22 2024
Sitemize Hoş Geldiniz...
Üye Girişi
15.12.2010
BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA DAİR KANUN TASARISI
(Gelir ve Kurumlar Vergisinde Matrah Artırımı)
Sayı : 2010/40
İlgili : Yönetim, Muhasebe

Sayın Yetkililer,

Yeniden yapılandırma hükümleri çerçevesinde gelir ve kurumlar vergisinde matrah artırımına ilişkin Tasarıda yer alan açıklamalar aşağıda özetlenmiştir.

1- Matrah Artırımının Sonuçları ve Artırım Dönemleri

2006, 2007, 2008 ve 2009 yıllarına ilişkin matrahlarını artıran gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, stopaj uyguladıkları matrahlarını da artırmak şartıyla Kanunda belirlenen süre ve şartlarda yükümlülüklerini yerine getirmeleri halinde,

· artırımda bulundukları yıllar için gelir ve kurumlar vergisi incelemesine alınmayacaklar

· artırımda bulunulan vergi türleri için daha sonra tarhiyat yapılmayacaktır. (md: 6/1)

Matrah artırımında bulunan mükelleflerin yıllık gelir ve kurumlar vergisine mahsuben daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergilerin iadesi ile ilgili taleplerine ilişkin inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır. (md: 6/13)

2- Matrah Artırımında Müracaat Süresi

Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ayın sonuna kadar matrah artırımı konusunda bağlı oldukları vergi dairesine müracaat edeceklerdir. (md: 6/1)

3- Matrah Artırım Oranları

Tasarıda asgari matrah artırım oranları :

· 2006 yılı için %30

· 2007 yılı için %25

· 2008 yılı için %20

· 2009 yılı için %15

olarak belirlenmiştir. (md: 6/1)

4- Matrah Artırımında Asgari Tutarlar

Matrah artırımı yapılacak ilgili dönemde;

· zarar beyan edilmiş,

· indirim veya istisnalar nedeniyle matrah oluşmamış,

· beyanname verilmemiş

olması halinde artırılacak asgari matrah tutarları belirlenmiştir. (md: 6/2, 6/3)

4.1. Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde Asgari Matrah Artırım Tutarları

Mükellefçe artırılan matrah tutarları;

· 2006 yılı için 30.000 TL’den

· 2007 yılı için 36.000 TL’den

· 2008 yılı için 45.000 TL’den

· 2009 yılı için 60.000 TL’den

az olamayacaktır. (md: 6/3)

4.2. Gelir Vergisi Mükelleflerinde Asgari Matrah Artırım Tutarları

Mükellefçe artırılan matrah tutarları;

· 2006 yılı için 10.000 TL’den

· 2007 yılı için 12.000 TL’den

· 2008 yılı için 15.000 TL’den

· 2009 yılı için 20.000 TL’den

düşük olamayacaktır. (md: 6/2)

4.3. Artırılan Matrahın Yetersiz Olması Durumu

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin artırımda bulundukları dönemlere ilişkin daha önce beyan ettikleri matrahlara, yukarıda gösterilen artırım oranlarının uygulanması durumunda asgari artırım tutarlarına ulaşılamıyorsa, asgari matrah artırım tutarları esas alınacaktır. (md: 6/2, 6/3)

4.4. Matrah Artırılan Döneme Ait Kesinleşmiş İlave Tarhiyatlar

Matrah artırımında bulunulacak dönemle ilgili olarak bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılıp kesinleşmiş bulunan ikmalen, res’en gibi tarhiyatların bulunması durumunda; Kanunda gösterilen matrah artırım oranları, beyan edilen ve ilave edilen tarhiyat toplamına uygulanacaktır. (md: 6/15)

4.5. Kıst Döneme Ait Matrah Artırımında Asgari Tutarlar

İşe başlama ve işi bırakma gibi nedenlerle kıst dönemde faaliyette bulunulması halinde asgari matrah, faaliyette bulunulan ay sayısı (ay kesirleri tam ay) dikkate alınarak bulunacaktır. (md: 6/14)

4.6. Gayrimenkul Sermaye İradı Sahiplerinde Asgari Matrah Artırım Tutarları

Matrah artırımında bulunacak gelir vergisi mükellefinin sadece gayrimenkul sermaye iradından oluşan gelirinin bulunması durumunda asgari matrah artırım tutarları, belirlenen tutarların 1/5’i olarak (2006 yılı için 2.000 TL, 2007 yılı için 2.400 TL, 2008 yılı için 3.000 TL ve 2009 yılı için 4.000 TL) hesaplanacaktır.

Basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri için bu oran %10 olarak dikkate alınacaktır.

Gayrimenkul sermaye iradları için belirlenen istisna tutarları, matrah artırımında indirim konusu yapılamayacaktır. (md: 6/2)

      5- Matrah Artırımında Vergileme Oranları

5.1. Matrah Artırılan Dönemlere İlişkin Beyan ve Ödemelerin Zamanında Yapılmış Olması

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin;

· artırımda bulundukları yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni süresinde vermiş,

· tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş,

· artırımda bulundukları vergi türleri için bu Kanunun “kesinleşmiş alacaklarda tahsilatın hızlandırılması” veya “kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklarda tahsilatın hızlandırılması” hükümlerinden yararlanmamış

olması halinde artırılan matrahlar %15 oranında vergilendirilir. (md: 6/4)

5.2. Diğer Durumlarda Vergileme Oranı

Yukarıda belirtilen beyanname verme ve ödeme sürelerine uyulmaması halinde artırılan matrahlara %20 oranı uygulanacaktır. (md: 6/4)

5.3. Artırılan Matraha Uygulanacak Vergi ve Fonlar

Artırılan matrahlar yukarıdaki vergiler dışında herhangi bir vergiye tabi tutulmayacak ve artırılan matrahlar üzerinden herhangi bir fon alınmayacaktır. (md: 6/4)

6. Artırılan Matrahların Stopaja Tabi Matrah Olması

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin beyan ettikleri matrahların tamamı veya bir kısmı kanuni düzenlemeler gereğince stopaja tabi tutulabilmekte, stopaja tabi tutulan bu matrahlar üzerinden gelir/kurumlar vergisi hesaplanmamaktadır.

6.1. Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarında Yer Alan Düzenlemeler

6.1.1. Gelir Vergisi Kanunu, Geçici 61

24.04.2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgesi sahibi kurumlar vergisi mükelleflerinin yatırım indirimi uygulamasında, istisna tutarı %19,8 oranında tevkifata tabi tutulmaktadır.

6.1.2. Kurumlar Vergisi Kanunu, md 15/3

Türkiye'de kurulu;

ü menkul kıymetler yatırım fonları veya ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları,

ü portföyü Türkiye'de kurulu borsalarda işlem gören altın ve kıymetli madenlere dayalı yatırım fonları veya ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları,

ü girişim sermayesi yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları,

ü gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları,

ü konut finansmanı fonları ile varlık finansmanı fonlarının kazançları

üzerinden dağıtılsın dağıtılmasın, kurum bünyesinde % 15 oranında tevkifat yapılmaktadır.

6.1.3. Gelir Vergisi Kanunu, geçici md 67/8

ü Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan menkul kıymetler yatırım fonları ve

ü menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının

kurumlar vergisinden istisna edilmiş olan portföy kazançları, dağıtılsın veya dağıtılmasın %15 oranında tevkifata tabi tutulmaktadır.

6.2. Matrah Artırımında Vergi Tevkifatına Tabi Tutulmuş Kazanç Olması Durumu

6.2.1. Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Tevkifatları Beyan Etmiş Olmaları Durumu

Kurumlar vergisi matrah artırımında vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmamak için tevkifata tabi tutulmuş matrahların da Kanunda belirlenen oranlarda (%30, %25, %20, %15) artırıma tabi tutulması gerekmektedir. (md: 6/5)

Tasarının 6 ncı maddesinin 5 inci fıkrasında vergileme oranıyla ilgili düzenleme yapılmamıştır.

Müşavirliğimiz, Tasarının 6 ncı maddesinin 6 ncı fıkrasında vergileme oranının % 15 olarak belirlenmesi nedeniyle, süresinden sonra beyan veya ödeme halinde bile vergileme oranının % 15 olacağı düşüncesindedir.

MÜŞAVİRLİĞİMİZ TASARIDAKİ BU EKSİKLİĞİN GİDERİLMESİ İÇİN GEREKLİ GİRİŞİMLERDE BULUNMUŞTUR.

