve söz konusu
dönemlere ilişkin vergi tevkifatı tutarları ile
ücretlilere vergi indirimi (vergi iadesi) tutarlarına ilişkin bilgileri içeren
bir belgeyi de vermeleri zorunludur.
Öte
yandan, uçuş tazminatı olarak yapılan ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılması nedeniyle dava açanlardan, haklarında
lehlerine veya aleyhlerine kesinleşmiş yargı kararı bulunanların ise konu
hakkında verilen yargı kararları uyarınca işlem yapılması
gerekmektedir.
Yapılacak iade işlemi sırasında, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121
inci maddesinde yer alan ücretlilere vergi indirimi tutarlarının mahsup edilmesi
gerekmektedir.
4. Sporculara yapılan ücret ve
ücret sayılan ödemelerin vergilendirilmesi
4.1. Yasal düzenleme
Gelir
Vergisi Kanununun geçici 64 üncü maddesine göre, sporculara yapılan ücret ve
ücret sayılan ödemelerde % 15 oranında tevkifat yapmak
suretiyle vergilendirilmesine ilişkin hükmün uygulama süresi 31/12/2007 tarihinde sona ermiştir.
Kanuna
eklenen geçici 72 nci maddeyle sporcu ücretlerinin
vergilendirilmesi aşağıdaki şekilde yeniden
düzenlenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 72- (1) 31/12/2017 tarihine kadar
sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden aşağıdaki oranlarda gelir
vergisi tevkifatı yapılır.
a) Lig
usulüne tabi spor dallarında;
1) En
üst ligdekiler için
% 15,
2) En
üst altı ligdekiler için
% 10,
3)
Diğer liglerdekiler için % 5,
b) Lig usulüne tabi olmayan spor
dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli sporculara uluslararası
müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden % 5.
(2) Bu
ödemeler üzerinden 94 üncü madde kapsamında ayrıca tevkifat yapılmaz. Bu gelirler için yıllık beyanname
verilmez, diğer gelirler dolayısıyla beyanname verilmesi halinde de bu gelirler
beyannameye dahil edilmez.
(3) Bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılmış olan ücret ve ücret sayılan
ödemelerin vergilendirilmesinde 31/12/2007 tarihinde
yürürlükte olan hükümler uygulanır.
(4) Bu
maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı
yetkilidir."
4.2. Ödemelere uygulanacak vergi oranları
ve beyan
31/12/2017 tarihine kadar sporculara yapılan ücret ve ücret
sayılan ödemeler üzerinden;
a) Lig
usulüne tabi spor dallarında;
1) En
üst ligdekiler için
% 15,
2) En
üst altı ligdekiler için
% 10,
3)
Diğer liglerdekiler için % 5,
b) Lig
usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli
sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan
ödemelerden % 5.
oranları dikkate alınarak 1/7/2008 tarihinden itibaren gelir
vergisi tevkifatı yapılacaktır.
Bu
ödemeler nihai vergileme niteliğinde olduğundan ayrıca Gelir Vergisi Kanununun
94 üncü madde kapsamında tevkifat yapılmayacak ve
ücret gelirini elde edenler tarafından bu gelirleri için yıllık beyanname
verilmeyecek, diğer gelirleri için beyanname verilmesi halinde de bu gelirler
beyannameye dahil edilmeyecektir.
4.3. Ücretlerin nakit dışındaki ödeme
araçları vasıtasıyla yapılması
Sporcu
ücretleri, nakit olarak ödenebildiği gibi ayın olarak da ödenebilmektedir.
Sporcu
ücretlerine ilişkin ödemelerin nakit dışında örneğin gayrimenkul veya taşıt ve
benzeri ayın şekilde yapılması halinde, Gelir Vergisi Kanununun 63 üncü
maddesinin son fıkrası uyarınca ücretin safi tutarı;
•
Verilen ayınlar, verildiği gün ve yerdeki ortalama perakende fiyatlarına
göre,
•
Konut tedariki ve sair suretle sağlanan menfaatler ise, konutun emsal kirasına
veya menfaatin emsal bedeline göre
tespit edilmek suretiyle değerlenecek ve bu ödeme tutarları
toplamı üzerinden gelir vergisi tevkifatı
yapılacaktır.
