Sayın Yetkililer

 

7351 sayılı Kanun’un 15 inci maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32 nci maddesine 7, 8 ve 9 uncu fıkralar eklenmiş; 01.01.2022 tarihinden itibaren yürürlüğe giren bu fıkra hükümleri gereğince, kurumlar vergisi mükelleflerinin münhasıran ihracat gelirlerine ve sanayici sicil belgesini haiz mükelleflerin münhasıran üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına, kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli olarak uygulanacağına hükmedilmiş; bu indirimin üretici/ihracatçı firmaların kazançlarında mükerrer olarak uygulanmayacağı belirtilmiştir.

 

 

 

I-   İNDİRİMİN UYGULANACAĞI MATRAHIN TESPİTİ

 

I.1-İhracatçı Mükelleflerde

 

Bir şirketin ihracatçı bir mükellef olması nedeniyle indirimli kurumlar vergisi oranı uygulaması söz konusu ise, mükellefin vergi matrahı ile ticari bilanço karı ve ihracat kazancı karşılaştırılır.

 

 

I.1.1- İhracat>Kar>Matrah ise

 

İhracatçı şirketin vergi matrahının, ticari bilanço karından ve ihracat kazancından küçük olması halinde; matrahın tamamı indirimli kurumlar vergisi oranı uygulamasından yararlanır.

 

 

I.1.2- Kar>Matrah>İhracat ise

 

İhracatçı firmanın ticari bilanço karının, vergi matrahından ve ihracat kazancından büyük olması halinde; vergi matrahının ihracat kazancının ticari bilanço karına olan oranı kadarlık kısmına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanacaktır.

 

 

I.2-Üretici Mükelleflerde

 

Sanayi sicil belgesini haiz üretici firmalarda indirimli kurumlar vergisi uygulaması söz konusu ise, mükellefin vergi matrahı ile ticari bilanço karı ve üretim kazancı karşılaştırılır.

 

 

I.2.1- Üretim Kazancının Belirlenmesinde Net Kazanç

 

Yukarıdaki karşılaştırılmanın yapılması sırasında, şayet şirketin birden fazla üretim faaliyeti varsa ve bu üretim faaliyetlerinin bazılarında zarar söz konusu ise; üretim kazancının belirlenmesinde bu zararlar toplam üretim kazancından indirilmek suretiyle, net kazanç dikkate alınacaktır.

 

 

I.2.2- Kar>Üretim Kazancı>Matrah İse

 

Üretici şirketin ticari bilanço karının, net üretim faaliyet kazancından ve vergi matrahından büyük olması halinde; net üretim kazancının, ticari bilanço karına oranı kadarlık vergi matrahı indirimli kurumlar vergisi uygulamasından yararlanır.

 

 

I.2.3- Kar>Matrah>Üretim Kazancı İse

 

Üretici şirketin ticari bilanço karının, vergi matrahından ve net üretim faaliyet kazancından büyük olması durumunda; net üretim kazancının ticari bilanço karına oranı kadarlık vergi matrahına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanacaktır.

 

 

I.3-Üretici/İhracatçı Mükelleflerde

 

Üretimi ve ihracatı bulunan bir şirketin indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanacak matrahı belirlenirken, yukarıdaki hesaplamalar esas alınacaktır.

 

Ancak burada dikkat edilecek en önemli husus, mükerrer uygulamaya meydan vermemek üzere; üretim faaliyetinden elde edilen kazancın ihracata isabet eden kısmı için, ayrıca 1 puan indirimi uygulanmayacaktır.

 

 

 

II-    İNDİRİMİN UYGULANMASINDA KAZANCIN HESAPLANMASI

 

İndirimli kurumlar vergisi uygulamasında, 7351 sayılı Kanunla, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30 uncu maddesine ilave edilen 7 ve 8 inci fıkralarında; indirimli oranın münhasıran ihracat kazançlarına ve münhasıran üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançlara uygulanacağına hükmedilmiştir.

 

Bilindiği gibi kazancın veya gelirin en basit tanımı, hasılat maliyet farkıdır. Dolayısı ile bir işletmenin dönem içindeki her türlü faaliyetinden, yani üretim, ticari mal, aktifteki mal satışı, hizmet satışı, ihracat, yurtiçi satış gibi çok farklı faaliyetlerinde hatta farklı üretim veya ticari mal satışları var ise bunların her birinden elde ettiği kazancın tespit edilebilmesi için; işletmenin her bir faaliyetinden elde ettiği hasılatların ve her faaliyetin maliyetlerinin, hesap planında açılacak alt hesaplarda takip edilmesi gerekmektedir.

 

Bir işletmenin muhasebe hesap planında; ancak çok bilinçli ve işletmenin o dönemde ne yaptığını net olarak görmek isteyen, bu verileri değerlendirerek işletmenin geleceğine yön verebileceğinin farkında olan üst yönetiminin talebi durumunda bu ayrıntılara yer verilmektedir. Dolayısı ile pek çok işletmenin hesap planında bu detaylar yer almamaktadır.

 

Bu gerçeklerin yer aldığı bir ortamda, işletmenin ihracat kazancının ve üretim faaliyetinden elde ettiği kazancın hesaplanmasında, mevcut verilere göre kullanılabilecek basit yöntemlere müracaat etmek zorunluluğu doğmaktadır.

 

 

II.1-İhracat Kazancının Hesaplanması

 

Bir işletmenin mali tablolarında, ihracatına ilişkin bilgi sadece, gelir tablosunun hasılat bilgilerinin yer aldığı bölümde bulunmaktadır.

 

Dolayısı ile bir işletmenin ihracat kazancı kabala olarak, yurtdışı satışlar tutarının brüt satışlara olan oranının işletmenin dönem karına (ticari bilanço karına) uygulanması sonucunda bulunabilir.

 

 

II.2-Üretim Faaliyet Kazancının Hesaplanması

 

Bir işletmenin üretim faaliyetine ilişkin olarak gelir tablosunun hasılat bilgilerinde herhangi kayıt bulunmamakta iken, maliyet bilgilerinin yer aldığı bölümde satılan mamul maliyeti hesabında üretim faaliyetine ilişkin bilgiye yer verilmektedir.

 

Dolayısı ile bir işletmenin üretim faaliyetinden elde ettiği kazancın tespitinde kabala olarak, satılan mamuller maliyeti tutarının satışların maliyetine olan oranının işletmenin dönem karıyla (ticari bilanço karıyla) çarpılması sonucunda bulunabilir.

 

 

II.3-Farklı Yöntem Uygulamaları

 

Müşavirliğimizin önerdiği yukarıdaki yöntemlerin dışında, işletmenin hesap planındaki veriler de dikkate alınarak daha gerçeğe yakın yöntemlerin de uygulanabileceğini; amortisman giderleri veya faiz ve kur farkı gelirleri gibi gelir ve gider kalemlerinin indirime tabi kazançlardaki paylarının hesaplamalarda dikkate alınabileceğini hatırlatmak isteriz.

 

 

Saygılarımızla

Gaziantep, 14.05.2022