1. Giriş
Mükelleflerin, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi ile 5520
sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 ve 30 uncu maddeleri gereğince yaptıkları
ödemeler ve tahakkuk ettirdikleri kazanç ve iratlar ile bunlardan tevkif
ettikleri vergileri bildirdikleri Muhtasar Beyanname üzerinde yapılacak
değişikliğe bağlı olarak, tevkifata tabi ödemelerin Muhtasar Beyanname ile
bildirilmesine ilişkin açıklamalar bu Sirkülerin konusunu oluşturmaktadır.
2. Tevkifata Tabi Ödemelerin Muhtasar Beyanname İle Bildirilmesi
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve
müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş
ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri,
kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur
olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai
işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin maddede sayılan ödemeleri
(avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada tevkifat
yapmaya mecbur oldukları belirtilmiştir.
Aynı Kanunun 99 uncu maddesinde; "Muhtasar beyannamenin şekil, içerik ve
ekleri ile üçer aylık verilen beyannamelerin dönemini aylık olarak belirlemeye
ve tevkifat konuları itibarıyla ayrı ayrı beyanname verme mecburiyeti getirmeye
Maliye Bakanlığı yetkilidir." hükmü yer almaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanununun 14 üncü maddesinin sekizinci fıkrasında,
beyannamelerin şekil, içerik ve eklerinin Maliye Bakanlığınca belirleneceği ve
mükelleflerin beyanlarını bu beyanname ile yapmak veya bu beyannamelerde yazılı
bilgilere uygun olarak bildirmek zorunda oldukları belirtilmiş olup, 15 inci
maddesinin birinci fıkrasında da bu maddeye göre tevkifat yapmak zorunda olanlar
sayılmış bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin
birinci fıkrasının (4) numaralı bendine göre Maliye Bakanlığı'nın; "Bu
Kanunun 149 uncu maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan
istenilen bilgiler ile vergi beyannameleri ve bildirimlerin, şifre, elektronik
imza veya diğer güvenlik araçları konulmak suretiyle İnternet de dâhil olmak
üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesi, beyanname
ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak
gönderilmesi hususlarında izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname,
bildirim ve bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya
ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluğu beyanname, bildirim veya
bilgi çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı
uygulatmaya" yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Bu çerçevede, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi ile 5520 sayılı
Kurumlar Vergisi Kanununun 15 ve 30 uncu maddeleri uyarınca tevkifata tabi
olan;
- Yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşanlara yapılan
hakedişler,
- Zirai kazançlar,
- Serbest meslek kazançları,
- Gayrimenkul sermaye iratları
üzerinden yapılan tevkifatlar nedeniyle, bu tevkifatlara ilişkin olarak ödeme
yapılanın adı, soyadı (ünvanı), adresi, vergi dairesi, vergi kimlik numarası;
ödemenin türü, gayrisafi tutarı; kesilen vergi tutarı Muhtasar Beyannamenin
ilgili bölümünde gösterilmekteydi.
Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları ile Vergi Usul Kanununun yukarıda
belirtilen maddeleriyle Bakanlığımıza verilen yetkiye dayanılarak, Muhtasar
Beyanname üzerinde yapılan değişiklik sonucunda;
- Bu sirkülerin yayım tarihini içeren vergilendirme döneminden itibaren,
yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşanlara yapılan hakedişler, zirai
kazançlar, serbest meslek kazançları ve gayrimenkul sermaye iratları üzerinden
yapılan tevkifatlar nedeniyle,
- 1 Ağustos 2012 tarihini içeren vergilendirme döneminden itibaren tevkifata
tabi menkul sermaye iratları üzerinden yapılan tevkifatlar nedeniyle
Muhtasar Beyannamenin ‘‘Tevkifata Tabi Ödemelere Ait Bildirim (Ücret ve Ücret
Sayılan Ödemeler Hariç)'' bölümünde, Ödeme Yapılanın Adı, Soyadı (Ünvanı),
Adresi, T.C. Kimlik Numarası veya Vergi Kimlik Numarası, Vergi Dairesi, Ödemenin
Tür Kodu, Gayrisafi Tutarı, Ödemeye Ait Düzenlenen Belgenin Türü, Tarihi, Seri
ve Sıra Numarası ve Kesilen Vergi Tutarı bilgilerine yer verilmesi
gerekmektedir.
Bu zorunluluğa uymayan, eksik veya yanıltıcı bilgi veren mükellefler hakkında
Vergi Usul Kanununda öngörülmüş olan cezai müeyyidenin uygulanması cihetine
gidilecektir.
Duyurulur.
Mehmet KİLCİ
Gelir İdaresi Başkanı