4.4. 1/7/2008 tarihine kadar sporculara yapılan ücret
ödemeleri
Kanuna
eklenen geçici 72 nci maddenin üçüncü fıkrasında yer
alan "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılmış olan ücret ve ücret
sayılan ödemelerin vergilendirilmesinde 31/12/2007
tarihinde yürürlükte olan hükümler uygulanır." hükmü uyarınca, 01/01/2008
tarihinden geçici 72 nci maddenin yürürlüğe girdiği
1/7/2008 tarihine kadar sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemeler
üzerinden, geçici 64 üncü maddedeki hükümler çerçevesinde % 15 oranında tevkifat yapılmak suretiyle vergilendirilecektir.
Bu
dönem içinde yapılan ücret ödemelerinden genel hükümlerin uygulanması nedeniyle
fazla kesilen verginin, ödenmiş olması kaydıyla, hak sahibi olan sporcuların
talebi üzerine Vergi Usul Kanununun düzeltmeye ilişkin hükümleri uyarınca red ve iade edileceği tabiidir.
İade
işleminin yapılabilmesi için dilekçe ile birlikte, mükelleflerin çalıştıkları
kurumlardan alacakları söz konusu dönemlere ilişkin vergi tevkifatı tutarları ile ücretlilere vergi indirimi (vergi
iadesi) tutarlarına ilişkin bilgileri içeren bir belgeyi de vermeleri
zorunludur.
5. 5084 sayılı Kanun kapsamında
gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanan işverenlerce istihdam edilen
ücretlilerin asgari geçim indirimi karşısındaki durumu
5.1. Yasal düzenleme
5615
sayılı Kanunun2 2 nci maddesiyle 193 sayılı
Gelir Vergisi Kanununun yeniden düzenlenen mülga 32 nci maddesinde 1/1/2008 tarihinden
geçerli olmak üzere asgari geçim indirimine ilişkin hükümlere yer verilmiştir.
Asgari
geçim indirimi uygulaması ile ilgili açıklamalar 265 Seri No.lu Gelir Vergisi
Genel Tebliğinde3 yapılmıştır.
5766
sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 73 üncü
maddede;
"GEÇİCİ MADDE 73 – (1) 29/1/2004 tarihli ve 5084
sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanunun 3 üncü maddesi kapsamında gelir vergisi stopajı
teşviki uygulanan ücretlerin vergilendirilmesinde, öncelikle Kanunun 32 nci maddesinde yer alan asgari geçim indirimi dikkate
alınır.
(2) Bu
madde hükümlerinin uygulanmasına ilişkin esas ve usulleri belirlemeye Maliye
Bakanlığı yetkilidir."
hükmüne yer verilmiştir.
5.2. Uygulamanın
esasları
5084
sayılı Kanunun 3 üncü maddesi kapsamında istihdam edilen ücretlilerle ilgili
asgari geçim indirimi, 265 Seri No.lu
Gelir Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen usul ve esaslara göre
hesaplanacaktır.
Asgari
geçim indirimi tutarı, yapılan düzenleme uyarınca ücret üzerinden hesaplanan
gelir vergisinden öncelikle mahsup edilecektir. Asgari geçim indirimi mahsubu
yapıldıktan sonra kalan gelir vergisi tutarı işveren tarafından terkin edilecek
tutar olacaktır.
Ancak,
terkin edilecek tutar, 5084 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca asgari ücret
üzerinden hesaplanan gelir vergisi tutarından fazla olamayacağından asgari ücret
üzerinden hesaplanan tutardan asgari geçim indiriminin mahsup edilmesi sonucu
kalan tutar terkine konu edilecektir.
Öte
yandan, Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Genel Tebliğleri ekinde yer alan
bildirim yerine bu Tebliğin yayım tarihinden itibaren Tebliğ ekinde yer alan
"Gelir Vergisi Stopajı Teşvikine İlişkin Bildirim" doldurulacaktır. İlgili
tebliğlerin ekinde yer alan "Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Kapsamında İstihdam
Edilen Ücretlilere İlişkin Bilgiler" tablosu ise doldurulmaya devam
edilecektir.
