22 2024
Sitemize Hoş Geldiniz...
Üye Girişi
21.01.2009
Kısmi KDV Tevkifatları
Sayı : 2009/22
İlgili : Yönetim, Muhasebe

Sayın Yetkililer,

İDEAL 2008/20 sayılı Duyurumuzda da belirttiğimiz gibi, Katma Değer Vergisi Kanunu Tebliğlerinin önemli bir kısmı; katma değer vergisi tevkifatlarının belirlenmesine, değiştirilmesine veya kaldırılmasına yöneliktir. Bu durum kdv tevkifatı konusunun karmaşık bir hale gelmesine neden olmuştur. Nitekim Maliye Bakanlığı da Tebliğlerde yer alan düzenlemelerin sistematik bir biçimde yeniden düzenlenmesi çalışmalarına başlamış ve bir takım yeni düzenlemeleri de içeren taslak bir metin hazırlamıştır. 06.11.2008 tarihli bu taslak henüz Tebliğ haline getirilememiştir.

Müşavirliğimiz bu Duyurusunda, bugün itibarıyla geçerli olan kdv tevkifat uygulamalarını esas almış, her tevkifat konusunu kendi içinde değerlendirerek, konuyla ilgili çeşitli tarihlerde yapılan değişiklikleri göstermiştir.

Katma Değer Vergisi Tevkifatı Konusunun KDV Kanunundaki Yeri

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 9’ uncu maddesi ile mükellefin ikametgahının, işyerinin, kanuni ve iş merkezinin Türkiye’de bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanların verginin ödenmesinden sorumlu tutulması konusunda Maliye Bakanlığı'na yetki verilmiştir.

Maliye Bakanlığı, çeşitli tarihlerde yayımladığı tebliğler ile katma değer vergisinde tevkifat uygulamasına yönelik düzenlemeler yapmıştır.

Bakanlığın katma değer vergisinde tevkifat uygulaması getirdiği konularda, katma değer vergisinin ödenmemesinden doğan müteselsil sorumluluğa ilişkin genel hükümler uygulanmayacaktır.

51 sayılı KDV Genel Tebliğinde de belirtildiği gibi; katma değer vergisi tevkifatı uygulayanlar, tevkifat tutarını beyan edip ödemiş olmaları şartıyla, bu işlemlerle ilgili olarak önceki safhalarda ortaya çıkan katma değer vergisinin hazineye intikal etmemesi nedeniyle sorumlu tutulmayacaklardır.

Diğer taraftan 70 seri nolu KDV Genel Tebliğinde, sorumlu sıfatıyla vergi dairesine nakden veya mahsuben katma değer vergisi ödeyenlerin bu işlemlerle ilgili iade ve mahsup talepleri haklarında olumsuz rapor bulunan mükelleflerden mal ve hizmet alışları olsa dahi genel esaslara göre yerine getirileceği belirtilmiştir.

Katma Değer Vergisinde Tevkifat Uygulanacak Mükellefler

Katma değer vergisi tevkifat uygulamasında satış yapılan birimin ticari işletme olması yeterlidir. Ticari işletmenin nihai tüketici konumunda olması tevkifat uygulamasına engel olmayıp, ticari işletme konumunda olmayan nihai tüketicilere yapılan satışlarda kdv tevkifatı uygulanmayacaktır.

I- FASON OLARAK YAPTIRILAN TEKSTİL ve KONFEKSİYON İŞLERİNDE TEVKİFAT UYGULAMASI

Maliye Bakanlığı kendisine verilen yetkiyi, ilk kez 51 nolu KDV Genel Tebliği ile kullanmış ve 10.01.1996 tarihinden itibaren fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işleri ile hurda metal alımlarında kdv tevkifatı yapılmasını uygun görmüştür.

Tekstil ve konfeksiyon sektöründeki sorumluluk uygulaması, 105 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 01.07.2007 tarihinden itibaren son bulmuştur.

Daha sonra, 107 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliği ile 05.01.2008 tarihinden itibaren tekstil ve konfeksiyon sektöründe tevkifat uygulaması yeniden başlatılmıştır.

I.1. Tevkifat Kapsamındaki İşlemler

51 nolu KDV Genel Tebliği ile fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işlerinde katma değer vergisi tevkifatı uygulaması getirilmiş ve fason imalatın şartları aşağıda gösterildiği şekilde belirlenmiştir.

· İmal edilecek mal ile ilgili ana hammadde başta olmak üzere hammaddeler fason iş yaptıranlarca temin edilmelidir.

· Fason olarak yapılan işlerde fason işi yapanlar tarafından kullanılan iplik, tela, fermuar, düğme, astar ve benzeri her türlü yardımcı madde ve malzemeler, fason hizmet bedeline dahil edilmeli, fason iş için kullanılan bu madde ve malzemeler için ayrıca fatura düzenlenmemelidir.

· Fason işlerdeki mamullerde bir bütün olarak imal edilme şartı aranmayacak, üretim aşamaları itibariyle kısmi olarak da fason iş yaptırılması mümkün olacaktır.

· Fason iş yapanlar, başkalarına fason iş yaptırabilecek, ancak her iki fason iş de tevkifat kapsamında olacaktır.

53 seri nolu KDV Genel Tebliği ile tevkifat konusu işlemlerle ilgili açıklamalara devam edilerek

· çanta ve ayakkabı dışında deriden mamul giyim eşyasının fason işlerin,

· ütüleme, çözgü, haşıl, dikim, kesim, kapitone, traşlama, zımpara, şardon, yakma, ram, nakış ve benzeri bütün işlerin,

· perde, mobilya kumaşı, havlu, oto koltuk kumaşı, çuval ve benzerleri ile bunların imalinde kullanılacak iplik veya kumaşa verilen fason hizmetler

· boya ve kimyevi maddelerin işi yaptıranlar tarafından temin edildiği boya, apre, baskı ve kasarlama işlerinin

tevkifat kapsamında olduğu açıklanmıştır.

58 seri nolu KDV Genel Tebliğinde ise

· fason olarak yaptırılan yıkama işlerinde kullanılan kimyevi maddelerin fason iş yaptıranlar tarafından temin edilip, fason iş yapanlara verilmesi halinde tevkifat yapılacağı, aksi durumda tevkifat uygulanmayacağı belirtilmiş,

· Fason olarak yaptırılan kapitone işlerinde astarın üzerine tatbik edilen elyaf, tül ve telanın astarla birlikte fason iş yaptıranlar tarafından temin edilip, fason iş yapanlara verilmesi halinde tevkifat uygulanacağı, bu malzemelerin astar hariç fason iş yapanlarca temini ve kullanımı halinde ise tevkifat uygulanmayacağı; dolayısıyla kapitone işleminin fason iş sayılabilmesi ve tevkifata tabi tutulabilmesi için astarın fason iş yaptıranlar tarafından temin edilmesinin şart olduğu

belirtilmiştir.

I.2. Tevkifat Uygulamasını Yeniden Başlatan 107 Sayılı KDV Genel Tebliği

105 sayılı KDV Genel Tebliği ile 01.07.2007 tarihinden itibaren uygulanmasına son verilmiş olan fason tekstil ve konfeksiyon işlerinde kdv tevkifatı işlemlerine, 107 sayılı KDV Genel Tebliği ile 05.01.2008 tarihinden itibaren yeniden başlanılmıştır.

Tevkifat uygulaması, İDEAL 2008/20’de de belirtildiği gibi, daha önceki genel tebliğlerde yer verilen açıklamalara uygun olarak yürütülecektir.

I.3. Tevkifat Oranı

51 seri nolu KDV Genel Tebliğinde fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işlerinde tevkifat oranı 2/3 olarak belirlenmiş, uygulamanın sona erdiği 01.07.2007 tarihine kadar bu oran üzerinden kdv tevkifatı yapılmıştır.

05.01.2008 tarihinden itibaren yeniden başlatılan fason işlerde tevkifat oranı 1/2 olarak uygulanacaktır.

I.4. İade Uygulaması

107 seri nolu KDV Genel Tebliği ile fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işlerinde tevkifat uygulamasından doğan katma değer vergisi alacaklarının, münhasıran vergi inceleme raporu ile iade edileceği belirtilmiştir.

Aynı tebliğde, aynı işlem dolayısıyla tevkifat ve indirimli oran nedeniyle KDV iade alacağının doğması halinde, öncelikle tevkifattan doğan KDV alacağının nakden veya mahsuben iade edileceği açıklanmıştır.

