SayınYetkililer
I-
Kira Gelirlerinin
Vergilemesinde Genel Esaslar
Gerçek kişilerce kiraya
verilmeleri sonucunda, gayrımenkul sermaye iradı olarak vergilenecek
gayrımenkuller GVK’nın 70 inci maddesinde sayılmış olup, bunların ticari
işletme bünyesinde yer alması halinde elde edilen iratlar ticari kazanç olarak vergilenecektir.
Beyana tabi gelirleri sadece
gayrımenkul sermaye iradından ibaret olan gerçek kişiler, bir takvim yılı
boyunca elde ettikleri kira gelirlerini, GVK’nın 92 nci ve 117 nci maddeleri
gereğince bir sonraki yılın 25 Mart
tarihine kadar beyan edecekler ve aynı yılın Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödeyeceklerdir.
GVK’nın 72 nci maddesi ile,
gayrımenkul sermaye iratlarının vergilemesinde tahsilat esası getirilmiştir. Geçmiş yıllara ait tahsil edilen kira
gelirleri ve gelecek yıllara ait peşin tahsil edilen kiralar tahsil edildiği
yılın geliri olarak vergilenecektir.
II-
Asgari Gayrımenkul Sermaye
İradı ve Vergilenmeyecek Kiralamalar
Gelir Vergisi Kanunu’nun
“Emsal Kira Bedeli” başlıklı 73 üncü maddesinde, kira bedellerinin emsal kira bedelinden düşük olamayacağına,
bedelsiz olarak kullanıma verilen gayrımenkullerde kiranın emsal kira bedeli
olacağına ve GVK’nın 72 nci maddesinde ayın olarak tahsil edilen kiraların
emsal bedeli ile paraya çevrileceğine hükmedilmiştir.
GVK’nın yine aynı
maddesinde, emsal kira bedeli uygulanmayacak yani vergilenmeyecek bedelsiz kullanımlar sayılmış olup; bunlardan usul,
füru ve kardeş kullanımına terk edilen konutların birden fazla olması
durumunda, bu istisnadan ancak bir konutun yararlanacağına işaret edilmiştir.
III-
İşyeri Kira Gelirlerinde
Vergi Tevkifatı ve Beyan Sınırı
III.1. Vergi
Tevkifatı
Gerçek kişiler tarafından
işyerlerinin kiralanması, GVK md 94/5-a gereğince % 20 tevkifata tabidir.
Ancak, işyerini kiralayan
basit usulde vergi mükellefi ise, kira ödemesi üzerinden herhangi tevkifat
yapılmayacaktır.
Kiraladıkları meskenin bir kısmını işyeri olarak kullanan
serbest meslek erbabı, GVK’nın 68/1 maddesindeki düzenlemeler çerçevesinde
kiranın tamamını giderleştirecek, dolayısı ile kira bedelinin tamamı üzerinden
kesinti yapacaktır.
III.2. Beyan Sınırı
Vergiye tabi gelir toplamının
GVK 103 üncü maddesinde belirlenen ikinci dilim tutarını (2017 yılı için 30.000 TL,
2018 yılı gelirleri için 34.000 TL) aşmaması halinde, GVK’nın 86
ncı maddesi gereğince, sözkonusu işyeri kira geliri, gerçek kişiler tarafından beyannameye dahil edilmeyecektir.
Vergiye tabi gelir
toplamının hesabında; gerçek usulde vergilendirilmeyen zirai kazançlar, tek
işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler ve GVK nın 75
İnci maddesinin 15 ve 16 ncı bendlerinde yazılı menkul sermaye iratları ile
kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısmı GVK’nın 86 ncı maddesi
gereğince dikkate alınmayacaktır.
IV-
Mesken Kiralarında İstisna
Uygulaması
GVK’nın 21 inci maddesindeki
düzenlemeler gereğince, bir takvim yılı içinde;
·
gerçek kişilerin elde ettiği ve
·
beyana tabi geliri sadece gayrımenkul sermaye iradından ibaret olan
mükelleflerin
mesken kira gelirlerinin 2017 yılı için 3.900 TL’si (2018 yılı
için bu tutar 302 seri nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 4.400 TL olarak belirlenmiştir.) vergiden
istisnadır.
Ø İstisnanın Uygulanacağı Kira
Gelirleri
Birden fazla meskenin kira
gelirinin olduğu durumlarda, istisna tutarı her bir mesken kirasına ayrı ayrı
değil, toplam kira gelirine uygulanacaktır.
Ø İstisnanın Uygulanmayacağı
Mesken Kiraları
GVK’nın 21 inci maddesindeki
düzenlemeler gereğince;
·
mesken kira geliri olan gerçek kişi ticari, zirai veya mesleki
kazancını yıllık beyanname ile bildirmek durumunda ise,
·
veya mesken kira geliri olan gerçek kişinin (beyanı gerekip
gerekmediğine bakılmaksızın) ücret, menkul sermaye iradı, gayrımenkul sermaye
iradı veya diğer kazanç ve iratları toplamı GVK’nın 103 üncü maddesinde yazılı
tarifenin üçüncü diliminde ücret gelirleri için belirlenen tutarı (2017 yılı için 110.000 TL, 2018 yılı gelirleri
için 120.000 TL) aşıyorsa,
bu istisnadan
faydalanamayacaklardır.
Diğer taraftan, yine GVK’nın
21 inci maddesi gereğince, beyanı gereken mesken kiralarının zamanında beyan
edilmemesi veya eksik beyan edildiğinin tespiti halinde, mesken kira
gelirlerinde istisna uygulamasından yararlanılamayacaktır.
V-
Kira Gelirlerinde Matrahın
Tespiti
İşyeri veya mesken kira
gelirlerinde matrahın tespitinde GVK’nın 74 üncü maddesinde, gayrısafi
hasılattan yapılacak indirimler için iki tür yöntem belirlenmiştir.
a) Götürü gider yöntemi
b) Gerçek gider yöntemi
V.1. Götürü Gider Yöntemi
Kira geliri elde edenler
diledikleri taktirde, kira hasılatlarının %
15’ini götürü olarak indirmek suretiyle safi irat tutarına, yani kira
geliri matrahına ulaşabilirler.
Bu yöntemi tercih edenler, iki yıl geçmedikçe bu usulden
dönemezler.
V.2. Gerçek Gider Yöntemi
Kira gelirlerinde gerçek
gider yöntemini tercih eden ve beyana tabi gelirleri sadece gayrımenkul sermaye
iradından ibaret olan gerçek kişilerin, gayrısafi kira gelirlerinden indirebilecekleri
gerçek giderler; GVK’nın 74 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında 11 bent halinde
sayılmıştır.
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımızla
Gaziantep, 02.01.2018