Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Kanun No. 5350Kabul Tarihi : 12.5.2005
MADDE 1. — 29.1.2004 tarihli ve 5084
sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanunun 2 nci maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 2 . — Bu Kanun;
a) Vergi ve sigorta primi
teşvikleri ile enerji desteği açısından Devlet İstatistik Enstitüsü
Başkanlığınca 2001 yılı için belirlenen fert başına gayri safi yurt içi hâsıla
tutarı, 1500 ABD Doları veya daha az olan iller ile bu iller dışında kalan ve
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca 2003 yılı için belirlenen sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre endeks değeri
eksi olan illeri,
b) Bedelsiz arsa ve arazi temini
açısından (a) bendindeki iller ile kalkınmada öncelikli yöreler kapsamındaki
diğer illeri,
Kapsar.
MADDE 2. — 5084 sayılı Kanunun 3 üncü
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 3. — 31.12.2008 tarihine
kadar uygulanmak üzere 2 nci maddenin (a) bendi
kapsamındaki illerde;
a) 1.4.2005 tarihinden itibaren
yeni işe başlayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, en az otuz işçi
çalıştırmaları koşuluyla, bu iş yerlerinde çalıştırdıkları
işçilerin,
b) 1.4.2005 tarihinden önce işe
başlamış olan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, 1.1.2005 tarihinden
önce ilgili idareye vermiş oldukları en son aylık prim ve hizmet belgelerindeki
işçi sayısını en az yüzde yirmi oranında artırmaları ve çalıştırılan toplam işçi
sayısının asgari otuz kişiye ulaşması halinde, bu iş yerlerinde çalıştırılan
toplam işçi sayısını geçmemek üzere, artırdıkları işçi
sayısı ile mevcut işçilerden artırdıkları işçi sayısının iki katı kadar
işçinin,
Ücretleri üzerinden hesaplanan
gelir vergisinin; organize sanayi veya endüstri bölgelerinde kurulu iş yerleri
için tamamı, diğer yerlerdeki iş yerleri için yüzde sekseni, verilecek muhtasar
beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir.
Terkin edilecek tutar, işçi sayısı
ile asgari ücret üzerinden ödenmesi gereken gelir vergisinin çarpımı sonucu
bulunacak değer üzerinden yukarıda belirtilen oranlara göre saptanan tutarı
aşamaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin
usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.
MADDE 3. — 5084 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi başlığıyla
birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Sigorta primi işveren hissesi
teşviki
Madde 4. — 31.12.2008 tarihine
kadar uygulanmak üzere 2 nci maddenin (a) bendi
kapsamındaki illerde;
a) 1.4.2005 tarihinden itibaren
yeni işe başlayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, en az otuz işçi
çalıştırmaları koşuluyla, bu iş yerlerinde çalıştırdıkları
işçilerin,
b) 1.4.2005 tarihinden önce işe
başlamış olan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, 1.1.2005 tarihinden
önce ilgili idareye vermiş oldukları en son aylık prim ve hizmet belgelerindeki
işçi sayısını en az yüzde yirmi oranında artırmaları ve çalıştırılan toplam işçi
sayısının asgari otuz kişiye ulaşması halinde, bu iş yerlerinde çalıştırılan
toplam işçi sayısını geçmemek üzere, artırdıkları işçi
sayısı ile mevcut işçilerden artırdıkları işçi sayısının iki katı kadar
işçinin,
Prime esas kazançları üzerinden 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 72 ve 73 üncü maddeleri uyarınca hesaplanan
sigorta primlerinin işveren hissesinin; organize sanayi veya endüstri bölgelerinde kurulu iş yerleri için
tamamı, diğer yerlerdeki iş yerleri için yüzde sekseni Hazinece
karşılanır.
Hazinece karşılanacak tutar, işçi
sayısı ile Sosyal Sigortalar Kanununun 78 inci maddesi uyarınca belirlenen prime
esas kazanç alt sınırına göre hesaplanan işveren hissesi prim tutarının çarpımı
sonucu bulunacak değer üzerinden, yukarıda belirtilen oranlara göre saptanan
tutarı aşamaz.
İşveren hissesine ait primlerin
Hazinece karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla
ilgili olarak 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu uyarınca aylık prim ve hizmet
belgelerinin yasal süresi içerisinde Kuruma verilmesi ve sigortalıların tamamına
ait sigorta primlerinin işçi hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece
karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın ödenmiş olması şarttır. Bu maddeye
göre işveren tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde,
Hazinece Kuruma yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı,
işverenden tahsil edilir.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin
usul ve esaslar Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile
Hazine Müsteşarlığı tarafından müştereken belirlenir.
