Konu   : Ölüm Aylığına Hak Kazanma Koşulları.

G E N E L G E

12-160.EK

Bilindiği üzere, 506 sayılı Kanunun 66’ncı maddesinin (c) bendinin “… veya en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinin her yılı için ortalama olarak 180 gün…” ibaresinin iptaline ilişkin Anayasa Mahkemesinin 18/10/2005 tarih, 2001/479 Esas, 2005/1 sayılı Kararına göre 18/10/2006 tarihinden sonra ölen ve 5 yıllık sigortalılık süresi içinde en az 900 gün ile 1800 gün arasında prim ödeyen sigortalıların hak sahiplerine ortalama 180 gün üzerinden ölüm aylığı bağlama imkanı kalmamıştır.

16/12/2006 tarihli ve 26378 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 18/10/2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe giren 5561 sayılı “Sosyal Sigortalar Kanunu İle Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 506 sayılı Kanunun 66’ncı maddesinin (c) ve 2925 sayılı Kanunun 26’ncı maddesinin (a) bentleri yeniden düzenlenerek; ölüm aylığı bağlanmasında 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödemiş olma şartı getirilmiş, 506 sayılı Kanuna eklenen Geçici 93’üncü madde ile de 18/10/2006 tarihinden önce ölen sigortalıların hak sahiplerine müracaatları halinde, söz konusu şartlarla aylık bağlanmasına imkan sağlanmıştır.   

5561 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeye istinaden 506 ve 2925 sayılı kanunların ölüm aylığına hak kazanma koşulları ile ilgili yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır.

A- 18/10/2006 TARİHİNDEN SONRA ÖLEN SİGORTALILAR

1- 5561 sayılı Kanunla 18/10/2006 (dahil) tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine 506 sayılı Kanuna göre ölüm sigortasından aylık bağlanmasında, 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinde en az 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeme koşulunun yerine getirilmiş olması şartı aranacaktır.

          2- Kanunda sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı koşulunun aynı anda yerine getirilmesi öngörüldüğünden, 5 yıllık sigortalılık süresi olmadığı halde, 900 gün veya daha fazla gün sayısı olan sigortalıların hak sahiplerine aylık bağlanmayacaktır.

          3- Kanunla ölüm sigortasında sigortalılık süresinin hesaplanmasında herhangi bir değişiklik öngörülmediğinden, sigortalılık süresi 5417 ve 6900 sayılı kanunlara veya 506 sayılı Kanuna tabi olarak ilk defa çalışmaya başlanılan tarih ile ölüm tarihi arasında geçen süre olup, sigortalılık süresinin başlangıcının tespitinde, sigortalılık süresini geriye götüren borçlanma, hizmet birleştirmesi ve diğer hususlar dikkate alınacaktır.

         4- 5561 sayılı Kanunla değişik 506 sayılı Kanunun 66’ncı maddesinin (c) bendine göre ölüm aylığı, sigortalı son defa özel sektöre ait bir işyerinde çalışmış ise ölüm tarihini, ölüm tarihinden sonra hak sahibi olma niteliğinin kazanılması halinde, bu niteliğin hak kazanıldığı tarihi takip eden ayın “1”i, son defa kamu sektörüne ait bir işyerinde çalışmış ise bu tarihleri takip eden ayın “15”inden itibaren başlatılacaktır. Ölüm tarihinden itibaren beş yıl sonra hak sahiplerinin aylık talebinde bulunmaları halinde, 506 sayılı Kanunun 99’uncu maddesine göre söz konusu süre zaman aşımına uğrayacağından, ölüm aylığı, aylık bağlanmasına ilişkin yazılı istek tarihini izleyen aybaşından (özel sektör için ayın “1”i, kamu sektörü için ayın “15”i) geçerli olmak üzere bağlanacaktır.