Örnek 2:
Nevşehir ili Organize Sanayi Bölgesinde (OSB) 11 kişi istihdam eden
Kurumlar Vergisi mükellefi (A) Ltd. Şti.’nin Ocak 2008 döneminde çalışanlarından tevkif ettiği gelir
vergisi tutarı 953 YTL’dir. 11 işçi için Asgari Geçim
İndirimi Bordrosunda hesaplanan asgari geçim indirimi ise 663,93 YTL’dir.
Buna
göre, (A) Ltd. Şti.’nin 11
işçi için yararlanacağı terkin tutarı şöyle
hesaplanacaktır:
- Ücretler üzerinden hesaplanan gelir vergisi
953,00 YTL
- Asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi (11 x 77,57=) 853,27
YTL
- Hesaplanan asgari geçim indirimi4
663,93 YTL
- 5084 sayılı Kanun kapsamında terkin edilebilecek tutar
(853,27-663,93=) 189,34 YTL
- Vergi dairesine ödenecek tutar [953-(663,93+189,34)=] 99,73 YTL
Örnekte, ücretlilerin yararlanabileceği asgari geçim indirimi tutarları
toplamı, asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmiştir.
Asgari ücret üzerinden tevkif edilen vergi tutarından; asgari geçim indirimi
tutarının mahsubu sonucu kalan tutar, asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir
vergisinin organize sanayi veya endüstri bölgelerinde kurulu iş yerleri için
tamamından, diğer yerlerdeki iş yerleri için ise yüzde sekseninden fazla olmamak
kaydıyla 5084 sayılı Kanun uyarınca terkin edilecektir.
Gerçek
ücretler üzerinden tevkif edilen vergi tutarından, asgari geçim indirimi ile 5084
sayılı Kanun uyarınca terkin edilecek tutarın toplamı arasındaki fark vergi
dairesine ödenecektir.
Örnek 3:
Mardin
ilinde organize sanayi bölgesi dışında faaliyet gösteren (B) A.Ş. 30 işçi
istihdam etmektedir. Ocak 2008 döneminde çalışanlarından tevkif ettiği Gelir
Vergisi tutarı 3.000 YTL’dir. 30 işçi için Asgari
Geçim İndirimi Bordrosunda hesaplanan asgari geçim indirimi ise 1.900 YTL’dir.
Buna
göre, (B) A.Ş.’nin 30 işçi için yararlanacağı terkin
tutarı şöyle hesaplanacaktır.
- Ücretler üzerinden hesaplanan gelir vergisi
3.000,00 YTL
- Asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi (30 x
77,57=) 2.327,10 YTL
- Hesaplanan asgari geçim indirimi5
1.900,00 YTL
- 5084 sayılı Kanun kapsamında terkin edilebilecek
tutar (2.327,10-1.900=)6
427,10
YTL
- Vergi dairesine ödenecek tutar [3.000-(1.900+427,1)=]
672,90
YTL
Örnekte, ücretlilerin yararlanabileceği asgari geçim indirimi tutarları
toplamı, asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmiştir.
Asgari ücret üzerinden tevkif edilen vergi tutarından; asgari geçim indirimi
tutarının mahsubu sonucu kalan tutar, asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir
vergisinin organize sanayi veya endüstri bölgelerinde kurulu iş yerleri için
tamamından, diğer yerlerdeki iş yerleri için ise yüzde sekseninden fazla olmamak
kaydıyla 5084 sayılı Kanun uyarınca terkin edilecektir.
Gerçek
ücretler üzerinden tevkif edilen vergi tutarından (3.000 YTL); asgari geçim
indirimi (1.900 YTL) ile 5084 sayılı
Kanun uyarınca terkin edilecek tutarın (427,10 YTL) toplamı arasındaki fark
olan 672,90 YTL
vergi dairesine ödenecek tutardır.
5.3. Ocak, Şubat, Mart ve Nisan 2008
dönemlerine ilişkin uygulama
Gelir
Vergisi Kanununa eklenen geçici 73 üncü madde hükmü 1/1/2008 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir.
Anılan maddede yer alan yetkiye istinaden Ocak ila Nisan 2008 dönemleri
aşağıdaki şekilde düzeltilecektir.
