Sayın Yetkililer

 

5838 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu'na 32/A maddesi eklenerek "indirimli vergi uygulaması getirilmiştir.

 

28.02.2009 tarihinden itibaren yürürlüğe giren indirimli vergi müessesesinin esasları aşağıda özetlenmiştir.

 

1- İndirimli Vergiden Yararlanacak Mükellefler

    İndirimli vergi, gelir ( ticari kazanç sahipleri) ve kurumlar vergisi mükellefleri hakkında uygulanacaktır.

    Ancak finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ve iş ortaklıkları indirimli vergi uygulamasından yararlanamayacaklardır.

 

2- İndirimli Vergi Uygulaması

 

2.1- İndirimli Verginin Konusu

İndirimli verginin konusu;

· Bakanlar Kurulunca indirimli vergi uygulaması kapsamına alınmış

· teşvik belgesine bağlanmış

· yatırım harcamalarından

elde edilen kazançlardır.

 

2.1.1-İndirimli Vergi Uygulamasında Teşvik Belgesi

Yatırım harcamaları Hazine Müsteşarlığı tarafından verilecek teşvik belgesine bağlanması koşuluyla indirimli vergi uygulamasının konusuna girmektedir.

 

2.1.2- İndirimli Vergi Uygulanacak Kazançlar

İndirimli vergi, teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlara uygulanacaktır. Bu çerçevede yeni yapılan yatırım dışındaki faaliyetlerden veya iktisadi kıymetlerden elde edilen kazançlara indirimli oran değil, mevcut vergi oranı uygulanacaktır.

Dolayısı ile tevsi yatırımlarda (mevcut işletmeye ilave yatırımlarda), bu yatırımlardan elde edilen kazanç işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenecek ve indirimli orana tabi tutulacaktır.

Elde edilen kazanç, ayrı bir şekilde tespit edilemiyorsa, indirimli oran uygulanacak kazanç; yapılan tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda aktife kayıtlı toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar dahil) oranlanması suretiyle belirlenecektir.

Bu hesaplama sırasında, işletme aktifinde yer alan sabit kıymetler, yeniden değerlenmiş tutarları ile dikkate alınacaktır.

 

2.1.3- İndirimli Vergi Uygulamasında Kapsam Dışı Yatırım Harcamaları

Taahhüt işleri, 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine (maden işletme izninin ruhsat sahibi tarafından devrine ilişkin sözleşme) bağlı olarak yapılan yatırım harcamaları indirimli vergi uygulaması kapsamına alınmamıştır. 

 

2.2- İndirimli Vergi Uygulanacak Kazancın Hesaplanması ve İndirimli Vergi Oranı

Yatırımların teşvikini amaçlayan “vergi indirimi” müessesesi, aşağıdaki yapısı ile daha önce uygulanan yatırım indirimi uygulamasından farklılıklar göstermektedir.

 

·     Uygulama, vergi oranında indirimle gerçekleşmektedir.

·     Vergi oranında indirim, “yatırıma katkı tutarına” ulaşana kadar devam edecektir.

 

2.2.1- Yatırıma Katkı Tutarı ve Oranı

Yatırıma katkı tutarı, tahsilinden vazgeçilen vergi tutarıdır. Bir başka deyişle yatırımın Devletçe karşılanacak tutarıdır.

Yatırıma katkı oranı, tahsilinden vazgeçilen verginin (yatırıma katkı tutarının) toplam yatırım harcamasına bölünmesi sonucu bulunacak orandır.

Yatırıma katkı oranı yatırım tutarı 50 milyon TL'nin altındaki yatırım harcamasında % 25'i, üzerindeki yatırım harcamasında % 45'i geçemeyecektir.

 

2.2.2- Vergi Oranlarında İndirim

Yatırımların teşviki, vergilerin (gelir ve kurumlar vergilerinin) indirimli oranlar üzerinden hesaplanmasıyla gerçekleşecektir.

İndirimli oranlar uygulanarak gerçekleştirilen teşvikler, vazgeçilen vergilerin yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar devam edecektir.

Vergi oranlarındaki indirim miktarları, vergi oranının % 90'ını geçemeyecektir.

 

3- İndirimli Vergi Uygulamasında İl Grupları, Sektör, Yatırım Belirlemeleri

İndirimli vergi uygulamasında, daha önce uygulanan yatırım indirimi müessesesinden farklı olarak, teşvik kapsamına alınacak

·     sektörler

·     yatırım büyüklükleri

·     istihdam büyüklükleri

iller/il grupları itibariyle ayrı ayrı belirlenecektir.

Aynı şekilde indirimli vergi uygulamasında yatırıma katkı tutarları ve oranları da iller/il grupları itibariyle farklı tutar ve oranlarda tespit edilecektir.

