193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun 21, 23/8, 31, 47, 48, mükerrer 80, 82, 86 ve 103 üncü
maddelerinde yer alan maktu had ve tutarlar ile 2007 takvim yılında elde edilen
bazı menkul sermaye iratlarının vergilendirilmesinde dikkate alınacak indirim
oranı ve istisna tutarının tespiti ile indirim oranı uygulanarak beyan edilecek
menkul sermaye iratları hakkında aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli
görülmüştür.
1. Yeniden Değerleme Oranında Artırılan Had
ve Tutarlar
Gelir Vergisi
Kanununun mükerrer 123 üncü maddesinin 2 numaralı fıkrasında, Kanunun 21, 23/8,
31, 47, 48, mükerrer 80, 82 ve 86 ncı maddelerinde yer
alan maktu had ve tutarların, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul
Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak
suretiyle uygulanacağı, bu şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların yüzde
5’ini aşmayan kesirlerinin dikkate alınmayacağı, Bakanlar Kurulunun, bu surette
tespit edilen had ve tutarları yarısına kadar artırmaya veya indirmeye yetkili
olduğu hükmü yer almaktadır. Aynı maddenin 3 numaralı fıkrasında da 103
üncü maddede yer alan vergi tarifesinin gelir dilimi tutarları hakkında da
yukarıdaki hükmün uygulanacağı öngörülmüştür.
Bu hüküm göz
önüne alınarak Gelir Vergisi Kanununun 21, 23/8, 31, 47, 48, mükerrer 80, 82, 86
ve 103 üncü maddelerinde yer alıp, 2007 yılında uygulanan had ve tutarların 2007
yılı için % 7,2 (yüzde yedi virgül iki) olarak tespit edilen yeniden değerleme
oranında1 arttırılması suretiyle belirlenen ve 2008 takvim yılında uygulanacak
olan had ve tutarlar aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.
1.1. Gayrimenkul Sermaye İratlarında
Uygulanan İstisna Tutarı
Gelir Vergisi Kanununun 21 inci
maddesinde yer alan mesken kira gelirleri için uygulanan istisna tutarı, 2008
takvim yılında elde edilen kira gelirleri için 2.400 YTL olarak tespit
edilmiştir.
1.2. Hizmet Erbabına İşyeri veya
İşyerinin Müştemilatı Dışında Kalan Yerlerde Yemek Verilmek Suretiyle Sağlanan
Menfaatlere İlişkin İstisna Tutarı
Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü
maddesinin 8 numaralı bendinde yer alan, işverenlerce işyeri veya işyerinin
müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle
sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı, 2008 takvim yılında uygulanmak
üzere 9,00 YTL
olarak tespit edilmiştir.
1.3. Sakatlık İndirimi
Tutarları
Gelir Vergisi Kanununun 31 inci
maddesinde yer alan sakatlık indirimi tutarları, 2008 takvim yılında uygulanmak
üzere; birinci derece sakatlar için 600 YTL, ikinci derece sakatlar için 300
YTL, üçüncü derece sakatlar için 150 YTL olarak tespit edilmiştir.
1.4. Basit Usule Tabi Olmanın Genel
Şartlarından Olan İşyeri Kira Bedeline İlişkin Tutar
Gelir Vergisi Kanununun 47 nci maddesinin 2 numaralı bendinde yer alan yıllık kira
bedeli toplamı, 2008 takvim yılında uygulanmak üzere büyükşehir belediye sınırları içinde 3.900 YTL, diğer
yerlerde 2.700 YTL olarak uygulanacaktır.
1.5. Basit Usule Tabi Olmanın Özel
Şartlarını Belirleyen Hadler
Gelir Vergisi Kanununun 48 inci
maddesinde yer alan hadler, 2008 takvim yılında uygulanmak üzere yeniden
değerleme oranında artırılmıştır.
Buna göre;
- 1
numaralı bent için 56.000 YTL ve 80.000 YTL,
- 2
numaralı bent için 27.000 YTL,
- 3
numaralı bent için 56.000 YTL,
olarak
uygulanacaktır.
1.6. Değer Artışı Kazançlarına İlişkin
İstisna Tutarı
Mükerrer 80 inci maddede yer alan
değer artışı kazançlarına ilişkin istisna tutarı, 2008 takvim yılı gelirlerine
uygulanmak üzere 6.800 YTL olarak tespit edilmiştir.
