5024 sayılı Kanunla(1), amortisman uygulaması konusunda yapılan değişikliklere
ilişkin olarak aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek görülmüştür.
1. 01/01/2004 Tarihinden Önce
Aktife Giren İktisadi Kıymetler İçin Amortisman Uygulaması:
a) 01/01/2004 tarihinden önce
aktife giren iktisadi kıymetler için 5024 sayılı Kanundan önce yürürlükte
bulunan hükümlere göre amortisman ayrılmaya devam edilecektir. Ancak bu
kıymetlerin amortisman ayrılmasına esas bedeli, 31/12/2003 tarihi itibariyle
yapılacak enflasyon düzeltmesinden sonraki değerleri olacaktır.
b) 31/12/2003 tarihinden sonra
amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde bunların maliyet
bedeli olarak, düzeltilmiş değerleri esas alınacaktır.
2. 31/12/2003 Tarihinden Sonra
Aktife Giren Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler İçin Belirlenen Amortisman
Oranları :
31/12/2003 tarihinden sonra
iktisap edilen amortismana tabi iktisadi kıymetler Vergi Usul
Kanununun(2) 5024 sayılı Kanunla değişen hükümlerine
göre amortismana tabi tutulacaktır.
Ancak, 5024 sayılı Kanunun geçici
1 inci maddesindeki hükümden yararlanarak, 31.12.2003 tarihli bilançolarını 10
Mayıs 2004 tarihi yerine 10 Ağustos 2004 tarihine kadar düzeltme hakkından
yararlananlar, 2004 yılının ilk geçici vergi döneminde beyan edecekleri vergi
matrahlarını hesaplarken, 01/01/2004-31/03/2004 tarihleri arasında iktisap
edilen amortismana tabi iktisadi kıymetleri için Vergi Usul Kanununun 315 inci
maddesinin 5024 sayılı Kanunla değişmeden önceki hükümlerini dikkate
alacaklardır.
Vergi Usul Kanununun 315 inci
maddesinde 5024 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerle amortisman oranlarının
iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri de dikkate alınmak suretiyle
Bakanlığımızca belirleneceği belirtilmiştir.
Bu hükme istinaden Bakanlığımızca
belirlenen oranlar, iktisadi kıymetlerin kullanıldıkları yerler itibarıyla ekte
gösterilmiştir. Mükellefler, 31/12/2003 tarihinden sonra iktisap edecekleri
amortismana tabi kıymetlerin amortisman oranını ekli listeden bularak
uygulayacaklardır.
Ekli listenin 1-6 bölümleri
arasında genel sınıflamalar yapılmış ve amortismana tabi iktisadi kıymetlerin
faydalı ömürleri ve amortisman oranları tespit edilmiştir. Listenin diğer
bölümlerinde ise sektörler itibarı ile kullanılan amortismana tabi
iktisadikıymetlerin faydalı ömürleri ve amortisman
oranları belirlenmiştir. Mükellefler, uygun amortisman oranlarını tespit ederken
öncelikle, sektörel bazda tespit edilen amortisman oranlarını dikkate alacaklar,
bu ayrımlarda bulunmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak
oranları, genel sınıflamada yer verilen oranlara göre tespit edeceklerdir.
3. Azalan Bakiyeler Usulüne
Göre Amortisman Uygulaması :
5024 sayılı Kanun ile Vergi Usul
Kanununun mükerrer 315 inci maddesinde yapılan değişiklikle; her yıl üzerinden
amortisman hesaplanacak değer, evvelce ayrılmış olan amortismanlar toplamının
tenzili suretiyle tespit olunacak ve enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde,
üzerinden amortisman ayrılacak değer, amortismana tabi iktisadi kıymetin
düzeltilmiş değerinden daha evvel ayrılmış olan amortismanların toplamının
taşınmış değerleri indirilmek suretiyle tespit edilecektir. Bu usulde amortisman
süresi normal amortisman nispetlerine göre hesaplanacak ve de bu sürenin son
yılına devreden bakiye değerin, o yıl içinde tamamen yok edilmesi gerekecektir.
Bu usulde uygulanacak amortisman oranı normal amortisman oranının iki
katıdır.
4. Listelerde Bulunmayan
İktisadi Kıymetler :
Listedeki herhangi bir
sınıflamada yer almayan amortismana tabi iktisadi kıymetlere uygulanacak
amortisman oranları için mükelleflerin müracaatları üzerine Bakanlığımızca
belirlenecek süre ve oranlar üzerinden amortisman ayrılabilecektir.
Tebliğ olunur.
(1) 30/12/2003 tarih ve 25332 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanmıştır. (2) 10/01/1961 tarih ve 10703 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır