Giriş

Noterler veya noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar tarafından tasdik edilen belgeler ve defterlere ilişkin bildirimler, turizm organizasyonu faaliyetinde bulunan mükelleflerde belge düzeni, müşterilerin kendilerine servis esasına göre yemek hizmeti verilen işyerlerinde belge düzeni, şehirler arasında karayoluyla yapılan yolcu taşımacılığında belge düzeni, şans oyunlarında belge düzeni ile sinema filmlerinin amortisman oranının belirlenmesi konularında uygulama birliğinin sağlanması amacıyla  yapılan düzenlemeler ile 403 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine¹ ilave edilecek bölüme dair açıklamalar aşağıda yer almaktadır.

1. Noterler veya Noterlik Görevini İfa ile Mükellef Olanlar Tarafından Tasdik Edilen Belgeler ve Defterlere İlişkin Bildirimler

164 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde², mükelleflerin Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlemek zorunda oldukları belgeleri, 01.03.1985 tarihinden itibaren anlaşmalı matbaalara bastırmak ya da noterlere (noter olmayan yerlerde noterlik görevini ifa ile mükellef olanlara) tasdik ettirmek suretiyle kullanacakları belirtilmiş ve noterlere, her takvim ayı içinde tasdik ettikleri belgelere ilişkin olarak her bir mükellef itibariyle düzenleyecekleri ve örneği anılan Tebliğe ekli bilgi formunu ertesi ayın sonuna kadar mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine, bağımsız vergi dairesi bulunmayan yerlerde ilgili malmüdürlüğüne gönderme mecburiyeti getirilmiştir.

Ayrıca, 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun³ 223 üncü maddesinde, vergi mükelleflerince kullanılacak defterlerin tasdik makamının noter veya noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar oldukları, 226 ncı maddesinde de tasdik makamının, tasdik ettikleri defterlere ait kanunda yazılı bilgileri üçer aylık bordrolara derc ve bunları en geç bir ay içinde bulunduğu yerin en büyük mal memuruna tevdi edecekleri hüküm altına alınmıştır.

Vergi Usul Kanununun 149 uncu maddesi ile Mükerrer 257 nci maddesinin (4) numaralı bendinde yer alan hükümlerin Bakanlığımıza verdiği yetkilere istinaden, noter ve noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar tarafından tasdik edilen belge ve defterlere ilişkin bilgilerin Bakanlığımıza gönderilmesine dair usul ve esaslar aşağıda izah edildiği şekilde yeniden belirlenmiştir.

1.1. Bilgilerin Elektronik Ortamda Gönderilmesi

1.1.1. Bilgilerin Gönderilme Usulü

1512 Sayılı Noterlik Kanununun⁴ 27 nci maddesinde yer alan hüküm uyarınca 1, 2 ve 3 üncü sınıf noterliklere atanan ve sözü edilen noterliklerde görev yapan noterler veya noterlik görevini ifa ile mükellef olanların, tasdik ettikleri belgelere ve defterlere ilişkin olarak, aşağıda yer alan bilgileri 01.04.2011 tarihinden itibaren elektronik ortamda Bakanlığımıza göndermeleri zorunlu hale getirilmiştir.

Tasdik Edilen Defterlere İlişkin Olarak Gönderilecek Bilgiler:

- Defteri Tasdik Ettiren Mükellefin,

- Adı, Soyadı veya Unvanı,

- T.C. Kimlik Numarası/Vergi Kimlik Numarası

(Yeni işe başlayan kurumlar vergisi mükellefleri için varsa vergi kimlik numarası veya ticaret sicil numarası)

- Tasdik Edilen Defterin,

- Nev’i,

- Yılı,

- Tasdik Türü (Açılış, Ara (Yenileme), Açılış-Yeni İşe Başlama),

- Tasdik Numarası,

- Tasdik Tarihi

- Tasdik Makamının,

- Adı, Soyadı,

- Noterlik Kodu,

- Vergi Dairesi,

- T.C. Kimlik Numarası

Tasdik Edilen Belgelere İlişkin Olarak Gönderilecek Bilgiler:

