Sayın Yetkililer,

Kanun, işletmedeki fiili durumla kayıtlı durum arasındaki tutarsızlıkları gidermek üzere 10 uncu madde ile düzenlemeler yapmıştır.

Yapılan düzenlemede fiilen mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine-teçhizat ve demirbaşların kayıtlara alınma şartları belirlenmiş ve fiili ve kaydi eşitlik sağlanması amaçlanmıştır.

Ancak fiili ve kaydi eşitsizlik; özellikle makine-teçhizat ve demirbaşlarda maliyet bedellerinin düşüklüğünden de kaynaklanabilmektedir. Daha önce yürürlüğe giren 4811 sayılı Kanunda stok affıyla ilgili olarak, makine-teçhizat ve demirbaşların değer düşüklüğü de af kapsamındayken; Tasarıda sadece kayıtlarda yer almayan makine-teçhizat ve demirbaşlardan bahsedilmiştir.

1- Emtia, Makine-Teçhizat, Demirbaşların Değer Tespitleri

Stoklarda yer almayan emtia ve yukarıdaki iktisadi kıymetlerin değerleri mükelleflerce veya meslek kuruluşlarınca rayiç bedel olarak tespit edilecektir. (md: 10/1)

2- Emtia, Makine-Teçhizat, Demirbaşların Bildirimi

Mükellefçe veya meslek kuruluşlarınca belirlenen rayiç değerler, bir envanter listesi halinde Kanunun yayımını izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine bildirilecektir.

Bildirilen iktisadi kıymetler, bildirilen değerleri üzerinden işletme kayıtlarına alınacaktır. (md: 10/1)

3- Kayıtlara Alınacak Emtia ve İktisadi Kıymetler İçin Verilecek Katma Değer Vergisi Beyanı

3.1. Katma Değer Vergisi Beyannamesi

Beyanname sorumlu sıfatıyla düzenlenecek ve beyan edilecektir. (md:10/3)

3.2. Katma Değer Vergisinde Ödeme Süresi

Hesaplanan katma değer vergisi beyanname verme süresi içinde ödenecektir. (md: 10/3)

3.3. Katma Değer Vergisi Oranı

3.3.1. Genel Orana Tabi İktisadi Kıymetlerde Oran

Genel orana tabi emtia, makine-teçhizat ve demirbaşlarda katma değer vergisi oranı %10 olarak alınacaktır. (md: 10/3)

3.3.2. İndirimli Orana Tabi Emtia ve İktisadi Kıymetlerde Oran

İndirimli orana tabi emtia, makine-teçhizat ve demirbaşlarda katma değer vergisi oranı, tabi oldukları oranın yarısı olarak belirlenecektir. (md: 10/3)

4- Kıymetli Maden ve Ziynet Eşyasında Durum

Kıymetli maden ve ziynet eşyası imalatı ve ticareti faaliyetinde bulunan mükelleflerin işletmelerinde bulunduğu halde kayıtlarında yer almayan kıymetli maden ve ziynet eşyaları için %2,5 oranında vergi alınacaktır. (md: 10/4)

Tasarıda % 2,5 oranında hesaplanacak verginin nev’i belirtilmemiş olup, bu vergilerin gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilemeyeceği, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak değerlendirilemeyeceği belirtilmiştir. (md: 10/4)

TASARININ 10 UNCU MADDESİNİN 4 ÜNCÜ FIKRASINDAKİ DÜZENLEMELERDE, HESAPLANAN VERGİNİN İNDİRİM KONUSU YAPILMAYACAĞI BELİRTİLMEMİŞ OLUP, BU VERGİNİN KATMA DEĞER VERGİSİ OLMADIĞI İZLENİMİ VARDIR.

KIYMETLİ MADEN VE ZİYNET EŞYALARI İÇİN HESAPLANACAK VERGİNİN NEV'İNİN AÇIKLIĞA KAVUŞTURULMASI GEREKMEKTE OLUP, MÜŞAVİRLİĞİMİZ BU EKSİKLİK İÇİN GEREKLİ GİRİŞİMLERDE BULUNMUŞTUR.

5- Ödenen Katma Değer Vergilerinin İndirim Konusu

Emtia üzerinden ödenen katma değer vergileri genel esaslar çerçevesinde indirim konusu yapılacaktır.

Makine-teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen katma değer vergileri ise indirim konusu yapılmayacak, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir. (md:10/3)

6- Emtia, Makine-Teçhizat, Demirbaşların Muhasebe Kaydı

Bilanço usulüne tabi mükellefler kayıtlarında, emtia için ayrı, makine-teçhizat, demirbaş için ayrı karşılık hesabı açacaklar; işletme usulüne tabi mükellefler ise söz konusu iktisadi kıymetleri defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydedeceklerdir. (md: 10/2)

6.1. Emtia İçin Ayrılan Karşılık Hesapları

Kayıtlara alınan emtia ile kıymetli maden ve ziynet eşyaları için açılan özel hesaplarda takip edilen karşılıklar, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez. (md:10/2, 10/5)

6.2. Makine-Teçhizat ve Demirbaş Hesapları

Envantere kaydedilen makine-teçhizat ve demirbaşlar için ayrılan karşılıklar birikmiş amortisman addolunur. (md: 10/2)

Dolayısı ile kayıtlara alınan kıymetler için amortisman hesaplanmaz. (md:10/1)

7- Kayıtlara Alınan Kıymetlerin Satışı

Kayıtlara alınan kıymetler deftere kaydedilen değerden daha düşük bedelle satılamayacaktır. (md: 10/6)

8- Mahsuben Ödeme

Maliye Bakanlığından mükelleflerce alınacak vergi iadelerinin, bu Kanun gereğince Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarının taksit ödemelerine mahsubu mümkündür. (md: 18/5)

Saygılarımızla

Gaziantep, 15.12.2010