Bu Tebliğde, 02/01/2004 tarihli ve 25334
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5035 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanunun 28 inci maddesi ile 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa
eklenen EK-2 nci ve 33 üncü maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununa eklenen Ek 1
inci maddelerinin verdiği yetkiye dayanılarak, döviz kazandırıcı faaliyetlere
ilişkin işlemlerle ilgili damga vergisi ve harç istisnası uygulamasının usul ve
esasları belirtilmiştir.
1. KANUN HÜKMÜ
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun
(1) Ek 2 nci maddesinde aşağıdaki hüküm
bulunmaktadır.
" Döviz kazandırıcı faaliyetlere
ilişkin işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden
müstesnadır.
Döviz kazandırıcı faaliyetlerin
kısmen veya tamamen gerçekleştirilmemesi halinde, gerçekleşmeyen kısma ait
alınmayan damga vergisi, mükelleflerden, 213
sayılı Vergi Usul Kanunu (2) hükümlerine göre
ceza ve gecikme faizi ile birlikte geri alınır.
Yukarıda belirtilen hususlarda damga
vergisi istisnası uygulamak suretiyle işlem yapan kuruluşlar, istisnaya konu
işlemin mahiyeti ile alınmayan vergi tutarını, işlemin yapıldığı tarihi takip
eden otuz gün içinde ilgililerin gelir veya kurumlar vergisi bakımından bağlı
bulunduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar.
Döviz kazandırıcı faaliyetin
gerçekleşmediğinin tespit edildiği tarihi takip eden otuz gün içinde, bu durumu
vergi dairesine bildirmeyen kuruluşlar, damga vergisi, ceza ve gecikme faizinin
ödenmesinden ilgililerle birlikte müteselsilen sorumludurlar.
Bu maddenin uygulanması bakımından
döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu ve bu maddenin uygulanmasına
ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından
birlikte tespit edilir."
492 sayılı Harçlar Kanununun
(3) Ek 1 inci maddesinde ise, aşağıdaki hüküm
bulunmaktadır.
"Döviz kazandırıcı faaliyetlere
ilişkin işlemler harçlardan müstesnadır.
(1) 11/07/1964 tarih ve 11751 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanmıştır. (2)
10/01/1961 tarih ve 10703
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. (3) 17/07/1964 tarih ve 11756 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanmıştır.
Döviz kazandırıcı faaliyetlerin
kısmen veya tamamen gerçekleştirilmemesi halinde, gerçekleşmeyen kısma ait
alınmayan harç, mükelleflerden, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
ceza ve gecikme faizi ile birlikte geri alınır.
Yukarıda belirtilen hususlarda harç
istisnası uygulamak suretiyle işlem yapan kuruluşlar, istisnaya konu işlemin
mahiyeti ile alınmayan harç tutarını, işlemin yapıldığı tarihi takip eden otuz
gün içinde ilgililerin gelir veya kurumlar vergisi bakımından bağlı bulunduğu
vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar.
Döviz kazandırıcı faaliyetin
gerçekleşmediğinin tespit edildiği tarihi takip eden otuz gün içinde, bu durumu
vergi dairesine bildirmeyen kuruluşlar, harç ile ceza ve gecikme faizinin
ödenmesinden ilgililerle birlikte müteselsilen sorumludurlar.
Bu maddenin uygulanması bakımından,
döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu ve bu maddenin uygulanmasına
ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından
birlikte tespit edilir."
2. TEBLİĞ HAKKINDA GENEL
AÇIKLAMA
5035 sayılı Kanunun yukarıda
belirtilen ve 01/01/2004tarihinden geçerli olmak
üzere yayımıtarihinde yürürlüğe giren 28 ve 33 üncü
maddeleri ile döviz kazandırıcı faaliyetlerle ilgili işlem ve kağıtlar yönünden,
damga vergisi ve harç istisnası getirilmiştir. Bu maddelerde istisna
uygulamasındaki esaslarla, aranan şartların ihlal edilmesi halinde yapılacak
işlemler hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, maddelerin son fıkrası ile
döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu ve bu maddelerin uygulanmasına
ilişkin usul ve esasların Maliye Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı
tarafından birlikte tespit edileceği belirtilmiştir.
