2499 sayılı
Sermaye Piyasası Kanununun 10/A maddesi kapsamında, Merkezi Kayıt Kuruluşu
tarafından kayden izlenecek olan hisse senetleri ve bunlara bağlı hakların vergi
uygulamaları karşısındaki durumu bu sirkülerin konusunu oluşturmaktadır.
2. Merkezi Kayıt Kuruluşunun
Hukuki Durumu
Sermaye Piyasası Kanununun 10/A
maddesinde, sermaye piyasası araçları ve bunlara ilişkin hakları kayden izlemek
üzere özel hukuk tüzel kişiliğine haiz Merkezi Kayıt Kuruluşunun oluşturulacağı
hükme bağlanmıştır. Bu kuruluş tarafından kayıtlar bilgisayar ortamında,
ihraççılar, aracı kuruluşlar ve hak sahipleri itibariyle tutulacak olup,
kaydedilen haklar Sermaye Piyasası Kanununun 7 nci maddesi kapsamında senede
bağlanmayacaktır.
Merkezi Kayıt Kuruluşunun
kuruluş, faaliyet, çalışma ve denetim esaslarını belirleyen “Merkezi Kayıt
Kuruluşunun Kuruluş, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmelik”
21.6.2001 tarih ve 24439 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe
girmiştir.
Yönetmelik hükümleri çerçevesinde
anonim ortaklık statüsüne haiz olmak üzere kurulan Merkezi Kayıt Kuruluşunun ana
sözleşmesi İstanbul Ticaret Sicil Memurluğunun 21.9.2001 tarihli tasdik işlemini
takiben 26.9.2001 tarih ve 5390 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde
yayınlanmış bulunmaktadır.
Sermaye Piyasası Kurulu
tarafından hazırlanan ve Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından kayıtların
tutulmasına ilişkin esasları düzenleyen Seri: IV, No: 28 tebliği 22/12/2002
tarihli ve 24971 sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır.
Merkezi Kayıt Kuruluşunun “Kaydi
Sisteminin” işlevsel hale gelmesinden sonra Sermaye Piyasası Kurulunca kayden
izlenilmesine karar verilen sermaye piyasası araçları için fiziki senet
bastırılması olanaklı olmayacaktır. Daha önce bastırılmış olan araçların
kaydileştirilmesi de belirli bir süreç dahilinde gerçekleştirilecektir.
3. Merkezi Kayıt Kuruluşunca
Kaydileştirilecek Hisse Senetlerinin Vergi Uygulamaları Karşısındaki
Durumu:
Sermaye Piyasası Kanununun 10/a
maddesi hükmü uyarınca sermaye piyasası araçlarının Merkezi Kayıt Kuruluşu
tarafından kayden izlenmesi sonucu, bu araçlar için fiziki senet bastırılması
gereği ortadan kalkarken, aracın senede bağlanmasının ihraç edenler,
yatırımcılar ve ilgili diğer kurumlara sağladığı tüm haklar korunmaktadır.
Dolayısıyla sermaye piyasası araçlarının fiziki olarak bastırılması veya
bunların Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından kayden izlenmesi vergi uygulamaları
açısından farklılık yaratacak bir nitelik taşımamaktadır.
Bu kapsamda, bir sermaye piyasası
aracı olan hisse senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından kayden izlenmesi
halinde, bu senetlerin elden çıkarılmasından doğan kazançların tespiti ve
vergilendirilmesinde basılı hisse senetlerinin elden çıkarılmasından doğan
kazançların tespiti ve vergilendirilmesinde geçerli olan kurallar
uygulanacaktır.
Duyurulur.