: 488 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi, bu Kanuna ekli (2) sayılı tablonun “IV. Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün 5035 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi ile değişik (23) numaralı fıkrası ve aynı bölüme eklenen (30) numaralı fıkra.
1 - Giriş
Bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerle ilgili olarak düzenlenen kağıtlara uygulanacak damga vergisi istisnasına ilişkin açıklamalar bu sirkülerin konusunu oluşturmaktadır.
2-Yasal Düzenleme
488 sayılı Damga Vergisi Kanunun 9 uncu maddesinde hangi kağıtların damga vergisinden istisna edileceği, Kanuna ekli (2) sayılı tablonun “IV.Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün 5035 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi ile değişik (23) numaralı fıkrada bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve geri ödenmesi amacıyla düzenlenecek kağıtlara, 5035 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi ile aynı bölüme eklenen (30) numaralı fıkrada ise, tüketici kredisine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmenin tüketiciye verilen nüshasına ilişkin istisna hükümleri yer almaktadır. Madde metinleri aşağıdaki gibidir.
Madde 9- Bu Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtlar Damga Vergisinden müstesnadır.
Damga Vergisi Kanununa Ekli (2) Sayılı Tablo
IV-Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar:
23. Bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve geri ödenmesi amacıyla düzenlenecek kağıtlar ile bu kağıtlar üzerine konulacak şerhler (kredilerin kullanımları hariç).
30. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 10 uncu maddesi çerçevesinde tüketici kredisine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmenin tüketiciye verilen nüshası.
3. Bankalar, Yurt Dışı Kredi Kuruluşları ve Uluslararası Kurumlarca Kullandırılacak Kredilerde Damga Vergisi İstisnasının Ne Şekilde Uygulanacağı
488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun (23) numaralı fıkrasında yapılan değişiklik ile ihracat kredisi, yatırım kredisi, konut kredisi ve benzeri herhangi bir kredi ayırımına gidilmeksizin, bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılan tüm krediler ile ilgili düzenlenen kağıtlar ve bu kağıtlar üzerine konulan şerhler istisna kapsamına alınmıştır. Ancak, bu kredilerin kullanımları istisna kapsamında değildir.
Kanun kapsamındaki kredi tanımına Bankalar Kanununa göre kredi olarak kabul edilen nakdi krediler ile teminat mektupları, kefaletler, aval, ciro ve kabuller gibi gayrinakdi krediler girmektedir. Akredifler de bu kapsamda değerlendirilmektedir.
Böylece, yurt içi ve yurt dışından sağlanan kredilerde herhangi bir ayırıma gidilmeksizin tüm krediler istisna kapsamına alındığından, bu değişikliğe paralel olarak 5035 sayılı Kanunun 49/4 üncü maddesiyle 488 sayılı Kanunun mükerrer 30 uncu maddesinin 2 nci fıkrasında yer alan uluslararası kurumlardan, yabancı ülkelerin kredi kuruluşlarından ve diğer her türlü dış kaynaklardan doğrudan doğruya veya Türkiye'de faaliyet gösteren bankalar vasıtasıyla verilecek krediler ve bu kredilerin geri ödenmesi nedeniyle düzenlenen kağıtlarda “0” sıfır nispet damga vergisi uygulamasına ilişkin Bakanlar Kuruluna yetki veren hüküm yürürlükten kaldırılmıştır.
4077 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde tüketici kredisi kullandırabilecek kurum ve kuruluşlar arasında finansman şirketleri de sayılmaktadır.
Buna göre, banka ve özel finans kurumlarınca kullandırılan tüketici kredisi ile ilgili olarak düzenlenen kağıtların 488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun “IV-Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün (23) numaralı fıkrasına göre; finansman şirketlerince kullandırılan tüketici kredilerine ilişkin kağıtların ise aynı bölümün (30) numaralı fıkrasına göre değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu durumda, finansman şirketlerince kullandırılan tüketici kredilerine ilişkin sözleşmenin yalnızca tüketiciye verilen nüshasının istisna tutulması, sözleşmenin diğer nüshası ve bununla ilgili olarak düzenlenen diğer kağıtların ise damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Mevzuattaki Gelişmeler
