3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun uygulamasına ilişkin
sirkülerleri birleştirilen 60 KDV No.lu Sirkülerinin "2.İŞGÜCÜ TEMİN
HİZMETLERİNDE TEVKİFAT UYGULAMASI" bölümü başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde
yeniden düzenlenmiştir.
2. TEVKİFAT UYGULAMASI
2.1. Tam Tevkifat Uygulaması
5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşların
Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakları kiraya
verme işlemleri ile reklam verme hizmetleri, kiracının veya reklam hizmeti
alanın KDV mükellefi olup olmadığına bakılmaksızın tevkifata tabi
tutulmayacaktır. Bu durumda, söz konusu idare, kurum ve kuruluşlar kiraya verme
ve reklam verme hizmetleri dışında KDV'ye tabi işlemleri bulunmaması kaydıyla bu
hizmetlere ilişkin KDV'yi sadece işlemlerin gerçekleştiği dönemler için 1 No.lu
KDV Beyannamesi vermek suretiyle beyan edebileceklerdir. Genel bütçeli idareler
ise, bu işlemlere ilişkin KDV'yi doğrudan gelir hesaplarına aktarmak suretiyle,
beyanname vermeksizin işlem yapacaklardır.
Buna göre, kampüsünde bulunan kafeyi işletmeciye kiraya veren Devlet
üniversitesi, 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer aldığından kira bedeli
üzerinden hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacak, KDV mükellefi olup
olmadığına bakılmaksızın üniversite tarafından 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan
edecektir.
2.2. Kısmi Tevkifat Uygulaması
2.2.1. Kısmi Tevkifat Uygulayacak Alıcılar
Kısmi tevkifat uygulaması kapsamında KDV tevkifatı uygulayacak alıcılar 117
Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.1.2) bölümünde belirtilmiştir.
Tebliğin (3.1.2/a) ayrımında yer alan KDV mükellefleri (sadece sorumlu
sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir) ile
(3.1.2/b) ayrımında yer alan KDV mükellefi olsun olmasın,
- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il
özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil
ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,
- Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve
kuruluşları,
- Döner sermayeli kuruluşlar,
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
- Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,
- Bankalar,
- Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet
Teşekkülleri),
- Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,
- Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları
dahil bütün borsalar,
- Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara
ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler,
- Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören şirketler,
Tebliğin (3.2) ve (3.3) bölümleri kapsamında KDV tevkifatı yapmakla sorumlu
tutulmuştur.
Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında yer alanların kısmi tevkifat uygulaması
kapsamındaki teslim ve hizmetlerinde hesaplanan KDV, alıcıların durumuna
bakılmaksızın tevkifata tabi tutulmayacaktır.
Payları İMKB'de işlem gören bir şirketin yarıdan fazla hissesine sahip olduğu
şirket belirlenmiş alıcılar kapsamında yer almamaktadır.
2.2.1.1. Belediyeler
Belediyeler (büyükşehir belediyeleri dâhil) 117 Seri No.lu KDV Genel
Tebliğinin (3.1.2/b) ayrımında yer almamaktadır. Bu itibarla belediyelerin
Tebliğin yürürlüğe girdiği 01/5/2012 tarihinden itibaren kısmi tevkifat
uygulaması kapsamında tevkifat yapma sorumlulukları kaldırılmıştır.
Ancak belediyelerin bünyelerinde oluşan iktisadi işletmeler nedeniyle gerçek
usulde KDV mükellefiyeti bulunması halinde Tebliğin (3.1.2/a) bölümü
çerçevesinde tevkifat yapma zorunlulukları bulunmaktadır.
Bu suretle KDV mükellefi olan belediyelerin iktisadi işletme faaliyetleri ile
sınırlı olmak üzere, Tebliğin (3.2) ve (3.3) bölümlerinde yer alan ve KDV
mükelleflerinin tevkifat yapmak üzere sorumlu tayin edildiği teslim ve
hizmetlerde KDV tevkifatı yapmaları gerekmektedir. Dolayısıyla belediyelerin
iktisadi işletme kapsamında olmayan faaliyetleri nedeniyle mal ve hizmet
alımlarında KDV tevkifatı yapmaları söz konusu değildir.
Örnek 1: CD Belediyesinin beledi hizmetlerinde kullanacağı
iş makinasının şoförüyle birlikte (A) Ltd. Şti. tarafından belediyeye kiraya
verilmesi işleminde belediye tarafından KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.
Örnek 2: YZ Belediyesinin su teslimi nedeniyle oluşan
iktisadi işletmesinin (C) Ltd. Şti.'nden aldığı bina temizliği hizmeti, belediye
iktisadi işletmesi tarafından 7/10 oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
Bu faaliyet nedeniyle KDV mükellefiyeti belediye tüzel kişiliği adına tesis
edilmiş ise, sadece iktisadi işletmenin alımlarına ilişkin tevkifat
yapılacaktır. Dolayısıyla, YZ Belediyesinin parkların bakım ve temizliğine
yönelik alacağı hizmetlerde, parklarla ilgili belediye bünyesinde bir iktisadi
işletme oluşmadığından, KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.
Örnek 3: %95 hissesi Belediyeye ait firma belirlenmiş
alıcılar arasında yer almadığından 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2) ve
(3.3) bölümlerinde Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılanların tevkifat yapmakla
sorumlu tutulduğu işlemler nedeniyle KDV tevkifatı yapmayacaktır. Ancak, KDV
mükellefiyeti bulunan söz konusu firmanın Tebliğde KDV mükelleflerinin tevkifat
yapmakla sorumlu tutulduğu işlemlerde KDV tevkifatı yapması gerekmektedir.
2.2.1.2. Hakedişli İşlerde Tevkifat Uygulaması
KDV Kanununun 10 uncu maddesinin (a) bendinde, mal teslimi ve hizmet ifası
hallerinde malın teslimi veya hizmetin yapılmasıyla; (b) bendinde ise malın
tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler
verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere
fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesiyle vergiyi doğuran olayın meydana
geleceği hükme bağlanmıştır.
KDV uygulaması bakımından, taahhüde dayanan işlerde vergiyi doğuran olay,
ihaleye ilişkin hakedişin ihale makamınca onaylandığı anda meydana gelmektedir.
Öte yandan, hakediş belgesinin onaylanmasından önce bu işleme ait fatura veya
benzeri belge düzenlenmesi halinde, fatura veya benzeri belgenin düzenlenmesi
ile KDV bakımından vergiyi doğuran olayın meydana geleceği tabiidir.
Buna göre, hakedişli işlerdeki KDV tevkifatının hakedişin düzenlenmesine esas
olan fatura tarihini kapsayan ayı geçmemek kaydıyla, hakedişin ihale makamınca
onaylandığı tarih itibariyle beyan edilmesi gerekmektedir.
2.2.2.Kısmi Tevkifat Uygulanacak Hizmetler
2.2.2.1. Yapım İşleri ile Bu İşlerle Birlikte İfa Edilen
Mühendislik-Mimarlık ve Etüt-Proje Hizmetleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.1) bölümünde, Tebliğin (3.1.2/b)
ayırımında sayılanlara karşı ifa edilen yapım işleri ile bu işlerle birlikte ifa
edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetlerinde alıcılar tarafından 2/10
oranında KDV tevkifatı uygulanacağı ifade edilmiştir.
Bu bölüm kapsamına aşağıdaki hizmetler girmektedir.
- Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane,
köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı,
haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi,
sulama tesisi, toprak ıslahı, dekapaj, taşkın koruma ve benzerlerine ilişkin her
türlü inşaat işleri.
- Yukarıda sayılan yapılar ve inşaat işleri ile ilgili tesisat, imalat,
ihrazat, nakliye, ısıtma-soğutma sistemleri, ses sistemi, görüntü sistemi, ışık
sistemi, tamamlama, (boya badana dahil) her türlü bakım-onarım, dekorasyon,
restorasyon, çevre düzenleme, dekapaj, sondaj, yıkma, güçlendirme, montaj,
demontaj ve benzeri işler. (Bu işler, yukarıda belirtilen yapılarla ilgili
olmakla birlikte inşaat işinden sonra veya inşaat işinden bağımsız olarak
yapılmaları halinde de bu kapsamda tevkifata tabi tutulur.)
- Yapım işleri ile birlikte ifa edilen; mimarlık, mühendislik, etüt, plan,
proje, harita (kadastral harita dahil), kadastro, imar uygulama, her ölçekte
imar planı hazırlama ve benzeri hizmetler yapım işlerinden ayrı ve bağımsız
olarak verildiği takdirde Tebliğin (3.2.2) bölümü kapsamında
değerlendirilir.
Yüklenicileri tarafından tamamen veya kısmen alt yüklenicilere (taşeronlara)
veya daha alt yüklenicilere devredilen yapım işlerinde, işi devreden her
yüklenici tarafından, kendisine ifa edilen hizmete ait KDV üzerinden tevkifat
yapılacaktır.
Tevkifat uygulaması kapsamındaki işin bir kısmının alt yüklenicilere
(taşeronlara) devredilmesi halinde, devir işlemlerinin yazılı bir sözleşmeye
dayanıp dayanmaması tevkifat uygulaması bakımından önem arz etmemektedir.
Alıcının, Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılanlar arasında yer almaması
halinde, ilk yüklenicinin ve alt yüklenicilerin bu kapsamdaki hizmetleri
tevkifata tabi tutulmayacaktır. Ancak ilk yüklenicinin Tebliğin (3.1.2/b) ayrımı
kapsamında yer alması halinde, ilk aşamada tevkifat kapsamına girmeyen bu işin
kısmen veya tamamen devredildiği alt yüklenicilerden tevkifat yapılacaktır.
Alıcı ve ilk yüklenicinin Tebliğin (3.1.2/b) ayrımı kapsamında yer alması
halinde ilk safhada tevkifat söz konusu değildir. Ancak ilk yüklenicinin bu
yapım işini Tebliğin (3.1.2/b) ayrımı kapsamında yer almayan alt yüklenicilere
devretmesi halinde kendisi tarafından tevkifat uygulanacaktır.
Tevkifata tabi olan işlerin, KDV Kanunu hükümleri çerçevesinde vergiden
müstesna olması halinde, işlem bedelleri üzerinden KDV hesaplanmayacağı için
herhangi bir tevkifat yapılmayacaktır. Ancak, vergiden istisna olan işlerin alt
yüklenicilere devredilmesi ve alt yüklenicilerin yaptığı işlemin KDV'den
müstesna olmaması halinde, alt yüklenicilerin gerçekleştirdikleri işlemler
üzerinden hesaplanan KDV, tevkifata tabi tutulacaktır.
Mimarlık, mühendislik, etüt, plan, proje, harita (kadastral harita dahil),
kadastro, imar uygulama, her ölçekte imar planı hazırlama ve benzeri işlerin ilk
yüklenici tarafından yapım işinin bir kısmı ile birlikte alt yüklenicilere
devredilmesi halinde, alt yüklenici tarafından düzenlenen faturalarda tevkifat
uygulanacaktır. Yapım işlerinden ayrı ve bağımsız olarak mimarlık, mühendislik,
etüt, plan, proje, harita (kadastral harita dahil), kadastro, imar uygulama, her
ölçekte imar planı hazırlama ve benzeri işlerin alt yükleniciye devredilmesi
halinde bu bölüm kapsamında işlem tesis edilmeyecektir. Devredilen söz konusu
işler için işi devredenin durumuna göre Tebliğin (3.2.2) bölümü kapsamında
tevkifat uygulanacaktır.
Tebliğin (3.2.1.2.1) ayrımında belirtilen işlerin, yap-işlet-devret modeli
çerçevesinde yaptırılması halinde de alt yüklenicilere devredilen işler
bakımından yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde işlem tesis
edilecektir.
Bu kapsamda tevkifat uygulamasına aşağıdaki örnekler verilebilir:
- Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılanlardan otoyol ihalesini alan ve bu işe
ilişkin hafriyat, nakliye ve hazır beton işlerini farklı alt yüklenicilere
devreden firma, kendisine yapılan hafriyat, nakliye ve hazır beton işleri
nedeniyle 2/10 oranında KDV tevkifatı yapacaktır.
- Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılanlardan köprü ihalesini alan ve bu işe
ilişkin mühendislik-mimarlık, etüt-proje işini alt yükleniciye devreden firma
Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında yer almadığından kendisine ifa edilen ve yapım
işinden bağımsız olarak verilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmeti
nedeniyle KDV tevkifatı yapmayacaktır.
- İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne mera ıslahı
kapsamında verilen tel örgü çekme ve demir kapı takma işi, yapım işi kapsamında
değerlendirilerek 2/10 oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
- KDV mükellefi gerçek kişinin Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında yer alan il özel
idaresine oyun parkı inşa ederek teslimi, yapım işi kapsamında
değerlendirilerek, Tebliğin (3.2.1) bölümü çerçevesinde il özel idaresince 2/10
oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
2.2.2.2. Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri
Hizmetler
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.2) bölümünde, Tebliğin (3.1.2/b)
ayırımında sayılanlara karşı ifa edilen etüt, plan-proje, danışmanlık, denetim
ve benzeri hizmetlerde alıcılar tarafından 9/10 oranında KDV tevkifatı
uygulanacağı ifade edilmiştir.
Bu kapsama;
- Piyasa etüt-araştırma,
- Ekspertiz,
- Plan-proje,
- Teknik, ekonomik, mali ve hukuki alanda sunulan danışmanlık, müşavirlik,
denetim
ve benzeri hizmetler girmektedir.
Yapım işlerinden bağımsız ve ayrı olarak verilen mimarlık, mühendislik, etüt,
plan, proje, harita (kadastral harita dahil), kadastro, imar uygulama, her
ölçekte imar planı hazırlama ve benzeri hizmetler bu bölüm kapsamında
değerlendirilecektir.
Herhangi bir teslim ya da hizmet kapsamında veya bu teslim ya da hizmetin
devamı niteliğinde verilmek ve bedeli ayrıca belirlenmek kaydıyla eğitim
hizmetleri danışmanlık hizmeti kapsamında değerlendirilecektir.
Avukatların hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya
yargı kararlarının sonuçları ile ilgili olarak vekâlet akdi çerçevesinde (icra
vb.) verdikleri hizmetler prensip olarak tevkifat kapsamına girmemektedir.
Avukatların verdikleri danışmanlık hizmetleri ise tevkifata tabidir.
Avukatlarla yapılan sözleşmede avukatlık ve danışmanlık hizmetleri birlikte
yer alıyorsa, bu iki unsur ayrı ayrı ücretlendirilmediği takdirde, toplam
sözleşme bedeli üzerinden tevkifat uygulanacaktır.
Uluslararası gözetim şirketleri tarafından ifa edilen gözetim hizmetleri ile
araç, makine, teçhizat ve benzerlerinin kalite kontrol ve test edilmesine
ilişkin hizmet alımları da tevkifata tabidir.
Ancak, yazılı ve görsel medya takip hizmetleri ile ilan, reklâm ve benzeri
hizmetler danışmanlık ve denetim hizmetleri kapsamında
değerlendirilmeyecektir.
Bu kapsamdaki tevkifat uygulamasına ilişkin aşağıdaki örnekler
verilebilir:
- Gümrük müşavirlerinin yetkili temsilci sıfatıyla ithal ve ihraç edilen
mallara ilişkin verdikleri gümrük işlemlerine aracılık hizmeti, danışmanlık,
müşavirlik ve denetim hizmetleri kapsamında değerlendirilemeyeceğinden KDV
tevkifatına tabi tutulmayacaktır. Ancak, gümrük müşavirlerinin Tebliğin
(3.1.2/b) ayrımında sayılanlara verdikleri; gümrük işlemlerinde geçerli mevzuat
düzenlemeleri, yabancı ülke uygulamaları, bir malın gümrük tarife istatistik
pozisyonunun belirlenmesi gibi danışmanlık ve müşavirlik hizmetleri 9/10
oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
- Serbest muhasebeci mali müşavirlerin müşterilerinin defterlerini tutmak,
beyannamelerini düzenlemek ve vermek şeklinde verdikleri hizmetler, danışmanlık,
müşavirlik ve denetim hizmetleri kapsamında değerlendirilemeyeceğinden KDV
tevkifatına tabi olmayacaktır. Ancak, Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılan
müşterilerine verdikleri vergi mevzuatına ya da diğer mevzuata yönelik
danışmanlık ve müşavirlik hizmetleri 9/10 oranında KDV tevkifatına tabi
tutulacaktır. Aynı şekilde bir ekonomistin Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılan
belirlenmiş alıcılara vermiş olduğu ekonomi danışmanlığı, yatırım danışmanlığı
gibi hizmetlerin de bu kapsamda tevkifata tabi tutulması gerekmektedir.
Öte yandan, yeminli mali müşavirlerin Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılan
müşterilerine tam tasdik raporu, KDV iadesi tasdik raporu gibi yaptıkları
denetim ve sonucunda rapor düzenlemek suretiyle verdikleri hizmetler denetim
hizmeti kapsamında 9/10 oranında KDV tevkifatına tabi olacaktır.
- Payları İMKB'de işlem gören (K) Holding A.Ş. (JK) firmasından danışmanlık
hizmeti almakta, bu hizmeti grup şirketi (NL) A.Ş.'ye aktarmaktadır.
(K) Holding A.Ş. belirlenmiş alıcılar arasında yer aldığından (JK)
firmasından aldığı danışmanlık hizmeti Tebliğin (3.2.2) bölümüne göre tevkifata
tabi tutulacaktır. Temin edilen bu hizmetin (K) Holding A.Ş. tarafından grup
şirketi (NL) A.Ş.'ye aktarılmasında düzenlenen faturada hesaplanan KDV ise
tevkifata tabi tutulmayacaktır.
(K) Holding A.Ş. belirlenmiş alıcılar arasında yer almaz ise; (JK) firmasının
(K) Holding A.Ş.'ye verdiği danışmanlık hizmeti tevkifata tabi olmayacaktır. (K)
Holding A.Ş. tarafından (NL) A.Ş.'ye danışmanlık hizmetinin aracılığına ilişkin
verilen hizmet de tevkifat kapsamına girmemektedir.
2.2.2.3. Makine, Teçhizat, Demirbaş ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım ve
Onarım Hizmetleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.3) bölümünde, Tebliğin (3.1.2/b)
ayırımında sayılanlara karşı ifa edilen makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara
ait tadil, bakım ve onarım hizmetlerinde alıcılar tarafından 5/10 oranında KDV
tevkifatı uygulanacağı belirtilmiştir.
Tebliğin (3.1.2/b) ayırımında sayılanlara ait veya bunlara tahsis edilen ve
faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan makine, teçhizat, demirbaş ve
taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetleri tevkifat kapsamındadır.
Örnek 1: Hisse senetleri İMKB'de işlem gören (A) A.Ş.
tarafından satın alınan kamyon şasisi üzerinde kasa, depo ve benzeri ilaveler
yaptırmak suretiyle tadilat uygulanması halinde tadilat bedelleri üzerinden
hesaplanan KDV tevkifata tabi olacaktır.
Örnek 2: (A) kamu kurumu otomasyon sisteminin oluşturulması
amacıyla (X) Yazılım ve Otomasyon Şirketi ile anlaşmıştır.
Sözleşme kapsamında otomasyon sistemlerine ilişkin yazılım temini, satış
sonrası güncelleme, bakım vb. hizmetleri de verilmektedir.
Otomasyon sisteminin ve bilgisayarların kullanımında gerekli olan işletim
sistemi yazılımlarına ilişkin olarak verilen değişiklik, sorun giderme,
yenileme, bakım, güncelleme ve benzeri hizmetlere ilişkin bedel üzerinden
hesaplanan KDV'nin 5/10'u (A) tarafından tevkifata tabi tutulacaktır.
Isıtma-soğutma sistemleri, havalandırma sistemi, ses sistemi, görüntü
sistemi, ışık sistemi, asansör ve benzerlerine yönelik bakım ve onarım
hizmetleri bu bölüm kapsamında tevkifata tabi tutulacaktır. Bunların ilk yapımı
veya tamamen yenilenmesi ise Tebliğin (3.2.1) bölümü kapsamında tevkifata tabi
olacaktır.
Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtların bakım hizmetleri, bunların kendinden
beklenen işlevleri sağlamak için belli aralıklarla veya gerektiği zaman yapılan
faaliyetlerdir. Bu hizmet sırasında bakımı yapılan eşyanın belli aksam ve
parçalarının değiştirilmesi de hizmetin ayrılmaz bir parçasıdır.
Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtların onarımı ise bozulmuş, eskimiş
araçların kullanılabilir hale getirilmesinden ibarettir. Bakım hizmetinde olduğu
gibi onarım hizmetinde de onarılan şeye ait bazı parçaların değiştirilmesi işin
tabii bir sonucudur.
Dolayısıyla, makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait bakım ve onarım
hizmetlerinin yalnızca işçilik hizmetinden ibaret sayılması söz konusu olmayıp,
bu hizmetlerin gereği olarak yapılan malzeme, yedek parça ve sarf malzemesi
teslimleri de bakım ve onarım hizmetine dâhil bulunmaktadır.
Ancak, bu hizmetlerde kullanılacak malzeme, yedek parça, sarf malzemesi gibi
malların tadil, bakım ve onarımı yaptıranlar tarafından piyasadan satın alınıp
bu işleri yapanlara verilmesi halinde, malların piyasadan satın alınması
sırasında, Tebliğin (3.3) bölümünde yapılan açıklamalar saklı kalmak kaydıyla,
tevkifat uygulanmayacaktır.
2.2.2.4. Yemek Servis ve Organizasyon Hizmetleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.4) bölümünde, Tebliğin (3.1.2/b)
ayırımında sayılanlara karşı ifa edilen her türlü yemek servis ve organizasyon
hizmetlerinde alıcılar tarafından 5/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacağı
belirtilmiştir.
Yemek servis hizmetleri; Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılan idare, kurum ve
kuruluşların personel, öğrenci, hasta, müşteri, misafir, yolcu sıfatı taşıyan
kişilerin yemek ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapacakları hizmet alımlarını
kapsamaktadır.
Örnek: Milli Eğitim Bakanlığının (il veya ilçe milli eğitim
müdürlüklerinin) taşımalı eğitim kapsamında öğrencilere verilen öğle yemeği
(kumanya) alımlarında, yemeği hazırlayan ve/veya dağıtımını yapan yüklenicilere
yapılacak ödemelerden KDV tevkifatı yapılacaktır.
Bedelin kendi bütçe ödenekleri dışında bir kaynaktan karşılanması, mesela
Sosyal Yardımlaşma Vakfı tarafından karşılanması halinde de yemek (kumanya)
alımıyla ilgili olarak tevkifat yapılacaktır.
Yemeğin, tevkifat yapmakla sorumlu idare, kurum veya kuruluşlara ait bir
yerde hazırlanması (pişirilmesi) veya tüketilmeye hazır halde temin edilmesi
tevkifat uygulanmasına engel değildir.
Bazı şirketlerin üreterek pazarladıkları ve oluşturulan sisteme dahil
işyerlerinde yeme-içme hizmeti teminine imkan veren yemek çeklerinin
(karnelerinin-biletlerinin) bedeli üzerinden hesaplanan KDV, tevkifata tabi
tutulmayacaktır. Ancak, yemek servis hizmetinin hizmeti alan idare, kurum veya
kuruluşun bünyesinde ve doğrudan yemek çekini satan firma tarafından verilmesi
halinde tevkifat uygulanacaktır.
Yemek servis hizmetinin, bu hizmetin verildiği mahallere (lokanta, restaurant
ve benzeri yerlere) gidilmesi suretiyle alınması ve hizmete ait faturanın
Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılan idare, kurum ve kuruluşlar adına
düzenlenmesi halinde de tevkifat kapsamında işlem tesis edilecektir.
Ayrıca otel, motel, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinde, konaklama
hizmetinden ayrı olarak verilen veya birlikte verilmekle beraber ayrı bir fatura
ile belgelendirilen ya da aynı faturada ayrı olarak gösterilen durumlarda yemek
servis hizmeti ile ilgili olarak tevkifat uygulaması kapsamında işlem
yapılacaktır.
Tevkifat yapmak zorunda olan idare, kurum ve kuruluşların kendi personeli
marifetiyle hazırlanacak yemekler için piyasadan yiyecek maddeleri ve
hazırlanacak yemekle ilgili çeşitli malzemeleri satın alması, bu bölüm
kapsamında, tevkifata tabi değildir.
Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılan idare, kurum ve kuruluşların konser,
fuar, kutlama, parti, kokteyl, davet, kongre, seminer, panel, tanıtım ve benzeri
hizmet alımları bu bölüm kapsamında tevkifata tabi tutulacaktır.
Söz konusu hizmetleri veren mükelleflerin, organizasyonun yapılacağı yeri
(salon, otel ve benzeri) işletenlerden alacakları hizmetler tevkifat uygulaması
kapsamında değildir. Bu durum, organizasyonu yapan firmaların, hizmet verdikleri
idare, kurum ve kuruluşlar adına düzenledikleri faturalarda yer alan toplam
tutar üzerinden tevkifat uygulanmasına engel değildir.
Örnek: (A) Organizasyon A.Ş. (B) kamu kurumu ile kurumun 50.
kuruluş yıldönümü kutlaması organizasyonunu düzenlemek için anlaşmıştır.
Kutlama, bir başka ilde gerçekleştirilecek ve 2 gün sürecektir. (A) bu kutlama
için katılımcıların konaklamaları dahil bir otelle anlaşmıştır.
Otel işletmesi tarafından (A)'ya verilen konaklama, salon kiralaması ve
benzeri hizmetler tevkifata tabi olmayacaktır. (A)'nın, kutlama organizasyonu
tertibi nedeniyle (B)'ye fatura edeceği toplam tutar üzerinden hesaplanan KDV
ise 5/10 oranında tevkifata tabi tutulacaktır.
Buna göre, payları İMKB'de işlem gören firmanın personelinin işlerini
yaparken müşteri veya tedarikçilerle birlikte temsil ve ağırlama faaliyeti
kapsamında firma adına yemek servisi hizmeti alımında KDV ile birlikte hizmet
bedelinin 1.000 TL'yi aşması halinde firma tarafından 5/10 oranında KDV
tevkifatı uygulanacaktır.
2.2.2.5. İşgücü Temin Hizmetleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.5) bölümünde, Tebliğin (3.1.2)
bölümünde sayılanlara, faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili işlemlerde
kullanacakları işgücünün sağlanması şeklinde verilen hizmetlerde (işgücü temin
hizmeti alımlarında) alıcılar tarafından 9/10 oranında KDV tevkifatı
uygulanacağı ifade edilmiştir.
Gerçek veya tüzel kişiler faaliyetlerinin yürütülmesine ilişkin olarak
ihtiyaç duydukları işgücünü kendilerine hizmet akdi ile bağlı ücretli statüsünde
hizmet erbabı çalıştırarak temin etmek yerine, alt işverenlerden veya bu alanda
ya da başka alanlarda faaliyette bulunan diğer kişi, kurum, kuruluş veya
organizasyonlardan temin etmektedirler.
Bu tür hizmetler, esas itibariyle, temin edilen elemanların, hizmeti alan
işletmenin bilfiil sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılabilmesinin mümkün
bulunduğu durumlarda tevkifat kapsamına girmektedir.
Bu şekilde ortaya çıkan hizmetlerde aşağıdaki şartların varlığı halinde
tevkifat uygulanacaktır.
- Temin edilen elemanların, hizmeti alana ücretli statüsünde hizmet akdiyle
bağlı olmaması gerekmektedir.
- Temin edilen elemanların, hizmeti alanın sevk, idare ve kontrolü altında
çalıştırılması gerekmektedir. Elemanların işletmenin mal ve hizmet üretimi
safhalarından herhangi birinde çalıştırılması halinde, sevk, idare ve kontrolün
hizmeti alan işletmede olduğu kabul edilecektir.
Dolayısıyla işgücü temin hizmetinin varlığının tespitinde; hizmetin ifasında
kullanılan elemanların işgücü temin hizmetini veren firmanın bünyesinde
bulunması ve ona hizmet akdiyle bağlı olması, hizmeti alanın sevk, idare ve
kontrolü altında çalıştırılması gibi karineler göz önünde bulundurulacak, bu
hususların varlığı, taraflar arasında bir sözleşme yapılmışsa bu sözleşmedeki
hükümler veya sözleşmeye bağlı teknik şartnamedeki açıklamalar da dikkate
alınarak tespit edilecektir.
İşgücü temin hizmeti veren mükellefin, söz konusu hizmeti bir başka
mükelleften temin ettiği elemanları kullanarak sunması halinde sadece kendisine
verilen işgücü temin hizmetinde tevkifat uygulanacaktır.
Tebliğin (3.1.2) bölümünde sayılanlara verilen özel güvenlik ve koruma
hizmetleri de işgücü temin hizmeti kapsamında tevkifata tabi tutulacaktır.
Buna göre, güvenlik hizmetleri sektöründe faaliyet gösteren işletmeler
tarafından verilen;
- sabotaj, yangın, hırsızlık, soygun, yağma, yıkma tehditlerine karşı
caydırıcı ön tedbirleri alma,
- tesis, alan, alış-veriş merkezi, bina, nakil vasıtaları, konut, işyeri,
etkinlik, gösteri, toplantı, kutlama, tören, müsabaka, organizasyon ve
benzerlerinin güvenliğini sağlama,
- arama ve kurtarma, özel eğitimli şoför,
- güvenlik sistemi oluşturma ve izleme, giriş çıkış kontrolü, güvenlik
etütleri hazırlama, personel güvenlik tahkikatları yapma, araştırma, koruma,
- güvenlik ve korumaya yönelik eğitim ve danışmanlık,
- değerli evrak, nakit, koleksiyon, maden ve eşya gibi kıymetlerin bir yerden
başka bir yere transferi,
- ikaz-ihbar, alarm izleme,
ve benzeri tüm hizmetler işgücü temin hizmeti kapsamında tevkifata tabi
olacaktır.
Yalnızca özel güvenlik sistemlerinin kurulması bu kapsamda tevkifata tabi
değildir. Ancak bu kurulumun Tebliğin (3.2.1) bölümünde açıklanan yapım
işlerinin özelliklerini taşıması halinde, bu kapsamda tevkifat
uygulanacaktır.
Örnekler:
Örnek 1: (A) hastanesi, hastane faaliyetleri
kapsamındaki yazışma, veri girişi, hazırlama ve kontrol, hasta yardımcılığı,
hasta karşılama ve yönlendirme, hasta taşıma, hasta danışmanlığı, tıbbi
dokümantasyon, koli, kargo ve posta ayrım dağıtım, sekreterlik, tıbbi
sekreterlik ve benzeri hizmetleri, doğrudan kendi elemanlarına (kendi bünyesinde
bulunan elemanlarına) yaptırmak yerine bu konuda faaliyet gösteren firmalardan
almayı tercih etmiş ve (B) firması ile söz konusu hizmetlerin verilmesi
hususunda sözleşme düzenlenmiştir.
Sözleşmede, işin (B) firmasına hizmet akdiyle bağlı ve (A) hastanesinin sevk
ve idaresinde bulunan elemanlar tarafından yapılacağının ifade edilmesi halinde,
(B) tarafından (A)'ya fatura edilecek söz konusu işler, eleman temin hizmeti
olarak değerlendirilecek ve işleme ait KDV, (A) tarafından 9/10 oranında
tevkifata tabi tutulacaktır.
Örnek 2: Yapımcı (C), yapımcılığını üstlendiği bir
sinema filminde rol alacak oyuncuları bir ajans aracılığıyla temin etmek
amacıyla (D) Film Ajansı ile anlaşmıştır. (D), söz konusu oyuncuların bir
kısmını kendisine hizmet akdi ile bağlı (bordrolu elemanı) olanlardan bir
kısmını da kişisel başvuru yapan (bordrolu elemanı olmayan) oyunculardan seçmiş
ve (C)'ye göndermiştir.
(D)'ye hizmet akdiyle bağlı oyuncuların yapımcı (C)'nin sevk ve idaresinde
çalıştırılması suretiyle verilen bu hizmet işgücü temin hizmeti olarak
değerlendirilecek ve (D)'nin verdiği söz konusu hizmete ait bedel üzerinden
hesaplanan KDV, (C) tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi tutulacaktır.
(D)'nin kişisel başvuru yapanlar arasından göndermiş olduğu oyuncuların
doğrudan (C) ile anlaşmaya varmış olmaları halinde, (D) sadece aracılık hizmeti
vermekte olup bu işlem nedeniyle düzenlediği faturada hesaplanan KDV tevkifata
tabi tutulmayacaktır. Dolayısıyla, (D)'nin dışarıdan temin ettiği (aralarında
hizmet akdi bulunmayan) oyuncular, yapımcı (C)'nin sevk ve idaresinde bulunsa
bile söz konusu oyuncular (D)'nin bünyesinde bulunmadığından, bu hizmete ilişkin
olarak düzenlenen faturada hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacaktır.
Örnek 3: Büyükşehir belediyesine bağlı
ayrı tüzel kişiliği bulunan (TR) Su İşletmesi ihtiyaçlarında kullanılmak üzere
şoförü ile birlikte (B) firmasından araç kiralamaktadır. Araçlardan bir kısmı
(B) firmasının üzerine kayıtlı olup şirkette sigortalı olarak çalışanlar
tarafından kullanılmaktadır. Araçlardan bir kısmı ise (B) firması tarafından
kiralama yöntemi ile temin edilmekte ve araç sahipleri tarafından
kullanılmaktadır.
Bu işlemde işgücü temin hizmetinin varlığı (TR) Su İşletmesi ile (B) firması
arasında düzenlenen hizmet alım sözleşmesi ile idari şartnamenin incelenmesi
sonucunda tespit edilecektir.
(TR) Su İşletmesinin şoförü ile birlikte temin ettiği araç kiralama
hizmetinde, İşletme ile şoförler arasında herhangi bir hizmet akdi bulunmaması
ve şoförlerin iş süresince İşletme yetkililerinin emir ve talimatları altında
çalışması halinde, bu hizmet işgücü temin hizmeti olarak değerlendirilecektir.
Dolayısıyla, toplam hizmet bedeli (araç kirası+şoför ücreti) üzerinden
hesaplanan KDV, İşletme tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi
tutulacaktır.
Ancak söz konusu hizmetle ilgili olarak şoför teminine ilişkin bedelin;
sözleşme, ücret bordrosu, muhasebe kayıtları, sigorta prim bildirgeleri vb.
belge, kayıt ve beyanlardan tespit edilerek toplam hizmet bedelinden
ayrıştırılabilmesi ve faturada da ayrıca gösterilmesi kaydıyla, yalnızca şoför
teminine ilişkin olarak ödenen bedele isabet eden KDV tutarı üzerinden 9/10
oranında tevkifat yapılacaktır.
(B) firmasının söz konusu hizmetin bir kısmını kendisine ait olmayan ve
bizzat sahipleri tarafından kullanılan araçlarla ifa etmesi durumunda, hizmetin
ifasında kullanılan elemanlar (B) firmasına hizmet akdiyle bağlı olmadığı
için bu kısım üzerinden KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.
Örnek 4: (F) inşaat firması, yapmakta olduğu inşaat
işinde çalıştırılmak üzere iş makinesine ihtiyaç duymuş, (O) şirketinden
operatörü ile birlikte iş makinesi kiralamıştır.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşmede, (O) firması tarafından operatörüyle
birlikte verilen iş makinesi kiralama hizmetinde temin edilen operatörün sevk ve
idaresinin (F)'de olacağı belirtildiğinden, bu işlem işgücü temin hizmeti
kapsamında değerlendirilecek ve toplam bedel üzerinden hesaplanacak KDV, (F)
tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi tutulacaktır.
Ancak bu hizmetle ilgili olarak iş makinesi operatörü teminine ilişkin
bedelin, ücret bordrosu, muhasebe kayıtları, sigorta prim bildirgeleri vb. kayıt
ve beyanlardan tespit edilerek toplam hizmet bedelinden ayrıştırılabilmesi ve
faturada da ayrıca gösterilmesi kaydıyla yalnızca iş makinesi operatörü teminine
ilişkin olarak ödenen bedele isabet eden KDV tutarı üzerinden tevkifat
yapılabilecektir.
Örnek 5: (M) firması, işyeri merkezinin
başka bir binaya taşınması için (N) firması ile sözleşme yapmış, sözleşme
kapsamında (N) firması taşıma işini 6 personel ile gerekli ekipmanı kullanarak
yerine getirmiştir.
Bu işlemde işgücü temin hizmeti değil, bir taşıma hizmeti söz konusu
olduğundan tevkifat uygulanmayacaktır. Ancak (N) firması, taşıma işinde
kullanacağı elemanları bir alt firma olan (P) firmasından temin etmişse, taşıma
işinde kullanılacak ve (P) firmasına hizmet akdiyle bağlı elemanlar (N) firması
tarafından sevk ve idare edileceğinden, söz konusu elemanların (P) firmasından
teminine ait bedel üzerinden hesaplanan KDV, (N) firması tarafından 9/10
oranında tevkifata tabi tutulacaktır.
Örnek 6: Sağlık Bakanlığına bağlı (H)
hastanesi laboratuar hizmetlerini (L) laboratuar firmasından temin etmektedir.
(L) laboratuar firmasının personeli hastaneye ait laboratuarda doktorlar
tarafından istenilen tahliller için kan, idrar vb. örnekleri almakta, gerekli
analizleri, hastaneye ait cihazları kullanarak yapmakta ve sonuçları ilgili
doktorlara bildirmektedirler.
Bu işe ilişkin sözleşmede, laboratuar hizmetinin (L) laboratuar firmasına
hizmet akdiyle bağlı elemanlar tarafından (H) hastane yönetiminin sevk, idare ve
kontrolü altında ve (H) hastanesine ait araç ve gereçlerle verileceği ifade
edildiğinden, bu hizmet "işgücü temin hizmeti" kapsamında değerlendirilerek
hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV, (H) hastanesi tarafından 9/10 oranında
tevkifata tabi tutulacaktır.
Laboratuar hizmetinin hastane yönetiminin tahsis ettiği bir bölümde, (L)
firmasının kendi araç ve gereçleri ile sunulması veya alınan örneklerin (L)
firmasının hastane dışındaki işyerine götürülerek orada gerekli analizler
yapıldıktan sonra sonuçların bildirilmesi şeklinde ifa edilmesi halinde, işgücü
temin hizmeti kapsamında KDV tevkifatı yapılmayacaktır. Öte yandan, Sağlık
Bakanlığı 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer aldığından (H) hastanesine
verilen bu analiz hizmeti Tebliğin (3.2.13) bölümü kapsamında 5/10 oranında KDV
tevkifatına tabi tutulacaktır.
Örnek 7: Sağlık Bakanlığına bağlı (S) hastanesi,
tahlil edilmek üzere örnek alınması amacıyla hastaların veya hastanede alınan
örneklerin dışarıdaki bir laboratuara götürülmesi işi için (Y) firması ile
anlaşmış ve (Y) firmasından şoförü ile birlikte araç kiralamıştır.
Bu işe ilişkin düzenlenen sözleşmeden, (Y)'nin kendisine hizmet akdiyle bağlı
şoförüyle birlikte araç kiralama hizmeti vereceği, temin edilen şoförün sevk ve
idaresinin (S) hastanesinde olacağının anlaşılması halinde, söz konusu hizmet
işgücü temin hizmeti kapsamında değerlendirilecek ve toplam bedel üzerinden
hesaplanacak KDV, (S) hastanesi tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi
tutulacaktır.
Ancak bu hizmetle ilgili olarak şoför teminine ilişkin bedelin, ücret
bordrosu, muhasebe kayıtları, sigorta prim bildirgeleri vb. kayıt ve beyanlardan
tespit edilerek toplam hizmet bedelinden ayrıştırılabilmesi ve faturada da
ayrıca gösterilmesi durumunda, şoför teminine ilişkin olarak ödenen bedele
isabet eden KDV tutarı üzerinden 9/10 oranında KDV tevkifatı yapılacaktır. Öte
yandan, Sağlık Bakanlığı 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer aldığından araç
kiralama hizmetine ilişkin bedele isabet eden KDV tutarı üzerinden (S) hastanesi
tarafından Tebliğin (3.2.13) bölümü kapsamında 5/10 oranında KDV tevkifatı
yapılacaktır.
Örnek 8: (C) özel hastane işletmesinin ortağı olan
Doktor (A), hem ortağı olduğu hastanede hem de haftanın üç günü (D) özel sağlık
merkezinde çalışmaktadır.
Doktor (A)'nın, haftanın üç günü (D) özel sağlık merkezinde belirli bir
bedel karşılığında çalışması hususunda her iki işletmenin anlaşmış olması ve bu
hizmetin (C) tarafından (D)'ye fatura edilmesi halinde, söz konusu işlem işgücü
temin hizmeti kapsamında değerlendirilecek ve işlem bedeli üzerinden hesaplanan
KDV, (D) tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi tutulacaktır.
Ancak, Doktor (A)'nın, haftanın üç günü (D) özel sağlık merkezinde belirli
bir bedel karşılığında çalışması hususunda her iki işletme arasında bir anlaşma
olmaması ve bu hizmetin (C) tarafından (D)'ye fatura edilmemesi halinde, (A)
tarafından (D) özel sağlık merkezine verilen hizmet, ücret niteliğinde
olmadığından serbest meslek faaliyeti çerçevesinde vergilendirilecektir.
Örnek 9: Yurt dışındaki faaliyetlerine ağırlık
verme konusunda karar alan (L) firması, aynı gruba bağlı (U) firmasında çalışan
bir üst düzey yöneticinin 6 ay süreyle firmasında çalışması hususunda (U)
firması ile anlaşmıştır.
(U) firmasına hizmet akdiyle bağlı ve (L) firmasının sevk, idare ve kontrolü
altında bulunan yöneticinin bu hizmeti "işgücü temin hizmeti" kapsamında
değerlendirilecek ve işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV, (L) tarafından 9/10
oranında tevkifata tabi tutulacaktır.
Bu eleman temininin yurt dışındaki bir firmadan yapılması halinde, işyeri, iş
merkezi ve kanuni merkezi Türkiye'de bulunmayan yabancı firmadan alınan ve
Türkiye'de yararlanılan bir hizmet alımı söz konusu olduğundan, 117 Seri No.lu
KDV Genel Tebliğinin (2.1) bölümü gereğince, yurt dışındaki firmaya yapılacak
ödeme tutarı üzerinden hesaplanan KDV'nin tamamının (L) firması tarafından
sorumlu sıfatıyla beyan edileceği tabiidir.
Örnek 10: (O) Organize Sanayi Bölgesi
(OSB) yönetimi, bölgenin temizliği ve çevre bakımı konusunda (Z) firması ile
anlaşmış, (Z) firması söz konusu hizmeti 15 eleman ile yapma taahhüdünde
bulunmuştur. Temizlik ve bakımda kullanılacak malzemeler sözleşme gereğince OSB
tarafından temin edilecektir.
Bu işlemde, 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.10) bölümünde düzenlenen
"temizlik, çevre ve bahçe bakım hizmetleri" kapsamında işlem yapılmayacak, (Z)
firmasına hizmet akdiyle bağlı ve OSB yönetiminin sevk, idare ve kontrolü
altındaki elemanlar tarafından verilen bu hizmet "işgücü temin hizmeti" olarak
değerlendirilecek ve işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV, OSB yönetimi
tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi tutulacaktır.
Örnek 11: İmalatçı (İ) firması, üretim
faaliyetinde çalıştırmak üzere (B) firmasından, ürünlerin ambalajlama işlerinde
çalıştırmak üzere de (C) firmasından eleman temin etmiştir. Sözleşmeden, (B) ve
(C) firmalarına hizmet akdiyle bağlı ve (İ) firmasının sevk, idare ve kontrolü
altındaki elemanlar tarafından verilen bu hizmetin "işgücü temin hizmeti"
kapsamında olduğunun anlaşılması halinde, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV,
(İ) firması tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi tutulacaktır.
Örnek 12: Büyükşehir belediyesine ait su işletmesi,
el terminali ile su sayaçlarındaki endekslerin okunması, tahakkuklarının
yapılması ve su tüketim ihbarnamelerinin abonelere dağıtılması işini (O)
firmasına ihale etmiştir. (O) firmasının elemanları büyükşehir belediyesi su
işletmesi tarafından verilen araç ve gereçleri kullanarak belirli dönemlerde su
sayaçlarını okumakta ve tahakkukları yaparak ihbarnameleri abonelere
dağıtmaktadır.
Sözleşmeden bu hizmetin, (O) firmasına hizmet akdiyle bağlı ve büyükşehir
belediyesi su işletmesinin sevk, idare ve kontrolü altındaki elemanlar
tarafından büyükşehir belediyesi su işletmesine ait araç ve gereçlerle
verildiğinin anlaşılması halinde, bu hizmet "işgücü temin hizmeti" kapsamında
değerlendirilecek ve hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV, 9/10 oranında
tevkifata tabi tutularak su işletmesi tarafından sorumlu sıfatıyla beyan
edilecektir.
