Sayın Yetkililer,

 

Kanun, işletmedeki fiili durumla kayıtlı durum arasındaki tutarsızlıkları gidermek üzere 10 uncu madde ile düzenlemeler yapmıştır.

 

Yapılan düzenlemede fiilen mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine-teçhizat ve demirbaşların kayıtlara alınma şartları belirlenmiş, fiili ve kaydi eşitlik sağlanması amaçlanmıştır.

 

Ancak fiili ve kaydi eşitsizlik; özellikle makine-teçhizat ve demirbaşlarda maliyet bedellerinin düşüklüğünden de kaynaklanabilmektedir. Daha önce yürürlüğe giren 4811 sayılı Kanunda stok affıyla ilgili olarak, makine-teçhizat ve demirbaşların değer düşüklüğü de af kapsamındayken; Kanunda sadece kayıtlarda yer almayan makine-teçhizat ve demirbaşlardan bahsedilmiştir.

 

 

1-    Emtia, Makine-Teçhizat, Demirbaşların Değer Tespitleri

 

Stoklarda yer almayan emtia ve yukarıdaki iktisadi kıymetlerin değerleri mükelleflerce veya meslek kuruluşlarınca rayiç bedel olarak tespit edilecektir. (md: 10/1)

 

 

2-    Emtia, Makine-Teçhizat, Demirbaşların Bildirimi, Bildirimin Sonuçları

 

Mükellefçe veya meslek kuruluşlarınca belirlenen rayiç değerler, bir envanter listesi halinde 2011 Mayıs ayının sonuna kadar vergi dairelerine bildirilecektir.

 

Bildirilen iktisadi kıymetler, bildirilen değerleri üzerinden işletme kayıtlarına alınacaktır. (md: 10/1)

 

Bildirim konusu iktisadi kıymetler için, 3065 sayılı Kanunun belgesiz mal bulundurulması halinde vergi sorumluluğuna dair 9 uncu maddesinin 2 nci fıkrası hükmü uygulanmayacaktır. (md: 10/3)

 

 

3-    Özel Tüketim Vergisine Tabi Mallar

 

Alış belgeleri ibraz edilemeyen ve özel tüketim vergisinin konusuna giren malların işletme kayıtlarına alınması için, bu malların beyan tarihindeki miktarı ve emsal bedeli üzerinden özel tüketim vergisi beyannamesi verilecektir. (md: 10/5)

 

 

3.1. Özel Tüketim Vergisi Beyannamesinin Verilme ve Ödenme Süresi

 

Maddeden yararlanmaya yönelik beyanname, 2011 Mayıs ayının sonuna kadar ayrı bir beyanname ile beyan edilecek ve aynı süre içinde ödenecektir. (md: 10/5)

 

 

3.2. Maddeden Yararlanmanın Sonuçları

 

Kanunun 10 uncu maddesinin 5 inci fıkrasındaki hükümlerden yararlanan mükelleflere; ÖTV Kanununun 4 üncü maddesinin 3 üncü fıkrasında öngörülen vergi ziyaı cezası ve geçmişe yönelik vergi cezası uygulanmayacaktır. (md: 10/5, 10/6)

 

 

4-    Kayıtlara Alınacak Emtia ve İktisadi Kıymetler İçin Verilecek Katma Değer Vergisi Beyanı

 

4.1. Katma Değer Vergisi Beyannamesi

 

Beyanname sorumlu sıfatıyla düzenlenecek ve ayrı bir beyanname ile beyan edilecektir. (md:10/3)

 

 

4.2. Katma Değer Vergisinde Ödeme Süresi

 

Hesaplanan katma değer vergisi beyanname verme süresi içinde ödenecektir. (md: 10/3)

 

4.3. Katma Değer Vergisi Oranı

 

4.3.1. Genel Orana Tabi İktisadi Kıymetlerde Oran

 