6.2.2. Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Tevkifatları Muhtasar Beyanname ile Beyan Etmemiş Olmaları Durumu

Matrah artırımında vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmamak için tevkifata tabi matrahların 2006 yılı için 15.000 TL, 2007 yılı için 18.000 TL, 2009 yılı için 22.500 TL, 2009 yılı için 30.000 TL’den az olmamak üzere; Kanunda belirlenen oranlarda (%30, %25, %20, %15) artırıma tabi tutulması şarttır.

Bu şekilde artırılan tevkifat matrahları üzerinden %15 oranında vergi hesaplanacaktır. (md: 6/6)

6.2.3. Gelir Vergisi Mükelleflerinin Yatırım İndirimi İstisnasına Tabi Tutulmuş Kazançlarında Matrah Artırımı

TASARININ 6 ncı MADDESİNİN 7 ve 8 inci FIKRALARINDA GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN YATIRIM İNDİRİMİ İSTİSNASI UYGULADIKLARI KISMINA UYGULANACAK VERGİ TEVKİFATINDAN BAHSEDİLMEKTEDİR.

OYSA 4842 SAYILI KANUNLA GELİR VERGİSİ KANUNUNA İLAVE EDİLEN GEÇİCİ 61 inci MADDE ÖNCESİNDE ve SONRASINDA, GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN FAYDALANDIKLARI YATIRIM İSTİSNASI ÜZERİNDEN VERGİ TEVKİFATI UYGULANACAĞINA DAİR BİR DÜZENLEME YER ALMAMAKTADIR.

MÜŞAVİRLİĞİMİZ BU HATANIN GİDERİLMESİ İÇİN GEREKLİ GİRİŞİMLERDE BULUNMUŞTUR.

 

 

7. Daha Önce Yapılan Tevkifatların Matrah Artırımına İlişkin Vergilere Mahsubu

Matrah artırımında bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için tahakkuk ettirilen vergilerden, bu mükelleflerin daha önce tevkifat yoluyla ödemiş oldukları vergiler mahsup edilemeyecektir. (md: 6/10)

8. Matrah Artırımı Uygulanan Dönemlere Ait Zararların Sonraki Yıllarda Mahsubu

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 2010 yılına devreden zararlarının mevcudiyetinin bulunması halinde matrah artırımında bulunulan yıllara ait zararlarının %50’si, 2010 ve izleyen yıllar karlarından mahsup edilemeyecektir. (md: 6/11)

9. Matrah Artırılan Dönemden Önceki Döneme Ait İstisna / İndirim Tutarları ve Geçmiş Yıl Zararları

Matrah artırımında bulunulan yıldan önce oluşmuş ve sonraki yıllarda matrahtan indirilecek istisna ve indirim tutarları ile geçmiş yıl zararları, artırılan matrahtan indirilemeyecektir. (md: 6/12)

10. Daha Önce Başlanılmış Vergi İncelemeleri ve Takdir İşlemleri

Matrah artırımında bulunulan dönemle ilgili daha önce başlanılmış vergi incelemeleri ve takdir işlemlerine devam edilecektir.

İnceleme ve takdir işlemleri başlamış ve matrah artırımında bulunulmuş dönemlere ilişkin inceleme ve takdir işlemleri Kanunun yayımını izleyen ayın sonuna kadar sonuçlanmazsa inceleme ve takdir işlemlerine son verilecektir.

Bu süre içinde sonuçlandırılan vergi incelemelerinde tarhiyat öncesi uzlaşma hükümleri uygulanmayacak olup, matrah artırımına yönelik talepler inceleme raporu veya takdir komisyonu kararları vergi dairesine intikal etmeden önce gerçekleştirilecektir.