03/12/1988 tarih ve 3505 sayılı
Kanunun (4) geçici 2 nci maddesinin yürürlük süresi
31/12/2003 tarihi itibariyle sona ermiştir. Bu nedenle, bu Kanuna istinaden
yayımlanan tebliğlerin de uygulanma imkanı kalmamıştır.
Diğer taraftan, 488 sayılı Kanuna
ekli istisna ve muafiyetlerle ilgili (2) sayılı tablonun “IV-Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün 5035 sayılı
Kanunun 30 uncu maddesi ile değişik (23) numaralı fıkrasında, “Bankalar, yurt
dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin
temini ve geri ödenmesi amacıyla düzenlenecek kağıtlar ile bu kağıtlar üzerine
konulacak şerhler (kredilerin kullanımları hariç).” hükmü yer almaktadır.
492 sayılı Kanunun 5035 sayılı
Kanunun 31 inci maddesi ile değişik 123 üncü maddesinin son fıkrasında ise,
“Anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş, sermaye
artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev’i değişiklikleri nedeniyle yapılacak
işlemler ile bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca
kullandırılacak kredilerin temini ve bunların teminatları ile geri
ödenmelerineilişkin işlemler
harca tabi tutulmaz.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, gerek mevzuatta ve gerekse
uygulamada meydana gelen değişiklikler nedeniyle konunun yeni bir tebliğ
çerçevesinde düzenlenmesi zorunluluğu doğmuştur.
(4) 04/03/1989 tarih ve 20098 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanmıştır.
Döviz kazandırıcı faaliyetlerle
ilgili işlemler sebebiyle doğan damga vergisi ve harç istisnasının kapsamı ile
uygulama usul ve esasları yeniden belirlenerek aşağıda açıklanmıştır.
Döviz kazandırıcı faaliyet tanımı,
ihracat ile bu Tebliğde sayılan diğer döviz kazandırıcı faaliyetleri kapsar.
3.1. İHRACAT İŞLEMLERİ
3.1.1. İhracat karşılığı yapılacak
ödemeler (Katma değer vergisi iadesi ilebu
iadenin mükellefin veya mükellefe ihraç edilen malı teslim edenlerin vergi ve
Sosyal Sigortalar Kurumu prim borçları ile genel ve katma bütçeli idarelere olan
borçlarına mahsubu dahil),
3.1.2. İhracattan doğan alacağın
ihracatçı tarafından temliki,
3.1.3.İhracat
bağlantıları için düzenlenecek anlaşmalar,
3.1.4. Transit ticarete konu malın
satın alınması ve satılması,
3.1.5. Tedarik edildikleri şekliyle
ihraç edilmek üzere mal alımı,
3.1.6. 4458 sayılı Gümrük Kanununun
131 inci maddesine istinaden ithalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici
ithalat rejimine tabi ambalaj maddeleri ithali,
3.1.7. Dahilde İşleme İzni kapsamında
yapılan ithalat,
3.1.8.Dahilde
İşleme İzin Belgesi kapsamında yapılan ithalat veya yurt içi alımlar,
ile ilgili işlemler ve bu işlemler
sebebiyle düzenlenen kağıtlara (gümrük idarelerine verilen beyannameler
dahil)ihracata ilişkin olduğunun tevsik edilmesi
kaydıyla, işlem yapan kuruluşlarca re’sen damga vergisi ve harç istisnası tatbik
edilecektir.
