Sayın Yetkililer

5422 sayılı Kanun’un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının 12 nci bendinde yer alan “kurumların taşınmaz ve iştirak hissesi satışlarından doğan kazançlardaki istisna” uygulamaları, 5520 sayılı Kanun’un 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (e) bendinde yeniden düzenlenmiş olup, yapılan değişikliklere aşağıda yer verilmiştir.  

 

I. İSTİSNANIN KAPSAMINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

 

I.1- Kurucu Senetleri, İntifa Senetleri ve Rüçhan Haklarının Satışından Doğan Kazançlar İstisna Kapsamına Alınmıştır.

Kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan

·        taşınmazlar ve

·        iştirak hisselerinin

satışından elde edilen kazançlar istisna kapsamında iken, yapılan değişiklikle;

·        kurucu senetleri

·        intifa senetleri ve

·        rüçhan haklarının

satışından doğan kazançlar da istisna   kapsamına alınmıştır.

Adres

I.2- İstisna Tutarı Satış Kazancının %75’i ile Sınırlandırılmıştır.

Daha önce, satıştan elde edilen kazancın tamamı istisna kapsamında değerlendirilirken; yapılan değişiklikle, kazancın %75’lik kısmı kurum kazancından istisna edilmiştir. 

 

I.3- Yeni Düzenlemenin Başlangıç Tarihi

Yukarıdaki istisna uygulamaları 21.06.2006 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

 

II. İSTİSNANIN UYGULAMA ŞARTLARINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

 

II.1- Sermayeye İlave Süresi Beş Yıla Çıkarılmış, Tahsilat Şartı ve Fon Uygulaması Getirilmiştir.

5422 SAYILI KANUNDA, satıştan doğan kazancın istisna kapsamında değerlendirilmesi için;

·        sermayeye eklenmesine karar verilmesi ve

·        sermayeye ilave işleminin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar gerçekleştirilmesi

şartı aranmaktaydı.

Kazancın sermayeye ilave edilmesine yönelik olarak alınan karar gereğince yapılan istisna uygulamasından sonra, süresi içinde sermayeye eklenmeyen kazanç kısmı için zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğratılmış sayılmakta idi.

 

5520 SAYILI KANUNDA;

·        satış kazancının, satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulacağı,

·        istisnanın, satışın yapıldığı dönemde uygulanacağı açıklanmış,

·        satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi şartı getirilmiş, (Devir veya bölünme hallerinde, devir olunan veya bölünen kurumda geçen süreler, iki yıllık sürenin hesabında dikkate alınacaktır.)  

·        Bu süre zarfında tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden istisna nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğratılmış sayılmaktadır.

Diğer taraftan, yine 5520 sayılı Kanunda; istisna edilen kazancın beş yıl içinde sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya işletmenin tasfiyesi ya da dar mükellef kurumlarca ana merkeze aktarılması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler de ziya uğratılmış sayılmaktadır.

 

II.2- İstisna Uygulamalarında Tüm Kurumlar Aynı Şartlara Tabi Tutulmuştur.

5422 SAYILI KANUN uygulamasında, tam mükellef sermaye şirketleri dışındaki kurumlarda ve dar mükellef kurumlarda

·        satıştan doğan kazancın sermayeye ilave edilmesi şartı aranmıyor, özel bir fon hesabında tutulması isteniyor,

·        fon hesabında tutulan veya sermayeye ilave edilen bu kazançların beş yıl içinde

·        herhangi bir suretle

-         işletmeden çekilmesi

-         işletmelerin tasfiyesi

-         dar mükellef kurumlar tarafından yurtdışına transferi

hallerinde, bu kazançlar o yılın kazancı sayılarak vergiye tabi tutuluyordu.

Tam mükellef sermaye şirketleri dışındaki kurumlar ve dar mükellef kurumlar için getirilen yukarıdaki farklı uygulama, 5520 SAYILI KANUN ile, Duyurumuzun II.1 bölümünde belirtildiği gibi, 21.06.2006 tarihinden itibaren genel uygulama haline dönüştürülmüştür.

 

II.3- Bankalara Olan Borçlar Nedeniyle Devredilen Kıymetlerden Oluşan Kazançlara İlişkin Düzenlemede Yapılan Değişiklikler

5422 SAYILI KANUN uygulamasında;

·        bankalara borçlu durumda olan ve bunların kefili olan kurumların, bu borçlara karşılık bankalara devrettikleri taşınmaz ve iştirak hisselerinde,

·        bankaların da alacaklarına karşılık iktisap ettikleri bu taşınmaz ve iştirak hisselerinin satışında

iki tam yıl süreyle elde tutulma şartı aranmıyor ve kazancın tamamı istisna kapsamında tutuluyordu.

 

5520 SAYILI KANUNUN 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ile getirilen düzenlemelerde;

·        istisnadan faydalanacak kurumlara, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna borçlu durumda olan kurumlar ile borçlu kurumlara ipotek veren kurumlar da ilave edilmiştir.

·        Taşınmaz ve iştirak hisseleri satış kazancına, kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan hakları da eklenmiş,

·        Bankalara veya TMSF’ye bu kıymetlerin devrinden oluşan kazancın tamamı

·        Bankaların bu kıymetleri satışından doğan kazançların ise %75’i

·        01.01.2006 tarihinden itibaren

istisna kapsamında tutulmuş,

·        iki tam yıl süreyle elde tutulma şartı, yeni düzenlemede de aranmamıştır.

 

II.4- İstisna Kapsamına Girmeyen Kurumlara İlave Yapılmıştır.

5422 SAYILI KANUNDA; menkul kıymet veya taşınmaz ticareti yapan kurumların bu değerlerin satışından elde ettikleri kazançlar istisna kapsamı dışında tutulmuşken; 5520 SAYILI KANUNLA menkul kıymet veya taşınmaz kiralaması ile uğraşan kurumlar da 21.06.2006 tarihinden itibaren istisna kapsamı dışına alınmıştır.

 

II.5- Bedelsiz veya İtibari Değeriyle Elde Edilen Hisse Senetlerinde İktisap Tarihi 

    5520 SAYILI KANUNDA, bedelsiz olarak veya rüçhan hakkı kullanılarak itibari değeriyle elde edilen hisse senetlerinin elde edilme tarihi olarak;  5422 SAYILI KANUNDAKİ “sahip olunan eski hisse senetlerinin elde edilme tarihinin” esas alınacağına ilişkin düzenleme aynen muhafaza edilmiştir.

 

II.6- Uygulamaya İlişkin Maliye Bakanlığının Yetkisi

5422 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının 12 nci bendinde yer alan, uygulamaya ilişkin esas ve usulleri tespit etmeye Maliye Bakanlığının yetkili olduğuna dair ifade; 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (e)bendinde yer almamıştır.

 

Bilgilerinize sunulur.

Saygılarımızla                           

Gaziantep, 05.04.2007