- Belgeyi Tasdik Ettiren veya Teslim Alan Mükellefin,

- Adı, Soyadı veya Unvanı,

- Faaliyet Konusu,

- Vergi Dairesi,

- T.C. Kimlik Numarası/Vergi Kimlik Numarası

- Tasdik Edilen Belgenin,

- Cinsi,

- Seri ve Sıra No.su,

- Miktarı,

- Tasdik Numarası,

- Tasdik tarihi

- Tasdik Makamının,

- Adı, Soyadı,

- Noterlik Kodu,

- Vergi Dairesi,

- T.C. Kimlik Numarası,

Elektronik ortamda bilgi gönderme zorunluluğu getirilen noterlerin veya noterlik görevini ifa ile mükellef olanların, Vergi Usul Kanununun 226 ncı maddesinde yer alan hükme göre ayrıca bildirim yapmalarına gerek bulunmamaktadır.

1.1.2. Bilgilerin Gönderilme Süresi

Elektronik ortamda bilgi gönderme zorunluluğu getirilen noterler veya noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar, tasdik etmiş oldukları belgelere ilişkin bilgileri, en geç belgelerin tasdik edildiği günü takip eden on beşinci günün sonuna kadar; tasdik etmiş oldukları defterlere ait bilgileri ise en geç tasdik işleminin yapıldığı ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar göndereceklerdir.

1.2. Bilgilerin Kâğıt Ortamında Gönderilmesi

1512 Sayılı Noterlik Kanununun 32 nci maddesine göre Adalet Bakanlığınca görevlendirilen ve 4 üncü sınıf noterlikleri yöneterek noterlik görevini ifa edenler, tasdik ettikleri belgelere ve defterlere ilişkin bilgileri elektronik ortamda gönderme zorunluluğu kapsamı dışındadırlar.

Anılan kişiler, tasdik ettikleri belgelere ait bilgileri EK:1’de yer alan bilgi formunu düzenleyerek göndereceklerdir. Bu formlar kâğıt olarak üç nüsha düzenlenerek belgesini teslim alanla birlikte imzalanacaktır. Formların bir nüshası belgeyi teslim alana verilecek, diğer nüshası mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine (bağımsız vergi dairesi bulunmayan yerlerde ilgili mal müdürlüklerine) belgelerin teslim edildiği ayı takip eden ay sonuna kadar gönderilecek ve kalan nüshası da düzenleme tarihini takip eden takvim yılından itibaren 5 yıl süre ile muhafaza edilecektir.

Diğer taraftan, tasdik edilen defterlere ilişkin bilgileri elektronik ortamda gönderme zorunluluğu bulunmayanlar, tasdik ettikleri defterlere ait bilgileri, öteden beri uygulandığı üzere Vergi Usul Kanununun 226 ncı maddesinde yer alan hüküm doğrultusunda göndermeye devam edeceklerdir.

1.3. Diğer Hususlar

1, 2, 3 ve 4 üncü sınıf noterliklerde görev yapan noterler veya noterlik görevini ifa edenler, belgeleri tasdik ederken bunların müteselsil sıra numaralı olup olmadığını kontrol edecekler, tasdik edilen her yaprağa yevmiye numarasını basacaklardır. Dip koçanlı perakende satış fişleri ile müteselsil sıra numarası bulunmayan belgeleri tasdik etmeyeceklerdir.

Noterler tarafından tasdik edilecek olan belgeler noter harcına tâbi tutulmayacaktır.

Bildirim süresinin son gününün resmî tatile rastlaması hâlinde süre, tatili takip eden ilk iş gününün sonuna kadar uzayacaktır. Ayrıca bunların gönderilmesine ilişkin tayin edilen sürelerin malî tatile rastlaması hâlinde söz konusu sürelerin, 1 Sıra Numaralı Malî Tatil Uygulaması Hakkında Genel Tebliğde⁵ yapılan izahat uyarınca, malî tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzayacağı tabiîdir.