1.7. Arızi Kazançlara İlişkin İstisna
Tutarı
Gelir Vergisi Kanununun 82 nci maddesinde yer alan arızi kazançlara ilişkin istisna
tutarı, 2008 takvim yılı gelirlerine uygulanmak üzere 16.000 YTL olarak tespit
edilmiştir.
1.8. Tevkifata ve İstisnaya Konu Olmayan Menkul ve Gayrimenkul
Sermaye İratlarına İlişkin Beyanname Verme Sınırı
Gelir Vergisi Kanununun 86 ncı maddesinde yer alan tevkifata
ve istisnaya konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin
beyanname verme sınırı, 2008 takvim yılı gelirlerine uygulanmak üzere 960 YTL
olarak tespit edilmiştir.
2. Kâr Hadleri Emsallerine Göre
Düşük Olarak Tespit Edilmiş Bulunan Emtia İçin Özel Hadler
Milli piyango bileti, akaryakıt,
şeker ve bunlar gibi kâr hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş
bulunan emtia için özel hadler belirleme yetkisi Gelir Vergisi Kanununun 48 inci
maddesi ile Maliye Bakanlığına verilmiştir. Bu yetki kullanılarak 2007 yılı için
259 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği2 ile belirlenen tutarlar yeniden
artırılmıştır.
Buna göre, anılan maddelerin
ticaretini yapanların, 2008 takvim yılında da basit usulden yararlanabilmeleri
için; alış, satış veya hasılatlarının 31/12/2007 tarihi
itibariyle aşağıda belirtilen hadleri aşmaması
gerekmektedir.
Emtianın Cinsi |
Büyükşehir Belediye Sınırları Dışında Kalan
Yerlerde |
Büyükşehir Belediye Sınırları İçinde Kalan
Yerlerde |
Yıllık Alım Ölçüsü (YTL.) |
Yılık Satış Ölçüsü (YTL.) |
Yıllık Alım Ölçüsü (YTL.) |
Yılık Satış Ölçüsü (YTL.) |
Değerli Kağıt |
85.000 |
96.000 |
117.000 |
138.000 |
Şeker
–Çay |
68.000 |
85.000 |
80.000 |
107.000 |
Milli Piy. Bileti, Hemen
Kazan, Süper
Toto
vb. |
68.000 |
85.000 |
80.000 |
107.000 |
İçki (Bira ve
Şarap Hariç) - İspirto–
Sigara–Tütün |
68.000 |
85.000 |
80.000 |
107.000 |
Akaryakıt ( LPG
hariç ) |
96.000 |
110.000 |
138.000 |
150.000 |
Belirtilen bu malların alım satımı
ile uğraşanlar hakkında, basit usulün özel şartları bakımından yukarıdaki hadler
dikkate alınmak suretiyle, 136 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğindeki3
hesaplamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
3. Basit Usule Tabi Mükelleflerde Gün
Sonunda Toplu Belge Düzenleme Uygulaması
Basit usulde vergilendirilen
mükelleflerle ilgili 215 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği4 ile getirilen,
belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura
düzenlemesine ilişkin uygulamanın, 31/12/2008 tarihine
kadar devam etmesi Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden uygun
görülmüştür.
4. 2007 Takvim Yılında Elde Edilen
Menkul Sermaye İratlarının Beyanında Dikkate Alınacak İndirim Oranı
Gelir Vergisi
Kanununun 76 ncı maddesinin 5281 sayılı Kanunun 44
üncü maddesiyle kaldırılan ikinci fıkrasında, Gelir Vergisi Kanununun 75 inci
maddesinin ikinci fıkrasının 5, 6, 7, 12 ve 14 numaralı bentlerinde yer alan
menkul sermaye iratlarına (döviz cinsinden açılan hesaplara ödenen faiz ve kâr
payları, dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile
döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilenler hariç) fıkrada
belirtilen indirim oranının uygulanması suretiyle bulunacak kısmın, bu iratların
beyanı sırasında indirim olarak dikkate alınacağı belirtilmişti.
Gelir Vergisi Kanununun indirim
oranı uygulamasına yönelik 76 ncı maddesinin ikinci
fıkrası 1/1/2006 tarihinden itibaren elde edilen
gelirlere uygulanmak üzere 5281 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmakla
birlikte, anılan Kanunun Geçici 67 nci maddesinin 9
numaralı fıkrası hükmü gereğince 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi
tahvil ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde
31/12/2005 tarihinde yürürlükte olan hükümler esas alınacağından, indirim oranı
uygulaması ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamaların yapılmasında yarar
görülmüştür.
