I-GENEL AÇIKLAMALAR:

 

            Bilindiği üzere, 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanunun 1’inci maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin para biriminin Yeni Türk Lirası (YTL), alt para biriminin Yeni Kuruş (YKr) olacağı ve bir Yeni Türk Lirasının yüz Yeni Kuruşa eşit olduğu,

 

             5228 sayılı Kanunun 59’uncu maddesinin 13’üncü fıkrası ile değişik  2’inci maddesinde, Türk Lirası değerlerinin Yeni Türk Lirasına dönüştürülürken bir milyon Türk Lirası (1.000.000 TL) eşittir bir Yeni Türk Lirası değişim oranının esas alınacağı, Türk Lirası değerlerinin Yeni Türk Lirasına  dönüşüm işlemlerinin ve Yeni Türk Lirası cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki değerlerin bir Yeni Kuruşa tamamlanacağı ve yarım Yeni Kuruşun altındaki değerlerin dikkate alınmayacağı,

 

            3’üncü maddesinde, kanunlarda ve diğer mevzuatta, işlemlerde, yargı kararlarında, hukuki muamelelerde, kıymetli evrak ve hukuki sonuç doğuran diğer belgeler ile ödeme ve değişim araçlarında Türk Lirasına ve Liraya yapılan atıfların 2 inci maddede belirtilen değişim oranında Yeni Türk Lirasına yapılmış sayılacağı,

 

            6’ıncı maddesinde de, Kanunun 4’üncü maddesi ile Geçici 1’inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarının yayımı, diğer hükümlerinin ise 01.01.2005 tarihinden itibaren yürürlüğe gireceği,

 

            Öngörülmüştür.

 

            Buna göre, 5083 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeler çerçevesinde Yeni Türk Lirası kullanımına ilişkin Kurumumuz işlemleri ile ilgili olarak gerek işverenlerce, gerekse Kurumumuzca yerine getirilmesi ve uyulması gereken usul ve esaslar aşağıda açıklanmıştır.

 

            II–PRİM BELGELERİNİN DÜZENLENMESİ: 

            1-Resmi Sektör İşyerleri:

 -5083 sayılı Kanunun 1’inci maddesinin yürürlülük tarihinin 01.01.2005 tarihi olması sebebiyle, resmi sektör işyerlerine ilişkin  15.11.2004-14.12.2004 dönemine (2004/Kasım) ait 14.01.2005 tarihine kadar yasal verilme süresi olan Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Kurumumuza 31.12.2004 tarihine kadar verilmesi halinde TL, 01.01.2005 tarihinden (bu tarih dahil) sonra verilmesi halinde ise, YTL olarak düzenlenecektir.

 

-Resmi sektör işyerlerine ilişkin 15.12.2004-14.01.2005 dönemine (2004/Aralık) ait 14.02.2005 tarihine kadar yasal verilme süresi olan Aylık Prim ve Hizmet Belgesi YTL olarak düzenlenecektir. Ancak, resmi sektör işyerlerine ilişkin bu döneme ait belgenin işyerinin kapanması, terki, tasfiyesi gibi nedenlerden dolayı 31.12.2004 tarihinden(bu tarih dahil) önce verilmesi halinde bu defa TL olarak düzenlenecektir.

 

2-Özel Sektör İşyerleri:

 

 Özel sektör işyerlerine ilişkin 2004/Aralık ayına ait yasal verilme süresi 31.01.2005 tarihine kadar olan  Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin, 31.12.2004 tarihine kadar Kuruma verilmesi halinde TL olarak, 01.01.2005 tarihinden (bu tarih dahil) sonra verilmesi halinde ise, bu defa  YTL olarak düzenlenecektir.

 

3)Resmi ve Özel Sektör İşyerlerinin Belge Düzenlemesine İlişkin Örnekler:

 

Örnek-1;.Resmi sektör işyerinde 15.11.2004 – 14.12.2004 döneminde (2004 / Kasım),

                        Sigortalı  A  1.347.319.000.TL

                        Sigortalı  B     597.258.000.TL

                        Sigortalı  C     802.845.000.TL

 

Ücret üzerinden çalıştırılmış ise, söz konusu sigortalılara ait Aylık Prim Ve Hizmet Belgesinin 31.12.2004 tarihinde veya daha önceki bir tarihte Kuruma verilmesi halinde belgenin TL üzerinden (Ek-1)’de olduğu gibi düzenlenecektir.

 

            Aynı şekilde özel sektör işverenlerince de 2004/Aralık ayına ilişkin söz konusu belgenin 31.12.2004 tarihinde veya daha önceki bir tarihte  Kuruma verilmesi halinde TL üzerinden (Ek-1)’de  olduğu gibi düzenlenecektir.