3.2. DİĞER DÖVİZ KAZANDIRICI
FAALİYETLER
Diğer döviz kazandırıcı faaliyetler
aşağıda sayılmıştır:
3.2.1. Yatırım programında yer alan
Kamu yatırımlarından uluslararası ihaleye çıkarılanların (Yerli ve yabancı
firmaların ayrı ayrı veya birlikte iştirakine açık olmak üzere) ihalesini
kazanan veya yabancı para ile finanse edilenlerin yapımını üstlenen firmaların,
3.2.1.1. Yerli firma olması halinde,
uluslararası ihalelerde tamamı üzerinden, yabancı para ile finanse edilenlerde
ise yabancı paraya isabet eden oranda imalatçı firmalar tarafından üretilerek bu
firmalara yapılan satış ve teslimleri,
3.2.1.2. Yabancı firma olması
halinde, yabancı firmanın bu işte kullanacağı malları üreten imalatçı firmaların
yapacakları satış ve teslimleri,
3.2.1.3. Yerli ve yabancı firmaların
ortaklığı şeklinde olması halinde, yerli firmaya kendi faaliyeti oranında,
yabancı firmaya ise (3.2.1.2) bendi çerçevesinde imalatçı firmaların üreterek
yapacakları satış ve teslimleri,
3.2.1.4. Yukarıda belirtilen bentler
çerçevesinde proje sahibi kamu kurumları ile bu projeleri üstlenen firmalara
yapılacak teknik müşavirlik, mühendislik vb. hizmet satışları,
3.2.2. Savunma Sanayi Müsteşarlığınca
onaylanan Savunma Sanayi Projelerini üstlenmiş imalatçı firmaların üreterek
yapacakları satış ve teslimleri,
3.2.3. Savunma Sanayi Müsteşarlığınca
Savunma Sanayi açısından önem arzettiği belirtilen savunma araç ve gereçlerini
üreten imalatçı firmaların, ülkenin savunması ile ilgili kamu kurum ve
kuruluşlarına üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
3.2.4. (3.2.2) ve (3.2.3.)
bentlerinde belirtilen firmalara, imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış
ve teslimleri,
3.2.5. Yatırım Teşvik Belgesi
kapsamında yer alan yatırım mallarını üreterek Yatırım Teşvik Belgesi sahibi
yatırımcılara teslim eden imalatçı firmaların yapacakları satış ve
teslimleri,
3.2.6. İmalatçı firmaların, Dış
Ticaret Müsteşarlığınca yayımlanan Tebliğler eki yatırım malları listesinde
belirtilen malları üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
3.2.7. İmalatçı firmaların,
Yatırımlarda Devlet Yardımları Mevzuatı çerçevesinde CKD ithal edebilecek
firmalara ithal edebilecekleri bu aksam ve parçaları üreterek yapacakları satış
ve teslimleri,
3.2.8. Yap-İşlet Modeli çerçevesinde
yapılacak yatırım projelerini üstlenen yerli firmaların yapacakları hizmet ve
faaliyetleri,
3.2.9. Kamu kurum ve kuruluşlarınca
uluslararası ihaleye çıkarılan yatırım malı ve sınai mamullerin ihalesini
kazanan imalatçı firmaların üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
3.2.10. Kamu kurum ve kuruluşlarınca
yaptırılan uluslararası taşımalar ve bu kurum ve kuruluşlar tarafından
uluslararası ihaleye çıkarılmış yurt içi taşımaları yüklenen yerli firmaların bu
faaliyetleri,
3.2.11. Uluslararası taşımacılıktan
kazanılan navlun bedellerinin yurda getirildiğinin Döviz Alım Belgesi ile
tevsiki kaydıyla kara, deniz veya hava
ulaştırma hizmet ve faaliyetleri,
3.2.12 Yurt dışı müteahhitlik,
müşavirlik, yazılım ve mühendislik hizmetleri gibi döviz kazandırıcı hizmet
projeleri,
3.2.13. Uluslararası ikili veya çok