Bu Tebliğin yayımlanmasından itibaren 164 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “Belge Tasdiklerinde Noterlerce Uyulacak Esaslar” başlıklı (V) inci bölümü yürürlükten kaldırılmıştır.

1.4. Cezaî Müeyyide 

Bu Tebliğle getirilen elektronik ortamda ve kâğıt ortamında bildirim mecburiyetini süresinde yerine getirmeyen veya süresinde yerine getirmekle beraber, sayılan bilgileri eksik ya da yanlış olarak gönderen noterler veya noterlik görevini ifa edenler adına Vergi Usul Kanununda yer alan cezai müeyyideler uygulanacaktır.

2. Turizm Organizasyonu Faaliyetinde Bulunan Mükelleflerin Düzenledikleri Turlara Ait Vasıtalarda Bulunması Gereken Belge

177 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin⁶ (I) numaralı bölümünde, turizm organizasyonu faaliyeti ile iştigal eden firmaların düzenledikleri turlara ait vasıtaların seyri sırasında, vasıtalarında bulunması ve istenildiğinde yetkililere ibraz edilmesi gereken belgeler sayılmış, bu belgelerin vasıtalarda bulundurulması şartıyla ayrıca yolcu listesi ve yolcu taşıma bileti aranmayacağı ifade edilmiştir. Sayılan belgeler arasında, Kültür ve Turizm Bakanlığınca verilmiş bulunan "Seyahat ve Acenta İşletme Belgesi"nin aslı veya noter tasdikli sureti de yer almaktadır.

Diğer taraftan, seyahat acentalarının ve şubelerinin kuruluş ve çalışma esaslarını, hizmetlerinin kapsamını ve niteliklerini ve diğer hususları düzenleyen Seyahat Acentaları Yönetmeliğinin⁷ “Paket tur ve turlarda bulundurulması gereken belgeler” başlıklı 40 ıncı maddesinde, paket tur ve turlarda seyahat acentası yetkilisinin, seyahat acentası işletme belgesinin Türkiye Seyahat Acentaları Birliği tarafından onaylanmış suretini bulundurmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir.

Vergi Usul Kanununun Mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi ile Maliye Bakanlığı, mükellef ve meslek grupları itibariyle muhasebe usul ve esaslarını tespit etmeye, bu Kanuna göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile bunlara ilaveten tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye ve bunlarda değişiklik yapmaya yetkili kılınmıştır.

Yukarıda zikredilen yetkiye istinaden, mezkûr Yönetmelik hükmü de dikkate alınarak, bu Tebliğin yayımından itibaren, turizm organizasyonu faaliyetinde bulunan mükelleflerin, düzenledikleri turlarda kullanılan vasıtaların seyri sırasında bulunması zorunlu olan Kültür ve Turizm Bakanlığınca verilmiş seyahat acenta işletme belgesinin aslı veya noter onaylı örneği yerine Türkiye Seyahat Acenteleri Birliğince tasdik edilmiş suretinin bulundurulması hâlinde de ayrıca yolcu listesi ve yolcu taşıma bileti zorunluluğunun aranmaması uygun bulunmuştur.

3. Müşterilerin Kendilerine Servis Esasına Göre Yemek Hizmeti Verilen İşyerlerinde Belge Düzeni

Bakanlığımıza intikal eden olaylardan, bedeli alındıktan sonra yiyecek ve içeceklerin müşterilerin kendilerince servis edilmesi esasına göre yemek hizmeti verilen işyerlerinde, müşterilerin talep ettikleri yiyecek ve içeceklerin takip edilebilmesi amacıyla ödeme kaydedici cihazlardan bağımsız olarak sipariş bilgilerini gösteren ve malî geçerliliği olmayan fiş veya belgeler üreten çeşitli cihazlar kullanıldığı anlaşılmaktadır.

Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinin üçüncü fıkrasında, “Bu Kanuna göre kullanılan veya bu Kanunun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak kullanma mecburiyeti getirilen belgelerin, öngörülen zorunlu bilgileri taşımaması halinde bu belgeler vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılır.” hükmü yer almaktadır.

Anılan Kanunun Mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde yer alan hükme göre, Maliye Bakanlığı, vergi güvenliğini sağlamak amacıyla niteliklerini belirleyip onayladığı elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazlar ve sistemleri kullandırmaya ilişkin zorunluluk getirmeye, uygulamaya ait usul ve esasları belirlemeye yetkili kılınmıştır.

3100 Sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin (1) numaralı bendinde “Satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, bu Kanuna göre ödeme kaydedici cihaz kullanmak mecburiyetindedirler.” denilmiştir.

Yukarıdaki kanun hükümlerinin Bakanlığımıza tanıdığı yetkiye istinaden, söz konusu işyerlerinde müşteriye, sipariş ettiği ürünleri takip etmesi ve alması için verilen belgeleri üreten cihazların, 01.07.2011 tarihinden itibaren ödeme kaydedici cihazlara bağlı olarak kullanılması zorunluluğu getirilmiştir.

Buna göre, söz konusu takip cihazlarının, yapılan satışa ilişkin olarak yalnızca ödeme kaydedici cihaz tarafından otomatik olarak iletilecek bilgilere göre (herhangi bir manuel giriş yapılmaksızın) fiş üretecek nitelikte olması gerekmektedir.

Bahse konu cihazların ödeme kaydedici cihazlara bağlanma işlemi, ödeme kaydedici cihaz firmalarının yetkili servislerince yapılacaktır. Ancak, bağlanma işleminden önce, ilgili ödeme kaydedici cihaz firmalarınca Bakanlığımıza müracaat edilerek, yapılacak bağlantının 3100 sayılı Kanun ve ilgili tebliğlerle belirlenen usul ve esaslara uygunluğu açısından izin alınması gerekmektedir.

Bedeli alındıktan sonra yiyecek ve içeceklerin müşterilerin kendilerince servis edilmesi esasına göre yemek hizmeti verilen işyerlerini işleten mükelleflerin, bu Tebliğ ile getirilen zorunluluğa uymadıklarının tespiti halinde haklarında her bir tespit için Vergi Usul Kanununun Mükerrer 355 inci maddesine göre özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır.

4. Şehirler Arasında Karayoluyla Yapılan Yolcu Taşımacılığında Belge Düzeni

Vergi Usul Kanununun 233 üncü maddesinde, “... Perakende satış fişi ile giriş ve yolcu taşıma biletleri seri ve sıra numarası dâhilinde teselsül ettirilir. Bu fiş ve biletler kopyalı iki nüsha olarak tanzim edilir ve bir nüshası müşteriye verilir...” hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmeliğin⁸ 7 nci maddesinin E/2 bölümünde giriş ve yolcu taşıma biletlerinde, işletmenin ticaret unvanı veya mükellefin adı soyadı, vergi dairesi adı ve hesap numarasının yazılacağı veya aynı bilgilerin teslimden önce matbaa işletmecisince firma kaşesi ile basılacağı; seri ve müteselsil sıra numarasının mutlaka baskı anında yazılmış olacağı, düzenleme tarihi ve alınan paranın miktarına ilişkin hususlar için yer ayrılacağı ifade edilmiştir. Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin 5/a bendi uyarınca yolcu taşıma biletlerinin boyu 8 cm eni ise 17 cm ebadında olacaktır.

Şehirler arasında karayoluyla yapılan yolcu taşıma işlerinde belge düzeniyle ilgili olarak 173 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin (C/5) ve 356 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin (A) bölümlerinde gerekli açıklamalar yapılmıştır.

Anılan Kanunun Mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi ile Maliye Bakanlığı, mükellef ve meslek grupları itibariyle muhasebe usul ve esaslarını tespit etmeye, bu Kanuna göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile bunlara ilaveten tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye ve bunlarda değişiklik yapmaya yetkili kılınmıştır.