II- HURDA METAL ALIMLARINDA TEVKİFAT UYGULAMASI

Yukarıda da belirtildiği gibi, Maliye Bakanlığı katma değer vergisinde tevkifat uygulaması konusundaki yetkisini ilk kez 51 nolu KDV Genel Tebliği ile kullanmıştır. 51 seri nolu KDV Genel Tebliği ile gerçek usule tabi mükelleflerden yapılacak hurda metal alımları kdv tevkifatına tabi tutulmuştur.

ü 10.01.1996 tarihinde 51 seri nolu KDV Genel Tebliği ile uygulamaya sokulan hurda metal alımlarında tevkifat uygulaması; metal hurda ve atıkların tesliminin 5035 sayılı Kanunla katma değer vergisi istisna kapsamına alınmasıyla 01.01.2004 tarihinden itibaren (hurda külçeleri hariç; 12.07.2008) istisnadan vazgeçenler dışında sona ermiştir.

Ayrıca 89 sayılı KDV Genel Tebliği ile getirilen hurda metallerin ithalindeki kdv tevkifatı uygulaması da 91 seri nolu KDV Genel Tebliği ile istisna kapsamına alınmıştır.

Dolayısıyla hurda metal alımlarında ve ithalinde tevkifat uygulaması bugün itibarıyla KDV Kanununun 18 inci maddesi gereğince istisnadan vazgeçenler için uygulanmaktadır. Bir başka deyişle, istisnadan vazgeçenler dışında tevkifat uygulaması sona ermiştir.

II.1. Tevkifat Kapsamındaki İşlemler [(Hurda Külçeleri Hariç; 12.07.2008) (İstisnadan Vazgeçenler İçin)]

Tevkifatın Kapsamı

51 seri nolu KDV Genel Tebliği ile hurda metalin gerçek usule tabi mükellefler arasında her el değiştirmesi katma değer vergisi tevkifatına tabi tutulmuştur.

Hurda Kavramı

53 seri nolu KDV Genel Tebliğinde, hurda kavramına metal kırpıntılar, metal talaşları, mamul veya yarı mamul madde üreten imalathane ya da fabrikalardan çıkan standart dışı metal ürünler, izabe tesislerinden çıkan standart dışı metal hammaddeler, hadde bozukları ve benzerlerinin dahil olduğu belirtilmiş ve tamir-bakımdan sonra aynı amaçla kullanılması mümkün olan kullanılmış metal eşya teslimlerinde tevkifat uygulanmayacağı belirtilmiştir. Hurda gemilerden yapılan sökümlerde de bu hususa göre hareket edilmesi uygun görülmüştür.

86 seri nolu KDV Genel Tebliğindehurda” kavramına bir kez daha açıklık getirilerek, yukarıda sayılan metallerin yanı sıra çelik, çinko, pik, sarı, bronz, nikel, kızıl, lehim, mangan-tutya, antimon ve benzeri her türlü metaller ile bu metallerin alaşım, bileşim ve curufları, imalathane ya da fabrikalarda imalat sırasında elde edilen metal kırpıntı, döküntü ve talaşlar ile standart dışı çıkan metal ürünler, izabe tesislerinden çıkan standart dışı metal hammaddeler, yarı mamuller, hadde bozuklukları ve benzerlerinin de dahil edildiği belirtilmiştir.

Hurda Gemilerden Sökülen Hurdalar

58 seri nolu KDV Genel Tebliğinde ise, hurda gemilerden sökülen sac aksamın, sökenler tarafından tesliminde tevkifat uygulanmayacağı, tevkifatın bunların sonraki safhalarda el değiştirmelerinde sözkonusu olduğu belirtilmiştir.

Tevkifat uygulaması Dışında Bırakılanlar

70 nolu KDV Genel Tebliği ile genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettiği birlikler ve kamu iktisadi teşebbüsleri tarafından yapılan hurda metal teslimleri katma değer vergisi tevkifatı dışında bırakılmıştır.

89 seri nolu KDV Genel Tebliği ile getirilen düzenlemede ithal edilen hurda metallerin yurt içindeki ilk satış ve teslimleri tevkifat uygulaması kapsamından çıkarılmıştır. Satıcı tarafından düzenlenecek faturada bu hususa ilişkin şerh düşülmesi ve ithalata ilişkin belgelerin bir fotokopisinin alıcıya verilmesi suretiyle tevkifat yapılmayacaktır.

Hurda Külçeleri

85 seri nolu KDV Genel Tebliği ile hurda olarak alışlarında tevkifat uygulanan demir, bakır, alüminyum, pirinç, kurşun, teneke gibi metallerin külçe haline getirilerek satılması da 01.04.2002 tarihinden itibaren tevkifat kapsamına alınmıştır.

86 seri nolu KDV Genel Tebliğinde metallerin hurda veya külçe halinde ithal edilmesinin, sonraki aşamalarda tevkifat yapılmasına engel teşkil etmediği belirtilmiştir.

5766 sayılı Kanunla KDV Kanununun 17/4-g maddesindeki “(hurda metalden elde edilen külçeler dahil)” ibaresi metinden çıkarılmış ve 07.06.2008 tarihinden itibaren hurda metalden elde edilen külçelerin yurtiçi teslimi ve ithali genel hükümler çerçevesinde katma değer vergisine tabi tutulmuştur.

110 seri nolu KDV Genel Tebliği ile hurda metalden elde edilen külçe teslimleri 12.07.2008 tarihinden itibaren kdv tevkifat kapsamına tekrar alınmıştır. Böylece diğer hurda metal teslimleri kdv istisnasından vazgeçen mükellefler tarafından uygulanmak durumunda iken, hurda metalden elde edilen külçe teslimlerinin tamamı tevkifata tabi tutulmuştur.

Tevkifat Kapsamı Dışındaki Metaller

87 seri nolu KDV Genel Tebliğinde; işlenmemiş elektrolit olan külçe çinko, birincil (primer) alüminyum, rafine edilmiş kurşun, elektrolitik bakırdan gibi birincil metal mahiyetindeki ürünlerin tesliminin tevkifata tabi olmadığı belirtilmiştir.

II.2. Tevkifat Oranı

51 seri nolu KDV Genel Tebliğinde hurda metal alımlarında teslim bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin 2/3'ünün alıcı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmek üzere vergi tevkifatına tabi tutulacağı, 1/3'ünün ise satıcıya ödeneceği belirtilmiştir.

85 seri nolu KDV Genel Tebliği ile hurda metal alışlarında tevkifat oranı değiştirilmiş ve 01.04.2002 tarihinden itibaren teslim bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin % 90'ının alıcı tarafından tevkifat uygulanmak suretiyle sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi, % 10'unun ise satıcıya ödenmesi hüküm altına alınmıştır.

II.3. İade Uygulaması

53 seri nolu KDV Genel Tebliğinde hurda metal teslimleriyle ilgili tevkifat uygulamasından doğan iade alacaklarının 15 TL’lik kısmının teminat ve tasdik raporu aranmaksızın iade edileceği; bu tutarın üzerindeki iadelerin ise teminat mektubu, YMM tasdik raporu veya vergi inceleme raporuna istinaden yerine getirileceği belirtilmiş; 58 seri nolu KDV Genel Tebliğinde ise iadenin mahsuben talep edilmesi halinde teminat ve inceleme raporu aranmaksızın mahsup taleplerinin yerine getirileceği belirtilmiş ve hurda metal ihracından doğan iadelere ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

86 seri nolu KDV Genel Tebliğinde ise nakden iadelerde sınır 2.000 TL’ye yükseltilmiş ve mükelleflerin SSK prim borçlarına mahsubuna imkan tanınmıştır.

III- HURDA veya ATIK KAĞIT, PLASTİK, CAM TESLİMLERİNDE SORUMLULUK UYGULAMASI

Maliye Bakanlığı

Ø 81 nolu KDV Genel Tebliği ile 01.03.2001 tarihinden itibaren atık kağıt ve hurda plastik teslimlerinde,

Ø 86 nolu KDV Genel Tebliği ile 05.07.2002 tarihinden itibaren hurda veya atık cam teslimlerinde

katma değer vergisi tevkifatı uygulaması getirmiştir.

