24 2024
Sitemize Hoş Geldiniz...
Üye Girişi
26.06.2021
BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN 7326 SAYILI KANUN
(Gelir ve Kurumlar Vergisinde Matrah Artırımı)
Sayı : 2021/23
İlgili : Yönetim, Muhasebe

 

Sayın Yetkililer,

 

Yeniden yapılandırma hükümleri çerçevesinde gelir ve kurumlar vergisinde matrah artırımına ilişkin Kanunda yer alan açıklamalar aşağıda özetlenmiştir.

 

 

1-    Matrah Artırımının Sonuçları ve Artırım Dönemleri

 

2016, 2017, 2019, 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin vergiye esas olan matrahlarını (mali kar) artıran gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, stopaj uyguladıkları matrahlarını da artırmak şartıyla (md: 5/1-a) Kanunda belirlenen süre ve şartlarda yükümlülüklerini yerine getirmeleri halinde,

 

·     artırımda bulundukları yıllar için gelir ve kurumlar vergisi incelemesine alınmayacaklar

·     artırımda bulunulan vergi türleri için daha sonra tarhiyat yapılmayacaktır. (md: 5/1)

 

Matrah artırımında bulunan mükelleflerin yıllık gelir ve kurumlar vergisine mahsuben daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergilerin iadesi ile ilgili taleplerine ilişkin inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır. (md: 5/1-ı)

 

 

2-  Matrah Artırımında Müracaat Süresi

 

Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, 2021 Ağustos ayının sonuna kadar matrah artırımı konusunda bağlı oldukları vergi dairesine müracaat edeceklerdir. (md: 5/1-a)

 

Başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanlığı yetkilidir. (md:9/17)

 

 

3-  Matrah Artırım Oranları

 

Kanunda asgari matrah artırım oranları :

·                   2016 yılı için %35

·                   2017 yılı için %30

·                   2018 yılı için %25

·                   2019 yılı için %20

·                   2020 yılı için %15

olarak belirlenmiştir. (md: 5/1-a)

 

 

4-  Matrah Artırımında Asgari Tutarlar

 

Matrah artırımı yapılacak ilgili dönemde;

·                   zarar beyan edilmiş,

·                   indirim veya istisnalar nedeniyle matrah oluşmamış,

·                   beyanname verilmemiş

olması halinde artırılacak asgari matrah tutarları belirlenmiştir. (md:5/1-b)

 

 

4.1.   Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde Asgari Matrah Artırım Tutarları

 

Mükellefçe artırılan matrah tutarları;

·                   2016 yılı için 94.000 TL’den

·                   2017 yılı için 99.600 TL’den

·                   2018 yılı için 105.800 TL’den

·                   2019 yılı için 112.400 TL’den

·                   2020 yılı için 127.500 TL’den

az olamayacaktır. (md: 5/1-c)

 

 

4.2.  Gelir Vergisi Mükelleflerinde Asgari Matrah Artırım Tutarları

 

4.2.1. Bilanço Esasına Göre Defter Tutan Mükellefler ile Serbest Meslek Erbabı İçin

 

Mükellefçe artırılan matrah tutarları;

 

·                         2016 yılı için 47.000 TL’den

·                   2017 yılı için 49.800 TL’den

·                   2018 yılı için 52.900 TL’den

·                   2019 yılı için 56.200 TL’den

·                   2020 yılı için 63.700 TL’den

düşük olamayacaktır. (md: 5/1-b)

 

 

4.2.2. İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Mükellefler İçin

 

Mükellefçe artırılan matrah tutarları;

 

·                   2016 yılı için 31.900 TL’den

·                   2017 yılı için 33.200 TL’den

·                   2018 yılı için 35.250 TL’den

·                   2019 yılı için 37.500 TL’den

·                   2020 yılı için 42.500 TL’den

düşük olamayacaktır. (md: 5/1-b)

 

 

4.2.3. Gayrimenkul Sermaye İradı Sahipleri İçin

 

Matrah artırımında bulunacak gelir vergisi mükellefinin sadece gayrimenkul sermaye iradından oluşan gelirinin bulunması durumunda asgari matrah artırım tutarları;

 

·                   2016 yılı için 9.400 TL’den

·                   2017 yılı için 9.960 TL’den

·                   2018 yılı için 10.580 TL’den

·                   2019 yılı için 11.240 TL’den

·                   2020 yılı için 12.740 TL’den

düşük olamayacaktır. (md: 5/1-b)

 

Gayrimenkul sermaye iradları için belirlenen istisna tutarları, matrah artırımında indirim konusu yapılamayacaktır. (md: 5/1-b)

 

 

4.2.4. Basit Usulde Vergilendirilen Mükellefler İçin

 

Mükellefçe artırılan matrah tutarları;

 

·                   2016 yılı için 4.700 TL’den

·                   2017 yılı için 4.980 TL’den

·                   2018 yılı için 5.290 TL’den

·                   2019 yılı için 5.620 TL’den

·                   2020 yılı için 6.370 TL’den

düşük olamayacaktır. (md: 5/1-b)

 

 

4.2.5. Birden Fazla Gelir Unsuru Bulunan Gelir Vergisi Mükellefleri

 

Birden fazla gelir unsuru bulunan mükellefler, ilgili gelir unsurları itibarıyla matrah artırımı yapacaklardır. (md:5/1-b)

 

 

4.3.   Artırılan Matrahın Yetersiz Olması Durumu

 

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin artırımda bulundukları dönemlere ilişkin daha önce beyan ettikleri matrahlara, yukarıda gösterilen artırım oranlarının uygulanması durumunda asgari artırım tutarlarına ulaşılamıyorsa, asgari matrah artırım tutarları esas alınacaktır. (md: 5/1-b, 5/1-c)

 

 

4.4.  Matrah Artırılan Döneme Ait Kesinleşmiş İlave Tarhiyatlar

 

Matrah artırımında bulunulacak dönemle ilgili olarak bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılıp kesinleşmiş bulunan ikmalen, res’en gibi tarhiyatların bulunması durumunda; Kanunda gösterilen matrah artırım oranları, beyan edilen ve ilave edilen tarhiyat toplamına uygulanacaktır. (md: 5/1-j)

 

 

4.5.  Kıst Döneme Ait Matrah Artırımında Asgari Tutarlar

 

İşe başlama ve işi bırakma gibi nedenlerle kıst dönemde faaliyette bulunulması halinde asgari matrah, faaliyette bulunulan ay sayısı (ay kesirleri tam ay) dikkate alınarak bulunacaktır. (md: 5/1-i)

 

 

5-  Matrah Artırımında Vergileme Oranları

 

5.1.  Beyan ve Ödemelerin Zamanında Yapılmış Olması

 

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin;

·     artırımda bulundukları yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni süresinde vermiş,

·    tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş,

·   artırımda bulundukları vergi türleri için bu Kanunun “kesinleşmiş alacaklarda tahsilatın hızlandırılması” veya “kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklarda tahsilatın hızlandırılması” hükümlerinden yararlanmamış

olması halinde artırılan matrahlar %15 oranında vergilendirilir. (md: 5/1-ç)

 

Artırım konusu yıllarda istisna, indirim ve mahsup nedeniyle ödenmesi gereken verginin bulunmaması halinde de bu hüküm uygulanır. (md: 5/1-ç)

 

 

5.2.  Beyan ve Ödemelerde Sürelere Uyulmaması

 

Yukarıda belirtilen beyanname verme ve ödeme sürelerine uyulmamış olması halinde artırılan matrahlara %20 oranı uygulanacaktır. (md: 5/1-ç)

 

 

5.3.  Artırılan Matraha Uygulanacak Vergi ve Fonlar

 