 

3.1- İndirimli Vergi Uygulamasında Bakanlar Kurulunun Yetkileri

İndirimli vergi uygulamasında;

·     uygulama kapsamına alınacak iller/il gruplarını

·     iller veya il gruplarında teşvik edilecek sektörleri

·     iller veya il grupları ve sektörlerdeki yatırım ve istihdam büyüklüklerini

·     iller veya il grupları ve sektörlerdeki yatırıma katkı oranlarını

·     kurumlar vergisi oranındaki indirim oranlarını belirlemeye

·     yatırım harcamaları içindeki arsa, bina kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent lisans ve know-how bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca sınırlandırmaya

Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır.

 

3.2- Aynı Mükellef Tarafından Farklı İllerde Yapılan Yatırım Harcamaları

Yatırıma katkı oranı ve indirimli vergi oranı Bakanlar Kurulu tarafından farklı oranlar olarak belirlenmiş farklı illerde yatırım yapan aynı mükellef için uygulanacak teşvik, toplam yatırımın her bir ile isabet eden oranına göre belirlenecektir.

 

4- İndirimli Vergi Uygulamasının Başlangıç ve Süresi

İndirimli vergi uygulamasına yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden (başka bir deyişle yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği geçici vergi döneminden) itibaren başlanacaktır.

İndirimli vergi uygulaması elde edilen kazançların tahsilinden vazgeçilen vergilerin yatırıma katkı tutarına ulaşılıncaya kadar devam edecektir.

 

5- Teşvik Belgesinin Devri

 

5.1- Yatırım Harcamasına Başlamadan Devir

Yatırımın faaliyete geçmesinden önce devri halinde, devralan kurum, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla indirimli vergi oranından yararlanır.

 

5.2- Yatırım Harcamasına Başladıktan Sonra Devir

Yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçmesinden sonra devri halinde indirimli vergi oranından devir tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise devralan, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla yatırıma katkı tutarının kalan kısmı için yararlanır.

 

6- İndirimli Vergi Uygulamasının Şartlarının Sağlanmadığının Tespiti

Hesap dönemi itibarıyla Kanunda belirtilen şartların sağlanamadığının tespit edilmesi halinde, söz konusu vergilendirme döneminde indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.

 

ÖRNEK

Müşavirliğimiz aşağıdaki basit örneğin, indirimli vergi uygulamasının daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacağını düşünmektedir.

01.04.2009 tarihinde kurulan ve Gaziantep'te mukim X Anonim Şirketi, makarna sektöründe faaliyette bulunmak üzere yatırım kararı almıştır. Şirketin daha önce herhangi ticari veya sınai faaliyeti bulunmamakta olup, Hazine Müsteşarlığından 10 milyon TL tutarlı teşvik belgesi almıştır.

Bakanlar Kurulu, Gaziantep'in de dahil olduğu il grubunda makarna sektörü için 10 milyon TL tutarlı ve 70 kişilik istihdam yaratan yatırımlar için;

·     yatırıma katkı oranını % 20

·     vergi indirim oranını % 50

olarak belirlemiştir.

Şirket 10 milyon TL tutarlı harcamasının tamamını 2009 yılı içinde gerçekleştirmiş olup, 2009 ve devamı yılların her birinde 5 milyon TL kazanç elde etmiştir.

 

Bu durumda;

Yatırıma katkı tutarı (10.000 x 0,20=) 2 milyon TL

uygulanacak indirimli vergi oranı (% 20 x 0,50=) % 10

olarak bulunmaktadır.

 

              Yıllık                  Teşvik öncesi                   Teşvikli                  Teşvik

Yıllar     Kazanç (TL)     Kurumlar vergisi (% 20)    Kurumlar Vergisi (TL)      Katkısı(TL)

2009       5 milyon             1 milyon TL                    500 bin                 500 bin

2010       5 milyon             1 milyon TL                    500 bin                 500 bin

2011       5 milyon             1 milyon TL                    500 bin                 500 bin

2012       5 milyon             1 milyon TL                    500 bin                 500 bin

                                                                                      2 milyon

 

Görüldüğü gibi Devlet, 10 milyon TL'lik teşvik belgesine bağlanmış yatırımın 2 milyon TL'lik kısmını, kurumlar vergisinde 0,50 oranında indirim uygulaması ile karşılamıştır.

İndirimli vergi uygulamasına ilişkin Müşavirliğimizce hazırlanan yukarıdaki örnek, Maliye Bakanlığı düzenlemelerinden önce hazırlanmış olup, konuyla ilgili Tebliğ çalışmaları beklenmektedir.

Bilgilerinize Sunulur.

Saygılarımızla

 

Gaziantep, 09.03.2009