Asgari
geçim indirimi uygulamasının yürürlüğe girdiği 1/1/2008
tarihinden geçici 73 üncü maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar geçen sürede
5084 sayılı Kanun kapsamındaki yerlerde uygulanan asgari geçim indirimi
işlemleri, bu Tebliğde yapılan açıklamalar dikkate alınarak düzeltilecektir.
Mükelleflerin yapacakları düzeltme işlemi, 5084 sayılı Kanun kapsamında
terkine konu edilen tutarların terkin kapsamından çıkartılarak asgari geçim
indirimi mahsubuna dönüştürülmesi suretiyle hak sahibi ücretlilere ödenmesini
gerektirmektedir. Dolayısıyla söz konusu düzeltme işlemi, ilgili dönemlerin
tahakkuk tutarlarını etkilemeyeceğinden bu dönemlere ilişkin düzeltme
beyannamesi verilmesine gerek bulunmamaktadır.
Buna
göre, işverenler tarafından 1/1/2008 tarihinden
itibaren işçilere ait asgari geçim indirimi tutarı; ödenmesi gereken asgari
geçim indirimi tutarı, ödenen tutar ve ödenecek fark tutar olarak tespit
edilerek fark tutarların hak sahiplerine ödendiğine ilişkin ilgililerin imzasını
taşıyan bir bordro düzenlenecektir. Aylık dönemler itibarıyla düzenlenecek
bordronun istenildiğinde ibraz edilmek üzere "Asgari geçim indirimi bordrosu"
ekinde saklanması gerekir. Geçmiş döneme ilişkin asgari geçim indirimi
tutarları, ilgili aydaki ücrete ilave olarak bir defada hak sahiplerine
ödenebileceği gibi 31/12/2008 tarihine kadar eşit
tutarlar halinde ödenmesi de mümkün bulunmaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, çalışanlara ilişkin eksik
ödenmiş olan asgari geçim indirimi tutarlarını belirtilen süreler içinde
çalışanlara yansıtmayan işverenler hakkında, 265 Seri Numaralı Gelir Vergisi
Genel Tebliğinin "10.2. Ödenmesi Gereken Gelir
Vergisinin Eksik Hesaplanması Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler" başlıklı
bölümünde yer alan hükümler uyarınca işlem yapılacaktır.
6. 5706 sayılı Kanun kapsamında
indirilecek bağış ve yardımlar ile sponsorluk
harcamaları
5766
sayılı Kanun ile Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 74 üncü
maddede;
"GEÇİCİ MADDE 74- (1) 2/11/2007 tarihli ve 5706
sayılı İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Hakkında Kanun uyarınca kurulan
Ajansa yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımlar ile sponsorluk
harcamalarının tamamı; gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden,
kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum
kazancından indirilir."
hükmüne yer verilmiştir.
Gelir
Vergisi Kanununa eklenen geçici 74 üncü madde ile, 5706 sayılı Kanun uyarınca
1/1/2008 tarihinden itibaren, İstanbul’un 2010 yılı Avrupa kültür başkenti
olarak hazırlamasına yönelik yapılacak proje ve etkinliklere destek sağlamak
amacıyla her türlü aynî ya da nakdî bağış ve yardımlarla sponsorluk
harcamalarının tamamı, yıllık gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirim
konusu yapılabilecektir.
Tebliğ
olunur.
———————————————
1 6/6/2008 tarihli ve mükerrer 26898 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmıştır.
2 4/4/2007 tarihli ve 26483 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmıştır.
3 4/12/2007 tarihli ve 26720 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmıştır.
4 265 seri
numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğine göre hesaplanan tutar (Asgari Geçim
İndirimi Bordrosunda yer alan tutar)
5 265 seri
numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğine göre hesaplanan
tutar
6 4 seri numaralı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Genel
Tebliğine göre hesaplanan tutar, (5084 sayılı Kanun uyarınca terkin edilecek
tutar, işçi sayısı ile asgari ücret üzerinden ödenmesi gereken gelir vergisinin
çarpımı sonucu bulunacak değer üzerinden organize sanayi veya endüstri
bölgelerinde kurulu iş yerleri için tamamı, diğer yerlerdeki iş yerleri için
yüzde seksenidir.)
| 
Mevzuattaki Gelişmeler