           

Örnek-2:Yukarıda belirtilen sigortalıları çalıştıran gerek resmi sektör işverenlerince 15.11.2004-14.12.2004 dönemine (2004/Kasım), gerekse özel sektör işverenlerince 2004/Aralık ayına ilişkin Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin, 01.01.2005 tarihinden (bu tarih dahil) sonra Kuruma verilmiş olması halinde, ay içinde çalıştırılan sigortalıların kazançlarının sigortalı bazında YTL ye dönüştürülmesi ve bu dönüşüm esnasında da Yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki değerlerin bir Yeni Kuruşa tamamlanması, yarım Yeni Kuruşun altındaki değerlerin ise dikkate alınmaması gerekmektedir.

Buna göre;

 

                                                                                                         

Olacaktır. 

 

Söz konusu sigortalıların her birine ait prime esas kazançların yukarıda belirtildiği şekilde YTL’ye dönüştürülmesinden sonra, YTL cinsinden toplam prime esas kazanç üzerinden sigorta kolları bazında prim tutarlarının hesaplaması yapılacak ve bu hesaplama yapılırken her bir sigorta kolu bazında yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki tutarların bir Yeni Kuruşa tamamlanması,  yarım Yeni Kuruş altındaki tutarların ise dikkate alınmaması suretiyle Aylık Prim ve Hizmet Belgesi (Ek-2)’de olduğu gibi düzenlenecektir.

 

4-Prim Belgelerinin Posta İle Gönderilmesi:

 

  Özel sektör işverenleri tarafından 2004/Kasım ayına ait prim belgesinin 31.12.2004 (dahil) ve daha önceki bir tarihte taahhütlü, iadeli taahhütlü veya APS yoluyla postaya verilmek suretiyle  gönderilmesi halinde, TL olarak düzenlenecek ve Ünitelerimizce de anılan belgenin prim tahakkuk işlemleri TL bazında yapılacaktır.

 

Ancak, özel sektör işverenleri tarafından 2004/Kasım ayına ait TL olarak düzenlenmiş olan prim belgesinin adi posta yoluyla 31.12.2004 veya daha önceki bir tarihte postaya verilmiş ve bu belge de 01.01.2005 veya sonrasında Kuruma intikal etmiş ise, adi posta ile gönderilmiş olan bu durumdaki belge Kuruma intikal tarihi itibariyle işleme alınacak olması nedeniyle, 01.01.2005 ve sonraki bir tarihte TL olarak işlem yapılamayacağından, işverenlerle yazışma yapılarak anılan aya ait prim belgesinin YTL üzerinden yeniden düzenlenmesi istenecektir. 

 

5-Geriye Dönük Olarak Düzenlenecek Prim Belgeleri:

 

 -Resmi ve özel sektör işverenlerince 31.12.2004 tarihine kadar verilmesi gerekmekle birlikte, 01.01.2005 tarihinden itibaren geriye dönük olarak (yasal süresi dışında) verilecek prim belgeleri YTL olarak düzenlenecektir.

 

 Örnek-1:A özel sektör işverenince 2004/Ekim ayına ilişkin Aylık Prim ve Hizmet Belgesi 2004/Kasım ayı içerisinde  verilmesi gerekmekle birlikte 2005/Ocak ayı içinde (yasal süresi dışında) verilmesi halinde, YTL olarak düzenlenecektir.

 

  -İşverenlerce 2005 yılı içinde imzalanacak toplu iş sözleşmelerine istinaden 2004 yılına ait  aylar için ek nitelikteki prim belgelerinin verilmesinin gerektiği durumlarda, söz konusu belgeler YTL olarak düzenlenecek ve  Ünitelerimizce de prim tahakkuk işlemleri yine YTL olarak yapılacaktır.

 

 -01.01.2005 tarihinden itibaren geriye dönük olarak verilecek prim belgelerinde beyan edilen prime esas kazanç tutarı toplamının 4.999 TL den (yarım Yeni Kuruştan) az olması halinde,  söz konusu  tutarlar üzerinden tahakkuk edecek primlerin tahsilatı yapılamayacak olmakla birlikte, sigortalı hizmet ve kazançlarını gösteren dört aylık dönem bordroları ile bu bordroların ilgili olduğu aylara ait aylık sigorta primleri bildirgelerinin  YTL olarak düzenlenip Kuruma verilmesi gerekmektedir.

 

Örnek-2 (A) işvereninin 1989/Ağustos ayında bir sigortalıyı (1) gün eksik bildirimde bulunduğunun sigorta müfettişi tarafından veya hizmet tespit davası sonucu tespit edilmesi halinde, işveren tarafından bu aya ilişkin verilecek ek bildirgenin sigortalının bir günlük kazancı olan  (1989/Ağustos ayında günlük asgari kazanç tutarı) 4.784 TL’nin ondalık ayraçtan sonra ihtiyaç duyulan basamak kadar YTL’ye çevrilmesi ve bu itibari değer üzerinden prim tutarlarının hesaplanması suretiyle prim bildirgesi aşağıda gösterildiği şekilde düzenlenecektir.