Örnek 13: Elektrik üretim, iletim ve dağıtım
firmaları yüklenici firmalarla yaptıkları sözleşmeler ve teknik şartnameler
çerçevesinde çeşitli hizmetler temin etmektedir. Sözleşme hükümlerine göre söz
konusu hizmetlere tevkifat uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin açıklamalar
aşağıda yapılmıştır.
- Elektrik üretim, iletim ve dağıtım firmaları ile yüklenici firmalar
arasında düzenlenen "Elektrik Abonelik ve Tüketimi ile İlgili Fatura
Tahsilatı Hizmet Alım Sözleşmesinde"; işin, elektrik aboneliğinden ve elektrik
tüketiminden doğan tahakkuka bağlanmış tüm alacakların, elektrik fatura
tahsilatının idarece nitelikleri şartnamede belirtilen personel aracılığıyla
idarenin uygun göreceği yerlerde yüklenici tarafından yapılacağının belirtilmesi
ve bu işte çalışan elemanların sevk ve idaresinin yüklenici firmada bulunması
halinde söz konusu iş işgücü temin hizmeti kapsamında
değerlendirilmeyecektir.
- Elektrik üretim, iletim ve dağıtım firmaları ile yüklenici firmalar
arasında düzenlenen "Hizmet Alım Sözleşmesinde"; işin, elektrik abonelerine
ait sayaçların endeks tespiti, tespit edilen endekslerin el bilgisayarına
kaydedilmesi, bildirim tanzimi ve aboneye bırakılması, tespit edilmiş bilgilerin
idare bilgisayarlarına aktarılması, abone sayaçlarının ve mühürlerinin kontrolü,
kaçak ve usulsüz elektrik kullananların tespiti olduğunun belirtilmesi ve bu
işte çalışan elemanların sevk ve idaresinin yüklenici firmada bulunması halinde
söz konusu iş işgücü temin hizmeti kapsamında değerlendirilmeyecektir.
- Elektrik üretim, iletim ve dağıtım firmaları ile yüklenici firmalar
arasında düzenlenen "2. İhbarname Dağıtımı ve Enerji Kesme-Açma Hizmet Alım
Sözleşmesinde"; işin, elektrik abonelerine ait 2. ihbarname dağıtımı, enerji
kesme, açma, sayaçların ve mühürlerin kontrolü, kaçak ve usulsüz elektrik
kullananların tespiti olduğunun belirtilmesi ve bu işte çalışan elemanların sevk
ve idaresinin yüklenici firmada bulunması durumunda söz konusu iş işgücü temin
hizmeti kapsamında değerlendirilmeyecektir.
- Elektrik üretim, iletim ve dağıtım firmaları ile yüklenici firmalar
arasında düzenlenen "Sürücülü Binek Araç Kiralanması Hizmet Alım
Sözleşmesinde"; işin, sürücüsü ile birlikte araç kiralanması hizmeti olduğunun
belirtilmesi halinde, söz konusu işin işgücü temin hizmeti kapsamında
değerlendirilerek hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV, elektrik üretim,
iletim ve dağıtım firması tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi
tutulacaktır. Ancak, sürücü teminine ilişkin bedelin toplam hizmet bedelinden
ayrıştırılabilmesi ve faturada da ayrıca gösterilmesi kaydıyla, yalnızca sürücü
teminine ilişkin olarak ödenen bedele isabet eden KDV tutarı üzerinden tevkifat
yapılacaktır.
- Elektrik üretim, iletim ve dağıtım firmaları ile yüklenici firmalar
arasında düzenlenen "Elektrik Dağıtım Şebekelerinin Arıza Onarım ve Bakım
İşleri Hizmet Alım Sözleşmesinde"; işin, Alçak Gerilim (AG), Orta Gerilim (OG)
ve Yüksek Gerilim (YG) elektrik dağıtım şebekelerinin arıza onarımı, periyodik
bakımı, montajı, demontajı, güzargah değişikliği, karakteristiğinin
değiştirilmesi, şebekelerinin ıslahı amacıyla kapasite artırımlarının yapılması
olduğunun belirtilmesi halinde, söz konusu işin ‘‘yapım işi'' kapsamında
değerlendirilerek hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV, elektrik üretim,
iletim ve dağıtım firmasının 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.1.2/b)
ayrımında sayılan belirlenmiş alıcılardan olması halinde bunlar tarafından 2/10
oranında tevkifata tabi tutulacaktır.
- Elektrik üretim, iletim ve dağıtım firmaları ile yüklenici firmalar
arasında düzenlenen "Hizmet Alım Sözleşmesinde"; işin, merkez binaları ile
bağlı ilçe işletme binalarının ve misafirhanelerin (temizlik malzemeleri
yükleniciye ait olmak üzere) temizlik işleri olduğunun belirtilmesi halinde, söz
konusu işin ‘‘temizlik hizmeti'' kapsamında değerlendirilerek hizmet bedeli
üzerinden hesaplanan KDV, elektrik üretim, iletim ve dağıtım firmasının
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.1.2/b) ayrımında sayılan belirlenmiş
alıcılardan olması halinde bunlar tarafından 7/10 oranında tevkifata tabi
tutulacaktır.
- Elektrik üretim, iletim ve dağıtım firmaları ile yüklenici firmalar
arasında düzenlenen "Koruma ve Güvenlik Hizmet Alım Sözleşmesinde"; işin,
ambar sahası ile merkez ilçe şube müdürlüklerinin koruma ve güvenliği hizmetleri
olduğunun belirtilmesi halinde, söz konusu işin ‘‘işgücü temin hizmeti''
kapsamında değerlendirilerek hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV,
elektrik üretim, iletim ve dağıtım firmaları tarafından 9/10 oranında
tevkifata tabi tutulacaktır.
Örnek 14: (Y) firması ile bir ilçe kaymakamlığı,
kaymakamlık bahçesi ve havuzunun bakımı, bitkilendirilmesi (fidan temini, fidan
dikimi, bu alanların çimlendirilmesi vb.) ve sulanması hizmetleri için hizmet
alım sözleşmesi imzalamışlardır.
Söz konusu hizmetler, 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.10) bölümünde
düzenlenen "temizlik, çevre ve bahçe bakım hizmetleri" kapsamında tevkifata tabi
tutulacak, işgücü temin hizmeti olarak değerlendirilmeyecektir.
Örnek 15: (H) özel hastane işletmesinin ağız ve diş
sağlığı polikliniği, hareketli protez bitim işçiliği hizmetini (P) firmasından
satın almaktadır. Bu kapsamda (P) firmasının elemanları, hastanenin belirlediği
yerlerde hastane tarafından temin edilen araç ve gereçler ile malzemeyi
kullanarak poliklinikte alınan ölçülere göre protezleri hazırlamaktadırlar.
Bu hizmete ilişkin olarak düzenlenen sözleşmeye göre, hizmetin (P) firmasına
hizmet akdiyle bağlı ve (H) özel hastanesinin sevk, idare ve kontrolü altında
bulunan elemanlar tarafından verilmesi halinde, bu hizmet işgücü temin hizmeti
kapsamında değerlendirilecek ve hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV, (H) özel
hastanesi tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla
beyan edilecektir.
Ancak, (P) firmasının, hastanede alınan ölçülere göre kendi işyerinde
kendisine ait araç, gereç ve malzemelerle yaptığı protez dişleri hastaneye
tesliminde (hizmet mahiyetinde bir işlem söz konusu olmadığından), KDV tevkifatı
uygulanmayacağı tabiidir.
Örnek 16: (K) firması, (M) maden
işletmesine ait çeşitli açık ocaklarda üretilen ve belli ebatlarda kırılıp
sınıflandırılan cevherler içerisindeki bazı mineraller ile diğer cins cevher
parçalarının elle ayıklanması işini yüklenmiştir.
Bu işe ilişkin olarak düzenlenen sözleşmeye göre, hizmetin (K) firmasına
hizmet akdiyle bağlı ve (M) işletmesinin sevk, idare ve kontrolü altında bulunan
elemanlar tarafından verilmesi halinde, işgücü temin hizmeti kapsamında
değerlendirilecek ve hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV, 9/10 oranında
tevkifata tabi tutularak (M) maden işletmesi tarafından sorumlu sıfatıyla beyan
edilecektir.
Örnek 17:Taşımacılık firmasının müşterilerine ikramlarını
sunmak üzere başka bir firmadan aşçı temini, söz konusu aşçı taşımacılık
firmasının sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırıldığında, işgücü temin
hizmeti kapsamında değerlendirilerek 9/10 oranında KDV tevkifatına tabi
tutulacaktır.
Örnek 18:Devlet hastanesinin faaliyetlerinin yürütülmesinde
kullanmak üzere "teknik hizmet alımı" kapsamında teknik personelin hastanede
hastanenin sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılmasına yönelik hizmet alımı
işgücü temin hizmeti kapsamında 9/10 oranında KDV tevkifatına tabi
tutulacaktır.
Örnek 19: (G) Ltd. Şti. tarafından gerçek usulde KDV
mükellefi müşterilerine verilen, değerli evrak, nakit, koleksiyon, maden ve
eşyanın bir yerden başka bir yere transferi, kâğıt ve madeni paranın sayımı,
ayıklanması, paketlenmesi gibi işlemler, nakit değerlerin güvenli bir biçimde
muhafaza edilmesi, fuarların kapalı olduğu gece saatlerinde değerli kıymetlerin
muhafazası hizmetleri işgücü temin hizmeti kapsamında 9/10 oranında KDV
tevkifatına tabi tutulacaktır.
Örnek 20: (SD) Ltd. Şti. tarafından
Tebliğin (3.1.2/b) kapsamında yer alan orman fidanlık müdürlüğüne, fidan üretim
kaplarının toprakla dolumu, fidanların yabancı otlardan temizlenmesi, tohum
ekimi, fidanların sulanması şeklinde verilen hizmetlerde kullanılan ve (SD) Ltd.
Şti.'ne hizmet akdiyle bağlı elemanların sevk, idare ve kontrolünün orman
fidanlık müdürlüğünde bulunması halinde, bu hizmet işgücü temin hizmeti
kapsamında 9/10 oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
Örnek 21: Alış Veriş Merkezi (AVM) yönetici firması, (AB)
firmasından özel güvenlik hizmeti, (RT) firmasından temizlik hizmeti, (DN)
firmasından ise danışmanlık hizmeti almaktadır. Bu hizmetler nedeniyle ödediği
bedelleri ise üzerine belirli oranda komisyon ekleyerek AVM'de faaliyette
bulunan firmalara fatura etmektedir.
AVM yönetici firmasının;
-(AB) firmasından aldığı özel güvenlik hizmeti Tebliğin (3.2.5) bölümü
kapsamında işgücü temin hizmeti olarak değerlendirilecek ve 9/10 oranında KDV
tevkifatına tabi tutulacak,
-(RT) firmasından aldığı temizlik hizmeti Tebliğin (3.2.10) bölümü kapsamında
7/10 oranında KDV tevkifatına tabi tutulacak,
-(DN) firmasından aldığı danışmanlık hizmeti ise AVM yönetici firmasının
sadece Tebliğin (3.1.2/b) bölümünde belirlenmiş alıcılar arasında yer alması
halinde KDV tevkifatına tabi tutulacak, aksi halde tutulmayacaktır.
AVM yönetici firmasının AVM'de faaliyette bulunan firmalara verdiği hizmet
yönetim ve aracılık hizmeti olduğundan, hizmet bedellerini belirli bir komisyon
ekleyerek bu firmalara aktarması nedeniyle düzenlediği faturalarda hesaplanan
KDV, AVM'de faaliyette bulunan firmalar tarafından tevkifata tabi
tutulmayacaktır. Ancak AVM'de faaliyette bulunanlardan birisinin 5084 sayılı
Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlardan olması halinde,
AVM yönetici firmasının verdiği bu hizmetin Tebliğin (3.2.13) bölümüne göre 5/10
oranında KDV tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.
2.2.2.6. Yapı Denetim Hizmetleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.6) bölümünde, Tebliğin (3.1.2)
bölümünde sayılanlara verilen yapı denetim hizmetlerinde alıcılar tarafından
9/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacağı belirtilmiştir.
Tevkifatın kapsamını, yapı denetim firmalarınca verilen yapı denetim
hizmetleri oluşturmaktadır. Su yapıları denetim hizmeti ve benzeri hizmetler de
bu kapsamda değerlendirilecektir.
Tevkifat yapmakla sorumlu tutulanlara verilen yapı denetim hizmetlerinde
bedelin kamu kurumları aracılığıyla ödenmesi halinde tevkifat, hizmeti satın
alan ve adına yapı denetim hizmeti faturası düzenlenen tarafından
uygulanacaktır. Kamu kurumları tarafından bizzat satın alınmayan yapı denetim
hizmetlerine ilişkin bedellerin, bunlar adına açılan hesaplardan ödenmesi
nedeniyle sorumlu sıfatıyla KDV tevkifatı yapmaları söz konusu değildir.
Arsa karşılığı inşaat işlerinde, hizmet bedeli müteahhit tarafından ödenmekle
birlikte yapı denetim hizmetine ait fatura ilgili mevzuatı gereğince inşaat
ruhsat sahibi (arsa sahibi) adına düzenlendiğinden, inşaat ruhsat sahibinin
mükellefiyet durumuna göre hareket edilecektir. Ruhsat sahibinin Tebliğin
(3.1.2) bölümü kapsamında olması halinde, tevkifat uygulaması kapsamında işlem
tesis edilecektir.
2.2.2.7. Fason Olarak Yaptırılan Tekstil ve Konfeksiyon İşleri, Çanta
ve Ayakkabı Dikim İşleri ve Bu İşlere Aracılık Hizmetleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.7) bölümünde, Tebliğin (3.1.2)
bölümünde sayılanlara yapılan fason tekstil ve konfeksiyon işleri, fason çanta
ve ayakkabı dikim işleri ile bu işlere aracılık hizmetlerinde, alıcılar
tarafından 5/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacağı belirtilmiştir.
Tevkifat kapsamına;
- deriden mamul giyim eşyalarına ilişkin fason işler de dahil olmak üzere
fason tekstil ve konfeksiyon işleri (perde, halı, mobilya kumaşı ve örtüsü,
havlu, oto koltuk kumaşı, çuval ve benzerleri ile bunların imalinde kullanılacak
iplik veya kumaşa verilen fason hizmetler dahil),
- fason çanta, kemer, cüzdan ve benzerleri ile ayakkabı (terlik, çizme ve
benzerleri dahil) dikim işleri (söz konusu malların dikimi dışında tadil ve
onarım şeklinde ortaya çıkan hizmetler hariç)
- bu işlerle ilgili aracılık hizmetleri
girmektedir.
Terziler tarafından, Tebliğin (3.1.2) bölümünde sayılanlara verilen dikim,
tadil, onarım şeklindeki hizmetler de tevkifat uygulaması kapsamındadır.