Bakanlığımıza tanınan bu yetkiye istinaden, söz konusu tebliğlerde yer alan düzenlemelere ilaveten, teknolojik gelişmeler sonucunda bu sektörde düzenlenecek yolcu taşıma biletlerinin daha kaliteli kâğıda basılması imkânı ve dağıtım kolaylığı dikkate alınarak şehirler arasında karayoluyla yapılan yolcu taşıma işiyle uğraşan mükelleflerin yolcu taşıma biletlerini bir nüsha ve dip koçanlı olarak (iki parçalı) düzenleyebilmeleri uygun görülmüştür.

Sözü edilen dip koçanlı yolcu taşıma biletlerinin dip koçanında ve yolcuya verilen parçasında ayrı ayrı olmak üzere mükellefin adı soyadı-unvanı, vergi dairesi, TC kimlik numarası veya vergi kimlik numarası, biletin seri ve sıra numarasına ilişkin bilgiler ve özel işaret (amblem) yer alacaktır. Ayrıca, her iki parçada da bedel ve düzenlenme tarihi bilgileri için yer ayrılacaktır.

Dip koçanlı yolcu taşıma biletinin yolcuda kalacak parçası bu ölçüden aşağı olmamak üzere 7x12, mükellefçe muhafaza edilecek parçası ise 7x6,5 cm ebadında olacak şekilde anlaşmalı matbaalara bastırılacaktır.

Yolcu taşıma biletlerinin yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde düzenlenmemesi halinde her bir tespit için Vergi Usul Kanununun Mükerrer 355 inci maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Ayrıca söz konusu yolcu biletlerinin dip koçanları ve yolcuya verilen parçasıyla ilgili olarak aynı Kanunun “Kaçakçılık Suçları ve Cezaları” başlıklı 359 uncu maddesinde yer alan fiillerin işlendiğinin tespiti durumunda Kanunun 367 nci maddesi uyarınca işlem yapılacaktır.

Şehirler arasında karayoluyla yapılan yolcu taşıma işiyle uğraşanlar tarafından düzenlenecek dip koçanlı yolcu taşıma biletlerinde yukarıda sayılan asgari bilgilerin yanı sıra istenilen diğer bilgilere de yer verilebileceği tabiidir.

5. Şans Oyunlarında Belge Düzeni

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinde bu Kanuna göre kullanılan veya bu Kanunun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak kullanma mecburiyeti getirilen belgelerin, öngörülen zorunlu bilgileri taşımaması halinde vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılacağı belirtilmiş, ayrıca Maliye Bakanlığına, düzenlenmesi mecburi olan belgelerde bulunması gereken zorunlu bilgileri belirleme yetkisi verilmiştir.

Aynı Kanunun Mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde de Maliye Bakanlığı, mükellef ve meslek grupları itibariyle muhasebe usul ve esaslarını tespit etmeye, bu Kanuna göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile bunlara ilaveten tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye ve bunlarda değişiklik yapmaya yetkili kılınmıştır.

Söz konusu maddelerin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden şans oyunlarında belge düzenine dair yapılan düzenlemeler aşağıda yer almaktadır.

5.1. Spor Toto Teşkilat Başkanlığınca Oynatılan Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunları

3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun⁹ 2 nci maddesi uyarınca, futbol ve diğer spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunlarının düzenlenmesi hak ve yetkisi Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait olup, Genel Müdürlük bu yetkisini 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanunun¹⁰ 2 nci maddesine istinaden Spor Toto Teşkilat Başkanlığı eliyle kullanmaktadır. Ayrıca, mezkûr madde hükmüne göre, Spor Toto Teşkilat Başkanlığı söz konusu oyunların düzenlenmesi hak ve yetkisini bizzat kullanabileceği gibi kısmen veya tamamen özel hukuk tüzel kişilerine devredebilmekte veya mal ve hizmet satın alma yoluna gidebilmektedir.