İndirim oranı; Vergi Usul Kanununa
göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranının, aynı dönemde
Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz
oranına bölünmesi suretiyle tespit edilmektedir.
Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
2007 yılı için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranı % 7,2’dir. Bu dönemde
Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı
ise %19,11’dir.
Buna göre, 2007 yılı gelirlerine
uygulanacak indirim oranı (% 7,2 / % 19,11 =) % 37,7 olmaktadır.
4.1. İndirim Oranı Uygulanarak Beyan
Edilecek Menkul Sermaye İratları
Gelir Vergisi
Kanununa 5281 sayılı Kanunla eklenen Geçici 67 nci
maddede, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden
çıkarılması ve elde tutulması sürecinde elde edilen gelirler ile mevduat
faizleri, repo gelirleri ve katılım bankalarından elde edilen gelirlerin
vergilendirilmesine yönelik düzenlemelere yer verilmiş ve mevduat faizleri, repo
gelirleri ve katılım bankalarından elde edilen gelirler üzerinden yapılacak
tevkifata ilişkin açıklamalar 45 numaralı Gelir
Vergisi Sirkülerinde de ayrıntılı olarak
açıklanmıştır.
Bu çerçevede, Geçici 67 nci maddenin (4) numaralı fıkrası uyarınca, 75 inci maddenin
ikinci fıkrasının (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye
iratlarından 1/1/2006 tarihinden itibaren ödemeyi
yapanlarca % 15 oranında vergi tevkifatı yapılmakta
olup, bu gelirlerin beyanı ve indirim oranı uygulanması söz konusu değildir.
Diğer taraftan, anılan maddenin (9)
numaralı fıkrası gereğince, Geçici 67 nci maddenin
yürürlük tarihinden önce ihraç edilmiş olan her nevi tahvil ve Hazine bonoları
ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerin
elde tutulması veya elden çıkarılması suretiyle sağlanan gelirlerin
vergilendirilmesinde bu madde hükümlerinin uygulanmayacağı, bu gelirlerin
vergilendirilmesinde 31/12/2005 tarihi itibarıyla
geçerli olan hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir.
Bu kapsamda, 2007 takvim yılında
elde edilen menkul sermaye iratlarından, 1/1/2006
tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin
ikinci fıkrasının 5 numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu
faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul
kıymetlerden sağlanan gelirler indirim oranı uygulanmak suretiyle beyan
edilecektir.
Dövize, altına veya başka bir
değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul
kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının beyanında indirim oranı
uygulanmayacaktır.
Ticari işletmelere dahil kazanç ve iratlar için de indirim oranı uygulanması söz
konusu değildir.
4.2. 1/1/2006 Tarihinden Önce İhraç Edilen Devlet Tahvili ve
Hazine Bonolarından Elde Edilen Gelirlerde İstisna Uygulaması
Gelir Vergisi Kanununun Geçici 59
uncu madde hükmü ile 31/12/2007 tarihine kadar, 26/7/2001-31/12/2005 tarihleri arasında ihraç edilen Devlet
tahvilleri ve Hazine bonolarının faiz
gelirleri ve elden çıkarılmasından sağlanan diğer kazançlar toplamının 2001
yılında 50 milyar lirası, 2002 ve izleyen yıllarda bu tutarın veya
artırılmış tutarın her yıl için belirlenen yeniden değerleme oranında
artırılması ile bulunacak tutar gelir vergisinden istisna
edilmiştir.
Bu hükme göre, 2007 yılında söz
konusu gelirlere uygulanacak istisna tutarı; 2006 yılı istisna tutarı olan
191.089,20 YTL' nin 2006 yılı için belirlenen yeniden
değerleme oranında5 artırılması sonucu (191.089,20 YTL)+(191.089,20 YTL x % 7,8
=) 205.994,16 YTL olmaktadır. İstisna kapsamına giren söz konusu kazançlar için
yıllık beyanname verilmeyeceği gibi, diğer gelirler dolayısıyla verilecek yıllık
beyannameye de bu kazançlar dahil
edilmeyecektir.
Tebliğ
olunur.
_______________________
1
17/11/2007 tarih ve 26703 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 377 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile
açıklanmıştır.
2
20/12/2006 tarih ve 26382 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmıştır.
3
2/5/1982 tarih ve 17682 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmıştır.
4
6/12/1998 tarih ve 23545 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmıştır.
5 28/11/2006 tarih ve 26360
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 363 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
ile açıklanmıştır. |