Sayın Yetkililer,
Yeniden
yapılandırma hükümleri çerçevesinde gelir ve kurumlar vergisinde matrah
artırımına ilişkin Kanunda yer
alan açıklamalar aşağıda özetlenmiştir.
1- Matrah
Artırımının Sonuçları ve Artırım Dönemleri
2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarına
ilişkin vergiye esas olan matrahlarını
(mali kar) artıran gelir ve
kurumlar vergisi mükelleflerinin, stopaj uyguladıkları matrahlarını da
artırmak şartıyla (md: 5/1-d)
Kanunda belirlenen süre ve şartlardayükümlülüklerini yerine getirmeleri halinde,
·
artırımda
bulundukları yıllar için gelir ve kurumlar vergisi incelemesine alınmayacaklar
·
artırımda
bulunulan vergi türleri için daha sonra tarhiyat
yapılmayacaktır. (md: 5/1)
Matrah artırımında bulunan mükelleflerinyıllık gelir ve kurumlar vergisine mahsuben daha önce tevkif yoluyla
ödemişoldukları vergilerin iadesi ile ilgili
taleplerine ilişkin inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır. (md: 5/1-ı)
2- Matrah
Artırımında Müracaat Süresi
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, 2018
Ağustos ayının sonuna
kadar matrah artırımı konusunda
bağlı oldukları vergi dairesine müracaat edeceklerdir. (md: 5/1-a) (md: 5/4-a)
Başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini
bir aya kadar uzatmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. (md:9/17)
3- Matrah
Artırım Oranları
Kanunda asgari matrah artırım oranları :
·
2013
yılı için %35
·
2014
yılı için %30
·
2015
yılı için %25
·
2016
yılı için %20
·
2017
yılı için %15
olarak belirlenmiştir. (md: 5/1-a)
4- Matrah
Artırımında Asgari Tutarlar
Matrah artırımı yapılacak ilgili dönemde;
·
zarar
beyan edilmiş,
·
indirim
veya istisnalar nedeniyle matrah oluşmamış,
·
beyanname
verilmemiş
olması halinde artırılacak asgari matrah tutarları
belirlenmiştir. (md:5/1-b)
4.1.
Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde Asgari
Matrah Artırım Tutarları
Mükellefçe artırılan matrah tutarları;
·
2013
yılı için 36.190 TL’den
·
2014
yılı için 38.323 TL’den
·
2015
yılı için 40.701 TL’den
·
2016
yılı için 43.260 TL’den
·
2017
yılı için 49.037 TL’den
az olamayacaktır. (md: 5/1-c)
4.2.
Gelir Vergisi Mükelleflerinde Asgari
Matrah Artırım Tutarları
4.2.1.
Bilanço Esasına Göre Defter Tutan
Mükellefler ile Serbest Meslek Erbabı İçin
Mükellefçe artırılan matrah tutarları;
·
2013
yılı için 18.095 TL’den
·
2014
yılı için 19.155 TL’den
·
2015
yılı için 20.344 TL’den
·
2016
yılı için 21.636 TL’den
·
2017
yılı için 24.525 TL’den
düşük olamayacaktır. (md: 5/1-b)
4.2.2. İşletme
Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Mükellefler İle Diğer
Gelir
Vergisi Mükellefleri (Ücretli, Kar Payı Sahibi, Gayrimenkul
Satış
Karı Sahibi, vs) İçin
Mükellefçe artırılan matrah tutarları;
·
2013
yılı için 12.279 TL’den
·
2014
yılı için 12.783 TL’den
·
2015
yılı için 13.558 TL’den
·
2016
yılı için 14.424 TL’den
·
2017
yılı için 16.350 TL’den
düşük olamayacaktır. (md: 5/1-b)
4.2.3.
Gayrimenkul Sermaye İradı Sahipleri İçin
Matrah artırımında
bulunacak gelir vergisi mükellefinin sadece gayrimenkul sermaye iradından
oluşan gelirinin bulunması durumunda asgari matrah artırım tutarları;
·
2013
yılı için 3.619 TL’den
·
2014
yılı için 3.831 TL’den
·
2015
yılı için 4.068 TL’den
·
2016
yılı için 4.327 TL’den
·
2017
yılı için 4.905 TL’den
düşük olamayacaktır. (md: 5/1-b)
Gayrimenkul sermaye iradları için
belirlenen istisna tutarları, matrah artırımında indirim konusu
yapılamayacaktır. (md: 5/1-b)
4.2.4.