Fason imalatın şartı, imal edilecek mal ile ilgili ana hammadde başta olmak
üzere hammaddelerin fason iş yaptıranlarca temin edilmesidir.
Bu çerçevede, tekstil ve konfeksiyon sektöründeki boya, apre, baskı ve
kasarlama işlerinde, boya ve kimyevi maddelerin işi yaptıranlar tarafından temin
edilip, bu işleri yapanlara verilmesi halinde tevkifat uygulanacak; boya ve
kimyevi maddelerin bu işleri yapanlar tarafından temin edilip kullanılması
halinde tevkifat yapılmayacaktır.
Ütüleme, çözgü, haşıl, dikim, kesim, kapitone, tıraşlama, zımpara, şardon,
yakma, ram, nakış ve benzeri bütün işler tevkifat uygulamasına tabidir. Ancak,
bu işler boya, baskı, apre ve kasarlama işlerinin bir unsuru veya tamamlayıcısı
olarak onlarla birlikte yapılıyorsa, aynı faturada gösterilmeleri kaydıyla bu
işler tevkifat uygulaması bakımından boya, baskı, apre ve kasarlama hizmetleri
gibi işlem görecektir.
Fason olarak yapılan yıkama ve kurutma işlerinde de yardımcı malzemelerin işi
yaptıranlar tarafından temin edilip bu işleri yapanlara verilmesi halinde
tevkifat uygulanacaktır. Presleme işinin yıkama ve kurutma işlerinin bir unsuru
veya tamamlayıcısı olarak birlikte yapılması ve aynı faturada gösterilmesi
halinde tevkifat uygulanacaktır. Presleme işinin yıkama ve kurutma işinden ayrı
olarak yapılması durumunda tevkifat uygulanmayacaktır.
Fason olarak yaptırılan kapitone işlerinde astarın üzerine sadece elyaf veya
elyafla birlikte tül veya tela tatbik edilmektedir. Sadece elyaf tatbik edilen
hallerde elyafın, elyaf ile birlikte tül veya telanın tatbik edildiği hallerde
elyaf ile tül veya elyaf ile telanın fason iş yaptıranlar tarafından temin
edilip fason iş yapanlara astar ile birlikte verilmesi halinde tevkifat
uygulanacak, astar hariç yukarıda sayılanların fason iş yapanlarca temin edilip
kullanılması halinde ise tevkifat uygulanmayacaktır.
Fason işlerde mamul bir bütün olarak imal ettirilebileceği gibi, üretim
aşamaları itibariyle kısmi olarak fason iş yaptırılması da mümkündür.
Örnek 1: Bir konfeksiyon firmasının pazarlayacağı
gömleklerin kumaşını, kesimini, dikimini ayrı ayrı firmalara fason olarak
yaptırması halinde her bir kısmi iş, tevkifat uygulaması kapsamına
girecektir.
Fason iş yapanların, başkalarına fason iş yaptırmaları, her iki fason iş
bakımından tevkifat uygulamasına engel değildir.
Örnek 2: İmal edip pazarladığı pantolonların bir kısmını
fason olarak imal ettiren bir mükellef, aynı zamanda ihracatçı firmalara fason
olarak erkek takım elbisesi imal ediyorsa, fason yaptırdığı pantolonlar için
kendisi tevkifat uygulayacak, ihracatçıya yaptığı fason takım elbiseler için ise
ihracatçı tarafından tevkifat uygulanacaktır.
Fason olarak yapılan işlerde, fason işi yapanlar tarafından kullanılan iplik,
fermuar, düğme, tela, astar ve benzeri her türlü yardımcı madde ve malzemeler,
fason hizmet bedeline dahil edilecektir. Fason iş için kullanılan bu madde ve
malzemelerin ayrı fatura edilmesi söz konusu değildir.
Fason işlerle ilgili aracılık hizmetleri aşağıdaki açıklamalar çerçevesinde
tevkifata tabidir.
Bazı KDV mükellefleri;
- Fason iş yaptıracak olanlara, fason iş yapacak işletmeleri,
- Fason iş yapacak işletmelere, fason iş yaptıracak olanları,
temin etmek suretiyle aracılık hizmeti vermektedir. Bu hizmetlerde aracı
firmanın fason işle ilgili bir sorumluluğu bulunmamakta, sadece tarafları bir
araya getirmektedir. Bu aracılık hizmetleri bu bölüm kapsamında tevkifata
tabidir.
Fason yapılmak üzere alınan işin tamamen başka firmalara fason olarak
yaptırılması halinde de her iki aşamada tevkifat uygulanacaktır.
Örnek 3: Çiğitli pamuğun çırçırlama işlemine tabi tutularak işlenmiş mahlıç
pamuk haline getirilmesi şeklinde verilen hizmet, fason tekstil ve konfeksiyon
işi kapsamında değerlendirilmediğinden KDV tevkifatına tabi tutulmayacaktır.
2.2.2.8. Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma / Götürme
Hizmetleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.8) bölümünde, Tebliğin (3.1.2/a)
ayrımı kapsamındakilere turizm acentesi, rehber ve benzerlerince verilen müşteri
bulma hizmetlerinde, alıcılar tarafından 9/10 oranında KDV tevkifatı
uygulanacağı ifade edilmiştir.
Turizm acentesi, rehber ve benzerlerinin turist kafilelerini alışveriş
etmeleri için belirli dükkânlara/mağazalara götürmeleri karşılığında bu
işletmelerden aldıkları komisyonlar genel oranda KDV'ye tabidir.
Bu kapsamdaki komisyon ve benzeri ödemeleri yapan işletmeler tarafından
komisyon tutarına ait KDV üzerinden tevkifat uygulanacaktır.
2.2.2.9. Spor Kulüplerinin Yayın, Reklâm ve İsim Hakkı Gelirlerine
Konu İşlemleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.9) bölümünde, profesyonel spor
kulüplerince (şirketleşenler dahil) yapılan, Tebliğin (3.2.9.2) bölümü
kapsamındaki işlemlerde, Tebliğin (3.1.2) bölümünde sayılanlar tarafından 9/10
oranında KDV tevkifatı uygulanacağı ifade edilmiştir.
Profesyonel spor kulüpleri (şirketleşenler dahil);
- sponsorluk yoluyla veya reklâm almak (reklam alanları ve panolarının
kiralanması dahil) suretiyle reklâm gelirleri,
- spor müsabakalarının veya kulüple ilgili faaliyetlerin yayınlanması
suretiyle yayın geliri,
- toplumsal şans oyunları ve diğer faaliyetlerde kulüp isminin kullanılmasına
izin verilmesinden dolayı isim hakkı
geliri elde etmektedirler.
Spor kulüplerinin genel oranda KDV'ye tabi olan bu gelirlerine konu işlemleri
nedeniyle hesaplanan KDV'nin 9/10'u işlemin muhatapları (reklâm hizmeti alanlar,
yayın faaliyetini gerçekleştirenler, isim hakkını kullananlar vb.) tarafından
tevkifata tabi tutulacaktır.
Örnek 1: (A) Hazır Giyim A.Ş., şirketin reklamının
futbolcuların formalarında yapılması amacıyla hem Türkiye Süper Liginde mücadele
eden (Z) spor kulübü hem de faaliyet gösterdiği ilin mahalli liginde mücadele
eden (Y) spor kulübü ile anlaşmıştır.
KDV mükellefi (Z) spor kulübünün verdiği reklâm hizmeti bu bölüm kapsamında
kısmi tevkifata tabi olacaktır. (Y) spor kulübünün reklâm hizmetine ilişkin KDV
ise KDV mükellefiyetinin bulunmaması kaydıyla Tebliğin (2.4) bölümü kapsamında
tam tevkifata tabi tutulacaktır.
Örnek 2: Türkiye Futbol Federasyonu, Türkiye Süper Ligi
2012/2013 futbol sezonu müsabakalarının televizyondan yayınlanmasına ilişkin
yayın hakkını yapılan ihale sonucunda (Y) Medya A.Ş.'ye vermiştir.
Futbol müsabakalarının yayın hakkı karşılığında yayın hakkı bedelinin Futbol
Federasyonu tarafından Türkiye Süper Liginde mücadele eden (F) Spor Kulübüne
aktarılmasına ilişkin olarak (F) tarafından düzenlenecek faturada genel oran
üzerinden KDV hesaplanacak ve hesaplanan KDV tutarının 9/10'u Federasyon
tarafından tevkif edilerek (F)'ye ödenmeyecek, ancak söz konusu vergi tutarı
sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilerek ödenecektir.
Örnek 3: 2012/2013 futbol sezonunda Spor-Toto Teşkilat
Başkanlığınca futbol müsabakaları üzerine tertip edilen "iddaa"
oyununda/müşterek bahsinde, müsabakalarının söz konusu oyun biletlerinde yer
verilmesine ilişkin isim hakkı kullanımı nedeniyle Türkiye Süper Liginde
mücadele eden (Z) Spor Kulübüne Spor-Toto Teşkilat Başkanlığınca Eylül/2012
dönemi ile ilgili olarak aktarılacak bedele ilişkin söz konusu işlem genel
oranda KDV'ye tabi olacaktır.
(Z) tarafından Spor-Toto Teşkilat Başkanlığı adına düzenlenecek faturada
hesaplanacak KDV'nin 9/10'u adı geçen Başkanlıkça tevkifata tabi
tutulacaktır.
Örnek 4: (A) Spor Ürünleri A.Ş. 2013 takvim yılında
üretimini yapacağı spor malzemelerinde kulüp isminin kullanılması amacıyla
100.000 TL karşılığında Türkiye Basketbol Liginde mücadele eden (Y) Spor
Kulübüyle anlaşmıştır.
(Y) aynı zamanda, kendi ismi kullanılarak basketbol okulu açılmasına izin
verilmesi hususunda (B) Basketbol Okulu ile anlaşmıştır. (Y) bu anlaşmadan
20.000 TL gelir elde edecektir.
Her iki isim hakkı kullanımına izin verilmesine ilişkin sözleşmeler
çerçevesinde isim hakkı bedelleri, faturaları düzenlenerek peşin tahsil
edilmiştir. (Y)'nin, (A) ve (B)'ye verdiği isim hakkı kullanım haklarının devri
genel esaslar çerçevesinde KDV'ye ve tevkifata tabi olacaktır.
Bu çerçevede, (A)'ya düzenlenen faturada yer alan KDV'nin
[(100.000x0,18)x0,90=) 16.200 TL'lik kısmı, (B)'ye düzenlenen faturada yer alan
KDV'nin ise [(20.000x0,18)x0,90=) 3.240 TL'lik kısmı, bunlar tarafından
tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir.
2.2.2.10. Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.10) bölümünde, Tebliğin (3.1.2)
bölümünde sayılanların temizlik ve çevre ve bahçe bakım hizmeti alımlarında,
alıcılar tarafından 7/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacağı ifade
edilmiştir.
Temizlik hizmetleri sektörünün yaygın olarak sunduğu hizmetler;
- bina temizliği,
- sokak temizliği,
- sağlık kuruluşlarının hijyenik temizliği ve hastane atıklarının toplanması
ve imhası,
- çöp toplama ve toplanan çöplerin imhası,
- park ve bahçeler ile mezarlık alanlarının temizliği,
- haşere mücadelesi,
- demiryolu ve kara nakil vasıtalarının temizliği
ve benzeri işlerden oluşmakta olup, bu işler tevkifat uygulaması
kapsamındadır.
Bina temizliğine; binaların müştemilat ve eklentileri dahil iç ve dış
cephesinin temizliği ile her türlü mefruşatının (halı, perde, koltuk, süs eşyası
vb.) bina içinde veya dışında yaptırılan temizliği dahildir.
Ayrıca havlu, çarşaf, elbise, çamaşır gibi eşyaların temizlettirilmesi veya
yıkattırılması da temizlik hizmetleri kapsamında tevkifata tabi olacaktır.
Ancak, temizlik işlerinde kullanılacak deterjan, süpürge gibi alet-edevat ve
sarf malzemelerinin satın alınması sırasında tevkifat uygulanmayacaktır.
Sorumlu tayin edilenlerin park, bahçe ve mezarlık alanları ile bulvar, refüj,
göbek, rekreasyon alanları ve havuzların bakımı, bitkilendirilmesi, sulanması,
haşere mücadelesi, sokak hayvanlarının toplanması-ıslahı ve benzerlerine ilişkin
hizmet alımları, çevre ve bahçe bakım hizmetleri kapsamında tevkifata tabi
olacaktır.
Bu kapsamdaki tevkifat uygulamasına yönelik aşağıdaki örnekler
verilebilir:
- Sanayi kuruluşları ve kamu kurumlarından gelen evsel, endüstriyel ve arıtma
çamuru gibi atıkların depolama ve bertaraf edilmesine yönelik verilen hizmet
temizlik hizmeti kapsamında 7/10 oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
- Özel araçlarla tıbbi ve tehlikeli atıkların toplanması, özel depolarda
depolanması ve imhası hizmeti temizlik hizmeti kapsamında 7/10 oranında KDV
tevkifatına tabi tutulacaktır. Söz konusu atıkların toplandığı alandan imha
alanına nakliyesinin müstakilen yapılması durumunda, nakliye hizmetine bu bölüm
kapsamında tevkifat uygulanmayacağı tabiidir.
- KDV mükellefiyeti bulunan Belediyeye ait iktisadi işletmenin atık su arıtma
tesisinin bakımı ve işletilmesi suretiyle verilen hizmet, temizlik hizmeti
kapsamında değerlendirilemeyeceğinden tevkifata tabi tutulmayacaktır.
- Haşere ve böceklere yönelik yapılan ilaçlama hizmeti tevkifat
kapsamındadır.
- (AD) Ltd. Şti. tarafından karayolları bölge müdürlüğüne, tesisler ile ücret
toplama istasyonlarının ve sahalarının temizlenmesi, tesislerin ve yeşil
alanlarının bakımı hizmetleri, çalıştırılan işçilerle verilmektedir. Bu kapsamda
çalıştırılan elemanların sevk, idare ve kontrolünün (AD) Ltd. Şti.'nde bulunması
halinde bu hizmet temizlik hizmeti kapsamında değerlendirilerek, karayolları
bölge müdürlüğünce 7/10 oranında KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
- Malzemesiz temizlik hizmeti, 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.5)
bölümünde düzenlenen işgücü temin hizmetine ilişkin koşulları taşıması kaydıyla,
ilgili bölüm kapsamında değerlendirilerek 9/10 oranında KDV tevkifatına tabi
tutulacaktır.
- Sorumlu tayin edilmekle beraber, 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde
sayılmayan bir kuruluşun temizlik hizmeti alım ihalesini alan bir firma, bu işi
bizzat ifa etmeyip bir başka firmaya devrederse, sorumlu tayin edilen kuruluşa
karşı ifa edilen hizmet aracılık hizmeti mahiyetinde olduğundan, sorumlu tayin
edilen kuruluş bu firmanın düzenlemiş olduğu faturadaki KDV tutarı üzerinden
tevkifat yapmayacaktır. Ancak, ihaleyi alan firmaya temizlik hizmetini fiilen
ifa eden firma tarafından düzenlenen faturadaki KDV tutarı 7/10 oranında
tevkifata tabi tutulacaktır.