taraflı anlaşma hükümlerine göre yurt içinde bulunan yabancı kuruluşların yurt
dışından getirme imkanına sahip bulundukları sınai mamullerini teslim eden
imalatçı firmalar ile uluslararası kuruluşlar, yabancı ülke temsilcilikleri ve
kuruluşlarına ait tesislerin yapımını ve onarımını üstlenen müteahhit firmaların
faaliyet ve teslimleri,
3.2.14. Uluslararası ikili veya çok
taraflı anlaşma hükümleri çerçevesindeki tesislerin yapımını ve onarımını
üstlenen müteahhit firmaların faaliyet ve teslimleri (25/01/1988 tarihli ve
19705 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2
Sayılı T.C. ile A.B.D. Hükümetleri Arasındaki İkili Anlaşmalar Kapsamına Giren
İnşaat Faaliyetlerine Ait Esas ve Usuller Tebliği kapsamında belirtilenlerin
dışında kalan tesisler),
3.2.15. İmalatçı firmaların, Gümrük
Hattı Dışı Eşya Satış Mağazalarına üreterek yapacakları satış ve teslimler (bu
mağazalarda yapılan satışlar hariç),
3.2.16. İmalatçı firmaların, yabancı
uyruklulara (diplomatik temsilcilikler ve mensupları dahil), turistlere veya
yurt dışında çalışan Türk vatandaşlarına yapacakları ve yıllık 100.000 ABD
Dolarını aşan satış ve teslimleri (Gümrük Hattı Dışı Eşya Satış Mağazalarında
yapılan satışlar dahil),
3.2.17. Yabancı uyruklulara
(diplomatik temsilcilikler ve mensupları dahil), turistlere veya yurt dışında
çalışan Türk vatandaşlarına ülkemizde bulundukları sürede, bedelleri yurt
dışındaki sağlık ve sigorta kuruluşlarından tahsil edilmek kaydıyla döviz
karşılığı verilecek sağlık hizmetleri,
3.2.18. Ambalaj malzemesi imalatçısı
firmaların, belge süresi içinde teslim edilmek ve teslim tarihinden itibaren 6
ay içerisinde ihracatçının ihraç ürünü ile birlikte ambalaj olarak ihraç edilmek
şartıyla, üreterek yapacakları satış ve teslimleri,
3.2.19. İmalatçı firmaların, Dahilde
İşleme İzin Belgesi sahibi firmalara üreterek yapacakları kütük ve blum satış ve
teslimleri,
3.2.20. Turizm müesseseleri ile
seyahat acentelerinin yurt içindeki ve yurt dışındaki turizm faaliyetleri
sırasında yaptıkları döviz karşılığı hizmet satışları,
3.2.21. Bedelleri döviz olarak
alınmak kaydıyla yurt dışında yerleşik firmalar adına garanti kapsamında
gerçekleştirilen bakım ve onarım hizmetiyle, yabancı bandıralı gemi, uçak veya
tırların bakımı ve onarımı ile bunlara yapılan mal (yakıt ve madeni yağlar
hariç) ve hizmet satışları,
3.2.22. Yalnız petrol türevi
üreticilerinin uluslararası ikili veya çok taraflı anlaşma hükümleri
çerçevesinde yurt içinde faaliyet gösteren yabancı veya uluslararası kuruluşlara
konvertibl döviz karşılığı akaryakıt satış ve teslimleri,
3.2.23. Yerli firmalarca, ihraç
ürünlerimizin pazarlanması amacıyla yurt dışında mağaza açılması veya
işletilmesi,
3.2.24. Yerli firmalarca, yabancı
ülkelerde ekonomik ve sosyal araştırmalar yapmak suretiyle bilgi bankası
oluşturulması ile bu bilgilerin yurt içinde ve dışında pazarlanması amacıyla
bilgi iletişim ağı kurulması ve işletilmesi,
3.2.25. Profesyonel spor kulüpleri
ile bunların % 51’den fazla iştiraki olan şirketlerin uluslararası spor
müsabakalarına iştirak etmeleri nedeniyle sağladıkları hasılat ile yurt dışına
sporcu transferlerinden elde ettikleri gelirler.
