Sayın Yetkililer

Tam mükellef kurumların yurtdışındaki iştirakleri nedeniyle elde ettikleri kazançlar; mülga 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda, bu kazançların Türkiye’ye transfer edilmesi halinde vergilenmekte idi. Transfer edilen kazançların bir kısmı da istisna hükümleri ile vergi kapsamı dışına alınmıştı.

5422 sayılı Kanunun yerine yürürlüğe giren 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesi ile; aşağıdaki şartları birlikte taşıyan yurtdışı iştirak kazançlarının, dağıtılsın dağıtılmasın 01.01.2006 tarihinden itibaren vergilenmesi zorunluluğu getirilmiştir.

Kurumlar Vergisi Kanunundaki bu düzenlemeye paralel olarak 5615 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile, Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesine bir paragraf eklenmiş ve 01.01.2007 tarihinden itibaren gelir vergisi mükellefi gerçek kişi veya ortaklıklar için de aynı vergisel sonuçlar getirilmiştir.

 

I. Dağıtılsın Dağıtılmasın Vergilenecek Yurtdışı İştirak Kazançları

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 7 nci, Gelir Vergisi Kanunu’nun 75 inci maddeleri uyarınca, aşağıdaki özellikleri birlikte taşıyan yurtdışı iştirak kazançları; dağıtılsın dağıtılmasın, Türkiye’ye transfer edilsin edilmesin, Türkiye’deki tam mükellefin matrahına dahil edilecektir.

1.   Yurtdışındaki iştirakin ilgili yıl gayrisafi hasılat tutarı 100.000.-YTL   karşılığı yabancı paranın üzerinde olmalıdır.

2.   Yurtdışındaki iştirakin ilgili yıldaki toplam gayrisafi hasılatının % 25 veya daha fazlası; faiz, kar payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşmalıdır.

3.   Yurtdışındaki iştirak kazancının, ilgili ülke kanunları  uyarınca  en  az % 10 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergiye tabi tutulması gerekmektedir.

4.   Yurtdışındaki kurum, kontrol edilen yabancı kurum olmalıdır.

 

Kontrol Edilen Yabancı Kurum

Tam mükellef gerçek kişi veya kurumların,

·          doğrudan veya dolaylı olarak

·          ayrı ayrı veya birlikte

ü       sermayenin veya

ü       kar payının veya

ü       oy kullanma hakkının

en az % 50’sine sahip oldukları yurtdışı iştirakler, kontrol edilen yabancı kurumlardır.

 

Sermaye, Kar Payı, Oy Kullanma Hakkında % 50 Oranı

Yurtdışındaki bir kurumun kontrol edilen yabancı kurum sayılabilmesi için, bu kurumun sermayesinin, kar payının veya oy kullanma hakkının, ilgili dönemde herhangi bir tarihte sahip olunan en yüksek oranının % 50 veya üzerinde olması gerekmektedir.

Ancak tam mükellef gerçek kişi veya kurumun, yurtdışındaki iştirakine ilişkin paylarının tamamını, iştirakin hesap döneminin kapanmasından önce herhangi bir tarihte muvazaa olmaksızın elden çıkartması halinde, iştirak kazancıyla ilgili vergileme yapılmayacaktır.

 

Doğrudan veya Dolaylı, Ayrı Ayrı veya Birlikte Kontrol

Yurtdışındaki kurumun sermayesinin, kar payının veya oy kullanma hakkının oranının belirlenmesinde; grup şirketler veya ortak olan gerçek kişilerin sermaye, kar payı veya oy kullanma hakları birlikte değerlendirilecektir.

 

II. Matraha Dahil Edilecek Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazancı

Kontrol edilen yabancı kurumun kazancından, zarar mahsubu dahil giderler düşüldükten, istisnalar düşülmeden önceki kazanç; Türkiye’deki tam mükellefin matrahına yurtdışı iştirakin hesap döneminin kapandığı tarihteki hisseleri oranında dahil edilecektir.

Daha önce de ifade edildiği gibi, yurtdışı iştirak kazancının matraha ilave edilmesinde, kazancın dağıtılıp dağıtılmaması önemli olmayıp; karın kontrol edilen yabancı kurumun sermayesine eklenmesinde dahi yurtdışı kazanç matraha dahil edilecektir.

 

III. Yurtdışında Ödenen Vergilerin Mahsubu

III.1- Tam Mükellef Kurumlarda Mahsup

Yurtdışı iştirak için yabancı ülkelerde ödenen gelir ve kurumlar vergisi ve benzeri vergiler, Türkiye’de hesaplanan vergiden mahsup edilecektir.

 

III.2- Tam Mükellef Gelir Vergisi Mükelleflerinde Mahsup

GVK.’nun 94 üncü maddesine 5615 sayılı Kanunla ilave edilen ikinci fıkra hükmü gereğince, gelir vergisi mükellefleri, kontrol edilen yabancı kurumlara yaptıkları ödemeler üzerinden % 30 oranında vergi kesintisi yapmak durumdadırlar.

GVK.’nun 121 inci maddesine yine 5615 sayılı Kanunla ilave edilen fıkradaki düzenlemeler gereğince; 94 üncü madde uyarınca tevkif edilen yukarıdaki vergiler, beyan   edilen   kontrol edilen   yabancı kurum karı üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilecektir. Şu kadar ki; mahsup edilecek vergi, kontrol edilen yabancı kurumun bu ödemelerden kaynaklanan kazancına isabet eden gelir vergisinden fazla olamayacaktır.

Diğer taraftan, GVK.’nun 123 üncü maddesine 5615 sayılı Kanunla ilave edilen fıkra hükmü uyarınca, yurtdışı iştirakin toplam vergi yükünün hesabında esas alınan vergiler, ödenmiş olmaları şartıyla, Türkiye’de vergilendirilecek kontrol edilen yabancı kurum karları üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilecektir.

 

IV- Yurtdışı İştirakin Kar Payı Dağıtımı

Türkiye’de vergilendirilmiş yurtdışı iştiraklerin kazançlarının, daha sonra dağıtılarak Türkiye’ye getirilmesi halinde, kar payları ayrıca vergilenmeyecek; getirilen kar payının vergilenmiş kazançtan fazla olması durumda ise, aşan kısım kurumlar / gelir vergisinin matrahına ilave edilecektir.

 

V- Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazancı ve Çifte Vergilemeyi Önleme  Anlaşmaları

Kontrol edilen yabancı kurumun bulunduğu ülke ile Türkiye arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmasının bulunması, kar payı dağıtımı hariç, yurtdışı iştirak kazançlarının vergilendirilmesine engel teşkil etmeyecektir.

 

Bilgilerinize Sunulur.

Saygılarımızla

Gaziantep, 26.04.2007