Basit Usulde Vergilendirilen Mükellefler
İçin
Mükellefçe artırılan matrah tutarları;
·
2013
yılı için 1.809 TL’den
·
2014
yılı için 1.915 TL’den
·
2015
yılı için 2.034 TL’den
·
2016
yılı için 2163 TL’den
·
2017
yılı için 2.452 TL’den
düşük olamayacaktır. (md: 5/1-b)
4.2.5.
Birden Fazla Gelir Unsuru Bulunan Gelir
Vergisi Mükellefleri
Birden fazla gelir unsuru bulunan
mükellefler, matrah artırımlarını yıllık beyannamelerinde yer alan toplam
matrah üzerinden yapacaklardır. Gelir unsurlarının bir kısmı için artırımda
bulunmayacaklardır. (md:5/1-b)
4.3.
Artırılan
Matrahın Yetersiz Olması Durumu
Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin artırımda
bulundukları dönemlere ilişkin daha önce beyan ettikleri matrahlara, yukarıda
gösterilen artırım oranlarının uygulanması durumunda asgari artırım
tutarlarına ulaşılamıyorsa, asgari
matrah artırım tutarları esas alınacaktır. (md:
5/1-b, 5/1-c)
4.4. Matrah Artırılan Döneme Ait Kesinleşmiş
İlave Tarhiyatlar
Matrah artırımında bulunulacak dönemle
ilgili olarak bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılıp kesinleşmiş bulunan
ikmalen, res’en gibi tarhiyatların bulunması durumunda; Kanunda gösterilen
matrah artırım oranları, beyan edilen ve ilave edilen tarhiyat toplamına uygulanacaktır. (md: 5/1-j)
4.5. Kıst Döneme Ait Matrah Artırımında
Asgari Tutarlar
İşe başlama ve işi bırakma gibi
nedenlerle kıst dönemde faaliyette bulunulması halinde asgari matrah, faaliyette bulunulan ay sayısı (ay
kesirleri tam ay) dikkate alınarak bulunacaktır. (md: 5/1-i)
5-
Matrah Artırımında Vergileme Oranları
5.1. Matrah Artırılan Dönemlere İlişkin Beyan
ve Ödemelerin Zamanında Yapılmış Olması
Gelir ve kurumlar vergisi
mükelleflerinin;
·
artırımda
bulundukları yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni süresinde vermiş,
·
tahakkuk
eden vergilerini süresinde ödemiş,
·
artırımda
bulundukları vergi türleri için bu Kanunun “kesinleşmiş alacaklarda
tahsilatın hızlandırılması” veya “kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan
alacaklarda tahsilatın hızlandırılması” hükümlerinden yararlanmamış
olması halinde artırılan matrahlar %15 oranında vergilendirilir. (md: 5/1-ç)
Artırım konusu yıllarda istisna, indirim
ve mahsup nedeniyle ödenmesi gereken verginin bulunmaması halinde de bu hüküm
uygulanır. (md: 5/1-ç)
5.2. Diğer Durumlarda Vergileme Oranı
Yukarıda belirtilen beyanname verme ve
ödeme sürelerine uyulmamış olması halinde artırılan matrahlara %20 oranı uygulanacaktır. (md: 5/1-ç)
5.3. Artırılan Matraha Uygulanacak Vergi ve
Fonlar
Artırılan matrahlar yukarıdaki vergiler
dışında herhangi bir vergiye tabi tutulmayacak ve artırılan matrahlar
üzerinden herhangi bir fon alınmayacaktır. (md: 5/1-ç)
6-
Artırılan Matrahların Stopaja Tabi
Matrah Olması
Gelir ve kurumlar vergisi
mükelleflerinin beyan ettikleri matrahların tamamı veya bir kısmı kanuni
düzenlemeler gereğince stopaja tabi tutulabilmekte, stopaja tabi tutulan bu
matrahlar üzerinden gelir/kurumlar vergisi hesaplanmamaktadır.
6.1. Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarında
Yer Alan Düzenlemeler
6.1.1.
Gelir Vergisi Kanunu, Geçici 61
24.04.2003 tarihinden önce yapılan
müracaatlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgesi sahibi kurumlar
vergisi mükelleflerinin yatırım indirimi uygulamasında, istisna tutarı %19,8
oranında tevkifata tabi tutulmaktadır.
6.1.2.
Kurumlar Vergisi Kanunu, md 15/3
Türkiye'de kurulu;
ü menkul kıymetler yatırım fonları veya
ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları,
ü portföyü Türkiye'de kurulu borsalarda
işlem gören altın ve kıymetli madenlere dayalı yatırım fonları veya
ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları,
ü girişim sermayesi yatırım fonları veya
ortaklıklarının kazançları,
ü gayrimenkul yatırım fonları veya
ortaklıklarının kazançları,
ü konut finansmanı fonları ile varlık finansmanı
fonlarının kazançları
üzerinden dağıtılsın
dağıtılmasın, kurum bünyesinde % 15 oranında tevkifat yapılmaktadır.