2.2.2.11. Servis Taşımacılığı Hizmetleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.11) bölümünde, Tebliğin (3.1.2)
bölümünde sayılanların; personel, öğrenci, müşteri ve benzerlerinin belirli bir
güzergah dahilinde taşınması amacıyla ihdas ettikleri servis hizmetlerine
ilişkin olarak yaptıkları taşımacılık hizmeti alımlarında 5/10 oranında KDV
tevkifatı uygulanacağı ifade edilmiştir.
Söz konusu hizmetin, tahsis edilmiş özel plakalı araçlar ile yapılıp
yapılmaması tevkifat uygulaması kapsamında işlem tesisine engel değildir.
Servis hizmetinin, personel veya öğrencilerin (veya velilerin) kendi
aralarında anlaşmak suretiyle doğrudan taşımacı ile sözleşme
yapılması/anlaşılması suretiyle sağlanması halinde, esas olarak hizmete ait
faturaların servis hizmetinden yararlanan personel, öğrenci (veya velisi) adına
düzenlenmesi gerektiğinden, tevkifat uygulanmayacaktır. Ancak, faturanın
tevkifat yapmakla sorumlu tutulanlar adına düzenlenmesi halinde tevkifat
uygulaması kapsamında işlem tesis edilecektir.
Bir taşımacılık işinin servis taşımacılığı hizmeti olarak tevkifata tabi
tutulabilmesi için,
-belli güzergâhlar dâhilinde yapılması,
-hizmetin alıcısı ile satıcısı arasındaki anlaşma uyarınca belirli bir dönem
süresince devam etmesi,
-fiilen yapılması,
gibi hususlar göz önünde bulundurulmalıdır.
Sorumlu tayin edilmekle beraber, 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde
sayılmayan bir kuruluşun personel taşıması gibi herhangi bir servis taşımacılığı
hizmeti alım ihalesini alan bir firma, bu işi bizzat ifa etmeyip bir başka
firmaya devrederse, sorumlu tayin edilen kuruluşa karşı ifa edilen hizmet
aracılık hizmeti mahiyetinde olduğundan, sorumlu tayin edilen kuruluş bu
firmanın düzenlemiş olduğu faturadaki KDV tutarı üzerinden tevkifat
yapmayacaktır. Ancak, ihaleyi alan firmaya servis taşımacılığı hizmetini fiilen
ifa eden firma tarafından düzenlenen faturadaki KDV tutarı 5/10 oranında
tevkifata tabi tutulacaktır.
Servis taşımacılığı hizmetine ilişkin tevkifat uygulamasına aşağıdaki
örnekler verilebilir:
- (VG) fabrikasının personel servis taşımacılığı işini alan (Z) firması,
taşıma işinin bir kısmını fiilen yapmakta, işin kalan kısmını ise alt
yüklenicisi olan (A), (B) ve (C) firmalarına yaptırmaktadır.
(VG) fabrikası, (Z) firmasının fiilen yaptığı taşımacılık işi nedeniyle
Tebliğin (3.2.11) bölümüne göre 5/10 oranında KDV tevkifatı yapacaktır. (Z)
firması tarafından fiilen yapılmayarak alt yüklenicilere devredilen taşımacılık
işi nedeniyle düzenlenen faturada yer alan KDV ise (VG) fabrikası tarafından
tevkifata tabi tutulmayacaktır. (Z) firması tarafından düzenlenen faturada
fiilen yapılan taşımacılık ile alt taşeronların yaptığı taşımacılık bedelinin
ayrıştırılması halinde sadece doğrudan ifa ettiği taşımacılık bedeline ilişkin
KDV tevkifata tabi tutulacaktır. Ancak, (Z) firması tarafından düzenlenen
faturada fiilen yapılan taşımacılık ile alt taşeronların yaptığı taşımacılık
bedelinin ayrıştırılmaması halinde, (VG) fabrikası toplam taşımacılık hizmet
bedeli üzerinden KDV tevkifatı yapacaktır.
(A), (B) ve (C) alt yüklenicilerinin fiilen gerçekleştirdikleri taşımacılık
işi nedeniyle (Z) firmasına düzenledikleri taşımacılık hizmeti faturalarındaki
KDV tutarları üzerinden Tebliğin (3.2.11) bölümüne göre 5/10 oranında tevkifat
yapılacağı tabiidir.
-Termal konutların, devre mülklerin pazarlanmasına veya satılacak ürünlerin
tanıtımına yönelik düzenlenen tanıtım gezilerine yönelik belirli bir dönem için
alınan taşımacılık hizmeti, bu bölüm kapsamında tevkifata tabi tutulacaktır.
- Doğu Karadeniz Bölgesine düzenlenen geziler için tur operatörüyle yaptığı
anlaşma uyarınca 2012 yılının yaz döneminde gezi güzergâhındaki taşımacılık
hizmetini veren AB taşımacılık şirketinin söz konusu hizmeti servis taşımacılığı
kapsamında tevkifata tabidir.
- Şirket çalışanlarının sportif ve sosyal amaçlı faaliyetlere katılımını
sağlamak amacıyla yapılan bir defaya mahsus seyahat için alınan taşımacılık
hizmeti, alıcı ile satıcı arasındaki anlaşma uyarınca belirli bir dönemi
kapsamadığından servis hizmeti olarak değerlendirilmeyecek ve tevkifat kapsamına
girmeyecektedir. Ancak, şirketin çalışanlarının sportif alışkanlıklarını
geliştirmek için her Cumartesi günü personelini futbol sahasına taşımak üzere
alınan taşımacılık hizmeti ise servis taşımacılığı hizmeti olarak tevkifata tabi
tutulacaktır.
- KDV mükellefiyeti bulunan köy muhtarlığı veya tüzel kişiliğinin ilçe milli
eğitim müdürlüğüne verdiği servis taşımacılığı hizmeti belirlenmiş alıcılar
arasında yer alan ilçe milli eğitim müdürlüğü tarafından 5/10 oranında KDV
tevkifatına tabi tutulacaktır.
- Serbest bölgede faaliyet gösteren ve gerçek usulde KDV mükellefiyeti
bulunmayan firmaya fiilen verilen servis taşımacılığı hizmeti, alıcı KDV
tevkifatı yapmakla sorumlu tutulanlar arasında yer almadığından tevkifata tabi
tutulmayacaktır. Ancak, söz konusu servis taşımacılığı hizmetini organizatör
olarak alan aracı firmanın, alt firmalardan bu hizmeti alarak ifa etmesi
durumunda, alt firmalardan alınan söz konusu hizmetler nedeniyle tevkifat
uygulanacağı tabiidir.
- Diyaliz merkezi hastalarının hasta nakil araçları ile diyaliz merkezine ve
tedavisi bittikten sonra ikametlerine taşınması suretiyle diyaliz merkezine
verilen hasta taşıma hizmeti, bu bölüm kapsamında 5/10 oranında KDV tevkifatına
tabi tutulacaktır.
2.2.2.12. Her Türlü Baskı ve Basım
Hizmetleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.12) bölümünde, Tebliğin (3.1.2/b)
ayrımında sayılan belirlenmiş alıcılara karşı ifa edilen baskı ve basım
hizmetlerinde alıcılar tarafından 5/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacağı ifade
edilmiştir.
Bu kapsamda sorumlu tayin edilenlere verilen; kitap, ansiklopedi, risale,
dergi, broşür, gazete, bülten, basılı kağıt, katalog, afiş, poster, dosya,
klasör, matbu evrak, makbuz, kartvizit, antetli kağıt, zarf, bloknot, defter,
ajanda, takvim, her çeşit belge ve sertifika, davetiye, mesaj ve tebrik kartı,
etiket, ambalaj, test gibi süreli veya süresiz yayınlar ile diğer ürünlerin her
türlü (cd, vcd, dvd gibi baskılar dâhil) baskı ve basımı hizmeti ile bunların
veya sorumlu tayin edilenler tarafından kullanılan her çeşit evrakın
ciltlenmesine ilişkin hizmetler tevkifata tabi tutulacaktır.
Üretimde kullanılacak kâğıt, boya ve benzeri ham ve yardımcı maddelerin
siparişi veren alıcı tarafından temin edilmesi veya edilmemesi tevkifat
uygulamasına engel değildir.
Bir işlemin bu bölüm kapsamında tevkifata tabi tutulabilmesi için, öncelikle
hizmet niteliğinde olması gereklidir. Diğer bir deyişle, teslimler bu bölüm
kapsamında tevkifata tabi değildir. Dolayısıyla üzerine çeşitli baskılar yapılan
ürünlerin bu kapsamda KDV tevkifatına tabi olup olmadığı, baskılı ürünün teslim
veya hizmet niteliği taşıyıp taşımadığına göre belirlenecektir.
Bir işlemin teslim veya hizmet mahiyetinde olup olmadığı, işlem bedelinin
içerisindeki hizmet ve teslimin ağırlığına göre tespit edilecektir. Dolayısıyla,
1 Kr değeri olan bir plastik kağıtın, üzerine marka, içerik, kullanım tarihi,
renk, logo gibi bilgiler basılmak suretiyle değeri 5Kr'a çıkıyorsa, bu işlemin
hizmet niteliğinde olduğu kabul edilecektir. Benzer şekilde, koli olarak 10Kr'a
satılan bir karton kutunun üzerine firma adı veya logosu basılmak suretiyle
tesliminde fiyatı değişmiyor veya hizmet teslimin tali unsuru olacak şekilde
cüzi oranda artıyorsa, bu işlemin teslim niteliğinde olduğu kabul
edilecektir.
Bu kapsamdaki tevkifat uygulamasına ilişkin aşağıdaki örnekler
verilebilir:
-Payları İMKB'de işlem gören bisküvi firması tarafından üretilen "kek" için
kullanılan ve firmanın marka ve logosunun basılı olduğu ambalaj malzemesi
temini, hizmet mahiyeti açık olduğundan baskı basım hizmeti kapsamında KDV
tevkifatına tabi tutulacaktır. Ancak, bu "kek" lerin taşınması amacıyla alınan
ve üzerinde firmanın marka ve logosunu taşıyan koli, karton kutu gibi gereçlerin
temini teslim mahiyetinde olduğundan KDV tevkifatına tabi olmayacaktır.
- Gıda, boya ve kozmetik sektöründe kullanılan ve firma bilgilerini ihtiva
edecek şekilde imal edilen plastik kapların satışı, hizmet niteliğinden ziyade
teslim mahiyetinde olduğundan tevkifat kapsamında değerlendirilmeyecektir.
- Ofset, flekso ve rotogravür teknikleriyle baskı yapılmak suretiyle imal
edilen ambalaj kutularının Tebliğin (3.1.2/b) ayrımında sayılanlara satışı
teslim mahiyetinde olduğundan tevkifat kapsamında yer almamaktadır.
- 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin yürürlüğe girdiği 01/5/2012 tarihinden
önce belirlenmiş alıcılara verilen baskı ve basım hizmetlerinde tevkifat
uygulanmayacaktır.
- Payları İMKB'de işlem gören ve içecek üretimi ile uğraşan (BD) firmasının,
içecekleri koyacağı teneke kutuları, bu teneke kutuların konulacağı karton
kutuları ve plastik şişe kapaklarını firma marka ve logosunu içerecek şekilde
çeşitli firmalardan temini, teslim niteliğinde bir işlem olduğundan ve
ambalajlar üzerindeki baskılar bu niteliği değiştirmediğinden, KDV tevkifatına
tabi olmayacaktır.
Ancak, (BD) firmasının plastik içecek şişelerinde kullanılmak üzere firma
marka, logo, renk, içerik ve benzeri bilgileri taşıyan plastik etiketleri
temini, Tebliğin (3.2.12) bölümü kapsamında 5/10 oranında KDV tevkifatına tabi
tutulacaktır.
2.2.2.13. 5018 sayılı Kanuna Ekli Cetvellerde Yer Alanların Hizmet
Alımları
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.13) bölümünde, KDV mükellefleri
tarafından, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve
kuruşlara ifa edilen ve Tebliğde belirtilmeyen diğer bütün hizmet ifalarında söz
konusu idare, kurum ve kuruşlar tarafından 5/10 oranında KDV tevkifat
uygulanacağı ifade edilmiştir.
Söz konusu tevkifat uygulamasına ilişkin aşağıdaki örnekler verilebilir:
- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan kuruma verilen yapı
malzemelerinin test edilmesi, şoförsüz araç kiralama hizmetleri 5/10 oranında
KDV tevkifatına tabi tutulacaktır. Bu hizmetler, belediye veya KDV
mükelleflerine verilirse KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.
- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan kuruma verilen; yatay trafik
işaretleme çalışmalarında yatay işaretlemeye hazırlık ve yatay işaretlemenin
korunması hizmeti ile otoyol ve karayolu güzergâhında malzeme, araç-gereç ve
personel nakli hizmeti Tebliğin (3.2.13) bölümü kapsamında (5/10) oranında KDV
tevkifatına tabi tutulacaktır.
- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan kuruma verilen şoförü ile
birlikte araç kiralama hizmetinde, şoför bedeli ile araç kiralama bedelinin
ayrıştırılamaması halinde hizmet bedelinin tamamına işgücü temin hizmeti
kapsamında 9/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır. Şoför bedelinin araç
kiralama bedelinden ayrıştırılabilmesi halinde, şoför bedeline 9/10, araç
kiralama bedeline 5/10 oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.
- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan kuruma verilen, gemi
parçalarının kumlanması ve boyanması hizmeti 5/10 oranında KDV tevkifatına tabi
tutulacaktır.
2.2.2.13.1. Orman Kooperatifleri Tarafından Orman İşletme
Müdürlüklerine Verilen Hizmetler
Orman kooperatifleri tarafından orman işletme müdürlüklerine kesim, sürgü,
aralama, odun istihsali gibi hizmetler verilmekte ve bu hizmetler işgücü temin
hizmeti kapsamına girmemektedir.
Orman işletme müdürlüklerinin bağlı olduğu Orman Genel Müdürlüğü 5018 sayılı
Kanuna ekli II sayılı cetvelde yer almaktadır. Bu nedenle, orman
kooperatiflerinin orman işletme müdürlüklerine verdiği kesim, sürgü, aralama,
odun istihsali gibi hizmetler orman işletme müdürlükleri tarafından Tebliğin
(3.2.13) bölümü kapsamında 5/10 oranında tevkifata tabi tutulacaktır.
2.2.2.13.2. Basın İlan Hizmetleri
9/1/1961 tarihli ve 10702 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 195 sayılı Basın
İlan Kurumunun Teşkiline Dair Kanunun 31 inci maddesinde, resmî ilânların, Basın
İlân Kurumunun şubesi bulunan yerlerin Belediye hudutları içinde bu şubeler
aracılığı ile yayınlatılacağı, Kurumun şubesi bulunmayan yerlerde, resmî
ilânların yayınlanmasına Valiliklerin aracı olacağı hükme bağlanmıştır.