4. UYGULAMAYA İLİŞKİN ESASLAR
4.1. (3.2)’de belirtilen diğer döviz
kazandırıcı faaliyetler ile (3.1.8)’de belirtilen faaliyetler için uygulanacak
damga vergisi ve harç istisnası; ilgili kuruluşlarca, bu konuda düzenlenmiş
bulunan "Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi" veya "Dahilde İşleme İzin
Belgesi"nin ibrazı üzerine, aşağıda açıklanan usul ve esaslar çerçevesinde başka
bir belge aranmaksızın re’sen uygulanacaktır.
Ancak, damga vergisi ve harç
istisnasının uygulanabilmesi için, vergi ve harca konu işlemin, sözü edilen
belgelerin geçerlilik süresi içerisinde yapılması şarttır.
Belgenin alınmasından önce veya
belgenin geçerlilik süresinin dolmasından sonra, belgeye bağlanan iş ile ilgili
olarak yapılan işlemlere, damga vergisi ve harç istisnası tatbik edilmeyecektir.
Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi
almak amacıyla proje formu ekinde verilecek taahhütnamelere belge aranmaksızın
re’sen damga vergisi ve harç istisnası tatbik edilecektir.
4.2. İstisna uygulaması belgede yer
alan esaslar dikkate alınarak yürütülecektir.
4.3. Yurtiçi uluslararası ihale
konusu işlerle, yabancı para ile finanse edilen kamu yatırımlarında işin proje
safhasından başlayarak ihale makamına teslimine kadar geçecek süre içerisinde,
ihale makamı ile müteahhit arasında yapılan işlemlerle bu konuda düzenlenen
kağıtlara, damga vergisi ve harç istisnası uygulaması, bu işlemler ve kağıtların
söz konusu işlerle ilgili olduğunun tevsiki ile mümkündür.
4.4. Yurt dışı müteahhitlik,
müşavirlik, yazılım ve mühendislik hizmetlerinde, işin proje safhası da dahil
olmak üzere yapılan işlemlerle bu konuda düzenlenen kağıtlar, damga vergisi ve
harç istisnasından yararlandırılacaktır.
4.5. Yap-İşlet modeli çerçevesinde
yapılacak yatırım projeleri ile ilgili olarak, yatırımcı ile bu yatırımın
yapılmasını öngören idare arasında, işin proje safhası da dahil olmak üzere
yatırımın başlamasından bitimine kadar geçecek süre içerisinde yapılacak
işlemlerle bu konuda düzenlenen kağıtlar damga vergisi ve harç istisnasından
yararlandırılacaktır.
4.6. Yukarıdaki (4.3), (4.4) ve (4.5)
fıkralarında yer alan hususlardaki ihale kararlarına tevsik edilmesi kaydıyla
belge aranmaksızın re'sen istisna tatbik edilecektir.
Sözü edilen işlerle ilgili sözleşme
safhası da dahil olmak üzere, takip eden safhalarda düzenlenen diğer kağıtlar ve
yapılan işlemlere damga vergisi ve harç istisnasının tatbiki için, bu konuda
düzenlenmiş bulunan Vergi Resim Harç İstisnası Belgesinin ibrazı
şarttır.
4.7. Diğer döviz kazandırıcı
faaliyetlerde, belgeye bağlı olarak uygulanan damga vergisi ve harç
istisnasının; belge sahibi yatırımcı, ihracatçı veya üstlenicinin belge
kapsamındaki iş nedeniyle ihale makamı dışında kalan ve belge sahibi olmayan
diğer kişi ve kuruluşlarla (taşeron, malzeme müteahhidi vb) yapacağı muamelelere
tatbiki mümkün değildir.
Ancak, belge kapsamındaki döviz
kazandırıcı faaliyetlerde kullanılmak şartıyla, belge sahibi kişi veya
kuruluşlardan temin edilecek mal, malzeme veya hizmet alımları damga vergisi ve
harç istisnasından faydalandırılacaktır.
Bu durumda, döviz kazandırıcı
faaliyetlerde, ihale makamı dışında kalan diğer işlem tarafları arasındaki
muamelelere; her iki işlem tarafının da o işle ilgili olarak düzenlenmiş belgeye
sahip olmasına bağlı olarak damga vergisi ve harç istisnası tatbik
edilecektir..
