KAMU GÖREVLİLERİ SENDİKALARI KANUNU, SOSYAL SİGORTALAR KANUNU VE SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN
MADDE 1.
— 25.6.2001 tarihli ve 4688
sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununun 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
Madde 14. — Sendikalara
üye olmak serbesttir.
Kamu görevlileri
çalıştıkları işyerinin girdiği hizmet kolunda kurulu bir sendikaya üye
olabilirler.
Sendikaya üyelik, kamu
görevlisinin üç nüsha olarak
doldurup imzaladığı üye formu ile sendikaya başvurması ve başvurunun sendika
yetkili organınca kabulü ile kazanılır.
Üyelik başvurusu, sendika
tarafından en çok otuz gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik istemi kabul
edilmiş sayılır. Haklı bir sebep gösterilmeden üyeliği kabul edilmeyen kamu
görevlisinin, bu kararın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde iş
davalarına bakmakla görevli mahallî mahkemede dava açma hakkı vardır.
Sendika, üyeliği
kesinleşen kamu görevlisinin başvuru belgesinin bir örneğini üyenin kendisine
verir, bir örneği sendikada kalır, bir örneğini üyelik ödentisine esas olmak ve
dosyasında saklanmak üzere onbeş gün içinde işverene gönderir.
Birden çok sendikaya üye
olunamaz. Birden çok sendikaya üyelik halinde sonraki üyelikler
geçersizdir.
Aynı tarihli birden fazla
üyeliğe ilişkin bildirimler dikkate alınmaz ve bu husus kamu işvereni tarafından
ilgiliye ve sendikalara yazılı olarak bildirilir.
MADDE 2.
— 4688 sayılı Kanunun 16 ncı
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 16. — Her üye
üyelikten serbestçe çekilebilir.
Üyelikten çekilme,
çekilmek isteyen kamu görevlisi tarafından, üç nüsha olarak doldurulup imzalanan
üyelikten çekilme bildiriminin kurumuna verilmesi ile gerçekleşir. Kurum
görevlisi, kayıt numarası ile tarih verilen çekilme bildiriminin bir suretini
derhal üyeye vermek zorundadır. Kamu işvereni, bildirimin bir örneğini onbeş gün
içinde sendikaya gönderir.
Çekilme, kamu işverenine
başvurma tarihinden başlayarak otuz gün sonra geçerli olur. Çekilenin bu süre
içinde başka bir sendikaya üye olması halinde yeni sendikaya üyeliği, bu sürenin
bitim tarihinde kazanılır.
Üyenin, sendikadan
çıkarılma kararı sendika merkez genel kurulunca alınır. Çıkarma kararı,
çıkarılana ve işverene yazı ile bildirilir. Çıkarma kararına karşı üye, bildirim
tarihinden itibaren onbeş gün içinde görevli iş mahkemesine itiraz edebilir.
Mahkeme iki ay içinde kesin karar verir. Üyelik, çıkarılma kararı kesinleşinceye
kadar sürer.
Çekilme, göreve son
verilmesi veya sair nedenlerle
kamu görevinden ayrılanlar ile farklı bir hizmet koluna giren kuruma
atananlardan sendika üyesi olanların üyelikleri, varsa sendika şubesi, sendika
veya konfederasyon organlarındaki görevleri sona erer. Emekliye ayrılanların
sendika şubesi, sendika veya konfederasyon organlarındaki
görevleri seçildikleri dönemin sonuna kadar devam eder.
Üyeliğin devamı ve askıya
alınması hallerinde 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 24 üncü maddesinde yer alan
hükümler uygulanır.
MADDE 3.
— 4688 sayılı Kanunun 18 inci maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 18. — Kamu
görevlileri, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde
sendika veya konfederasyonların bu Kanunda belirtilen faaliyetlerine
katılmalarından dolayı farklı bir işleme tâbi tutulamaz ve görevlerine son
verilemez.
Kamu işvereni, işyeri
sendika temsilcisi ile sendika ve sendika şube yöneticilerinin işyerini haklı
bir sebep olmadıkça ve sebebini açık ve kesin şekilde belirtmedikçe
değiştiremez.
Kamu işvereni kamu
görevlileri arasında sendika üyesi olmaları veya olmamaları nedeniyle bir ayırım
yapamaz.
Sendika veya
konfederasyonu ilk genel kurula kadar sevk ve idare edecek yönetim kurulu
üyeleri, genel kurulda yönetim kuruluna seçilenler ile sendika şube yönetim
kurulu üyeleri seçildikleri tarihten itibaren durumlarını en geç otuz gün içinde
kurumlarına yazılı olarak bildirirler. Söz konusu yöneticiler seçildikleri
tarihten itibaren otuz gün içerisinde sendika tüzüğünde belirtilen hükümlere
göre, ayrıca yazılı talepte bulunmaları halinde bu görevleri
süresince aylıksız izine ayrılırlar. Talepte bulunmayanlar ise kurumlarındaki
görevlerine devam ederler. İzine ayrılmayan yönetim kurulu üyeleri haftada bir
gün kurumlarından izinli sayılırlar.
Sendika
şubeleri en az 400 üye ile
kurulur.
Mahallî ve genel
seçimlerde aday olanların, sendika ve konfederasyonun organlarındaki görevleri
adaylık süresince askıda kalır. Seçilmeleri halinde görevleri son
bulur.
Aylıksız izine ayrılan
yöneticilerin bu süreleri, emekli kesenekleri ve karşılıklarının yöneticisi
oldukları sendikaları tarafından her ay Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına
ödenmesini kabul etmeleri koşuluyla kazanılmış hak aylığı ile emeklilik
hizmetine sayılır.
Kurumlarından aylıksız
izinli sayılan sendika, konfederasyon ve şube yönetim kurulu üyeleri ile
bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderlerinin
kurumlarınca karşılanmasına devam olunur.
Aylıksız izinli
sayılanlardan herhangi bir nedenle sendika veya konfederasyon organlarındaki
görevlerinden ayrılanlar, görevlerinin son bulması tarihinden itibaren otuz gün
içinde ayrıldıkları kurum ve kuruluşa yazılı müracaat etmeleri durumunda, kamu
işvereni bu kimseleri otuz gün içinde eski görevlerine ya da uygun diğer bir
göreve atamak zorundadır. Otuz gün içinde görevlerine
başlamak için başvurmayanlar görevlerinden çekilmiş sayılırlar.
Görevden uzaklaştırma,
re’sen emeklilik, göreve son verilmesi, tayin veya sair hallerde görevlinin
mahkemeye başvurması halinde, mahkeme kararı kesinleşinceye kadar sendikadaki görevi devam eder.
MADDE 4.
— 4688 sayılı Kanunun 25 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 25. — Kamu
görevlileri sendikasına, kamu görevlisinin ödeyeceği üyelik ödentileri, 14 üncü
madde çerçevesinde doldurulan üyelik başvuru formuna ve sendika tüzüğünde
belirtilen aylık ödenti tutarına göre kamu işverenince aylığından kesilerek beş
gün içinde sendikaların banka hesaplarına yatırılır ve ödenti listesinin bir
örneği ilgili sendikaya gönderilir. Kamu işvereni, sendikaya üye
olan ve üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerinin listesini her ayın son
haftasında, işyerinde herkesin görebileceği yerde ilan eder.
Aylık üyelik ödenti
tutarı; 15 inci derecenin birinci kademesinden aylık alan Devlet memurunun
aylık, taban aylığı, her türlü zam ve tazminatlar ile ödenekler toplamının net
tutarının binde beşinden az, otuzda birinden fazla olmamak üzere sendika
tüzüğünde belirtilir.
Sendika tüzüğüne, üyelik
ödentisi dışında her ne ad altında olursa olsun, üyelerden başka bir kesinti
yapılmasını öngören hükümler konulamaz.