Artırılan matrahlar yukarıdaki vergiler dışında herhangi bir vergiye tabi tutulmayacak ve artırılan matrahlar üzerinden ayrıca herhangi bir vergi alınmayacaktır. (md: 5/1-ç)

 

 

6- Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin 193 Sayılı Kanun’un Geçici 61’inci Maddesine Göre Tevkifata Tabi Olması

 

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin beyan ettikleri matrahların tamamı veya bir kısmı kanuni düzenlemeler gereğince stopaja tabi tutulabilmekte, stopaja tabi tutulan bu matrahlar üzerinden gelir/kurumlar vergisi hesaplanmamaktadır.

 

6.1.  Gelir Vergisi Kanunu, Geçici 61

 

24.04.2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgesi sahibi kurumlar vergisi mükelleflerinin yatırım indirimi uygulamasında, istisna tutarı %19,8 oranında tevkifata tabi tutulmaktadır.

 

 

6.2.  Matrah Artırımında Vergi Tevkifatına Tabi Tutulmuş Kazanç Olması Durumu 

 

 

6.2.1. Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Tevkifatları Beyan Etmiş Olmaları Durumu

 

Kurumlar vergisi matrah artırımında vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmamak için tevkifata tabi tutulmuş matraha ait tevkif edilen vergilerin de Kanunda belirlenen oranlarda (%35, %30, %25, %20) artırıma tabi tutulması gerekmektedir. (md: 5/1-d)

 

Kurumlar vergisi mükellefinin tevkifata tabi matrahı dışında kurumlar vergisi uygulanan matrahının bulunması halinde; bu matrahların da yukarıdaki oranlarda artırılması şarttır. (md:5/1-f)

 

 

6.2.2. Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Tevkifatları Muhtasar Beyanname ile Beyan Etmemiş Olmaları Durumu

 

Matrah artırımında vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmamak için tevkifata tabi matrahların 2021 Ağustos ayı sonuna kadar 2016 yılı için 47.000 TL, 2017 yılı için 49.800 TL, 2018 yılı için 52.900 TL, 2019 yılı için 56.200 TL, 2020 yılı için 63.750 TL’den az olmamak üzere; Kanunda belirlenen oranlarda (%35, %30, %25, %20, %15) artırıma tabi tutulması şarttır. (md: 5/1-e)

 

Bu şekilde artırılan tevkifat matrahları üzerinden %15 oranında vergi hesaplanacaktır. (md: 5/1-e)

 

 

7. Daha Önce Yapılan Tevkifatların Matrah Artırımına İlişkin Vergilere Mahsubu

 

Matrah artırımında bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için tahakkuk ettirilen vergilerden, bu mükelleflerin daha önce tevkifat yoluyla ödemiş oldukları vergiler mahsup edilemeyecektir. (md: 5/1/g)

 

 

8. Matrah Artırımı Uygulanan Dönemlere Ait Zararların Sonraki Yıllarda Mahsubu 

 

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 2021 yılına devreden zararlarının mevcudiyetinin bulunması halinde matrah artırımında bulunulan yıllara ait zararlarının %50’si, 2021 ve izleyen yıllar karlarından mahsup edilemeyecektir. (md: 5/1-ğ)

 

Örneğin 2019 yılında 500.000 TL zarar, 2020 yılında 200.000 TL kar beyan eden bir işletmede, 2021 yılına 300.000 TL geçmiş yıl zararı devrolmuştur.

 

Bu işletmenin 2019 yılına ilişkin matrah artırımında bulunması halinde, 2021 yılında indirim konusu yapılabilecek geçmiş yıl zararı 150.000 TL olarak dikkate alınacaktır.   