Hurda veya atık kağıt, plastik ve cam malzemelerde tevkifat uygulaması, bu teslimlerin 5035 sayılı Kanunla katma değer vergisinden istisna edilmesiyle 01.01.2004 tarihi itibarıyla son bulmuştur.

Ancak KDV Kanunu’nun 18 inci maddesi gereğince mükelleflerin istisna uygulamasından vazgeçmeleri mümkün olup, hurda kağıt, plastik ve cam teslimlerinde tevkifat uygulaması, istisnadan vazgeçenler için devam edecektir.

Diğer taraftan 97 seri nolu KDV Genel Tebliği ile tevkifat uygulamasında alt sınır getirilmiş, hurda kağıt, plastik ve cam teslim bedeli ve hesaplanan katma değer vergisinin, V.U.K.’ndaki alt sınır altında olması halinde tevkifat uygulamasının yapılmayacağı açıklanmıştır.

III.1- Tevkifat Kapsamındaki İşlemler (İstisnadan Vazgeçenler İçin)

81 seri nolu KDV Genel Tebliği ile; kağıt, karton, mukavva ile plastik malzeme üretiminde kullanılan atık, hurda veya kırpıntı kağıtlar ile plastik maddeler tevkifat kapsamına alınmıştır.

86 seri nolu KDV Genel Tebliği ile hurda metal, hurda plastik ve atık kağıt teslimleri için getirilen tevkifat uygulamasının kapsamına, hurda veya atık cam teslimleri de dahil edilmiştir.

97 seri nolu KDV Genel Tebliğinde, plastik esaslı malzeme imalatında hammadde olarak kullanılan pet kırıkları, plastik çapak, plastik granül ve benzeri ürünlerin istisna kapsamına girmediği; dolayısıyla tevkifat kapsamında olduğu açıklanmıştır.

III.2. Tevkifat Oranı

81 ve 86 seri nolu KDV Genel Tebliğlerinde; atık kağıt, hurda plastik ve cam teslimlerinde, teslim bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin % 90'ının alıcı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmek üzere vergi tevkifatına tabi tutulması, %10'unun ise satıcıya ödenmesi uygun görülmüştür.

III.3. İade Uygulaması

81 seri nolu KDV Genel Tebliğinde; hurda metal teslimleriyle ilgili olarak 53 seri nolu Tebliğde yer alan iade uygulamalarının (tevkifat uygulamasından doğan iade alacaklarının 15 TL’lik kısmının teminat ve tasdik raporu aranmaksızın iade edileceği, bu tutarın üzerindeki iadelerin ise teminat veya tasdik raporu ile yerine getirileceği) geçerli olduğu belirtilmiş, 86 seri nolu KDV Genel Tebliğinde kdv tevkifat uygulamasından doğan iade alacaklarının 2.000 TL’lik kısmının teminat ve tasdik raporu aranmaksızın iade edileceği; bu tutarın üzerindeki iadelerin ise teminat mektubu, YMM tasdik raporu veya vergi inceleme raporuna istinaden yerine getirileceği belirtilmiş ve mükelleflerin SSK prim borçlarına mahsubuna imkan tanınmıştır.

IV- AKARYAKIT TESLİMLERİNDE SORUMLULUK UYGULAMASI

Maliye Bakanlığı, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 9 uncu maddesine dayanarak, 68 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 01.07.1998 tarihinden itibaren bazı akaryakıt satıcılarının akaryakıt teslimlerinin tevkifat kapsamına alınmasını uygun görmüştür.

IV.1 Tevkifat Kapsamındaki İşlemler

68 ve 85 seri nolu KDV Genel Tebliğlerinde;

Ø ithalatçılar, rafineriler, akaryakıt dağıtım firmaları ve akaryakıt bayileri dışında kalan akayakıt satıcılarının

Ø gerçek usule tabi katma değer vergisi mükelleflerine ve kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan,

Ø katma değer vergisi ödenmeksizin yurda getirilen petrol ürünleri (motorin, benzin ve fuel oil) teslimlerinin

katma değer vergisi tevkifatına tabi olduğu belirtilmiştir.

Dolayısıyla yukarıda gösterilen akaryakıt satıcılarının

Ø katma değer vergisi ödeyerek satın aldığı petrol ürünlerini satışları ve

Ø katma değer vergisi ödememiş olsa dahi gerçek usulde katma değer vergisi mükellefleri ve kamu kurum ve kuruluşları dışındaki kişilere teslimleri

kdv tevkifatına tabi olmayacaktır.

IV.2 Tevkifat Oranı

68 seri nolu KDV Genel Tebliğinde, akaryakıt teslimlerinde kdv tevkifat oranı % 90 olarak belirlenmiştir.

V- BİR KISIM KURUM ve KURULUŞLARCA ALINAN BAZI HİZMETLERDE SORUMLULUK UYGULAMASI

Maliye Bakanlığı KDV Kanunu’nun 9 uncu maddesindeki yetkiye dayanarak, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla 01.11.2003 tarihinden itibaren bir kısım kurum ve kuruluşların aldığı bazı hizmetleri tevkifat kapsamına almıştır. 89 seri nolu KDV Tebliği ile getirilen bu ilk düzenleme, 91 seri nolu KDV Tebliği ile yeniden düzenlenmek suretiyle yürürlükten kaldırılmıştır.

V.1- Tevkifatın Sorumlusu Kurum ve Kuruluşlar

91 seri nolu KDV Genel Tebliği ile tevkifatın sorumlusu kurum ve kuruluşlar 28.02.2004 tarihi itibarıyla aşağıdaki gibi belirlenmiştir.

· Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve bunların teşkil ettikleri birlikler,

· Döner sermayeli kuruluşlar,

· Kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,

· Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,

· Üniversiteler (vakıf üniversiteleri hariç),

· Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,

· Bankalar ve özel finans kurumları,

· Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri),

· Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar

· Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,

· Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler

95 seri nolu KDV Genel Tebliği ile yapılan düzenleme ile 01.08.2005 tarihinden itibaren yukarıdaki kuruluşlara

· hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasına kote edilmiş şirketler

ilave edilmiştir.

V.2- Tevkifat Kapsamındaki İşlemler

Yukarıdaki kurum ve kuruluşlar 91 seri nolu KDV Genel Tebliği uyarınca, birbirlerine karşı ifa ettikleri hariç olmak üzere, aşağıda belirtilen hizmetlerde katma değer vergisi tevkifatı yapmakla zorunludur. (Ancak aşağıdaki hizmetlere ait her bir işlem bedelinin Vergi Usul Kanunu'na göre o yıl için geçerli fatura düzenleme sınırını aşmadığı durumda tevkifat yapılmayacaktır. Tespit edilen tutarı aşan işlemlere ait katma değer vergisinin tevkifat zorunluluğundan kaçınmak amacıyla, bedelin parçalara ayrılmaması gerekmektedir.)

· yapım işleri ile bu işlere ilişkin mühendislik - mimarlık ve etüt-proje hizmetleri,

· temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri,

· özel güvenlik hizmetleri,

· makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetleri,

· her türlü yemek servisi,

· danışmanlık ve denetim hizmetleri

95 seri nolu KDV Genel Tebliğindeki düzenlemeler gereğince, hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasına kote edilmiş şirketler sadece

- yapım işleri

- temizlik, çevre ve bahçe hizmetleri

- özel güvenlik hizmetleri

- yemek servis hizmetlerinde

katma değer vergisi tevkifatı uygulayacaklardır.

91 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince, tevkifat kapsamına giren bu işlemlerin tamamı "hizmet" mahiyetinde olup, yukarıda sayılan kurum ve kuruluşların, tevkifat kapsamına giren hizmetlerde kullanılacak olanlar da dahil olmak üzere piyasadan yapacakları her türlü mal alımında tevkifat uygulanmayacaktır.

Ancak kapsama giren hizmetleri ifa edenlerin bu amaçla kullandıkları mal, madde ve malzemelere ait tutarlar hizmet bedelinden düşülmeyecek, tevkifat, kullanılan malzemelere ait tutarlar da dahil olmak üzere toplam bedel üzerinden hesaplanacaktır.

Maliye Bakanlığının yukarıdaki hizmetlerde ve tevkifat oranlarında farklı tarihlerde farklı uygulamalar getirmiş olması nedeniyle, alınan hizmetler aşağıda tek tek ele alınmıştır.

İade Uygulaması

91 seri nolu KDV Genel Tebliğinde tevkifata tabi hizmetleri ifa edenlerin tevkifattan doğan katma değer vergisini nakden veya mahsuben iade alabilecekleri, iadenin miktarına bakılmaksızın sadece banka teminat mektubu veya inceleme raporu karşılığında yerine getirileceği belirtilmiş; 95 seri nolu Tebliğle 1.000 TL’yi aşmayan vergi borçlarına mahsup taleplerinin inceleme raporu ve teminat aranmaksızın yerine getirileceği açıklanmıştır.

İade uygulaması hizmet türüne göre de farklılık göstermekte olup, ilgili bölümlerde iade uygulamasına ait özel düzenlemeler yer almıştır.

V.2.1- Yapım İşleri ile Bu İşlere İlişkin Mühendislik-Mimarlık ve Etüt-Proje Hizmetleri

91 seri nolu KDV Genel Tebliğinde yapım işleri; bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama tesisi, toprak ıslahı, taşkın koruma ve dekapaj gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili tesisat, imalat, ihrazat, nakliye, tamamlama, (boya badana dahil) her türlü onarım, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj işleri ile benzeri yapım işleri olarak tanımlanmıştır.

Ayrıca, yapım işleri ile birlikte ifa edilen mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, imar uygulama, her ölçekte imar planı hizmetleri ve benzeri hizmetler de tevkifat kapsamındadır. Ancak, bu hizmetler yapım işlerinden ayrı olarak danışmanlık ve benzeri hizmetler adı altında verildiği takdirde bu hizmetler danışmanlık ve denetim hizmetleri kapsamında değerlendirilecektir.

Maliye Bakanlığı 91 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 01.03.2004 tarihinden itibaren yüklenicileri tarafından tamamen veya kısmen alt yüklenicilere (taşeronlara) veya daha alt yüklenicilere devredilmiş ve devredilecek yapım işlerinde, işi devreden her yüklenicinin, kendisine ifa edilen hizmete ait katma değer vergisi üzerinden tevkifat yapmasını uygun görmüştür. Alt yüklenicilere uygulanan tevkifat, yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlarca yapım işinin asıl yüklenicisine tevkifat uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir.

41 seri nolu KDV Sirküleri ile vergiden istisna olan işlerin alt yüklenicilere devredilmesi ve alt yüklenicilerin yaptığı işlemin istisna kapsamına girmemesi halinde, alt yüklenicilerin gerçekleştirdikleri işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin genel esaslar çerçevesinde tevkifata tabi tutulacağı belirtilmiştir.

99 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince 30.04.2006 (bu tarih dahil) tarihinden önce ihalesi tamamlanmış yapım işlerine ilişkin olup, 17.03.2006 tarihinden sonra düzenlenecek faturalarda gösterilen KDV tutarı tevkifata tabi tutulmayacaktır.

Tevkifat Oranı

91 seri nolu KDV Genel Tebliğinde yapım işleri ve bu işlere ilişkin mühendislik, mimarlık ve etüt-proje hizmetlerinin 1/3 oranında tevkifata tabi tutulması kararlaştırılmıştır.

99 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 14.07.2006 tarihinden itibaren tevkifat oranı 1/6 olarak açıklanmış olup, kapsama giren yapım işleri dolayısıyla düzenlenecek fatura ve benzeri belgelerde gösterilen bedel üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin 5/6'sının işi yapanlara ödenmesi, 1/6'sının ise işi yaptıran kurum, kuruluş ve işletmeler tarafından 2 nolu KDV Beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi uygun görülmüştür.

Yapım İşlerinde İade

95 seri nolu KDV Genel Tebliğinde 2005 Ağustos ayından itibaren yapım işleriyle ilgili tevkifattan doğan mahsuben iade taleplerinin YMM tasdik raporu karşılığında da yerine getirilmesine imkan tanınmış; tasdik raporunda mal ihracı için öngörülen limitin geçerli olacağı belirtilmiş; YMM tasdik raporuyla mahsuben iadenin vergi ve SSK borçları için geçerli olduğu açıklanmıştır.

96 seri nolu Tebliğde ise 2005 Ağustos döneminden önceki dönemlere ait olup da neticelenmemiş iadelerden başlamak üzere yapım işlerinden doğan kdv iadelerinin, YMM tasdik raporuyla iadesine imkan tanınmıştır.

V.2.2- Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri

91 seri nolu KDV Genel Tebliğinde temizlik, çevre ve bahçe bakım hizmetleri

- bina temizliği,

- sağlık kuruluşlarının hijyenik temizliği ve hastane atıklarının imhası,

- çöp toplama ve toplanan çöplerin imhası

- park ve bahçeler ile mezarlık alanlarının temizliği ve bakımı,

- haşere mücadelesi,

- demiryolu ve kara nakil vasıtalarının temizliği

olarak tanımlanmıştır.

Bina temizliğine; binaların müştemilat ve eklentileri dahil iç ve dış cephesinin temizliği ve her türlü mefruşatının (halı, perde, koltuk, süs eşyası vb.) bina içinde veya dışında yaptırılan temizliği dahildir. Ayrıca, havlu, çarşaf, elbise, çamaşır gibi eşyaların kuru temizlettirilmesi veya yıkattırılması da temizlik hizmetleri kapsamında tevkifata tabi tutulmuştur.

Tevkifat Oranı

91 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince temizlik, çevre ve bahçe bakım hizmetleri %50 oranında tevkifata tabidir.

95 seri nolu KDV Genel Tebliğiyle 01.08.2005 tarihinden itibaren temizlik hizmetleri tevkifat oranı 2/3 olarak değiştirilmiş, bahçe ve çevre bakım hizmetlerinde tevkifat oranı ise 1/2 olarak uygulanmaya devam etmiştir.

V.2.3- Özel Güvenlik Hizmetleri

91 seri nolu KDV Genel Tebliğinde güvenlik hizmetleri; sabotaj, yangın, hırsızlık, soygun, yağma, yıkma tehditlerine karşı caydırıcı ön tedbirlerin alınması ile giriş çıkış kontrolü, danışma hizmeti, santral, trafik hizmeti, yangınla mücadele, değerli evrak, nakit, maden gibi kıymetlerin bir yerden başka bir yere taşınması, ikaz-ihbar, ilk yardım, alarm izleme ve koruma hizmetleri olarak tanımlanmıştır.

104 seri nolu KDV Genel Tebliği ile yukarıda sayılan kurum ve kuruluşların yanı sıra bütün KDV mükelleflerine verilen özel güvenlik hizmetlerinin 01.05.2007 tarihinden itibaren tevkifat uygulaması kapsamına alınması uygun görülmüştür.

Tevkifat Oranı

91 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince özel güvenlik hizmetleri 1/2 oranında tevkifata tabi tutulmuştur.

104 seri nolu KDV Genel Tebliği ile özel güvenlik hizmetlerinde uygulanacak tevkifat oranında değişiklik yapılarak, bu hizmetlerin tamamında tevkifat oranı 01.05.2007 tarihinden itibaren 4/5 olarak uygulanmaktadır.

V.2.4- Makine, Teçhizat, Demirbaş ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım ve Onarım Hizmetleri

Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtların bakım hizmetleri, 91 seri nolu KDV Genel Tebliğinde, bunların kendinden beklenen görev ve işlevleri sağlamak için belli aralıklarla veya gerektiği zaman yapılan faaliyetler; makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtların onarımı ise bozulmuş, eskimiş araçların kullanılabilir hale getirilmesi olarak tanımlanmıştır. Bu hizmet sırasında bakımı yapılan şeyin belli aksam ve parçalarının değiştirilmesi de hizmetin ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilmiştir.

Dolayısıyla bakım ve onarım hizmetleri yalnızca işçilik hizmetinden ibaret değildir. Bu hizmetlerin gereği olarak yapılan mal, malzeme ve parça teslimleri de bakım ve onarım hizmetine dahil edilecektir.

Tevkifat Oranı

91 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetlerine ilişkin bedel üzerinden hesaplanan katma değer vergisi 1/3 oranında tevkifata tabi tutulmaktadır.

V.2.5- Yemek Servis Hizmetleri

91 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince yemek servis hizmetlerinde sorumluluk uygulaması; Tebliğde sayılan kurum ve kuruluşların personel, öğrenci, hasta, müşteri, misafir, yolcu sıfatı taşıyan kişilerin yemek ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapacakları hizmet alımlarını kapsamaktadır. Ayrıca bu kuruluşların kokteyl, davet, toplu yemek vb. hizmet alımları da tevkifata tabi tutulmuştur.

Bu amaçla yapılan hizmet alımlarının tevkifat yapmakla sorumlu kurum veya kuruluşlara ait bir yerde hazırlanması (pişirilmesi) veya tüketilmeye hazır halde temin edilmesi tevkifat uygulanmasına engel değildir.

Bazı şirketlerin üreterek pazarladıkları ve oluşturulan sisteme dahil işyerlerinde yeme içme hizmeti teminine imkan veren yemek (karne-bilet) çeklerinin bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tevkifata tabi tutulmayacaktır. Ancak, yemek servis hizmetinin hizmeti alan kuruluşun bünyesinde ve doğrudan yemek çekini satan firma tarafından verilmesi halinde tevkifat uygulanacağı tabiidir.

Öte yandan, tevkifat yapmak zorunda olan kuruluşların kendi personeli vasıtasıyla hazırladığı yemekler için piyasadan yiyecek maddeleri ve bu işle ilgili çeşitli malzemeleri satın alması tevkifata tabi değildir.

Tevkifat Oranı

91 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince yemek servis hizmetlerine ilişkin bedel üzerinden hesaplanan katma değer vergisi 1/3 oranında tevkifata tabidir.

95 seri nolu KDV Genel Tebliğiyle 01.08.2005 tarihinden itibaren tevkifat oranı 1/2 olarak değiştirilmiştir.

V.2.6- Danışmanlık ve Denetim Hizmetleri

91 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince; Tebliğde sayılan kurum ve kuruluşlara teknik, ekonomik, mali ve hukuki alanda sunulan danışmanlık ve denetim hizmetleri tevkifata tabi tutulmaktadır.

Tebliğde sayılan kurum ve kuruluşlara sunulan piyasa etüt- araştırma ve ekspertiz hizmetleri ile bu kuruluşlara yapılan herhangi bir teslim ya da hizmet kapsamında veya bu teslim ya da hizmetin devamı niteliğinde verilen ve bedeli ayrıca belirlenen eğitim hizmetleri danışmanlık hizmeti kapsamında değerlendirilecektir.

Avukatların hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya yargı kararlarının sonuçları ile ilgili olarak vekalet akdi çerçevesinde (icra vb.) verdikleri hizmetler prensip olarak tevkifat kapsamına girmemektedir.

Avukatların verdikleri danışmanlık hizmetleri ise tevkifata tabidir. Avukatlarla yapılan sözleşmede avukatlık ve danışmanlık hizmetleri birlikte yer alıyorsa bu iki unsur ayrı ayrı ücretlendirilmediği takdirde yapılan toplam ödeme üzerinden tevkifat uygulanacaktır.

Maliye Bakanlığı 93 seri nolu KDV Genel Tebliği ile

- uluslararası gözetim şirketleri tarafından ifa edilen gözetim hizmetleri de denetim hizmeti olarak

- yapı denetim kuruluşlarının sunduğu yapı denetim hizmetlerinin de denetim hizmeti olarak

tevkifata tabi tutulacağını hüküm altına almıştır.

99 seri nolu KDV Genel Tebliği ile yapı denetim kuruluşlarının 91 seri nolu KDV Genel Tebliğinin (A/2) bölümünde sayılan kurum ve kuruluşların yanı sıra 14.07.2006 tarihinden itibaren bütün KDV mükelleflerine verdikleri yapı denetim hizmetlerinde KDV tevkifatı uygulanması uygun görülmüştür.

Tevkifat Oranı

91 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince danışmanlık ve denetim hizmetlerine ilişkin bedel üzerinden hesaplanan katma değer vergisi 1/2 oranında tevkifata tabidir.

14.07.2006 tarihinden itibaren yapı denetim kuruluşlarının bütün KDV mükelleflerine verdikleri yapı denetim hizmetlerinde uygulanacak tevkifat oranı da 99 seri nolu KDV Genel Tebliğinde 1/2 olarak açıklanmıştır.

V.3- Yurtdışından Sağlanan Hizmetler

15 ve 91 seri nolu KDV Genel Tebliğleri gereğince; Türkiye'de ikametgahı, işyeri kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayan firmaların ifa ettikleri her türlü hizmete ait katma değer vergisinin tamamı hizmetten yararlanan muhatap/kurum tarafından sorumlu sıfatıyla ödenecektir.

VI- HURDADAN ELDE EDİLENLER DIŞINDAKİ BAKIR, ALÜMİNYUM, ÇİNKO KÜLÇELERİNDE SORUMLULUK UYGULAMASI

VI.1- Tevkifat Kapsamındaki İşlemler

Maliye Bakanlığı;

· 95 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 01.08.2005 tarihinden itibaren; hurda metallerden elde edilenler dışındaki bakır külçelerinin tesliminde

· 104 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 04.05.2007 tarihinden itibaren hurda metallerden elde edilenler dışındaki alüminyum ve çinko külçelerinin tesliminde

tevkifat uygulamasını kararlaştırmıştır.

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/1 maddesinde sayılan kurum ve kuruluşlar (tarımsal amaçlı kooperatifler hariç), sermayelerinin % 51 veya daha fazlası kamuya ait işletmeler ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar ile bu ürünlerin ilk üretici veya ithalatçılarının bu kapsamdaki teslimleri 95 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince tevkifat kapsamı dışında bırakılmıştır.

97 ve 104 seri nolu KDV Genel Tebliğleriyle; bakır, alüminyum ve çinko külçelerinin tesliminde, faturada gösterilen işlem bedeli ve KDV toplamının, Vergi Usul Kanunu’nun 232 nci maddesine göre belirlenen fatura düzenleme sınırının altında olması halinde tevkifat uygulanmaması uygun görülmüştür.

VI.2- Tevkifat Oranı

Maliye Bakanlığı 95 ve 104 seri nolu KDV Genel Tebliğleri ile hurda metallerden elde edilenler dışındaki bakır, alüminyum, çinko külçelerinin tesliminde % 90 oranında tevkifat uygulanarak, alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmesini uygun görmüştür.

VI.3- İade Uygulaması

95 seri nolu KDV Genel Tebliğinde kdv tevkifat uygulamasından doğan nakden ve mahsuben iade alacaklarının hurda metal, cam, plastik, kağıt uygulamasındaki gibi olacağı (2.000 TL’lik kısmının teminat ve tasdik raporu aranmaksızın, üzeri iadelerde teminat mektubu veya YMM raporu veya vergi inceleme raporu) belirtilmiştir.

VII- BAKIR, ALÜMİNYUM, ÇİNKO ve ALAŞIMLARINDA SORUMLULUK UYGULAMASI

VII.1- Tevkifat Kapsamındaki İşlemler

Maliye Bakanlığı,

· 96 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 01.12.2005 tarihinden itibaren; bakır ve bakır alaşımlarından mamul; anot, katot, her çeşit takoz (biyet), slab, platina, kütük, granül, filmaşin, levha, boru, prinç çubuk, lama, her türlü tel ve benzerlerinin tesliminde

· 104 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 04.05.2007 tarihinden itibaren alüminyum ve çinko ürünleri ile alaşımlarının tesliminde

tevkifat uygulanmasını kararlaştırmıştır.

Ancak, bakır telin plastik, cam, kâğıt, emaye, vernik ve benzeri izolasyon malzemeleri ile kaplanması suretiyle elde edilen "izoleli iletken" teslimleri bu kapsamda değerlendirilmeyecek ve 97 seri nolu KDV Genel Tebliğindeki düzenlemeler doğrultusunda bunlar için tevkifat uygulanmayacaktır.

96 seri nolu KDV Genel Tebliğinde, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/1 maddesinde sayılan kurum ve kuruluşlar (tarımsal amaçlı kooperatifler hariç), sermayelerinin % 51 veya daha fazlası kamuya ait işletmeler ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar ile bu ürünlerin ilk üretici veya ithalatçılarının bu kapsamdaki teslimlerinde tevkifat uygulanmayacağı belirtilmiştir.

Daha sonra 97 ve 104 seri nolu KDV Genel Tebliğleri ile tevkifat kapsamına giren bakır, alüminyum, çinko ürünlerinin ithalatçıları tarafından yurt içindeki teslimlerindeki istisna kaldırılarak, 05.01.2006 tarihinden itibaren bunlar için de tevkifat uygulanması uygun görülmüştür.