Bu durumda artırılan matrah inceleme veya takdir komisyonunca bulunan farkın ilavesiyle hesaplanmak durumundadır. (md: 9/4)

11. Artırılan Matrahlarda Geçici Vergi

Artırılan matrahlar için geçici vergi hesaplanmayacaktır. (md: 9/1-c)

12. Matrah Artırımlarında Diğer Hususlar

12.1. Madde Hükümlerinden Yararlanamayacaklar

Defter, kayıt ve belgelerini yok edenler veya defter sayfalarını yok ederek yerine başka yaprak koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerini asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler Kanunun matrah artırımına ilişkin hükümlerinden yararlanamazlar. (md: 9/6)

12.2. Artırılan Matrahlara İlişkin Vergilerin İndirim/İade Konusu

Matrah artırımına ilişkin vergiler gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider ve maliyet unsuru olarak kabul edilmeyecek, indirim, mahsup, iade konusu yapılmayacaktır. (md: 9/1-b)

12.3. Artırılan Matrah Tutarlarında Hatalı Hesaplamalar

Matrah artırımlarında hatalı matrah tutarlarının hesaplandığının daha sonra tespiti halinde; eksik tahakkuk eden vergiler ilk taksit ödeme süresinin sonunda tahakkuk etmiş sayılacak (tahakkuk ettirilecek) ve Kanunda belirlendiği şekilde tahsil edilecektir. (md: 9/8)

12.4. Damga Vergisi, Usulsüzlük Cezaları

Matrah artırımına ilişkin verilen beyannameler için damga vergisi alınmayacaktır. (md: 9/5)

Matrah artırılan dönemler için, dönemle ilgili daha önce verilen beyannamelerin kanuni süresinde verilmediğinin tespiti halinde usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları alınmayacaktır. (md: 9/7)

12.5. Matrah Artırılan Döneme Ait Defter ve Belgeler

Matrah artırımında bulunulması, defter ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerin uygulamasına engel değildir. (md:9/1-ç)

12.6. Defaten veya Taksitli Ödeme Hükümleri

Amme alacakları tahsil dairelerine defaten veya Kanunun yayımını izleyen üçüncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödenmelidir. (md: 18/1-b)

Taksitli ödeme tercihi halinde 6, 9, 12, 18 eşit taksit seçeneklerinden biri tercih edilmelidir. (md: 18/3-b)

Taksitli ödeme tercihi halinde ödenecek tutar aşağıdaki katsayılarla çarpılarak belirlenir ve taksit sayısına bölünür. (md: 18/3-c)

- 6 taksit için 1,05

- 9 taksit için 1,07

- 12 taksit için 1,10

- 18 taksit için 1,15

Hesaplanan tutarın ilk taksit ödeme süresi içinde defaten ödenmesi halinde, bu tutara Kanunun yayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz uygulanmaz. (md: 18/3-a)

12.7. Mahsuben Ödeme

Maliye Bakanlığından mükelleflerce alınacak vergi iadelerinin, bu Kanun gereğince Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarının taksit ödemelerine mahsubu mümkündür. (md: 18/5)

12.8. Ödemelerde Aksamalar ve Kanun İhlali

Bir takvim yılında en çok iki taksitin aksatılması ve aksayan taksit tutarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesindeki gecikme zammıyla birlikte ödenmesi halinde Kanun ihlal edilmiş sayılmayacaktır. (md: 19/1)

Ödeme şartlarının ihlali durumunda Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. (md: 19/1)

Yeniden yapılandırılan alacağın Kanunda belirtilen şekilde tamamen ödenmemesi halinde, borçlular ödedikleri tutarlar kadar Kanun hükümlerinden yararlanacaklardır. (md: 19/3)

Artırılan matraha ilişkin vergilerin Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi halinde, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen oranın bir kat fazlası oranında uygulanacak gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam edilecektir. (md: 9/1-a)

Ödemenin %10’unu aşmamak şartıyla 5 TL’ye kadar eksik ödemeler Kanun ihlali sayılmayacaktır. (md: 19/2)

Uygun görülmesi halinde, Maliye Bakanlığına kredi kartıyla ödeme yapılabilecektir. (md: 18/4)

Saygılarımızla



Gaziantep, 15.12.2010

Yazdırılabilir format için tıklayınız.
İDEAL YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK
LİMİTED ŞİRKETİ

Bu çalışma, İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti./Gaziantep tarafından hazırlanmış olup; tümü ya da bir kısmı şirketin yazılı izni olmaksızın çoğaltılamaz, dağıtılamaz, özetlenemez ve yayınlanamaz.

Önceki Sayfa
Mevzuattaki GelişmelerPratik BilgilerDuyurularMali TakvimFaydalı LinklerSoru CevapDöviz Kurları Arşiviİdealist
Copyright © 2003 İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd.Şti. Yasal uyarı için tıklayınız.
Web Tasarım Ardemsoft