Söz konusu işlemlerde tevkifat uygulaması ise aşağıdaki gibi olacaktır:
- Basın İlan Kurumu şubeleri aracılığıyla yapılan ilan hizmetlerinde, Basın
İlan Kurumu, Tebliğin (3.1.2/b) bölümü kapsamına girmekle beraber 5018 sayılı
Kanuna ekli cetvellerde yer almadığından, Basın İlan Kurumuna veya şubelerine
verilen ilan yayınlama hizmetlerinde tevkifat uygulanmayacaktır.
Ayrıca Basın İlan Kurumunun diğer sorumlu tayin edilen idare, kurum ve
kuruluşlar ile 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde sayılan idare, kurum ve
kuruluşlara vereceği ilan hizmetlerinde tevkifat uygulanmayacaktır. Zira Basın
İlan Kurumu Tebliğin (3.1.2/b) bölümünde yer alan tevkifat yapmakla sorumlu
kuruluşlar arasında yer almakta olup, Tebliğin (3.1.4) bölümü uyarınca söz
konusu kuruluşların ifa ettikleri hizmetlerde KDV tevkifatı uygulanması mümkün
değildir.
- Basın İlan Kurumunun şubelerinin bulunmadığı yerlerde ise yalnızca 5018
sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlara (mahkemeler
dâhil) verilen ilan yayınlama hizmetlerinde, bunlar tarafından Tebliğin
(3.2.13) bölümüne göre 5/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır. Tebliğin
(3.1.2) bölümünde sayılmış olsalar bile 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer
almayan idare, kurum ve kuruşlar ile KDV mükelleflerine verilen ilan
hizmetlerinde KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.
Ayrıca, 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde sayılan idare, kurum ve
kuruluşlara verilen tüm hizmetler tevkifat uygulaması kapsamında olduğundan,
ilanın yayınlanacağı gazetelerin bulunması şeklinde verilen aracılık
hizmetlerinde de Tebliğin (3.2.13) bölümüne göre 5/10 oranında KDV tevkifatı
uygulanacaktır.
2.2.3. Kısmi Tevkifat Uygulanacak Teslimler
2.2.3.1. Külçe Metal Teslimleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.3.1) bölümünde, külçe metallerin
Tebliğin (3.1.2) bölümünde sayılanlara tesliminde 7/10 oranında KDV tevkifatı
uygulanacağı belirtilmiştir.
Hurda metallerden elde edilenler dışındaki bakır, çinko ve alüminyum
külçelerinin ithalatçılar ve ilk üreticiler (cevherden üretim yapanlar)
tarafından yapılan teslimlerinde tevkifat uygulanmayacak, bu safhalardan sonraki
el değiştirmelerde ise tevkifat uygulanacaktır. Hurda metalden elde edilen
külçelerin ithalatçıları ve üreticileri tarafından tesliminde de tevkifat
uygulanacaktır.
İthalatçılar tarafından yapılacak teslimlerde, satıcı (ithalatçı) tarafından
düzenlenecek faturada "Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin
edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır." açıklamasına ve ithalata ilişkin fatura
ve gümrük beyannamesi bilgilerine yer verilecektir. Cevherden
üretim yapanlar ise düzenlenecek faturada "Teslim edilen mal firmamızca
cevherden üretildiğinden tevkifat uygulanmamıştır." açıklamasına yer vermek
suretiyle tevkifat uygulanmaksızın işlem yapabileceklerdir.
Tevkifat kapsamına, her türlü hurda metallerden elde edilen külçeler ile
hurda metallerden elde edilenler dışındaki bakır, çinko ve alüminyum
külçelerinin teslimi girmektedir. Slab, billet (biyet), kütük ve ingot
teslimleri de bu uygulama bakımından külçe olarak değerlendirilecektir.
Yukarıda belirtilen metallerin, alışlarında tevkifat uygulanıp
uygulanmadığına ve silisyum, magnezyum, mangan, nikel, titan gibi maddeler
ihtiva edip etmediklerine bakılmaksızın, külçe, slab, biyet, kütük ve ingot
haline getirilmiş şekilde satışında KDV tevkifatı uygulanacaktır.
Buna göre, bir firma tarafından muhtelif demir hurdalarından üretilen kütük
demir teslimi, bunların üreticileri tarafından teslimi de tevkifat kapsamında
olduğundan, KDV tevkifatına tabi tutulacaktır.
2.2.3.1.1. Hurda Metalden Elde Edilen Külçelerin Tesliminde
Tevkifat
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde de açık olarak yer aldığı üzere, ithalat
aşamasında veya ilk üretimde KDV ödeyicisi konumunda bulunan ithalatçı ve ilk
üreticilerin teslimlerinde KDV tevkifatı uygulanmayacaktır. Bu durum, bakır,
çinko ve alüminyum ürünlerinde de, külçe metal teslimlerinde de bu şekilde
uygulanmaktadır.
Ancak, teslimi ve dolayısıyla ithalatı da KDV'den istisna olan "hurda metal"
teslimlerinde KDV hesaplanması ve ödenmesi söz konusu olmadığından, hurda metal
kullanılarak elde edilen külçelerin, ithalatçı ve üreticileri tarafından
tesliminde KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir. Zira külçenin üretiminde
kullanılan hurda metal KDV'den istisna olarak ithal edildiğinden veya satın
alındığından, doğrudan yüklenilen indirilecek KDV'den bahsedilemez. Nitekim
Tebliğin (3.3.1.1) bölümünde de açık olarak, hurda metalden elde edilen
külçelerin ithalatçıları ve üreticileri tarafından tesliminde tevkifat
uygulanacağı belirtilmiştir.
Ancak söz konusu düzenlemenin Tebliğin genel amacına aykırı olarak, "külçe"
olarak ithal edilen ürünlerin tesliminde tevkifat uygulanacağı şeklinde
değerlendirilmemesi gerekir. Zira külçe ithalatı KDV'ye tabi olduğundan,
Tebliğde ithalatçının doğrudan KDV yüklenimi dikkate alınarak, ithalatçıların
teslimleri için tevkifat öngörülmemiştir. Kaldı ki, ithal edilen külçenin üretim
aşamalarının ve ne kadarının hurda metalden geldiğinin tespiti de
olanaksızdır.
Dolayısıyla, Tebliğdeki düzenleme gereği hurda metal ithal ederek veya yurt
içinden temin ederek külçe üretip satanların bu teslimleri, tevkifat yapmakla
yükümlü alıcılar tarafından tevkifata tabi tutulacaktır. Fakat külçe ithal edip
satanların teslimlerinin tevkifata tabi tutulması söz konusu olmayacaktır.
Bu itibarla; slab, billet (biyet), kütük ve ingot olarak ithal edilen
malların ithalatçıları tarafından yapılan ilk teslimlerinde 117 Seri No.lu KDV
Genel Tebliğine göre tevkifat yapılması söz konusu değildir.
2.2.3.2. Bakır, Çinko ve Alüminyum Ürünlerinin Teslimi
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.3.2) bölümünde, bakır ve
alaşımlarından, çinko ve alaşımlarından, alüminyum ve alaşımlarından mamul
ürünlerin Tebliğin (3.1.2) bölümünde sayılanlara tesliminde, 7/10 oranında KDV
tevkifatı uygulanacağı ifade edilmiştir.
Bunların, ilk üreticileri (cevherden üretim yapanlar) ile ithalatçıları
tarafından tesliminde tevkifat uygulanmayacak, sonraki safhaların teslimleri ise
tevkifata tabi olacaktır.
İthalatçılar tarafından yapılacak teslimlerde, satıcı (ithalatçı) tarafından
düzenlenecek faturada "Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin
edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır." açıklamasına ve ithalata ilişkin fatura
ve gümrük beyannamesi bilgilerine yer verilecektir. Cevherden
üretim yapanlar ise düzenlenecek faturada "Teslim edilen mal firmamızca
cevherden üretildiğinden tevkifat uygulanmamıştır." açıklamasına yer vermek
suretiyle tevkifat uygulanmaksızın işlem yapabileceklerdir.
Tevkifat kapsamına, bakır ve alaşımlarından, çinko ve alaşımlarından,
alüminyum ve alaşımlarından mamul; anot, katot, granül, filmaşin, profil, levha,
tabaka, rulo, şerit, panel, sac, boru, pirinç çubuk, lama, her türlü tel ve
benzerleri girmektedir.
Profilin boyanmış veya kaplanmış olması, bunların tesliminde tevkifat
uygulanmasına engel değildir. Bu durumda, profilin boyanması veya kaplanmasına
ilişkin fason eloksal işçiliği tevkifat kapsamında olmayacaktır.
Bakır, çinko ve alüminyum telin; plastik, cam, kâğıt, emaye, vernik ve
benzeri izolasyon malzemeleri ile kaplanması suretiyle elde edilen "izoleli
iletken" teslimleri tevkifata tabi tutulmayacaktır.
Ayrıca, söz konusu metal ve alaşımlarından imal edilen nihai ürünler ile
bunların kesme, sıyırma, kıvırma, kaynak, bükme, vida yeri delme-açma ve benzeri
şekillerde işlenmesi sonucu elde edilen yarı mamul ve mamul mahiyetindeki
malların teslimleri tevkifata tabi olmayacaktır.
Ancak, bakır, çinko, alüminyum ve bunların alaşımlarından mamul tabaka, rulo,
şerit, panel, sac, boru ve levha ve diğer ürünlerin, mahiyetini değiştirmeksizin
belli ebatlarda parçalara bölünmesi veya kesilmesi tevkifat yapılmasına engel
değildir.
Bakır, çinko, alüminyum ve bunların alaşımı metallerden elde edilen meşrubat
kutusu, otomobil parçası, havalandırma kanal borusu, pano, çerçeve, kapı, kapı
kolu, mahya, alüminyum folyo, köşebent, vida, somun, vida soketi, dübel, kilit,
çivi, kepenk taşı, flanş, maşon, dirsek, bek, kanca, menteşe, aksesuar ve
benzerlerinin teslimi tevkifata tabi olmayacaktır
Tevkifata tabi olan ve Tebliğin birden fazla bölümünde yer alan ürünlerle
ilgili aşağıdaki gibi hareket edilmesi gerekmektedir:
- Hurda niteliğinde olmayan ve hurda ve atıktan da elde edilmeyen granül
teslimleri 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.3.2.) bölümüne göre,
- Hurda ve atık niteliğinde olup Kanunun 17/4-g maddesine göre teslimi
KDV'den istisna olan ürünler ise istisnadan vazgeçilmesi halinde Tebliğin
(3.3.3) bölümüne göre,
- Hurda ve atıktan elde edilen kırık, çapak, toz, granül ve benzeri ürünlerin
teslimi ise Tebliğin (3.3.4) bölümüne göre,
tevkifata tabi tutulacaktır.
Bu kapsamdaki tevkifat uygulamasına ilişkin aşağıdaki örneklerin verilmesi
mümkündür:
- Firma tarafından ithal edilen çelik "sac" ın çinko ile kaplanarak
"galvanizli sac" şeklinde teslimi çinko ve alaşımlarından mamul ürün olarak
değerlendirilemeyeceğinden, KDV tevkifatına tabi tutulmayacaktır.
- Bakır ile kaplanmış alüminyum tel teslimi izoleli iletken olarak
değerlendirilemeyeceğinden KDV tevkifatına tabi olacaktır.
- Firma tarafından ithal edilen alüminyum külçe ve biyetten imal edilen
alüminyum profil, tevkifata tabi ürünler arasında yer almakla birlikte, bu
profilin ilk üreticileri tarafından tesliminde KDV tevkifatı
uygulanmayacaktır.
- Nervürlü inşaat demiri teslimi tevkifat kapsamına girmemektedir.
- Bükülü çelik tel üzerine bükülü alüminyum telin sarılması ile elde edilen
çelik özlü alüminyum iletken teslimleri, alüminyum ürün olarak tevkifata tabi
tutulacaktır.
2.2.3.3. Hurda ve Atık Teslimi
Metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının teslimi KDV
Kanununun 17/4-g maddesi gereğince KDV'den müstesnadır. Ancak, bu malların
teslimi ile ilgili olarak aynı Kanunun 18/1 maddesine göre istisnadan
vazgeçilmesi mümkündür.
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.3.3) bölümünde, istisnadan
vazgeçenlerin metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının
tesliminde, Tebliğin (3.1.2) bölümü kapsamındaki alıcılar tarafından 9/10
oranında KDV tevkifatı uygulanacağı ifade edilmiştir.
Tevkifat uygulamasının kapsamına ilişkin açıklamalar aşağıdadır.
Hurda kavramı; her türlü metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve cam
hurdasını, bunların hurda halindeki karışımlarını, aynen veya onarılmak
suretiyle üretim amaçlarına uygun olarak kullanılamayacak haldeki metal,
plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve cam karakterli her türlü ham, yarı mamul ve
mamul maddeyi ifade etmektedir.
Hurda kavramının işaret edilen genel anlamı çerçevesinde;
- demir, bakır, alüminyum, pirinç, kurşun, teneke, çelik, çinko, pik, sarı,
bronz, nikel, kızıl, lehim, mangan-tutya, antimon ve benzeri her türlü
metaller,
- bu metallerin alaşım, bileşim ve cürufları,
- imalathane ya da fabrikalarda imalat sırasında ortaya çıkan metal kırpıntı,
döküntü ve talaşlar ile standart dışı çıkan metal ürünler,
- izabe tesislerinden çıkan standart dışı metal hammaddeler, yarı mamuller,
hadde bozukları
ve benzerleri "hurda metal" kabul edilecektir.
Ayrıca, hurda veya atık niteliğindeki; her türlü kâğıt, karton, mukavva,
kauçuk, plastik ile bunların kırpıntıları, naylon, lastik kırıkları, cam şişe,
kavanoz, otomobil ve pencere camları, cam kırıkları teslimleri de tevkifat
uygulaması kapsamındadır.
Tamir ve bakımdan sonra aynı amaçla kullanılması mümkün olan kullanılmış
metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve cam esaslı eşya teslimlerinde tevkifat
uygulanmayacaktır.
Örnek 1: "Hurda" olarak tabir edilen bir jeneratör,
bobinleri sarılıp tamir ve bakımdan sonra yeniden jeneratör olarak kullanılacak
hale getiriliyorsa, kullanılmış jeneratörün tesliminde tevkifat
uygulanmayacaktır.
Örnek 2: (A) Ltd. Şti. tarafından, atık değerlendirme işiyle
uğraşan Hurda A.Ş.'ye yapılacak hurda pil, hurda akü vb. teslimleri esas
itibariyle Kanunun 17/4-g maddesi kapsamında KDV'den istisna olacak, (A)'nın
istisnadan vazgeçmiş olması halinde teslim bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin
9/10'u Hurda A.Ş. tarafından tevkifata tabi tutulacaktır.
Hurda akü ve pilin belirli bir işlemden geçirildikten sonra tekrar
kullanılabilir duruma gelmesinin mümkün olması halinde, bu teslimde istisna veya
tevkifat uygulanmayacaktır.