Sendika merkez genel kurul
kararıyla üyelikten çıkarılan üyelerin isimlerinin sendikaca onbeş gün içinde
işverene bildirilmesi zorunludur.
Konfederasyonlara
üyelerince ödenecek ödenti miktarı, sendikaların ödenti tutarlarının yüzde
beşinden aşağı olmamak üzere konfederasyonların genel kurullarınca
belirlenir.
MADDE 5.
— 4688 sayılı Kanunun 30 uncu
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 30. — Her hizmet
kolunda en çok üyeye sahip sendika ile bunların bağlı oldukları konfederasyonlar toplu görüşme yapmaya
yetkilidir. En çok üyeye sahip konfederasyon temsilcisi toplu görüşme heyetinin
başkanıdır.
Yetkili sendika ve
konfederasyonların belirlenmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) Kurumlarca
yapılacak tespit;
Tespite ilişkin toplantıya
kurumun işveren vekili ile tahakkuk memuru veya mali hizmetler birimi yetkilisi
ve kurumun hizmet kolunda faaliyette bulunan sendikalardan birer temsilci
katılır. Toplantı her yıl 15 mayıs tarihinden sonra beş iş günü içerisinde
kurumca belirlenerek sendikalara bildirilen yer ve günde yapılır.
Bu Kanuna tâbi olarak
kurumda çalışan kamu görevlilerinin, 15 mayıs tarihi itibarıyla listesi ile
üyelerinden aidat kesintisi yapılan sendikaların üyelerini gösterir liste,
toplantıya katılanlarca değerlendirilir. Bu değerlendirmeden sonra, toplam kamu
görevlisi sayısı ile sendika üyesi kamu görevlilerinin sendikalara göre toplam
sayılarını belirten tutanak toplantıya katılan taraflarca imzalanır. İmzalı
tutanak, kamu işvereni
ve sendikalarca mayıs ayının son
iş gününe kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilir.
Kurumların taşra
teşkilatları, yukarıdaki esaslara göre tarafların katılımı ile yapılacak
toplantı neticesinde düzenlenecek tutanakları kurum merkezinde yapılacak
tespitte değerlendirilmek üzere 15 mayıs tarihini takip eden iki iş günü
içerisinde kurum merkezine gönderirler. Bu tutanaklar kurum merkezinde
tarafların katılımı ile tek tutanak haline getirilir.
b) Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığınca kurumlardan ve sendikalardan gelen müşterek imzalı
listeler üzerinden yapılacak tespit;
Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı, kurumlarda çalışan toplam kamu görevlisi sayısı ile sendikalar
itibarıyla üyelik kesintisi yapılan üye sayılarını dikkate alarak her yıl 15
mayıs tarihi itibarıyla hizmet kollarındaki bütün kamu görevlileri sayısı ile
hizmet kolundaki sendikaların üye sayılarını tespit eder. Buna göre her hizmet
kolundaki yetkili kamu görevlileri sendikaları ile konfederasyonların toplam üye
sayısını belirler ve sonuçları her yıl temmuz ayının ilk
haftasında Resmî Gazetede yayımlar.
MADDE 6.
— 4688 sayılı Kanunun 35 inci
maddesine ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
Toplu görüşme çalışmaları
ile Uzlaştırma Kurulu çalışmalarına katılacak olanların ağırlama, yolluk ve
gündelikleri ile toplantı ücretleri Devlet Personel Başkanlığı bütçesine konacak
ödenekten karşılanır.
MADDE 7.
— 4688 sayılı Kanuna
aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 9. — 2004
yılı için;
a) 30 uncu maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde
öngörülen tespit, 15 Temmuz 2004 tarihi itibarıyla gerçekleştirilerek 20 Temmuz
2004 tarihine kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına
gönderilir.
b) 30 uncu maddenin ikinci
fıkrasının (b) bendi gereğince Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılacak
tespit ise 30 Ağustos 2004 tarihine kadar Resmî Gazetede yayımlanır.
c) 32 nci maddenin birinci
fıkrasındaki "Ağustos ayının onbeşinci günü", "Eylül ayının onbeşinci günü"
olarak uygulanır.
