2005 yılı ikinci geçici vergi döneminin
sonu itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapmak için gerekli şartların oluşup
oluşmadığı bu sirkülerin konusunu oluşturmaktadır.
2.Hesap Dönemi Takvim Yılı Olan
Mükelleflerin 2005 Yılının İkinci Geçici Vergi Dönemi ile Takip Eden 2005 ve
Sonraki Yıllara Ait Geçici Vergi ve Hesap Dönemleri Sonu İtibarıyla Vergi Usul
Kanununun Mükerrer 298 inci Maddesine Göre Enflasyon Düzeltmesi
Vergi Usul
Kanununa 5024 sayılı Kanunla eklenen mükerrer 298 inci maddenin (A) fıkrasının
(1) numaralı bendiyle enflasyon düzeltmesi yapılmasının gerekli şartları
belirlenmiştir. Bu bentte, geçici vergi uygulamasında kazançları bilanço esasına
göre tespit edilen gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin fiyat
endeksindeki artışın, üçer aylık dönemlerin son ayı dahil önceki otuz altı ay
için % 100’den ve son on iki ay için % 10’dan fazla olması halinde bilançolarını
enflasyon düzeltmesine tabi tutacakları, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi
halinde enflasyon düzeltmesi uygulamasının sona ereceği hükmüne yer
verilmiştir.
19/4/2005
tarihinde yayınlanan 18 numaralı Vergi Usul Kanunu Sirkülerinde, 2005 yılının
ilk geçici vergi döneminde şartların oluşmaması nedeniyle enflasyon düzeltmesi
yapılmayacağı duyurulmuştu.
4/7/2005 tarihinde Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından Haziran 2005
ayına ilişkin TEFE 8677,15 olarak açıklanmıştır. Bu değer, 1/7/2002 tarihine
göre % 100’ün ve 1/7/2004 tarihine göre de % 10’ un üzerinde bir artışı
göstermediğinden enflasyon düzeltmesi yapılması için gereken her iki şartın da
gerçekleşmediği anlamına gelmektedir. Bu nedenle, 2005 yılının ikinci geçici
vergi döneminin sonu itibarıyla enflasyon düzeltmesi
yapılmayacaktır.
2005
yılının üçüncü ve dördüncü geçici vergi dönemleri ile sonraki yıllara ait geçici
vergi dönemleri ve 2005 yılı ile diğer yıllara ilişkin hesap dönemleri sonu
itibarıyla Kanunda belirtilen esaslar çerçevesinde şartların yeniden oluşması
halinde enflasyon düzeltmesi yapılacağı tabii olup, şartların oluşmaması halinde
ise enflasyon düzeltmesi yapılmayacaktır.
3. Münhasıran Sürekli Olarak İşlenmiş
Altın, Gümüş Alım-Satımı Ve İmali İle İştigal Eden Mükelleflerin Enflasyon
Düzeltmesi
338(1) ve 348(2)
sıra nolu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliğlerinde belirtilen esaslar dahilinde, Vergi Usul Kanununun mükerrer
298 inci maddesinin (A) fıkrasının (9) numaralı bendine istinaden, münhasıran
sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden
mükellefler her halukarda enflasyon düzeltmesi yapmaya devam
edeceklerdir.
Ancak,
söz konusu mükelleflerin düzeltilmiş bilançolarını geçici vergi beyannamelerine
ekleme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, esas faaliyetleri olan kuyumculuk işi
yanında bu faaliyetlerinin bir cüzü niteliğinde olan platin, kıymetli taş
alım-satımı veya imali gibi faaliyetleri bulunan mükelleflerce de enflasyon
düzeltmesi yapılması gerekmektedir. Ancak, kuyumculuk faaliyetinin yanı sıra bu
nitelikte olmayan market işletmesi, gıda ticareti, beyaz eşya alım-satımı, kafe
işletmesi gibi başka faaliyetlerinin bulunması durumunda “münhasıran sürekli
olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali” faaliyetinden söz
edilemeyeceğinden enflasyon düzeltmesi yapılmayacaktır.
4. Özel Hesap Dönemine Sahip
Olanlar
1/2/2005
tarihinde yayınlanan 14 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Sirkülerinde de belirtildiği
üzere, özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler kullandıkları özel hesap
dönemine ait geçici vergi dönemleri itibarıyla söz konusu şartların gerçekleşip
gerçekleşmediğine bakarak enflasyon düzeltmesi yapacaklardır.
Duyurulur.
(1)
13.8.2004 tarih ve 25552 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanmıştır. (2)
12.5.2005 tarih ve 25813 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.