6.1.3.
Gelir Vergisi Kanunu, geçici md 67/8
ü Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan
menkul kıymetler yatırım fonları ve
ü menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının
kurumlar vergisinden istisna edilmiş olan portföy kazançları
dağıtılsın veya dağıtılmasın %15
oranında tevkifata tabi tutulmaktadır.
6.2. Matrah Artırımında Vergi Tevkifatına
Tabi Tutulmuş Kazanç Olması Durumu
6.2.1.
Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin
Tevkifatları Beyan Etmiş Olmaları Durumu
Kurumlar vergisi matrah artırımında
vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmamak için tevkifata tabi tutulmuş matraha
ait tevkif edilen vergilerin de
Kanunda belirlenen oranlarda (%35, %30, %25, %20) artırıma tabi tutulması gerekmektedir.
(md: 5/1-d)
Kurumlar vergisi mükellefinin tevkifata
tabi matrahı dışında kurumlar vergisi uygulanan matrahının bulunması halinde;
bu matrahların da yukarıdaki oranlarda artırılması şarttır. (md:5/1-f)
6.2.2.
Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Tevkifatları
Muhtasar Beyanname ile Beyan Etmemiş Olmaları Durumu
Matrah artırımında vergi incelemesi ve
tarhiyata muhatap olmamak için tevkifata tabi matrahların 2018 Ağustos ayı sonuna kadar 2013
yılı için 18.095 TL, 2014 yılı için 19.161 TL, 2015 yılı için 20.350 TL, 2016
yılı için 21.630 TL, 2017 yılı için 24.518 TL’den az olmamak üzere; Kanunda
belirlenen oranlarda (%35, %30, %25, %20, %15) artırıma tabi tutulması şarttır.
(md: 5/1-e)
Bu şekilde artırılan tevkifat matrahları
üzerinden %15 oranında vergi hesaplanacaktır.
(md: 5/1-e)
7. Daha Önce Yapılan
Tevkifatların Matrah Artırımına İlişkin Vergilere
Mahsubu
Matrah artırımında bulunan gelir ve
kurumlar vergisi mükellefleri için tahakkuk ettirilen vergilerden, bu
mükelleflerin daha önce tevkifat yoluyla ödemiş oldukları vergiler mahsup edilemeyecektir. (md: 5/1/g)
8. Matrah Artırımı
Uygulanan Dönemlere Ait Zararların Sonraki Yıllarda
Mahsubu
Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin
2016 yılına devreden zararlarının mevcudiyetinin bulunması halinde matrah
artırımında bulunulan yıllara ait zararlarının
%50’si, 2016 ve izleyen yıllar karlarından mahsup edilemeyecektir. (md: 5/1-ğ)
Örneğin 2014 yılında 500.000 TL zarar,
2015 yılında 200.000 TL kar beyan eden bir işletmede, 2016 yılına 300.000 TL
geçmiş yıl zararı devrolmuştur.
Bu işletmenin 2014 yılına ilişkin matrah
artırımında bulunması halinde, 2016 yılında indirim konusu yapılabilecek
geçmiş yıl zararı 150.000 TL olarak dikkate alınacaktır.
9. Matrah Artırılan Dönemden Önceki Döneme Ait İstisna/İndirim
Tutarları ve Geçmiş Yıl Zararları
Matrah artırımında bulunulan yıldan önce
oluşmuş ve sonraki yıllarda matrahtan indirilecek istisna ve indirim
tutarları ile geçmiş yıl zararları, artırılan
matrahtan indirilemeyecektir. (md: 5/1-h)
Yukarıdaki örnekte matrah artırımının 2015
yılı için yapılması halinde (200.000 x 0,15 =) 30.000 TL tutarındaki matrah
artırımı 2014 yılı zararından mahsup edilemeyecek, 30.000 TL’nin vergisi
ödenecek, 2016 yılına 300.000 TL tutarında geçmiş yıl zararı devredilecektir.