MADDE 4. — 5084 sayılı Kanunun 5 inci
maddesinin birinci fıkrasında yer alan "en az on kişilik istihdam öngören
yatırımlara" ibaresi "en az otuz kişilik istihdam öngören yatırımlara" olarak
değiştirilmiş, maddeye birinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiş ve maddenin dördüncü fıkrasına ikinci cümleden sonra gelmek üzere
aşağıdaki cümle eklenmiştir.
6831 sayılı Orman Kanununa tabi
alanlar hariç olmak üzere, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunması
nedeniyle mülkiyeti devredilemeyen taşınmazlar üzerinde bedelsiz kullanma izni
verilir.
Ancak
devredilen veya kullanma izni verilen taşınmazın değerinin yatırım maliyet
bedelinin yüzde ellisinden fazla olması halinde, şerh kaldırılırken bu
taşınmazın Kanunda öngörülen amaçlar dışında kullanılamayacağına dair tapuya
şerh konulur.
MADDE 5. — 5084 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
Madde 6. — 31.12.2008 tarihine
kadar uygulanmak üzere 2 nci maddenin (a) bendi
kapsamındaki illerde, 1.4.2005 tarihinden itibaren faaliyete geçen, fiilen ve
sürekli olarak; hayvancılık (su ürünleri yetiştiriciliği ve tavukçuluk dahil),
seracılık, sertifikalı tohumculuk ve soğuk hava deposu yatırımlarında asgari on;
imalât sanayi, madencilik, turizm konaklama tesisi, eğitim veya sağlık
alanlarında ise asgari otuz işçi çalıştıran işletmelerin, elektrik enerjisi
giderlerinin yüzde yirmisi Hazinece karşılanır. Bu orana asgari sayıdan sonraki
her bir işçi için 0,5 puan eklenir. Hazinece karşılanacak oran, organize sanayi
veya endüstri bölgelerinde faaliyette bulunan işletmeler için yüzde elliyi,
diğer alanlarda faaliyette bulunan işletmeler için yüzde kırkı geçemez.
Bu Kanun kapsamındaki illerde
1.4.2005 tarihinden önce yukarıdaki fıkrada belirtilen alanlarda faaliyete
geçmiş olan işletmeler, 1.1.2005 tarihinden önce ilgili idareye vermiş oldukları
en son aylık prim ve hizmet belgesinde bildirdikleri işçi sayılarını, 1.4.2005
tarihinden itibaren fiilen ve sürekli olarak; hayvancılık (su ürünleri
yetiştiriciliği ve tavukçuluk dahil), seracılık, sertifikalı tohumculuk ve soğuk
hava deposu yatırımlarında en az yüzde yirmi oranında artırmaları ve
çalıştırılan toplam işçi sayısının asgari on kişiye ulaşması; imalât sanayi,
madencilik, turizm konaklama tesisi, eğitim veya sağlık alanlarında ise en az
yüzde yirmi oranında artırmaları ve çalıştırılan toplam işçi sayısının asgari
otuz kişiye ulaşması halinde, yüzde yirmi oranında elektrik enerji desteğinden
yararlanır. Bundan sonraki her bir işçi için destek oranı 0,5 puan artırılır.
Yararlanılabilecek destek oranı organize sanayi veya endüstri bölgesinde kurulu
işletmeler için yüzde elliyi, diğer alanlarda kurulu bulunan işletmeler için
yüzde kırkı geçemez.
Fiilen ve sürekli olarak
çalıştırılan işçi sayısının tespitinde, aylık prim ve hizmet belgeleri esas
alınır.
Bu maddenin uygulanmasına yönelik
asgari kapasiteleri belirlemeye Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Hazine
Müsteşarlığı, elektrik enerjisi giderlerinin iadesine ilişkin süreleri tespit
etmeye, iadeyi nakden veya mahsuben yaptırmaya ve uygulamanın usul ve esaslarını
belirlemeye Maliye Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı ile Hazine
Müsteşarlığı müştereken yetkilidir.