 

Ancak, bu şekilde hesaplanacak olan prim tutarı toplamının (0,001603 YTL) yarım Yeni Kuruş altında bir değer olması nedeniyle tahsil edilemeyecektir. Hal böyle olmakla birlikte, yukarıda açıklandığı şekilde işverence düzenlenecek olan prim bildirgesindeki prime esas kazançlar ve prim tutarları Ünitelerimizdeki kullanıcılar tarafından 1.000.000 TL  ile çarpılmak suretiyle tersine dönüşüm işlemi yapılarak prim tahakkuk girişi gerçekleştirilecektir.

 

 

            

Örnek-3: (B) işvereninin 1989/Ağustos ayında bir sigortalıyı (1) gün eksik bildirimde bulunduğu ve sigortalının günlük kazancının da 40.000 TL olduğu mahkeme kararı ile tespit edilmiş ise, işveren tarafından söz konusu aya ilişkin ek prim bildirgesi aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

                                   (40.000TL = 0,04 YTL)

 

 

 

 

 

 

 Bildirilen prime esas kazanç toplamı üzerinden sigorta kolları itibariyle hesaplanan prim tutarları bakımından bazı sigorta kollarında (iş kazaları ve meslek hastalıkları, analık ve hastalık sigortası)  4,999 TL’nin altında (yarım Yeni Kuruş’un altında), bazı sigorta kollarında da (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) yarım Yeni Kuruş’un üzerinde olmakla birlikte, toplam tahakkuk tutarı olan 0,013400 YTL, yuvarlama yapılmak suretiyle (1 Ykr.’dan sonra gelen değerlerin yuvarlamasında yarım Yeni Kuruşun altındaki değerler atılacağından)  1 Ykr olarak tahsil edilecektir.

           

            6-Prim Belgelerinin İnternet Ortamında (e-Bildirge) Kuruma Gönderilmesi:

 

            5083 sayılı Kanun uyarınca 01.01.2005 tarihinden itibaren e-Bildirge uygulamasında da Yeni Türk Lirası (YTL) üzerinden işlem yapılacaktır. Bu nedenle, Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin giriş ve onay işlemleri, 01.01.2005 ve sonrasında internet ortamında (e-Bildirge) YTL olarak yapılacaktır. 

 

Buna göre;

 

 a-Resmi sektör işyerlerine ilişkin 15.11.2004-14.12.2004 dönemine (2004/Kasım) ait olup, 14.01.2005 tarihine kadar yasal verilme süresi olan Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin, 31.12.2004 günü 23.59’a kadar girişinin yapılması ve ONAYLANMASI şartıyla, TL olarak internet ortamında (e-Bildirge) Kurumumuza gönderilmesi mümkün olacaktır. Şayet aynı döneme ait belgenin internet ortamında TL olarak girişi yapılmış olmakla beraber, ONAYLAMA işlemi 31.12.2004 günü 23.59’a kadar yapılmamış, başka bir deyişle onaylama işlemi 01.01.2005 tarihine bırakılmış ise, bu belgenin TL olarak Kuruma gönderilmesi mümkün olmayacaktır.Bu durumda anılan döneme ait belgenin silinip, YTL üzerinden girilmesi, ya da XML dosya transferi yapılacak ise, YTL üzerinden hazırlanmış XML dosyanın transfer edilmesi gerekmektedir.

 

   -Resmi sektör işyerlerine ilişkin 15.12.2004-14.01.2005 dönemine (2004/Aralık) ait  Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin 01.01.2005 tarihinden sonra verilmesi durumda, anılan belgenin internet ortamında YTL olarak girişinin yapılıp, onaylanması gerekmektedir.  Ancak, resmi sektör işyerlerine ilişkin bu döneme ait belgenin işyerinin kapanması, terki, tasfiyesi gibi nedenlerden dolayı 31.12.2004 tarihinden(bu tarih dahil) önce Kurumumuza internet ortamında gönderilmek istenilmesi halinde, giriş ve onay işleminin 31.12.2004 günü saat 23.59’a kadar yapılmış olması şartıyla, TL üzerinden gönderilmesi mümkün olacaktır.

 

b- Özel sektör işyerlerine ilişkin 2004/Aralık ayına ait Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin yasal verilme süresi olan 01.01.2005-31.01.2005 tarihler arasında YTL olarak girişinin ve onayının yapılması suretiyle internet ortamında Kurumumuza gönderilecektir. Şayet, özel sektör işyerlerine ilişkin bu aya ait belgenin işyerinin kapanması, terki, tasfiyesi gibi nedenlerden dolayı yasal verilme süresi beklenilmeksizin 31.12.2004 tarihinden(bu tarih dahil) önce Kurumumuza internet ortamında gönderilmek istenilmesi halinde, giriş ve onay işleminin 31.12.2004 günü saat 23.59’a kadar yapılmış olması şartıyla, TL üzerinden gönderilmesi mümkün olacaktır.