5. SORUMLULUK
5.1. İŞLEM YAPAN KURULUŞLARIN
SORUMLULUĞU
5.1.1. Yukarıdaki bölümlerde
belirtilen hususlarda damga vergisi ve harç istisnasını uygulamak suretiyle
işlem yapan (noter, tapu,
gümrük, ihaleyi yapan kurum
veya kuruluş vb.) kuruluşlar, evvelki bölümde
belirtilen esas ve usuller çerçevesinde herhangi bir makam veya merciden
muafiyete dair yazı talep edilmeksizin damga vergisi ve harç istisnasını re’sen
tatbik edeceklerdir.
Ancak, bu Tebliğdeki açıklamalara
rağmen istisna kapsamında bulunup bulunmadığı hususunda tereddüde düşülen
konularda defterdarlıklardan görüş alınması mümkün bulunmaktadır.
5.1.2. Damga vergisi ve harç
istisnasını uygulayarak işlem yapan kuruluşlar ile iş yaptıran kamu kurum ve
kuruluşlarınca,bu işlere ilişkin olarak
düzenlenen kağıt ve yapılan işlemlerle ilgili olup, istisna uygulaması sebebiyle
ilgililerine ödettirilmeyen veya ödeme sırasında tevkif edilmeyen damga
vergileri ile alınmayan harca ilişkin olarak, işlemin yapıldığı veya vergiye
konu kağıdın düzenlendiği tarihi takip eden 30 gün içinde EK-1’de yer alan Damga
Vergisi ve Harç İstisnasından Yararlananlara Ait Bildirim Formunu doldurarak,
adına işlem yapılan ihracatçı veya yüklenici kuruluşların gelir veya kurumlar
vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine bildirilecektir. Bu
bildirime, döviz kazandırıcı faaliyetlerle ilgili olarak düzenlenen Vergi Resim
Harç İstisnası Belgesi ya da Dahilde İşleme İzin Belgesinin bir örneği de
eklenecektir.
5.1.3. Gümrük, tapu ve notere gidilmeksizin ilgili kişi ve kuruluşlar arasında
düzenlenen kağıtlara ilişkin olup istisna hükmü gereğince ödenmeyen damga
vergisi tutarları, kağıdın düzenlenmesini takip eden 30 gün içinde işlem
yapantaraflarca aynı esaslar dahilinde ilgili vergi
dairesine bildirilecektir.
5.2.1. Dahilde İşleme İzin Belgesi
veya Vergi Resim Harç İstisnası Belgesinin iptal edilmesi veya iptal işleminin
kaldırılması halinde, bu durum işlem tarihini takip eden 30 gün içinde ilgili
vergi dairesine bildirilecektir.
5.2.2. Dahilde İşleme İzin Belgesi
kapsamında döviz kazandırıcı faaliyetlerin gerçekleştirilmesi veya
gerçekleştirilmemesi halinde, varsagerçekleşmeme oranı
da belirtilmek suretiyle, bu durumun tespit edildiği tarihi izleyen 30 gün
içinde ilgili vergi dairesine bildirilecektir.
5.2.3. Yukarıda belirtilen hususlarda
vergi dairesine yapılacak bildirimlerde ilgilinin adı, soyadı veya unvanı, vergi
kimlik numarası, ikametgahı veya kanuni ve iş merkezi, döviz kazandırıcı
faaliyetin türü, belgenin adı, sayısı ile gerekli görülen diğer hususlara yer
verilecektir.
5.3. TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ
BANKASI TARAFINDAN YAPILACAK İŞLEMLER
5.3.1. Vergi Resim Harç İstisnası
Belgesi kapsamında döviz kazandırıcı faaliyetlerin gerçekleştirilmesi veya
gerçekleştirilmemesi halinde, varsa gerçekleşmeme oranı da belirtilmek
suretiyle, bu durumun tespit edildiği tarihi izleyen 30 gün içinde ilgili vergi
dairesine bildirilecektir.