MADDE 8.
— 17.7.1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanununun 8 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Valilikler, belediyeler ve
ruhsat vermeye yetkili diğer merciler, yapı ruhsatı verdikleri inşaatları ruhsat
tarihinden itibaren bir ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.
MADDE 9.
— 506 sayılı Kanunun değişik
78 inci maddesinin değişik birinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
Bu Kanun gereğince
alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt
sınırı, 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre 16 yaşından büyükler
için belirlenen günlük asgarî ücrettir; üst sınırı ise günlük asgarî ücretin 6,5
katıdır.
MADDE 10.
— 506 sayılı Kanunun değişik
79 uncu maddesinin ondördüncü fıkrasında yer alan "140 ıncı maddesine" ibaresi
"140 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (d) bentlerinin son fıkralarına"
olarak değiştirilmiştir.
MADDE 11.
— 506 sayılı Kanunun değişik
80 inci maddesinin değişik beşinci fıkrasında yer alan "51 inci maddesi" ibaresi
"51 ve 102 nci maddeleri" olarak değiştirilmiştir.
MADDE 12.
— 506 sayılı Kanunun değişik
83 üncü maddesinin başlığı "Teminatın ve hakedişlerin prim borcuna karşılık
tutulması ile yapı kullanma izin belgesinin verilmesinde borcu yoktur belgesinin
aranması:" şeklinde değiştirilmiş ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
Valilikler, belediyeler ve
ruhsat vermeye yetkili diğer merciler tarafından, yapı kullanma izin belgesi
verilmeden önce ilgililerden bu bina inşaatı işyerlerinden dolayı Kuruma
borçlarının bulunmadığına dair Kurumca düzenlenmiş bir belgenin istenmesi
zorunludur.
MADDE 13.
— 506 sayılı Kanunun değişik
85 inci maddesinin (C) bendinin (a) alt bendi ile 86 ncı maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan "%30" ibaresi "% 25" olarak değiştirilmiştir.
MADDE 14.
— 506 sayılı Kanunun 117 nci
maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 15.
— 506 sayılı Kanunun değişik
118 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
Tedavinin nasıl
yapılacağı:
Madde 118. —
Hastalık ve analık yardımlarından
yararlanacak olanlar Kurumca tespit edilecek belgelerle Kurumca bildirilen
sağlık müesseselerine veya hekimlere başvurarak muayene ve tedavi
olurlar.
MADDE 16.
— 506 sayılı Kanunun 120 nci
maddesine ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
İş kazalarıyla meslek
hastalıkları, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından gelir ve aylık tahsisleri
ile sermaye değerinin hesabında, iş kazasının olduğu veya meslek hastalığının
hekim raporuyla ilk defa tespit edildiği veya sigortalıların yürürlükten
kaldırılmış 5417 ve 6900 sayılı kanunlara veya 506 sayılı Kanun ile diğer sosyal
güvenlik kurumlarına tâbi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten sonraki
yaş tashihleri dikkate alınmaz.
MADDE 17.
— 506 sayılı Kanunun 121 inci
maddesinin birinci fıkrasına "nafaka borçları" ibaresinden sonra gelmek üzere
"ve bu Kanunun 80 inci maddesine göre takip ve tahsili gereken alacaklar"
ibaresi eklenmiştir.
MADDE 18.