97 ve 104 seri nolu KDV Genel Tebliğleri ile; bakır, alüminyum ve çinko ürünlerinin tesliminde, faturada gösterilen işlem bedeli ve KDV toplamının, Vergi Usul Kanunu’nun 232 nci maddesine göre belirlenen fatura düzenleme sınırının altında olması halinde tevkifat uygulanmaması uygun görülmüştür.

105 seri nolu KDV Genel Tebliğinde yapılan düzenleme ile alüminyum profil ve alüminyum levha teslimlerinde kdv tevkifatı uygulaması, 01.07.2007 tarihinden itibaren yapılacak teslimlerde :

- bunları doğrudan slab, billet, külçe gibi ham maddelerden imal edenler tarafından yapılacak ilk teslimleri ile

- bunları ithal edenler tarafından yapılacak ilk teslimlerinde,

uygulanacak,

- profil ve levhanın ilk üreticileri ve ithalatçılarından sonraki safhalardaki teslimleri ise

KDV tevkifatına tabi tutulmayacaktır.

VII.2- Tevkifat Oranı

Maliye Bakanlığı 96 ve 104 seri nolu KDV Genel Tebliğleri ile bakır, alüminyum ve çinko ürünlerinin tesliminde % 90 oranında tevkifat uygulanarak, alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmesini uygun görmüştür.

VII.3- İade Uygulaması

96 seri nolu KDV Genel Tebliğinde kdv tevkifat uygulamasından doğan nakden ve mahsuben iade alacaklarının hurda metal, cam, plastik, kağıt uygulamasındaki gibi olacağı (2.000 TL’lik kısmının teminat ve tasdik raporu aranmaksızın, üzeri iadelerde teminat mektubu veya YMM raporu veya vergi inceleme raporu) belirtilmiştir.

VIII- İŞGÜCÜ HİZMETLERİNDE SORUMLULUK UYGULAMASI

VIII.1- Tevkifat Kapsamındaki İşlemler

Maliye Bakanlığı, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 9 uncu maddesinin verdiği yetkiye dayanarak, 96 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 01.12.2005 tarihinden itibaren; katma değer vergisi mükelleflerinin alt işverenlerden veya bu konuda faaliyette bulunan diğer işletmelerden temin ettikleri işgücü hizmetine ait katma değer vergisinin tevkifata tabi tutulacağını belirtmiştir.

91 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A) bölümüne göre hizmet alımlarında tevkifat uygulaması gereken kurum, kuruluş ve işletmelerin bu bölümde belirtilen türden işgücü hizmeti vermeleri halinde işgücü hizmet bedelleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tevkifata tabi olmayacaktır.

97 seri nolu KDV Genel Tebliği ile işgücü hizmeti alımlarında tevkifat uygulayacak kuruluşlar kapsamına 05.01.2006 tarihinden itibaren kdv mükelleflerinin yanı sıra, kdv mükellefi olmasalar dahi 91 seri nolu KDV Genel Tebliğinin (A/2) bölümünde sayılan kurum, kuruluş ve işletmeler de dahil edilmiştir.

Buna göre, gerçek usulde vergilendirilen kdv mükellefleri ile kdv mükellefi olmasalar dahi 91 seri nolu KDV Genel Tebliğinin (A/2) bölümünde sayılan kurum, kuruluş ve işletmelerin faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili işlemlerde kullanacakları işgücü temin hizmeti alımlarında tevkifat uygulanacaktır.

97 seri nolu KDV Genel Tebliğinde işgücü hizmetlerinde sorumluluk uygulamasının “eleman temini” şeklindeki hizmetleri kapsadığı, eleman temin hizmeti dışındaki hizmet ifalarının bu kapsamda değerlendirilmeyeceği belirtilmiştir.

VIII.2- Tevkifat Oranı

Maliye Bakanlığı 96 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 01.12.2005 tarihinden itibaren işgücü hizmetine ait katma değer vergisinin % 90'ının tevkifata tabi tutulmasını uygun görmüştür.

VIII.3- İade Uygulaması

96 seri nolu KDV Genel Tebliğinde kdv tevkifat uygulaması nedeniyle iadesi gereken katma değer vergisinin nakden ve mahsuben iadesinin miktarına bakılmaksızın sadece banka teminat mektubu veya vergi inceleme raporu karşılığında yerine getirileceği belirtilmiştir.

IX. PAMUK, TİFTİK, YÜN VE YAPAĞI İLE HAM POST VE DERİ TESLİMLERİNDE KDV TEVKİFAT UYGULAMASI

IX.1- Tevkifat Kapsamındaki İşlemler

107 seri nolu KDV Genel Tebliği ile; pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri teslimlerinde 05.01.2008 tarihinden itibaren kdv tevkifatı uygulanacaktır.

IX.2- Tevkifat Oranı

107 seri nolu KDV Genel Tebliğinde; pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri teslimlerinde KDV tevkifat oranı 1/2 olarak belirlenmiştir.

108 nolu KDV Genel Tebliği ile 27.02.2008 tarihinden itibaren tevkifat oranı 0,90 olarak değiştirilmiştir.

IX.3- İade Uygulaması

107 seri nolu KDV Genel Tebliğine göre satıcıların tevkifat uygulamasından doğan KDV alacaklarının iadesinde, mal ihracında iade uygulamasına ilişkin usul ve esaslar geçerli olacaktır. İade talebi bir dilekçe ile yapılacak dilekçeye;

- tevkifata tabi ürünlerin satış faturalarının dökümünü gösteren liste,

- iade talebinin yapıldığı döneme ilişkin indirilecek KDV listesi

eklenecektir.

İade yapılabilmesi için alıcının bu tevkifatla ilgili 2 nolu KDV beyannamesini vergi dairesine vermiş olması zorunludur.

X. BÜYÜK VE KÜÇÜKBAŞ HAYVAN ETLERİ, SAKATAT VE BAĞIRSAKLARDA KDV TEVKİFAT UYGULAMASI

X.1- Tevkifat Kapsamındaki İşlemler

Maliye Bakanlığı, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 9 uncu maddesinin verdiği yetkiye dayanarak, 108 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 27.02.2008 tarihinden itibaren büyük ve küçükbaş hayvanların etlerinin (sakatat ve bağırsak dahil) teslimlerinde kdv tevkifatı yapılmasını uygun görmüştür.

Ancak bu kapsamdaki tevkifat uygulamasında faturada gösterilen işlem bedelinin hesaplanan kdv ile birlikte Vergi Usul Kanunu’nun 232 inci maddesine göre belirlenen fatura düzenleme sınırının (2009 yılı için 670 TL) altında olması halinde tevkifat uygulanmayacaktır.

Diğer taraftan KDV Kanununun 17/1 inci maddesinde sayılan kurum ve kuruluşların (tarımsal amaçlı kooperatifler hariç), sermayelerinin % 51 veya daha fazlası kamuya ait işletmelerin ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşların bu bölümde belirtilen teslimlerinde de tevkifat uygulanmayacaktır.

110 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A/2) bölümünde sayılan kurum ve kuruluşlara olan teslimler 12.07.2008 tarihinden itibaren tevkifat kapsamına alınmıştır.

X.2- Tevkifat Oranı

Maliye Bakanlığı 108 seri nolu KDV Genel Tebliği ile 27.02.2008 tarihinden itibaren büyük ve küçükbaş hayvanların etlerinin (sakatat ve bağırsaklar dahil) teslimlerinde katma değer vergisinin 1/2 ’sinin tevkifata tabi tutulmasını uygun bulmuştur.

X.3- Satıcı Firmaların Yükümlülüğü

108 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince satıcılar, tevkifat uygulanan satışları ile satış yaptıkları alıcılara ait bir listeyi izleyen ayın 15 inci gününün mesai saati bitimine kadar bağlı oldukları vergi dairesine vermek zorundadırlar.

Buna göre tevkifat uygulanan her satış faturası itibariyle;

-faturanın tarih ve numarası,

-tevkifat uygulanan malın cinsi, miktarı, tutarı,

-teslimin tabi olduğu KDV oranı, toplam hesaplanan KDV tutarı, alıcı tarafından tevkif edilen ve satıcı tarafından beyan edilecek KDV tutarları,

-alıcının kimlik bilgileri ile bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası

bir liste halinde düzenlenerek satıcı mükellefler tarafından doğruluğu imza ve kaşe tatbik edilmek suretiyle onaylanacak ve yukarıda belirtilen süre içinde vergi dairesine verilecektir.