Anılan Başkanlık tarafından bu çerçevede hâlihazırda “iddaa” ve “spor toto” oyunları oynatılmakta olup, sözkonusu oyunlar, Başkanlığın sözleşme ile bayilik ruhsatı verdiği sabit bayiler, sanal ortam bayileri ve gezici bayi aracılığı ile oynatılmaktadır.  

Yukarıda yer verilen kanunlara istinaden çıkarılan Spor Müsabakalarına Dayalı Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunları Uygulama Yönetmeliğinin¹¹ 25 inci maddesi uyarınca yapılan sözleşme ile gezici bayilik faaliyetini yürütme yetkisi özel hukuk tüzel kişisi olan bir Başbayiye verilmiş olup, Başbayi tarafından da “gezici alt bayiler” aracılığı ile sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları oynatılmaktadır.

Spor Toto Teşkilat Başkanlığınca yukarıda sayılan bayiler aracılığıyla oynatılan oyunlara ilişkin bilgiler, 5738 sayılı Spor Müsabakalarına Dayalı Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunlarının Özel Hukuk Tüzel Kişilerine Yaptırılması Hakkında Kanun¹² hükümleri gereği tesis edilen “Merkezî Bahis Sistemi”nde toplanmakta ve depolanmaktadır. 

Söz konusu oyunların, gerek Spor Toto Teşkilat Başkanlığının sabit ve sanal ortam bayileri, gerekse Başbayi tarafından tesis edilen gezici alt bayiler aracılığıyla oynatılması karşılığında bayiler, Spor Toto Teşkilat Başkanlığından veya Başbayiden bu aracılık hizmetleri için komisyon ve ödeme primleri almaktadırlar. Bayilerin, söz konusu komisyon ve ödeme primleri için Spor Toto Teşkilat Başkanlığına veya Başbayiye, Vergi Usul Kanunu hükümleri gereğince, fatura düzenlemeleri gerekmektedir.

Ancak, Vergi Usul Kanununun yukarıda yer verilen hükümlerinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden,

a) Spor Toto Teşkilat Başkanlığı tarafından, söz konusu Merkezî Bahis Sisteminden (taraflar arasındaki işlemlere ilişkin bilgilerin elektronik ortamda takibine imkân veren, dışarıdan hiç bir müdahale yapılması mümkün olmayan ve oluşan tüm bilgileri değiştirilemeyecek ve silinemeyecek şekilde muhafaza edebilecek nitelikleri haiz olması şartıyla) her bir bayi itibariyle hâsılat, komisyon ve ikramiye ödeme primi vb. bilgileri ihtiva eden “Bayi Hâsılat Raporu” alınması, Başkanlığın sabit bayilerince de bu rapora istinaden kendi terminalleri vasıtası ile “Bakiye Raporunun” düzenlenmesi kaydıyla, Başkanlığın Bayi Hâsılat Raporuna istinaden kayıtlarını yapması; bayilerin ise fatura düzenlemeksizin Bakiye Raporuna istinaden hâsılat kayıtlarını yapmaları,

b) Gezici Bayi vasfını haiz Başbayi tarafından söz konusu Merkezî Bahis Sisteminden (taraflar arasındaki işlemlere ilişkin bilgilerin elektronik ortamda takibine imkân veren, dışarıdan hiç bir müdahale yapılması mümkün olmayan ve oluşan tüm bilgileri değiştirilemeyecek ve silinemeyecek şekilde muhafaza edebilecek nitelikleri haiz olması şartıyla) her bir gezici alt bayi itibariyle hâsılat, komisyon ve ikramiye ödeme primi vb. bilgileri ihtiva eden “Bayi Hâsılat Raporu” alınması; gezici alt bayiler tarafından ise, bayilik komisyonu ve ikramiye ödeme primi açısından, “Merkezi Bahis Sistemi”nden söz konusu Bayi Hâsılat Raporuna uygun olarak kendi terminalleri vasıtası ile “Bakiye Raporu” alınması kaydıyla, bayilerin hâsılat kayıtlarını fatura düzenlemeksizin Bakiye Raporuna istinaden yapması, Başbayinin de gider kayıtlarını Bayi Hâsılat Raporuna istinaden yapması,

uygun görülmüştür.