— 506 sayılı Kanunun değişik
140 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
c) Bu Kanunun 79 uncu
maddesinin birinci fıkrası uyarınca verilmesi gereken belgeleri anılan fıkrada
belirtilen süre içinde Kuruma vermeyenlere her bir fiil için
belgenin;
1- Asıl nitelikli olması
halinde aylık asgarî ücretin üç katını geçmemek kaydıyla Kuruma verilmiş olan
belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgarî ücretin 1/5'i
tutarında,
2- Ek nitelikte olması
halinde Kuruma verilmiş olan her bir ek belge için aylık asgarî ücretin 1/8'i
tutarında,
Şu kadar ki, ek belgenin
79 uncu maddenin üçüncü fıkrasına istinaden Kurumca re'sen düzenlenmesi
durumunda aylık asgarî ücretin üç katı tutarında,
3- Mahkeme kararı ile veya
denetim elemanlarınca yapılan tespitler sonucunda ya da kamu kurum ve
kuruluşları tarafından düzenlenen belgelerden hizmetleri veya kazançları Kuruma
bildirilmediği veya eksik bildirildiği saptanan sigortalılarla ilgili olması
halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip
düzenlenmediği üzerinde durulmaksızın aylık asgarî ücretin üç
katı tutarında,
Bu Kanunun 79 uncu
maddesinin onüçüncü fıkrası uyarınca sigorta müfettişi tarafından veya 130 uncu
maddesinin sekizinci fıkrasında belirtilen serbest muhasebeci mali müşavir ve
yeminli mali müşavirlerce düzenlenen raporlara istinaden Kuruma bildirilmediği
tespit edilen eksik işçilik tutarının maledildiği aylardan dolayı aylık asgarî
ücretin üç katı tutarında,
MADDE 19.
— 506 sayılı Kanuna aşağıdaki
ek madde ilave edilmiştir.
EK MADDE 48. —
Bu Kanunun 36 ncı maddesinin (B)
bendi uyarınca ilaç, protez, araç ve gereç bedellerinden alınacak katkı payı ile
ek 3 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca alınacak muayene ücreti, Kurumdan
gelir ve aylık almakta olanların gelir ve aylıklarından, gelir ve aylık almakta iken vefat edenlerin hak sahiplerine bağlanacak gelir ve
aylıklarından, hak sahiplerinden vefat edenler ile gelir ve aylık hakkını
kaybedenlerin ise aynı tahsis dosyasından gelir ve aylık alan diğer hak
sahiplerinin gelir ve aylıklarından da kesilebilir. Katkı payı
ile muayene ücretinin gelir ve aylıklardan kesilmesine ilişkin usul ve esaslar
Kurum Yönetim Kurulunca belirlenir.
MADDE 20.
— 29.7.2003 tarihli ve 4958
sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 19 uncu maddesinin (1) numaralı
fıkrasının (a) bendine (9) numaralı alt bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
(10) numaralı alt bent eklenmiş ve mevcut (10) numaralı alt bent (11) olarak
teselsül ettirilmiştir.
10) 22.5.2003 tarihli ve
4857 sayılı İş Kanununun 101 inci maddesindeki cezalar hariç olmak üzere, diğer
maddelerine göre tahsil edilen idari para cezaları.
GEÇİCİ MADDE 1. — Bu Kanun
çerçevesinde çıkarılacak yeni yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar, mevcut
yönetmeliklerin 4688 sayılı Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına
devam olunur.
GEÇİCİ MADDE 2. — 4688
sayılı Kanunun 18 inci maddesine göre, konfederasyonların ve sendikaların
yönetim kurulu üyelerinin, bu Kanunun yayımı tarihinden önceki sendikal
faaliyetleri ve aylıksız izinleri ile ilgili olarak idari ve mali takibat
yapılamaz, başlatılmış olanlar işlemden kaldırılır.
GEÇİCİ MADDE 3. — Bu
Kanunun yayımı tarihinden önce, 4688 sayılı Kanunun 31 inci maddesi uyarınca
açılmış bulunan davalar işlemden kaldırılır.
MADDE 21.
— Bu Kanunun;
a) 9 uncu maddesi 1.7.2004
tarihinde,
b) 13 üncü maddesi
yayımını takip eden aybaşında,
c) 20 nci maddesi 1.1.2004
tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
d) Diğer maddeleri yayımı
tarihinde,
Yürürlüğe
girer.
MADDE 22.
— Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.