Belirtilen süre içinde bu listeyi vermeyen veya eksik veren satıcılar, alıcının tevkifat tutarını beyan etmemesi veya beyan etmekle birlikte vergi dairesine ödememesi halinde Hazineye intikal etmeyen vergi tutarlarının ödenmesinden alıcılar ile birlikte müteselsilen sorumlu olacaktır.

X.4- İade Uygulaması

108 seri nolu KDV Genel Tebliğinde tevkifattan doğan iade uygulamasının pamuk, tiftik, yün, yapağı, ham post, deri teslimlerindeki uygulama gibi olacağı belirtilmiştir.

Buna göre satıcıların tevkifat uygulamasından doğan KDV alacaklarının iadesinde, mal ihracında iade uygulamasına ilişkin usul ve esaslar geçerli olacaktır. İade talebi bir dilekçe ile yapılacak dilekçeye;

- tevkifata tabi ürünlerin satış faturalarının dökümünü gösteren liste,

- iade talebinin yapıldığı döneme ilişkin indirilecek KDV listesi

eklenecektir.

İade yapılabilmesi için alıcının bu tevkifatla ilgili 2 nolu KDV beyannamesini vergi dairesine vermiş olması zorunludur.

XI. TURİZM ACENTESİ ve REHBER ve BENZERLERİNE ALIŞVERİŞ YERLERİNCE VERİLEN KOMİSYONLARDA TEVKİFAT UYGULAMASI

XI.1- Tevkifat Kapsamındaki İşlemler

110 seri nolu KDV Genel Tebliği ile turizm acentesi, rehber ve benzerlerinin turist kafilelerini alışveriş etmeleri için belirli dükkan ve mağazalara götürmeleri karşılığında aldıkları komisyon üzerinden hesaplanan katma değer vergileri 12.07.2008 tarihinden itibaren tevkifat kapsamına alınmıştır.

XI.2- Tevkifat Oranı

110 seri nolu KDV Genel Tebliğinde tevkifat oranı 2/3 olarak belirlenmiştir.

XI.3- Satıcılarda Bildirim Zorunluluğu

110 seri nolu KDV Genel Tebliğinde satıcıların, büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin teslimindeki bildirim yükümlülüklerini yerine getirecekleri belirtilmiştir.

Bu durumda satıcılar, tevkifat uygulanan komisyon bedelleri ile ilgili bir listeyi izleyen ayın 15 inci gününün mesai saati bitimine kadar bağlı oldukları vergi dairesine vermek zorundadırlar.

Buna göre tevkifat uygulanan her satış faturası itibariyle;

- faturanın tarih ve numarası,

- tevkifat uygulanan malın cinsi, miktarı, tutarı,

- teslimin tabi olduğu KDV oranı, toplam hesaplanan KDV tutarı, alıcı tarafından tevkif edilen ve satıcı tarafından beyan edilecek KDV tutarları,

- alıcının kimlik bilgileri ile bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası

bir liste halinde düzenlenerek satıcı mükellefler tarafından doğruluğu imza ve kaşe tatbik edilmek suretiyle onaylanacak ve yukarıda belirtilen süre içinde vergi dairesine verilecektir.

Belirtilen süre içinde bu listeyi vermeyen veya eksik veren satıcılar, alıcının tevkifat tutarını beyan etmemesi veya beyan etmekle birlikte vergi dairesine ödememesi halinde Hazineye intikal etmeyen vergi tutarlarının ödenmesinden alıcılar ile birlikte müteselsilen sorumlu olacaktır.

XI.4- İade Uygulaması

110 seri nolu KDV Genel Tebliği gereğince tevkifat uygulamasından doğan KDV alacaklarına ilişkin nakden veya mahsuben iade talepleri, miktarına bakılmaksızın, münhasıran banka teminat mektubu veya vergi inceleme raporu ile yerine getirilecektir. Teminat mektupları olumlu vergi inceleme raporu ile çözülecektir.

İade talebi bir dilekçe ile yapılacak ve dilekçeye;

– tevkifata tabi hizmetlere ilişkin fatura veya benzeri belgelerin fotokopileri veya bu belgelere ait bilgilerin dökümünü gösteren liste,

– iade talebinin yapıldığı döneme ilişkin indirilecek KDV listesi

eklenecektir.

İade yapılabilmesi için alıcının bu tevkifatla ilgili 2 nolu KDV beyannamesini vergi dairesine vermiş olması zorunludur.

XII. BASİT USULDE VERGİLENDİRİLEN MÜKELLEFLERDE TEVKİFAT UYGULAMASI

73 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği ile basit usulde vergilendirilen mükelleflerce;

- fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işlerinde,
- hurda metal alımlarında,
- 68 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen akaryakıt

alımlarında,
sorumluluk uygulaması kapsamında tevkifat yapılmaması uygun görülmüştür.

Buna göre, basit usulde vergilendirilen mükelleflere yapılan teslim ve hizmetlere ait katma değer vergisinin, malı teslim eden veya hizmeti yapan mükelleflerce genel hükümler çerçevesinde beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.

Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin tevkifat kapsamına giren teslim ve hizmetlerinde ise alıcılar tarafından tevkifat uygulanacaktır.

XIII- TEVKİFAT UYGULAMASINDA BELGE DÜZENİ

Tevkifat kapsamına giren hizmetleri ifa eden mükellefler düzenleyecekleri faturada işlem bedelini, hesaplanan katma değer vergisini, tevkifat miktarını ve tahsil edilecek toplam meblağı göstereceklerdir. Örneğin 100 bin liralık tevkifata tabi bir iş için tevkifat oranının 1/3 olduğu da dikkate alınırsa, fatura;

İşlem Bedeli 100

KDV 18

Toplam 118

Tevkif Edilen KDV (1/3) 6

Tahsil Edilecek Top. Tutar 112

şeklinde düzenlenecektir. Bu fatura satıcı açısından, işlem üzerinden tevkifat uygulandığını tevsik eden belge mahiyetini de taşımaktadır.

IXV- TEVKİFAT UYGULAMASINDA BEYAN

IXV.1. Hizmeti İfa Eden Mükelleflerde Beyan

Tevkifat kapsamına giren hizmetleri ifa eden mükellefler, KDV Beyannamesinin Tablo 2 “Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemler” bölümünde yer alan “teslim ve hizmet bedeli sütununa” işlem bedelinin

tamamını, “kdv oranı” sütununa işlemin tabi olduğu vergi oranını, “tevkifat oranı” sütununa alıcı için öngörülen tevkifat oranını yazacaklardır. “Hesaplanan kdv” sütununa ise işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tamamı değil, tevkifattan sonra kalan kısım yazılacaktır.

Tevkifata ait alış ve giderler dolayısıyla yüklenilen vergilerin harcamaların yapıldığı dönemlerde genel hükümler çerçevesinde indirim konusu yapılabileceği tabiidir.

Tevkifata tabi hizmetleri ifa eden mükellefler iade talep etmeleri halinde, hizmetin yapıldığı dönem beyannamesinin Tablo 9 “Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” bölümüne işlem bedelinin tamamını ve alıcı tarafından tevkif edilen vergi tutarını yazacaklardır.

IXV.2. Hizmeti Satın Alan Mükelleflerde Beyan

Alıcı, teslim bedeli üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinin satıcıya ödenmeyen kısmını (tevkif edilen kdv), teslim veya hizmetin yapıldığı dönemde sorumlu sıfatıyla 2 nolu katma değer vergisi beyannamesi ile beyan ederek, vergi dairesine ödeyecektir.

Sorumlu sıfatıyla beyan edilecek bu vergi, genel hükümler çerçevesinde ilgili dönemde I nolu kdv beyannamesinde indirim konusu yapılabilecektir.

51, 53 ve 58 sayılı KDV Genel Tebliğlerinde tevkifata tabi mal ve hizmet alımlarının kdv beyanları ile ilgili mükellefiyetlerine ilişkin düzenlemelere aşağıda yer verilmiştir.