10. Daha Önce Başlanılmış
Vergi İncelemeleri ve Takdir İşlemleri
Matrah artırımında bulunulan dönemle
ilgili daha önce başlanılmış vergi
incelemeleri ve takdir işlemlerine devam edilecektir. (md: 4/1, 5/7)
İnceleme ve takdir işlemleri başlamış ve
matrah artırımında bulunulmuş dönemlere ilişkin inceleme ve takdir işlemleri 2018 Temmuz ayının sonuna kadar sonuçlanmazsa
inceleme ve takdir işlemlerine son
verilecektir. (md:5/7)
İnceleme ve takdir
işlemlerinin 2018 Temmuz ayının sonuna kadar sonuçlanması halinde; inceleme raporları ve
takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği
tarihten önce matrah artırımında bulunulmuş olmak şartıyla matrah artırım
hükümleri uygulanacak; ancak inceleme ve takdir sonucu bulunan farkın
artırılan matrah tutarından yüksek olması halinde fark tutar üzerinden cezalı
tarhiyat yapılacaktır. (md: 5/7)
2016 Eylül ayı sonuna
kadar sonuçlandırılan vergi incelemelerinde tarhiyat öncesi uzlaşma hükümleri
uygulanmayacaktır. (md: 5/7)
11. Artırılan Matrahlarda
Geçici Vergi
Artırılan matrahlar için geçici vergi hesaplanmayacaktır.
(md: 5/4-c)
12. Matrah Artırımlarında Diğer
Hususlar
12.1. Madde Hükümlerinden
Yararlanamayacaklar
Defter, kayıt ve belgelerini yok edenler
veya defter sayfalarını yok ederek yerine başka yaprak koyanlar veya hiç yaprak
koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte
olarak düzenleyenler Kanunun matrah artırımına ilişkin hükümlerinden
yararlanamazlar. (md: 5/9)
12.2. Artırılan Matrahlara İlişkin
Vergilerin İndirim/İade Konusu
Matrah artırımına ilişkin vergiler gelir
ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider ve maliyet unsuru olarak
kabul edilmeyecek, indirim, mahsup, iade konusu yapılmayacaktır. (md:5/4-b)
12.3. Artırılan Matrah Tutarlarında Hatalı
Hesaplamalar
Matrah artırımlarında hatalı matrah
tutarlarının hesaplandığının daha sonra tespiti halinde; eksik tahakkuk eden
vergiler ilk taksit ödeme süresinin sonunda tahakkuk etmiş sayılacak
(tahakkuk ettirilecek) ve Kanunda belirlendiği şekilde tahsil edilecektir.
(md: 5/11)
12.4. Damga Vergisi, Usulsüzlük Cezaları
Matrah artırımına ilişkin verilen
beyannameler için damga vergisi alınmayacaktır. (md: 5/8)
Matrah artırılan dönemler için, dönemle
ilgili daha önce verilen beyannamelerin kanuni süresinde verilmediğinin
tespiti halinde usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları alınmayacaktır. (md: 5/10)
12.5. Matrah Artırılan Döneme Ait Defter ve
Belgeler
Matrah artırımında bulunulması, defter
ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerin uygulamasına engel
değildir. (md:5/4-ç)
12.6. Defaten veya Taksitli Ödeme Hükümleri
Amme alacakları tahsil dairelerine
defaten veya 2018 Eylül
ayından başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 6 eşit taksitte ödenmelidir. (md: 5/4-a)
Bakanlar Kurulu ilk taksit ödeme
süresini bir aya kadar uzatmaya yetkili kılınmıştır. (md: 9/17)
12.7. Mahsuben Ödeme
Maliye Bakanlığından mükelleflerce
alınacak vergi iadelerinin, bu Kanun gereğince Maliye Bakanlığına bağlı
tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarının taksit ödemelerine
mahsubu mümkündür. (md: 9/5)
Borç tutarından daha eksik mahsup
yapılması halinde, eksik tutarın 1 ay içinde ödenmesi istenecek, eksik ödenen
tutar için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesindeki gecikme zammı
hesaplanacaktır. Bu durumda Kanun ihlal edilmiş sayılmayacaktır. (md: 9/5)
12.8. Ödemelerde Aksamalar
Artırılan matraha ilişkin
vergilerin Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi halinde, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine
göre belirlenen oranın bir kat fazlası
oranında uygulanacak gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam
edilecektir. Taksitlerin süresinde ödenmemesi, matrah artırım hükümlerinin
ihlali anlamına gelmeyecektir. (md: 5/4-a, 9/6)
Ödemenin %10’unu aşmamak
şartıyla 10 TL’ye kadar eksik ödemeler Kanun ihlali sayılmayacaktır. (md: 5/12,
9/7)
12.9.- Uygun görülmesi halinde, Maliye Bakanlığına kredi
kartıyla ödeme yapılabilecektir. (md: 9/4)
Saygılarımızla
Gaziantep, 24.05.2018