5.3.2. Yukarıda belirtilen hususlarda
vergi dairesine yapılacak bildirimlerde ilgilinin adı, soyadı veya unvanı, vergi
kimlik numarası, ikametgahı veya kanuni ve iş merkezi, döviz kazandırıcı
faaliyetin türü, belgenin adı, sayısı ile gerekli görülen diğer hususlara yer
verilecektir.
6. VERGİ DAİRELERİNCE YAPILACAK
İŞLEMLER VE YAPTIRIMLAR
6. 1. VERGİ DAİRELERİNCE YAPILACAK
İŞLEMLER
Vergi daireleri, istisnaya konu
işlemi yapan kuruluşlarca Tebliğin 5 inci bölümünde belirtilenesaslar çerçevesinde gönderilen bildirimleri, mükelleflerin tarh
dosyalarında saklayacaklardır.
Tebliğin 5 inci bölümünde belirtilen
esaslar çerçevesinde ilgili kuruluşlarca yapılacak bildirimler dikkate alınarak
213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yapılacak tarhiyatlarda,
mükelleflerin tarh dosyalarındaki bildirim ve kayıtlar esas alınacaktır.
6.2. MÜKELLEFLERE UYGULANACAK
YAPTIRIMLAR
6.2.1. Döviz kazandırıcı
faaliyetlerde;
- Alınmayan damga vergisi ve harç
tutarının, döviz kazandırıcı faaliyetleringerçekleşmeyen kısmına isabet eden tutarı,
- Dahilde İşleme İzin Belgeleri ve
Vergi Resim Harç İstisnası Belgesinin iptal edilmiş olması durumunda alınmayan
damga vergisi ve harç tutarları,
213 sayılı Vergi Usul Kanunu
hükümleri çerçevesinde ceza ve gecikme faizi ile birlikte geri
alınacaktır.
6.2.2. Gecikme faizi, kağıdın
düzenlendiği veya işlemin yapıldığı tarihten başlayarak hesaplanacaktır.
6.3. İŞLEM YAPAN KURULUŞLARA
UYGULANACAK YAPTIRIMLAR
6.3.1. Damga vergisi ve harç
istisnasına konu işlemi yapan ancak 30 günlük sürede gerekli bildirimde
bulunmayan sorumlular adına ikinci derece usulsüzlük cezası kesilecektir.
6.3.2. Bu Tebliğ kapsamına girmediği
halde bu Kanun ve Tebliğ gerekçe gösterilerek damga vergisi ve harç istisnası
tatbik edilen işlemleri yapan kuruluşlar (noter, tapu, gümrük, ihaleyi yapan kurum veya kuruluş vb.), alınmayan damga vergisi ve
harç tutarları ile bunlara ilişkin faizlerin ödenmesinden müteselsilen sorumlu
olacaklardır.
6.3.3. İstisnaya konu işlemi yaptığı
halde gerekli bildirimde bulunmayan kuruluşlar, döviz kazandırıcı faaliyetin
gerçekleşmemesi veya belge şartlarına uyulmadığının tespiti halinde, 213 sayılı
Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde ilgililerden ceza ve gecikme faizi ile
birlikte tahsil edilmesi gereken damga vergisi ve harç tutarlarından,
müteselsilen sorumlu olacaklardır.
7. YÜRÜRLÜK
Bu Tebliğ esasları 01/01/2004
tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürürlük süresi sona eren 3505 sayılı
Kanunun geçici 2 nci maddesi ve bu maddeye istinaden yayımlanan Tebliğler
kapsamında ihracat veya döviz kazandırıcı faaliyetlerle ilgili olarak bu
Tebliğin yayımı tarihinden önce düzenlenmiş bulunan, Vergi Resim Harç İstisnası
Belgesi ve Dahilde İşleme İzin Belgesi sahibi mükelleflerin belge süresinin
bitimine kadar yapacakları işlemler için damga vergisi ve harç istisnası
uygulamasına devam edilir. Bu hüküm, belgesiz ihracat yapan mükellefler için de
geçerlidir.