Tevkifata tabi işi yapana ödenen katma değer vergisi, ilgili faturanın deftere kaydedildiği dönemde indirim konusu yapılacaktır. Tevkifata tabi mal veya hizmet alanlar, beyan edilen tevkifata ait tahakkuk fişi ile verginin ödendiğine dair vergi dairesi alındılarının kaşeli ve imzalı fotokopilerini, beyannamenin verildiği tarihi izleyen ayın ilk 10 günü içinde satıcıya intikal ettireceklerdir. Satıcılar bu tarihe kadar belgelerin gelmemesi halinde durumu aynı ayın 20'nci gününe kadar alıcının vergi dairesine bildireceklerdir.)

2 nolu beyanname ile beyan edilen bu verginin, sadece beyan edilmekle yetinilmesi söz konusu olmayıp, beyanname uyarınca tahakkuk eden verginin aynı süre içerisinde ödenmesi gerektiği tabiidir.

Beyannamenin vergi dairesine verilmesinden sonra, tahakkuk fişi ile birlikte verginin nakden ödenmesi halinde, ödemeyi gösteren vergi dairesi alındılarının kaşeli ve imzalı fotokopilerinin, beyannamenin verildiği tarihi izleyen ayın ilk on günü içinde satıcıya intikal ettirilmesi şarttır. Tahakkuk eden vergi için mahsup talebinde bulunulmuşsa tahakkuk fişi ile birlikte mükellefe aşağıda örneği verilen yazı gönderilecektir.

Birden fazla kişi veya kuruluştan tevkifata tabi mal veya hizmet alan mükellefler bu şekilde beyan edip ödedikleri vergilerden, her bir mükellefe ait kısmı "../../.... tarih ve .... sayılı fatura ile tarafımıza yapmış olduğunuz teslim ve/veya hizmete ait ............ tutarındaki katma değer vergisi tevkifatı, beyanımız üzerine ................... vergi dairesince ../../.... tarih ve ....... sayılı tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilmiş ve aynı vergi dairesine ../../....tarih ve .... sayılı makbuzla ödenmiştir." şeklinde bir yazı ile kendisinden tevkifat yapılan mükellefe bildireceklerdir. Bu yazının yukarıda belirtilen kişiler tarafından ve aynı şekilde imzalanması gerekmektedir.

Sorumlu sıfatıyla beyan edilen ve tahakkuk eden vergi için mahsup talebinde bulunulmuşsa yazının "...aynı vergi dairesine" ifadesinden sonraki bölümü "tahakkuk eden vergi için ../../.... tarihli dilekçe ile mahsup talebinde bulunulmuştur" şeklinde düzenlenecektir.

Sorumlulara ait 2 nolu katma değer vergisi beyannamesi ile beyan edilen tutarlar, aynı döneme ait I nolu katma değer vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılabilecektir.

İndirim için, tevkifat tutarının beyan edildiği 2 nolu beyannamenin vergi dairesine verilmesi yeterlidir. Beyan edilen tutarın vergi dairesine ödenmemesi indirimi engellemez. Ancak ödemenin kanuni süre içinde yapılmaması halinde 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılacağı tabiidir.

2 nolu beyanname ile beyan edilen tevkifat tutarının ödenmeyip, 1 nolu beyannamede de indirim konusu yapılmaması, vergi dairesine süresinde yatırılmayan tevkifat tutarının gecikme zammı ile birlikte takibine engel değildir.

Aynı şekilde, tevkifat tutarı 2 nolu beyanname ile beyan edilmezse, 1 nolu beyannamede indirim konusu yapılmasa bile gecikme faizi ile birlikte cezalı tarhiyat uygulanacağı tabiidir.

Tekstil ve konfeksiyon sektöründeki fason işler ile hurda metal alımları dışında, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 9'uncu maddesine göre sorumlu sıfatıyla ödenmesi gereken vergilerin beyanı eskiden olduğu gibi, her bir işlem için ayrı ayrı verilecek 2 nolu katma değer vergisi beyannameleri ile beyan edilecektir.

Birden fazla kişi veya kuruluşa tevkifat uygulayan mükellefler, 2 nolu beyannameye tevkifat uyguladıkları kişi veya kuruluşların dökümünü gösteren bir liste ekleyecekler, bu liste işletme yetkilileri tarafından isim ve unvan kaşeleri kullanılarak ve düzenleme tarihi de belirtilerek imzalanmak suretiyle tasdik edilecektir.

XV. FAZLA VE YERSİZ TEVKİF EDİLEN VERGİNİN İADESİ

93 sayılı KDV Genel Tebliğinde, 91 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde düzenlenen “bir kısım kurum ve kuruluşlarca alınan bazı hizmetlerde sorumluluk uygulaması”nda bazı hatalardan bahsedilmiş ve tevkifat uygulamalarının düzeltilmesiyle ilgili aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir.

Müşavirliğimiz, katma değer vergisi tevkifat uygulamalarının tümünde olabilecek hataların aynı şekilde giderilmesi gerektiği düşüncesindedir.

XV.1- Tevkifata Tabi Olmadığı Halde Tevkifat Uygulanan ve Mükellefi Tarafından Verginin Tamamının Beyan Edildiği İşlemler

Yersiz tevkifat uygulanan mükellef, sorumludan tevkifatın mahiyetini ve miktarını gösteren bir belge alarak sorumlunun bağlı olduğu vergi dairesine dilekçe ile başvuracak ve verginin tamamını beyan ettiği halde yersiz uygulanan tevkifat nedeniyle verginin tamamını tahsil edemediğini belirterek bu verginin iadesini isteyecektir.

Tevkifatın yersiz olduğunun anlaşılması halinde vergi dairesi, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesinden tevkifata konu işlem bedelinin tamamen beyan edilip edilmediğini yazı ile soracak, gelen cevaptan işlemin tevkifatsız olarak beyan edildiğinin anlaşılması üzerine yersiz olarak tevkif edilen ve ödenen vergi, mükellefe red ve iade edilecektir.

XV.2. Tevkifata Tabi Olmadığı Halde Tevkifata Tabi Tutulan ya da Yüksek Tevkifat Oranı Uygulanan ve Mükellefi Tarafından Verginin

Tamamı Beyan Edilmeyen İşlemler

Tevkifata tabi olmadığı halde tevkifata tabi tutulan ya da yüksek tevkifat oranı uygulanan ve mükellefi tarafından tamamı beyan edilmeyen işlemlerde de yukarıda açıklanan şekilde işlem yapılacaktır.

Yapılan düzeltme işlemi sonucunda iade edilen katma değer vergisi tutarı mükellef tarafından iadenin gerçekleştiği döneme ait KDV beyannamesinin "İlave edilecek KDV" satırında beyan edilecektir. Bu düzeltme işlemi sonucunda vergi ziyaı söz konusu olmadığından ceza ve gecikme faizi uygulanmayacaktır.

XV.3- Tevkifata Tabi Olan ve Tevkifata Tabi Tutulan, Ancak Mükellefi Tarafından Verginin Tamamının Beyan Edildiği İşlemler

Tevkifata tabi olan ve tevkifata tabi tutulan, ancak verginin tamamı beyan edilen işlemlerde düzeltme talebi tevsik edici belgelerle mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine yapılacaktır. Vergi dairesi düzeltme talebini yerine getirmek için sorumlunun vergi dairesinden de bilgi alarak işlemi sonuçlandıracaktır.

XV.4- Genel Bütçeli Kuruluş Saymanlıkları Tarafından Yapılan Tevkifatlarda Düzeltme

Genel bütçeli kuruluş saymanlıkları tarafından yapılan hatalı tevkifatlar yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde ödemeyi yapan saymanlıklarca düzeltilecek ve gereken durumlarda iade edilecektir. Bu şekilde yapılacak red ve iade işlemlerinde Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin eki 29 örnek numaralı "Düzeltme ve İade Belgesi"nin ödeme belgesine bağlanması gerekmektedir.

Bilgilerinize sunulur.

Saygılarımızla



Gaziantep, 21.01.2009

Yazdırılabilir format için tıklayınız.
İDEAL YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK
LİMİTED ŞİRKETİ

Bu çalışma, İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti./Gaziantep tarafından hazırlanmış olup; tümü ya da bir kısmı şirketin yazılı izni olmaksızın çoğaltılamaz, dağıtılamaz, özetlenemez ve yayınlanamaz.

Önceki Sayfa
Mevzuattaki GelişmelerPratik BilgilerDuyurularMali TakvimFaydalı LinklerSoru CevapDöviz Kurları Arşiviİdealist
Copyright © 2003 İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd.Şti. Yasal uyarı için tıklayınız.
Web Tasarım Ardemsoft