5.2. Türkiye Jokey Kulübü Tarafından Oynatılan Müşterek Bahis Oyunları

6132 sayılı At Yarışları Hakkında Kanunun¹³ 1 inci maddesinde yer alan hükme göre, Türkiye sınırları içerisinde at yarışları düzenlemeye, yurt içinde ve yurt dışında düzenlenen yarışlar üzerine yurt içinden ve yurt dışından müşterek bahis kabul etmeye Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkilidir. Mezkûr Bakanlık aynı Kanunun 5 inci maddesine istinaden bu yetkisini süre belirtmek suretiyle Türkiye Jokey Kulübüne devretmiştir. Söz konusu yetkinin süresi Bakanlar Kurulunun 28.01.2008 tarihli ve 2008/13260 sayılı kararı ile 22.11.2013 tarihine kadar uzatılmıştır. Türkiye Jokey Kulübü müşterek bahis faaliyetlerini sabit ve sanal bayileri aracılığıyla yürütmektedir.

Söz konusu oyunların Türkiye Jokey Kulübünün sabit ve sanal bayileri aracılığıyla bilet karşılığı oynatılması sonucunda bayilerin bu Kulüpten alacakları komisyon ve ödeme primleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre, bayiler tarafından fatura düzenlenmesi gerekmektedir.

Ancak Vergi Usul Kanununun yukarıda yer verilen hükümlerinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden:

Türkiye Jokey Kulübü tarafından, “Merkezî Bilgi İşlem Sistemi”nden (taraflar arasındaki işlemlere ilişkin bilgilerin elektronik ortamda takibine imkân veren, dışarıdan hiç bir müdahale yapılması mümkün olmayan ve oluşan tüm bilgileri değiştirilemeyecek ve silinemeyecek şekilde muhafaza edebilecek nitelikleri haiz olması şartıyla) her bir bayi itibariyle yapılan satış ve ödenen kazançlı bilet tutarları üzerinden alınan prim tutarları vb. bilgileri ihtiva eden “Müşterek Bahis Oyun Raporu” alınması; anılan Kulübün sabit bayileri tarafından ise söz konusu rapora uygun olarak münferit “Bahis Oyun Raporu” alınması kaydıyla, Kulübün kayıtlarını Müşterek Bahis Oyun Raporuna, bayilerin ise hâsılat kayıtlarını fatura düzenlemeksizin Bahis Oyun Raporuna istinaden yapmaları uygun görülmüştür.

5.3. Ortak Hükümler

Yukarıda sayılan raporların, faturada bulunması zorunlu asgari bilgileri taşıması ve azami yedi günlük süre içinde düzenlenmesi, ayrıca Vergi Usul Kanunu uyarınca muhafazası ve istenildiğinde ibraz edilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, bu belgelerin basımı için önceden izin alınması ve bunların anlaşmalı matbaalara bastırılması veya noterlere tasdik ettirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır.

Ayrıca, Gelir İdaresi Başkanlığı duyuracağı esaslar dâhilinde, Spor Toto Teşkilat Başkanlığı ve Başbayii ile Türkiye Jokey Kulübünden, devamlı olarak bilgi verilmesini isteyebilir.

Diğer taraftan, bu Tebliğ kapsamındaki Spor Toto Teşkilat Başkanlığı, Türkiye Jokey Kulübü, başbayi ve bayiler (gezici alt bayiler ve sanal bayiler dahil) tarafından oynatılan oyunlar karşılığında müşteriye Vergi Usul Kanunu uyarınca ayrıca bir belge düzenlenip verilmeyecektir.