 

                       

III–ÜNİTELERCE YÜRÜTÜLECEK DİĞER İŞLEMLER:

 

1-İcraya İntikal Halindeki Borçlar:           

 

 31.12.2004 tarihine kadar işveren servislerince TL olarak ödeme emri düzenlenerek icra intikal havuzuna atılan ve çeşitli sebeplerden dolayı icra servislerince alınamayan  ödeme emirlerinin en geç bu tarih (31.12.2004) itibariyle icra takip haciz ve satış servisince icra intikal havuzundan alınacak, uyumsuzluk nedeniyle anılan servis tarafından görüntülenemeyen ödeme emirleri ise, işveren servislerince geri alınmak suretiyle icra intikal havuzu boş hale getirilecektir.

 

 Yasal süresi içerisinde ödenmemiş olan borçların 01.01.2005 tarihinden itibaren gerek manuel, gerekse bilgisayar kanalıyla icraya intikalinde ödeme emirleri YTL olarak düzenlenecektir.

 

2-Emanet Hesaplardaki Taksit Tahsilatları:

 

Bilindiği gibi, işverenlerin Kurumumuza olan borçlarının yıllık %3 tecil faizi alınmak suretiyle 18 ay süreyle  tecil ve taksitlendirilmesine ilişkin 2001 ve 2002 yıllarında sağlanan ödeme kolaylıklarının uygulama süreleri sona ermiş olduğundan, taksitlendirmelere ilişkin taksit tahsilatlarının bugüne kadar mahsup edilerek infaz edilmesi, ödenmemiş taksit tutarının veya bakiyesinin bulunması halinde ise söz konusu taksitlendirme işlemlerinin  bozulmuş  olması  gerekmekle birlikte, bazı ünitelerimizin emanet hesaplarında taksit tahsilatına ilişkin paraların bulunduğu tespit edilmiştir.  

Ödeme kolaylıklarına ilişkin ekranlar 01.01.2005 tarihinden itibaren kullanıcılara kapatılacağından, Ünite Emanet Hesaplarında bulunan taksit tahsilatlarının yıl sonuna kadar ilgili hesaplara aktarılmasına ilişkin işlemler ivedilikle yapılacaktır.

 

IV–DİĞER HUSUSLAR:

 

1-Daha önce yanlış ve yersiz tahsil edilmiş Kurum alacaklarının işverenlere veya sigortalılara iadesi 01.01.2005 tarihinden itibaren YTL üzerinden yapılacaktır.

 

2-Kurumumuz İşveren sisteminde  kullanılan bilgisayar programlarında TL–YTL  dönüşümüne ilişkin gerekli revize işlemleri tamamlanmıştır. Ancak, Ünitelerimizce manuel TL–YTL dönüşümü yapılması gereken durumlarda Ek-3’deki tablolardaki değişim oranları esas alınacaktır.

 

3-Geçiş dönemi olan 2005 yılı içersinde hem Türk Lirasının, hem de Yeni Türk Lirasının tedavülde olması, tahakkuk ve tahsilat belgelerinin Yeni Türk Lirası üzerinden düzenlenmesi esasını değiştirmeyeceğinden, 01.01.2005 tarihinden itibaren tüm tahakkuk ve tahsilat belgeleri ile diğer işlemlere ilişkin belgeler YTL bazında düzenlenecektir.

 

4-YTL’ye geçiş ile ilgili olarak 31.12.2004 tarihine kadar Ünitelerimizce yapılması gereken işlemlerin zamanında yerine getirilmesi hususunda gerekli tedbirler Ünite Amirleri tarafından alınacak ve izlenecektir.

 

5-İşverenler ve 3568 sayılı Kanuna göre yetki almış meslek mensupları  tarafından bu genelgede belirtildiği şekilde prim belgelerinin düzenlenmesi amacıyla, Ünitelerimizce gerekli bilgilendirmede bulunulacaktır.

 

Bilgi edinilmesini, buna göre işlem yapılmasını  rica ederiz.     

 

EKLER için tıklayınız: 

1 – TL bazında Aylık Prim ve Hizmet

       Belgesi örneği

2 - YTL bazında Aylık Prim ve Hizmet

       Belgesi örneği

 3 – YTL – TL dönüşüm tablosu

 

                                                                                 Celal ÖZCAN            Sait ERSOY

                                                                                 Daire Başkanı G.     Genel Müdür

                                     Kurum Başkanı V.