 

 

9. Matrah Artırılan Dönemden Önceki Döneme Ait İstisna/İndirim Tutarları ve Geçmiş Yıl Zararları

 

Matrah artırımında bulunulan yıldan önce oluşmuş ve sonraki yıllarda matrahtan indirilecek istisna ve indirim tutarları ile geçmiş yıl zararları, artırılan matrahtan indirilemeyecektir. (md: 5/1-h)

 

Yukarıdaki örnekte matrah artırımının 2020 yılı için yapılması halinde (200.000 x 0,15 =) 30.000 TL tutarındaki matrah artırımı 2019 yılı zararından mahsup edilemeyecek, 30.000 TL’nin vergisi ödenecek, 2021 yılına 300.000 TL tutarında geçmiş yıl zararı devredilecektir.

 

 

10. Daha Önce Başlanılmış Vergi İncelemeleri ve Takdir İşlemleri

 

Matrah artırımında bulunulan dönemle ilgili daha önce başlanılmış vergi incelemeleri ve takdir işlemlerine devam edilecektir. (md:5/7)

 

İnceleme ve takdir işlemleri başlamış ve matrah artırımında bulunulmuş dönemlere ilişkin inceleme ve takdir işlemleri 2021 Temmuz ayının sonuna kadar sonuçlanmazsa inceleme ve takdir işlemlerine son verilecektir. (md:5/7)

 

İnceleme ve takdir işlemlerinin 2021 Temmuz ayının sonuna kadar sonuçlanması halinde; inceleme raporları ve takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce matrah artırımında bulunulmuş olmak şartıyla matrah artırım hükümleri uygulanacak; ancak inceleme ve takdir sonucu bulunan farkın artırılan matrah tutarından yüksek olması halinde fark tutar üzerinden cezalı tarhiyat yapılacaktır. (md: 5/7)

 

2021 Temmuz ayı sonuna kadar sonuçlandırılan vergi incelemelerinde tarhiyat öncesi uzlaşma hükümleri uygulanmayacaktır. (md: 5/7)

 

 

11. Daha Önce Başlanılmış Vergi İncelemesi Konusunun VUK md 359 Kapsamında Olması

 

·                   Mükellefin matrah artırım talebi, vergi incelemesinin tamamlanmasına kadar bekletilir, artırıma ilişkin tahakkuk işlemleri yapılmaz. (md.5/9-b)

·                   Vergi incelemesinin 09.06.2021 tarihinden önce veya 09.06.2022 tarihine kadar başlanılmış olması halinde; vergi incelemesi veya takdir işlemleri 01.07.2022 tarihine kadar sonuçlandırılmak durumundadır. (md.5/9-c)

·                   Vergi incelemesi 01.07.22 tarihine kadar sonuçlanmaz ise inceleme ve takdir işlemlerine devam edilmez, mükellefin matrah artırım talebi yerine getirilir. (md.5/9-c)

·                   01.07.2022 tarihine kadar VUK 359 fiillerinin tespit edilmemesi halinde, mükellefin matrah artırım talebi yerine getirilir. (md.5/9-ç)

·                   01.07.2022 tarihine kadar VUK 359 tespiti halinde, yapılan matrah vergi artırım talepleri dikkate alınmaz. (md.5/9-e) Tarhiyat öncesi uzlaşma talebi dikkate alınmaz. (md.5/9-c)

·                   İnceleme ve takdir işlemlerinin sonuçlandırılmasından maksat, rapor ve kararların vergi dairesi kayıtlarına intikal etmesidir. (md.5/9-c)

 

 

12. Artırılan Matrahlarda Geçici Vergi

 

Artırılan matrahlar için geçici vergi hesaplanmayacaktır. (md: 5/4-c)

 

 

13. Matrah Artırımlarında Diğer Hususlar

 

13.1. Madde Hükümlerinden Yararlanamayacaklar

                

Defter, kayıt ve belgelerini yok edenler veya defter sayfalarını yok ederek yerine başka yaprak koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler; terör suçundan hüküm giyenler; terör finansmanı veya aklanması kovuşturması bulunanlar Kanunun matrah artırımına ilişkin hükümlerinden yararlanamazlar. (md: 5/9)