MADDE 6. — 5084 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (c), (d) ve (h)
bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki (i) ve (j)
bentleri eklenmiştir.
a) 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu
ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden
yapılan hizmet ve yapım işlerinin gerçekleştirilmesine yönelik faaliyetler
hakkında 3, 4 ve 6 ncı madde hükümleri
uygulanmaz.
c) 1.10.2003 tarihinden sonra
özelleştirme kapsamında devir alınan işletmeler hariç olmak üzere, mevcut ve
faaliyette bulunan işletmelerin devredilmesi, birleşmesi, bölünmesi veya nevi
değiştirmesi gibi haller 3, 4 ve 6 ncı maddelerin
uygulamasında yeni işe başlama olarak değerlendirilmez.
d) Kapsama dahil olan illerde
bulunan iş yerleri dolayısıyla birden fazla aylık prim ve hizmet belgesi
verilmesi durumunda işçi sayısı olarak, 6 ncı madde
uygulamasında ilgili işkolu veya sektörde faaliyet gösteren işletmelere ilişkin
bordrolardaki işçi sayısının toplamı dikkate alınır. Mevcut bir işletmenin
kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da bir iş
birimi olarak açılması halinde, bu faaliyetle ilgili olarak bu Kanun hükümleri
uygulanmaz.
h) Bu Kanun kapsamına giren illerde
31.12.2007 tarihine kadar tamamlanan yeni yatırımlar için 3, 4 ve 6 ncı maddelerde yer alan destek ve teşvikler, bu maddelerde
yer alan sürelere bakılmaksızın yatırımın tamamlandığı tarihi izleyen beş yıl
süresince uygulanır.
i) Bu Kanun kapsamındaki
yatırımlarla ilgili olarak yatırıma başlama ve yatırımın tamamlanmasına ilişkin
usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı müştereken
yetkilidir.
j) Bu Kanun kapsamındaki illerde
bulunan işletmelerden, bu Kanunda düzenlenen destek unsurlarından diğer ilgili
mevzuat uyarınca yararlanmakta olanlar; aynı dönem için ve mükerrer olarak, bu
Kanunla sağlanan destek unsurlarından ayrıca yararlanamaz. Bu durumda,
işletmelerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından
sadece biriyle sınırlı olarak yapılır.
GEÇİCİ MADDE 1. — a) 29.1.2004 tarihli
ve 5084 sayılı Kanunun, bu Kanunla değiştirilmeden önceki 2 nci maddesinin (a) bendi kapsamına giren illerde faaliyette
bulunanlardan, 5084 sayılı Kanunun, bu Kanunla değiştirilmeden önceki 3 ve 4
üncü maddelerinde belirtilen teşvik ve desteklerden yararlanma hakkı kazanan
mükellefler, bu haklarından aynen yararlanmaya devam ederler. Ancak, bu
mükellefler, gerekli şartları sağlamaları ve talep etmeleri halinde, 5084 sayılı
Kanunun bu Kanunla değişik 3 ve 4 üncü maddeleri hükümlerinden
yararlanabilirler.
b) 5084 sayılı Kanunun, bu Kanunla
değiştirilmeden önceki 5 inci maddesine göre bedelsiz olarak yatırımcılar
tarafından devri talep edilen taşınmazlarla ilgili işlemler, mezkur madde
hükümlerine göre yürütülür.
c) 5084 sayılı Kanunun, bu Kanunla
değiştirilmeden önceki 6 ncı maddesine istinaden
enerji desteğinden yararlanabilecek işletmelerle ilgili uygulamaya; aylık prim
ve hizmet belgeleri esas alınmak suretiyle, bir takvim yılı için en az 3/4’ünde çalıştırılmış olma şartı
aranmaksızın, aynı madde hükümleri çerçevesinde devam olunur. Ancak, 5084 sayılı
Kanunun, bu Kanunla değiştirilmeden önceki 2 nci
maddesinin (a) bendi kapsamına giren illerde; yeni işe başlayan işletmelerin,
5084 sayılı Kanunun bu Kanunla değişik 6 ncı
maddesinin birinci fıkrasında belirtilen şartları sağlamaları, 1.10.2003
tarihinden önce 5084 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin
birinci fıkrasında belirtilen konularda faaliyete geçmiş olan işletmelerin ise
bu maddenin yürürlük tarihini müteakip 1.10.2003 tarihinden önce ilgili idareye
vermiş oldukları en son dört aylık sigorta prim bordrolarında bildirdikleri işçi
sayılarını, fiilen ve sürekli olarak 5084 sayılı Kanunun, bu Kanunla değişik 6
ncı maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen şartları
sağlamaları halinde yeni hükümler uygulanır.
MADDE 7. — Bu
Kanunun;
a) 6 ncı
maddesi ile 5084 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin
birinci fıkrasına eklenen (j) bendi 6.2.2004 tarihinden geçerli olmak üzere
yayımı tarihinde,
b) Diğer hükümleri ise 1.4.2005
tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
Yürürlüğe
girer.
MADDE 8. — Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.