1.Giriş

5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun(1) geçici 2 inci maddesinde; çiftçi kayıt sisteminin oluşturulması amacı ile veraset yoluyla intikal eden tarım arazilerinin ilgililerin isteği üzerine veraset intikal ve cins tashihi işlemleri için; 5403 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren iki yıl süre ile veraset ve intikal vergisi, tapu harcı, döner sermaye ücreti ve her türlü vergi ve kesintilerin alınmayacağı hükmü yer almaktadır.

5403 sayılı Kanunda yer alan söz konusu düzenlemenin; veraset ve intikal vergisi, tapu harcı ile her türlü vergi ve kesintilerin alınmayacağı düzenlemesi ile ilgili hususlar bu sirkülerin konusunu oluşturmaktadır.

2.Yasal Düzenleme

2.1. Veraset ve İntikal Vergisi

7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun(2) 19 uncu maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında; “Tescil tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde sonucu ilgili vergi dairesine bildirmek üzere, intikal eden gayrimenkullerin tescil işlemi, veraset ve intikal vergisinin tahakkuku beklenmeksizin yapılır. Ancak, intikali yapılan gayrimenkule isabet eden veraset ve intikal vergisi tamamen ödenmedikçe devir ve ferağı yapılamaz ve üzerinde herhangi bir ayni hak tesis edilemez. Tapu memurları vergi dairesince verilmiş ilişik kesme belgesi olmaksızın devir ve ferağ işlemi yapamazlar, aksi halde verginin ödenmesinden mükellefler ile birlikte müteselsilen sorumlu olurlar.

Ancak, mükelleflerce, tahakkuk eden vergiye karşılık 6183 sayılı Kanunun(3) 10 uncu maddesinde yazılı cinsten (Bu maddenin 5 inci bendinde yazılı menkul mallar hariç) teminat gösterildiği takdirde intikal eden gayrimenkullerin bir kısmının veya tamamının devri ve ferağına izin verilebilir. Teminat olarak gösterilecek gayrimenkullerin değeri 6183 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinde yazılı komisyonlar tarafından aynı Kanunun 91 inci maddesine göre tespit edilir.” hükmü yer almaktadır.

2.2. Harçlar Kanunu

492 sayılı Harçlar Kanununa(4) bağlı (4) sayılı tarifenin 3 üncü maddesinde, gayrimenkullerin ve mülkiyetten gayri ayni hakların, kanuni ve mansup mirasçılara intikalinde binde 9, aynı tarifenin 13/c fıkrasında ise, (a) fıkrası dışında kalan her nevi cins ve kayıt tashihinde emlak vergisi değeri üzerinden on binde 5 oranında harç aranılacağı hükme bağlanmıştır.

2.3. Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu

5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun geçici 2 inci maddesinde, “Çiftçi kayıt sisteminin oluşturulması amacıyla, ilgililerin isteği üzerine tarım arazilerinin veraset intikal ve cins tashihi işlemleri için; veraset intikal vergisi, tapu harcı, döner sermaye ücreti ve her türlü vergi ve kesintiler bu Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren iki yıllık süre içinde alınmaz.” hükmüne yer verilmiştir.

5403 sayılı Kanunun 28 inci maddesinde ise bu Kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır. Buna göre 5403 sayılı Kanun, Resmi Gazete’de yayım tarihi olan 19/07/2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

3. Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununa Göre Veraset ve İntikal Vergisi ile Harçlar Kanunu Uygulama Şekli

5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun geçici 2 nci maddesinde yer alan hükme göre, çiftçi kayıt sisteminin oluşturulması amacı ile söz konusu Kanun maddesinin yürürlüğe girdiği 19.07.2005 tarihinden itibaren iki yıllık süre içinde;

i. İlgililerin isteği üzerine tarım arazilerinin veraset intikal ve cins tashihi işlemleri için veraset ve intikal vergisi alınmayacağından, tapu sicil müdürlükleri tarafından mirasçılar adına devir işleminin yapılması esnasında ilişik kesme belgesinin aranılmaması,

ii. Söz konusu Kanunda tanımı yapılan tarım arazisi olan gayrimenkullere ilişkin ilgililerin isteği üzerine yapılacak cins tashihi işlemleri ile veraseten intikal eden gayrimenkullerin tapuya tescili işlemlerinde, 492 sayılı Harçlar Kanununa göre alınması gereken tapu harcı ile her türlü vergi ve kesintilerin aranılmaması,

gerekmektedir.

Duyurulur.



(1) 19.07.2005 tarihli ve 25880 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.
(2) 15.06.1959 tarihli ve 10231 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.
(3) 28.07.1953 tarihli ve 8469 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.
(4) 17.07.1964 tarihli ve 11756 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.