 

 

13.2. Artırılan Matrahlara İlişkin Vergilerin İndirim/İade Konusu

 

Matrah artırımına ilişkin vergiler gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider ve maliyet unsuru olarak kabul edilmeyecek, indirim, mahsup, iade konusu yapılmayacaktır. (md:5/4-b)

 

13.3. Artırılan Matrah Tutarlarında Hatalı Hesaplamalar

 

Matrah artırımlarında hatalı matrah tutarlarının hesaplandığının daha sonra tespiti halinde; eksik tahakkuk eden vergiler ilk taksit ödeme süresinin sonunda tahakkuk etmiş sayılacak (tahakkuk ettirilecek) ve Kanunda belirlendiği şekilde tahsil edilecektir. (md: 5/11)

 

 

13.4. Damga Vergisi, Usulsüzlük Cezaları

 

Matrah artırımına ilişkin verilen beyannameler için damga vergisi alınmayacaktır. (md: 5/8)

 

Matrah artırılan dönemler için, dönemle ilgili daha önce verilen beyannamelerin kanuni süresinde verilmediğinin tespiti halinde usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları alınmayacaktır. (md: 5/10)

 

13.5. Matrah Artırılan Döneme Ait Defter ve Belgeler

 

Matrah artırımında bulunulması, defter ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerin uygulamasına engel değildir. (md:5/4-ç)

 

 

13.6.    Defaten veya Taksitli Ödeme Hükümleri

 

Amme alacakları tahsil dairelerine defaten veya 2021 Eylül ayından başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 6 eşit taksitte ödenmelidir. (md: 5/4-a)

 

Cumhurbaşkanı ilk taksit ödeme süresini bir aya kadar uzatmaya yetkili kılınmıştır. (md: 9/16)

 

 

13.7.    Mahsuben Ödeme

 

Maliye Bakanlığından mükelleflerce alınacak vergi iadelerinin, bu Kanun gereğince Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarının taksit ödemelerine mahsubu mümkündür. (md: 9/5)

 

Borç tutarından daha eksik mahsup yapılması halinde, eksik tutarın 1 ay içinde ödenmesi istenecek, eksik ödenen tutar için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesindeki gecikme zammı hesaplanacaktır. Bu durumda Kanun ihlal edilmiş sayılmayacaktır. (md: 9/5)

 

 

13.8.    Ödemelerde Aksamalar

 

Artırılan matraha ilişkin vergilerin Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi halinde, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen oranın bir kat fazlası oranında uygulanacak gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam edilecektir. Taksitlerin süresinde ödenmemesi, matrah artırım hükümlerinin ihlali anlamına gelmeyecektir. (md: 5/4-a, 9/6)

 

Ödemenin %10’unu aşmamak şartıyla 10 TL’ye kadar eksik ödemeler Kanun ihlali sayılmayacaktır. (md: 5/12, 9/7)

 

 

13.9.- Uygun görülmesi halinde, Maliye Bakanlığına kredi kartıyla ödeme yapılabilecektir. (md: 9/4)

 

Saygılarımızla



Gaziantep, 26.06.2021

Yazdırılabilir format için tıklayınız.
İDEAL YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK
LİMİTED ŞİRKETİ

Bu çalışma, İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti./Gaziantep tarafından hazırlanmış olup; tümü ya da bir kısmı şirketin yazılı izni olmaksızın çoğaltılamaz, dağıtılamaz, özetlenemez ve yayınlanamaz.

Önceki Sayfa
Mevzuattaki GelişmelerPratik BilgilerDuyurularMali TakvimFaydalı LinklerSoru CevapDöviz Kurları Arşiviİdealist
Copyright © 2003 İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd.Şti. Yasal uyarı için tıklayınız.
Web Tasarım Ardemsoft