Kanunun 17/4-g maddesi veya tevkifat uygulaması kapsamında
değerlendirilebilmesi için ekonomik ömrünü doldurmuş araç-gereç ve iş
makinelerinin hurda olarak satılması ve satış sonunda alıcının bunları, hurda
olarak değerlendirmesi gerekmektedir. Aynen veya onarılmak suretiyle üretim
amaçlarına uygun olarak kullanılacak durumda olanların teslimi tevkifat
kapsamında değerlendirilmeyecektir.
İlgili mevzuat çerçevesinde hurdaya ayrılmak suretiyle trafikten çekilmeleri
nedeniyle teslimleri KDV Kanununun 17/4-g maddesi uyarınca vergiden müstesna
olan motorlu kara taşıtlarının tesliminde de aynı şekilde işlem tesis
edilecektir.
Hurda gemilerden yapılan sökümler sonrası teslimlerde de yukarıdaki
açıklamaya göre hareket edilecektir.
Buna göre, gemi söküm işlerinde hurda gemilerin sökülmesi sonunda elde edilen
metal aksam (pervane, motor, telsiz, radyo-teyp, uydu alıcısı vb.) aynı amaçla
kullanılmak üzere satılıyorsa alıcılar tarafından KDV tevkifatı
yapılmayacaktır.
Söz konusu aksamın kullanılamaz durumda olması halinde ise bunların sökenler
tarafından tesliminde ve sonraki safhalarda tevkifat uygulanacaktır.
Aynı şekilde, hurda gemilerden sökülen sac aksamın, sökenler tarafından
tesliminde ve sonraki safhalarda el değiştirmelerinde de tevkifat
uygulanacaktır.
2.2.3.4. Metal, Plastik, Lastik, Kauçuk, Kâğıt ve Cam Hurda ve
Atıklardan Elde Edilen Hammadde Teslimi
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.3.4) bölümünde, KDV mükellefleri
tarafından, metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve cam hurda ve atıklarının
çeşitli işlemlerden geçirilip işlenmesi sonucunda elde edilen ve genellikle
hurda ve atık niteliklerini kaybederek metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve
cam esaslı malzeme imalatında hammadde olarak kullanılan mamul niteliğindeki
kırık, çapak, toz, granül ve benzeri ürünlerin Tebliğin (3.1.2) bölümünde
sayılanlara tesliminde, 9/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacağı ifade
edilmiştir.
Söz konusu ürünlerin teslimleri, KDV Kanununun 17/4-g maddesi kapsamında
olmayıp, genel oranda (%18) KDV'ye tabi bulunmaktadır.
Bunların, ithalatçıları tarafından tesliminde tevkifat uygulanmayacak,
sonraki safhaların teslimleri ise tevkifata tabi olacaktır. İthalatçılar
tarafından yapılacak teslimlerde, satıcı (ithalatçı) tarafından düzenlenecek
faturada "Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat
uygulanmamıştır." açıklamasına ve ithalata ilişkin fatura ve gümrük beyannamesi
bilgilerine yer verilecektir.
Buna göre, hurda demir, teneke ambalaj atığı gibi hurdaların taşıma ve
depolama kolaylığının sağlanması amacıyla kesilip preslenmesi işlemine tabi
tutulduktan sonra satılması Kanunun 17/4-g maddesi kapsamında KDV'den istisna
olacağından, tevkifat uygulanması söz konusu değildir.
2.2.3.5. Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapağı İle Ham Post ve Deri
Teslimleri
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.3.5) bölümünde, KDV mükellefleri
tarafından;
- kütlü ve elyaf pamuk, linter pamuk, pamuk lifi döküntüleri, natürel veya
tops haldeki tiftik, yün ve yapağı,
- Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 41.01 pozisyonundaki sığır ve atların, 41.02
pozisyonundaki koyun ve kuzuların (astragan veya karakul, persaniye,
breitschwanz ve benzerleri, Hint, Çin, Moğolistan ve Tibet kuzuları hariç),
41.03 pozisyonundaki keçi ve oğlakların (Yemen, Moğolistan ve Tibet keçi ve
oğlakları hariç) ham post ve derilerinin,
Tebliğin (3.1.2) bölümünde sayılanlara tesliminde, 9/10 oranında KDV
tevkifatı uygulanacağı ifade edilmiştir.
Buna göre, müstahsil makbuzu ile üreticiden alınan koyun, keçi, dana, sığır
derilerinin tesliminde Tebliğin (3.1.2) bölümünde sayılan alıcılar tarafından
9/10 oranında KDV tevkifatı yapılacaktır.
2.2.3.6. Ağaç ve Orman Ürünleri Teslimi
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.3.6) bölümünde, Tebliğin (3.1.2)
bölümünde sayılan KDV mükellefleri ile belirlenmiş alıcıların, ürün, artık,
talaş ve kırpıntı alımlarında 9/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacağı ifade
edilmiştir.
Söz konusu malların ithalatçıları tarafından tesliminde tevkifat
uygulanmayacaktır. İthalatçılar tarafından yapılacak teslimlerde, satıcı
(ithalatçı) tarafından düzenlenecek faturada "Teslim edilen mal doğrudan ithalat
yoluyla temin edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır." açıklamasına ve ithalata
ilişkin fatura ve gümrük beyannamesi bilgilerine yer
verilecektir.
Ağaç işleme endüstrisinde kullanılan ve ilk madde-malzeme niteliğinde olan
her türlü ağaç, tomruk, odun ile bunların önceden belirlenmiş ölçülerde
biçilmesiyle elde edilen inşaatlık, doğramalık, marangozluk, mobilyalık ve
benzeri kereste, mobilya ve kereste imalatı sonucu ortaya çıkan kırpıntı, çıta
ve benzeri imalat artıkları ile odun artığı talaş teslimleri tevkifat uygulaması
kapsamındadır.
Öte yandan, tomruk, odun, kereste, kırpıntı, atık vb. mahiyetinde olmayan;
mobilya, kapı-pencere doğraması, döşeme malzemesi, sunta, levha, mdf, rabıta,
lambri, süpürgelik ve benzeri ürünlerin tesliminde tevkifat
uygulanmayacaktır.
Bu kapsamdaki tevkifat uygulamasına ilişkin aşağıdaki örnekler
verilebilir:
- Tevkifat kapsamındaki ürünlerin ithalatçıları tarafından tesliminde
tevkifat uygulanmayacaktır. Ancak, ithal edilen tomruğun inşaatlık, doğramalık,
marangozluk, mobilyalık ve benzeri keresteye dönüştürülerek tesliminde Tebliğin
(3.1.2) bölümünde sayılan alıcılar 9/10 oranında KDV tevkifatı yapacaktır.
- Bu bölüm kapsamında tevkifat uygulanacak ürünler arasında yer alan tomruk,
kereste gibi ürünlerin emprenye işlemine tabi tutulması, bunların tesliminde
tevkifat uygulanmasına engel değildir.
- Kerestenin işlenmesi sonucu üretilen, ahşap palet, ahşap sandık, ahşap
kasa, ahşap kutu, ahşap bandıl, ahşap takoz, ahşap H kiriş, ahşap kablo
makarası, ahşap ambalaj malzemesi tesliminde demonte olup olmadığına
bakılmaksızın tevkifat uygulanmayacaktır.
- Tomruk veya keresteden üretilen tahta ve kaplama teslimi tevkifat
kapsamındadır.
- Firmanın kamu kurumlarından temin ettiği hurda ahşap direkler ilk madde ve
malzeme niteliği taşımadığından bu hurda direklerin firma tarafından tesliminde
KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.
- Çıta, odun ve kırpıntıların işleme tabi tutulması sonucu elde edilen yonga
levha tesliminde tevkifat uygulanmayacaktır.
- Ağaç işleme ve mobilya üretim tesislerinin Tebliğin (3.1.2) bölümünde
sayılanlara imalat artığı kırpıntı ve talaş teslimi 9/10 oranında KDV
tevkifatına tabi tutulacaktır.
2.2.3.7. Büyük ve Küçükbaş Hayvan Etlerinin Teslimi
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde büyük ve küçükbaş hayvanların etlerinin
tesliminde tevkifat uygulanmasına yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır. Diğer
taraftan, Daha önce büyük ve küçükbaş hayvanların etlerinin tesliminde tevkifat
uygulanacağına ilişkin yapılmış olan düzenlemeler 117 Seri No.lu KDV Genel
Tebliği ile 01/5/2012 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmıştır.
Buna göre, büyük ve küçükbaş hayvanların etlerinin tesliminde 01/5/2012
tarihinden itibaren KDV tevkifatı yapılmayacaktır.
2.2.4. Kısmi Tevkifat Uygulamasında Sınır
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.4.1) bölümüne göre aşağıdaki
durumlarda tevkifat kapsamına giren işlem bedeli üzerinden KDV tevkifatı
yapılmayacaktır.
- Tebliğin (3.1.2./b) ayırımında sayılanların, kısmi tevkifat uygulaması
kapsamındaki teslim ve hizmetlerinde hesaplanan KDV, alıcıların durumuna
bakılmaksızın, tevkifata tabi tutulmayacaktır. Ancak, bu durum profesyonel spor
kulüplerince (şirketleşenler dahil) Tebliğin (3.1.2/b) ayırımında sayılanlara
yapılan teslim ve hizmetlerde geçerli değildir.
Ayrıca, KDV Kanununun (11/1-c) ve geçici 17 nci maddeleri kapsamındaki
teslimlerde ve KDV Kanunu uyarınca KDV'den istisna olan teslim ve hizmetlerde
tevkifat söz konusu olmayacaktır.
Örnek: Gelir Vergisi Kanununa göre gerçek usulde vergiye
tabi olmayan bir çiftçi tarafından yapılan yün ve yapağı teslimleri, KDV
Kanununun 17/4-b maddesi uyarınca KDV'den müstesna olduğundan, bu işleme ait
bedel üzerinden KDV hesaplanmayacak ve dolayısıyla tevkifat yapılmayacaktır.
- Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli
1.000 TL'yi aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacaktır.
Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılacaktır.
Tespit edilen tutarı aşan işlemlerde KDV tevkifatı zorunluluğundan kaçınmak
amacıyla bedel parçalara ayrılamayacak, aynı işleme ait bedellerin toplamı
dikkate alınarak bu sınırın aşılması halinde tevkifat yapılacaktır.
Tevkifat zorunluluğundan kaçınmak amacıyla, birden fazla fatura düzenlenmek
suretiyle bedelin parçalara bölündüğünün tespiti halinde vergi dairelerince,
bütünlük arzettiği anlaşılan alımların toplamının yukarıda belirtilen sınırı
aşıp aşmadığına bakılarak gerekli işlemler yapılacaktır.
Buna göre;
- 1 yıl süreli hizmet alımı şeklinde sözleşme yapılan, ancak aylık
vergilendirme dönemleri itibariyle kısım kısım verilebilen hizmetlerde, alt
sınır hesabında aylık olarak verilen hizmete ilişkin düzenlenen faturadaki KDV
dahil bedel dikkate alınacaktır.
- 5018 sayılı Kanuna tabi bir kurumun makine, teçhizat, demirbaş ve
taşıtlarına haftalık, aylık, yıllık bakım sözleşmeleri çerçevesinde sunulan
hizmetler; her bir bakım döneminde sunulan kısım itibariyle
değerlendirilecektir. Kurumun talep ve ihtiyaçları doğrultusunda ortaya çıkan,
dönemsellik içermeyen tamir, bakım ve onarım hizmetleri ise KDV dahil 1000 TL'yi
geçmediği sürece tevkifata tabi olmayacaktır. Tamir, bakım ve onarım
hizmetlerinin sorumlu kurumun muhtelif makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlarına
aynı gün içinde ifa edilmesi halinde bedel, her bir araç itibariyle değil,
toplam olarak dikkate alınacak ve 1.000 TL'yi geçtiği taktirde de tevkifata tabi
tutulacaktır.
- Yılın tamamında belli miktarda ürün için fason konfeksiyon işi yapılması
yönünde sözleşme düzenlenmesi, ancak yıl içinde günlük, haftalık ya da aylık
olarak teslim edilen ürün karşılığında fason hizmet faturası düzenlenmesi
halinde, her fason hizmet faturasındaki KDV dahil hizmet bedeli, tevkifat alt
sınırının hesabında dikkate alınacaktır. Ancak, bedelin parçalara bölünerek
birden fazla fatura düzenlendiğinin tespiti halinde gerekli işlemlerin
yapılacağı tabiidir.
2.2.5. Kısmi Tevkifatta İade Uygulaması
2.2.5.1. 01/5/2012 Tarihinden Önceki Dönemlere Ait İade Taleplerinin
Sonuçlandırılması
117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (8.4) bölümünde, bu Tebliğin iadeleri
düzenleyen 5. Bölümünün yürürlüğe girdiği 01/5/2012 tarihinden sonraki iade
talepleri için geçerli olduğu belirtilmiştir.
Buna göre, 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin yürürlüğünden (01/5/2012) önce
gerçekleşen işlemlere ilişkin verilen 1 No.lu KDV beyannamelerinde iadesi
gereken KDV olarak gösterilen miktarlar ait oldukları dönemde geçerli mevzuata
göre değerlendirilip sonuçlandırılacaktır.
Bu uygulamada, iade talep dilekçesinin 01/5/2012 tarihinden sonra verilmesi,
mükellefe eksik belgelerini tamamlaması konusunda bildirimde bulunulması gibi
nedenlerle iade işleminin 01/5/2012 tarihinden sonra yerine getirilmesi bu
uygulamayı değiştirmeyecektir.
Ayrıca, 01/5/2012 tarihinden önceki dönemlere ait olup, kısmen
sonuçlandırılan iade taleplerinden 01/5/2012 tarihinden sonra gerçekleştirilecek
kısımlar da ait oldukları dönemde geçerli mevzuat esas alınarak
sonuçlandırılacaktır.
2.2.5.2. Vergi İnceleme Raporuna Göre Mahsuben İade
Kısmi tevkifat uygulamasından kaynaklanan ve vergi inceleme raporuna göre
sonuçlandırılan mahsuben iade taleplerinde, vergi inceleme raporu dışında diğer
belgelerin tamamlanmış olması şartıyla mahsup talep dilekçesinin vergi dairesine
verildiği tarih itibariyle mahsup işlemi yapılır. Vergi inceleme raporunda
iadeye engel bir durumun tespit edilmemiş olması kaydıyla mahsuben iade talep
edilen vergi borcunun vade tarihinden vergi inceleme raporunun vergi dairesi
kayıtlarına intikal ettiği tarihe kadar geçen sure için gecikme zammı
hesaplanmayacaktır.
İadeye ilişkin düzenlenecek vergi inceleme raporu ise,
- tevkifatın sorumlu sıfatıyla beyan edilip edilmediği,
- indirilecek KDV listesindeki alışların karşıt incelemesinin yapılarak
doğruyu gösterip göstermediği,
hususlarının tespitine yönelik olacaktır. Bu kapsamda, KDVİRA sisteminin
ürettiği kontrol raporunun olumlu olması indirilecek KDV listesinin doğruluğuna
dayanak oluşturacaktır.
Duyurulur.
Mehmet KİLCİ
Gelir İdaresi
Başkanı