Öte yandan, Spor Toto Teşkilat Başkanlığı ile Türkiye Jokey Kulübünün sanal bayileri bu Tebliğin 5.1. ve 5.2. bölümünde ihdas edilen belge düzenine tâbi olmayıp, oynattıkları oyunlar karşılığında elde ettikleri hâsılat, komisyon, ikramiye ödeme primleri vb. gelirleri için bahsedilen Başkanlık veya Kulübe Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre fatura düzenleyeceklerdir.

6. Sinema Filmlerinin Amortisman Oranına İlişkin Değişiklik

Vergi Usul Kanununun 315 inci maddesinde 5024 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle, amortisman oranlarının, iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınmak suretiyle Bakanlığımızca belirleneceği hükme bağlanmıştır.

Bu hükme istinaden belirlenen oranlar, iktisadi kıymetlerin kullanıldıkları yerler itibariyle 333¹⁴, 339¹⁵, 365¹⁶, 389¹⁷ ve 399¹⁸ Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ekindeki listelerde gösterilmiş ve uygulamayla ilgili gerekli açıklamalara yer verilmiştir.

Yukarıda yer alan hükümlere istinaden 339, 365, 389 ve 399 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan listenin 44.9.1. Filmler sınıflandırmasının altında 44.9.1.1. Sinema Filmleri alt sınıfının ihdas edilerek söz konusu filmlerin amortisman oranlarının ilk yıl %85 ve ikinci yıl %15 olarak uygulanması uygun görülmüştür.

Söz konusu değişiklik,  339, 365, 389 ve 399 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan listenin ilgili bölümlerine yerleştirilmek üzere bu Tebliğ ekinde liste olarak yayımlanmaktadır. Yeni nispetler bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren aktifleştirilen sinema filmleri için uygulanacaktır.

7. 403 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine İlave Edilecek Bölüm Hakkında

403 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “Bildirimin Dönemi ve Zamanı” başlığını taşıyan 5 inci bölümüne 5.3. bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent hükmü eklenmiştir.

“5.4. Bir defaya mahsus olmak üzere, bu Tebliğe göre bildirim verme süreleri 1 Mart 2011 tarihinden önce sona eren mükelleflerden gelir vergisi mükellefleri 31 Mart 2011, kurumlar vergisi mükellefleri ise 30 Nisan 2011 tarihine kadar kesin mizan bildirimlerini elektronik ortamda verebileceklerdir. Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce tasfiyesi sonuçlanmış mükellefler ile faaliyetini terk eden gelir vergisi mükellefleri ise kesin mizan bildirimi vermeyeceklerdir.”

Tebliğ olunur.

EKLER:

EK:1 Bilgi Formu

EK:2 Amortisman Listesi

Ek-1

Vergi Usul Kanunu Uyarınca Mükellefler Tarafından Kullanılan Belgelerin
Tasdikine İlişkin Olarak Noterlerce Doldurulacak Bilgi Formu

Ek-2

Sinema Filmlerinin Amortisman Oranına İlişkin Değişiklik

-------------------------------------

¹       19.01.2011 tarihli ve 27820 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

²       17.02.1985 tarihli ve 18669 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

³       10.01.1961 tarihli ve 10703 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

⁴       05.02.1972 tarihli ve 14090 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

⁵       30.06.2007 tarihli ve 26568 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

⁶       09.05.1987 tarihli ve 19455 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

⁷       05.10.2007 tarihli ve 26664 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

⁸       02.02.1985 tarihli ve 18654 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

⁹       28.05.1986 tarihli ve 19120 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

¹⁰     09.05.1959 tarihli ve 10201 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

¹¹     28.02.2009 tarihli ve 27155 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

¹²     27.02.2008 tarihli ve 26800 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

¹³     15.07.1953 tarihli ve 8458 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

¹⁴     28.04.2004 tarihli ve 25446 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

¹⁵     24.08.2004 tarihli ve 25563 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

¹⁶     30.12.2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

¹⁷     27.12.2008 tarihli ve 27093 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

¹⁸     08.07.2010 tarihli ve 27635 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.