Genel orana tabi emtia, makine-teçhizat ve demirbaşlarda katma değer vergisi oranı %10 olarak alınacaktır. (md: 10/3)

 

4.3.2. İndirimli Orana Tabi Emtia ve İktisadi Kıymetlerde Oran

 

İndirimli orana tabi emtia, makine-teçhizat ve demirbaşlarda katma değer vergisi oranı, tabi oldukları oranın yarısı olarak belirlenecektir. (md: 10/3)

 

 

5-    Ödenen Katma Değer Vergilerinin İndirim Konusu

 

Emtia üzerinden ödenen katma değer vergileri genel esaslar çerçevesinde indirim konusu yapılacaktır. (md:10/3)

 

(Müşavirliğimiz; beyana konu emtianın iade hakkı doğuran işlemlerde kullanılması halinde, yüklenen verginin hesabında dikkate alınarak iade konusu yapılabileceği düşüncesindedir.)

 

Makine-teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen katma değer vergileri ise indirim konusu yapılmayacaktır. (md:10/3)

 

(Müşavirliğimiz; indirilemeyen kdv’lerin gider olarak dikkate alınacağı görüşündedir.)

 

 

6-    Emtia, Makine-Teçhizat, Demirbaşların Muhasebe Kaydı

 

Bilanço usulüne tabi mükellefler kayıtlarında, emtia için ayrı, makine-teçhizat, demirbaş için ayrı karşılık hesabı açacaklar; işletme usulüne tabi mükellefler ise söz konusu iktisadi kıymetleri defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydedeceklerdir. (md: 10/2)

 

 

6.1. Emtia İçin Ayrılan Karşılık Hesapları

 

Kayıtlara alınan emtia için açılan özel hesaplarda takip edilen karşılıklar, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez. (md:10/2, 10/5)

 

 

 6.2. Makine-Teçhizat ve Demirbaş Hesapları

 

Envantere kaydedilen makine-teçhizat ve demirbaşlar için ayrılan karşılıklar birikmiş amortisman addolunur. (md: 10/2)

 

Dolayısı ile kayıtlara alınan kıymetler için amortisman hesaplanmaz. (md:10/1)

 

 

6.3. Örnek Uygulamalar

 

·        Kayıtlara alınan emtia kaydı:

             -----------------------------/----------------------------

Ticari Mallar/Hammadde

İndirilecek KDV

                               Emtia Karşılık Hesabı

                               Ödenecek Vergi ve Fonlar

                    ------------------------/-----------------------------

 

·        Kayıtlara alınan makine-teçhizat, demirbaş kaydı:

                 ------------------------/-------------------------

Tesis-Makine Cihaz/Demirbaş

Diğer Olağanüstü Gider ve Zararlar

                          Tesis-Makine Cihaz/Demirbaş Karşılık Hesabı

                           Ödenecek Vergi ve Fonlar

------------------------/------------------------

 

Tesis-Makine Cihaz/Demirbaş Karşılık Hesabı

                           Birikmiş Amortismanlar Hesabı

                   -------------------------/--------------------------

 

7-    Kayıtlara Alınan Kıymetlerin Satışı

 

Kayıtlara alınan kıymetler deftere kaydedilen değerden daha düşük bedelle satılamayacaktır. (md: 10/4)

 

 

8-    Mahsuben Ödeme

 

Maliye Bakanlığından mükelleflerce alınacak vergi iadelerinin, bu Kanun gereğince Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarının taksit ödemelerine mahsubu mümkündür. (md: 18/5)

 

 

Borç tutarından daha eksik mahsup yapılması halinde, eksik tutarın 1 ay içinde ödenmesi istenecek, eksik ödenen tutar için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesindeki gecikme zammı hesaplanacaktır. Bu durumda Kanun ihlal edilmiş sayılmayacaktır. (md: 18/5)

 

 

 

Saygılarımızla

Gaziantep, 26.02.2011