İndirimli Orana Tabi İşlemlerde Katma Değer Vergisi İadesi
Sayı
:
2006/24
İlgili
:
Yönetim, Muhasebe
Sayın
Yetkililer
Hatırlanacağı üzere; 06 Mart 2006 tarih ve
2006/10138 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla, 09.03.2006 tarihinden itibaren
bazı tekstil ürünlerinde katma değer vergisi oranı % 18’den % 8’e düşürülmüştü.
Katma değer vergisi oranı düşürülen satışlara ait
hesaplanan katma değer vergisinin, bu satışlar için yüklenilen katma değer
vergisinden düşük olması; sonraki döneme devreden katma değer vergisinin
büyümesine yol açacaktır.
Müşavirliğimiz; sonraki döneme devreden katma değer
vergisinin iadesine ilişkin aşağıdaki hatırlatmaların yararlı olacağı düşüncesindedir.
I. KDV Kanunu’nun 29/2 Maddesindeki
Düzenlemeler
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun vergi indirimi
konusunu düzenleyen 29 uncu maddesinin ikinci fıkrasında, 01.01.2004 tarihinde
yapılan düzenlemeyle “……… Bakanlar Kurulu
tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup, teslim ve hizmetin
gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı
Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu
mükelleflerin vergi ve sosyal sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli
idareler ile belediyelere olan borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile
sermayesinin % 51'i veya daha fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme
kapsamında bulunan işletmelerden temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine
ilişkin borçlarına mahsuben ödenir. Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi
nakden iade edilir.” denilmiştir.
Maddenin 01.01.2004 tarihi
öncesindeki şekli ise aşağıdaki gibidir.
“……… Bakanlar
Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup, yılı içerisindeindirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi, iade olunur.
II.
İndirimli Orana Tabi İşlemlerde Katma Değer Vergisi İadesi
Yukarıdan da görüldüğü gibi; her iki düzenlemede de ;
·Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve
hizmetlerle ilgili olup indirilemeyen,
·tutarı yine Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan katma değer vergisinin
iadesine ilişkin esaslar belirlenmiştir.
5035 sayılı Kanunla yapılan değişiklikler, önceki uygulamalarla aşağıda
karşılaştırılmıştır.
II.1. İade Süresinde Yapılan Değişiklik
Değişiklik
öncesinde “yılı içinde indirilemeyen katma değer vergisi”nden söz edilirken,
değişiklik sonrasında “teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde
indirilemeyen katma değer vergisi”nden söz edilmektedir.
II.2. Yıl İçinde Mahsuben İade İmkanı
Değişiklik öncesinde, Bakanlar Kurulu tarafından
tespit edilecek sınırı aşan ve yılı içinde indirim konusu yapılamamış verginin
iade olunacağı hüküm altına alınmıştır.
Değişiklik sonrasında ise, Bakanlar Kurulu
tarafından tespit edilecek sınırı aşan ve teslim-hizmetin gerçekleştiği
vergilendirme döneminde indirilemeyen katma değer vergisinin vergi ve sosyal
sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelere olan
borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin %51’i veya daha
fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan işletmelerden
temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına mahsup edilebileceği;
yılı içinde mahsuben iade edilemeyen verginin ise nakden iade edilebileceği hüküm
altına alınmıştır.
III. Maliye Bakanlığı’nın Konuya İlişkin
Açıklamaları
Maliye Bakanlığı, indirimli orana tabi işlemlerde
katma değer vergisi iadesiyle ilgili 5035 sayılı Kanunla yapılan değişiklik
sonrasında çeşitli tarihlerde açıklamalarda bulunmuştur.
22.12.2004 tarihli 92 sayılı Tebliğin (2)nci
bölümünde; 2004 yılına ilişkin olarak yapılacak
iade işlemlerinde sınır, eskiden olduğu gibi yıllık olarak açıklanmış (9.100.-YTL) ve iadenin Kanunda yapılan
değişiklik öncesindeki uygulamayı açıklayan 74 seri nolu KDV Tebliği
çerçevesinde yapılacağı belirtilmiştir.
17.02.2005 tarihli 27 nolu Sirkülerde; katma değer
vergisi oranı indirilen mal ve hizmetlere ilişkin olarak 2004 yılı içinde aylık mahsuben iade uygulamasına geçilemediğinden,
iadenin 74, 76 ve 85 nolu KDV Tebliğlerindeki esaslar çerçevesinde yıllık olarak talep edileceği
açıklanmıştır.
11.04.2005 tarihli 29 nolu Sirkülerde; aynı 27
sayılı Sirkülerde olduğu gibi, vergi oranı indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili
uygulamanın, KDV Kanununda 5035 sayılı Kanunla yapılan değişiklik öncesiyle
ilgili uygulamaları açıklayan 74, 76 ve
85 nolu KDV Tebliğleri çerçevesinde gerçekleştirileceğinden söz edilmektedir.
17.03.2006 tarihli 98 sayılı Tebliğde; 92 sayılı
Tebliğle 2004 yılına ilişkin olarak belirlenen sınırın yeniden değerleme oranı
ile artırılmak suretiyle 2005 yılında 10.000.-YTL
olarak uygulanacağı açıklanmıştır.
18.11.2005 tarihli 96 sayılı KDV Tebliği, yukarıdaki
Tebliğ ve Sirkülerdeki konuların dışında bir konuyu düzenlemiş; (6) ncı
bölümünde indirimli orana tabi işlemlerle ilgili katma değer vergisi alacakları
için süresinde iade talebinde bulunmayan mükelleflerin daha sonra düzeltme
beyannamesi vererek iade talebinde bulunmalarının mümkün olmadığı
belirtilmiştir.
IV. İndirimli Orana Tabi İşlemlerde KDV İadesi
Konusunda Müşavirliğimizce Yapılan Değerlendirmeler
Müşavirliğimize göre, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun
29 uncu maddesinin 2 nci fıkrasında, 5035 sayılı Kanunla yapılan değişiklik
sonrasında;
·indirimli orana tabi teslim ve hizmetlerde yıl içinde (katma değer
vergisi vergilendirme döneminde) mahsuben iade imkanı getirilmiş,
·vergilendirme döneminde mahsuben iade uygulamasındaki sınırın Bakanlar
Kurulunca kararlaştırılacağı
belirtilmiştir.
Müşavirliğimize göre; Maliye Bakanlığı’nın çeşitli
tebliğ ve sirkülerlerle; kanunda yapılan değişiklik sonrasında da değişiklik
öncesindeki uygulamaya devam edileceğine ilişkin açıklamaları, kanunla çelişen
düzenlemelerdir.
Bakanlar Kurulu’nun mahsuben iadedeki sınırı
belirlemesi ve Maliye Bakanlığı’nın da konuyla ilgili yeni düzenlemeleri yapması;
uygulamadaki belirsizlikleri giderecektir.
Bu çalışma, İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti./Gaziantep tarafından hazırlanmış olup; tümü ya da bir kısmı şirketin yazılı izni olmaksızın çoğaltılamaz, dağıtılamaz, özetlenemez ve yayınlanamaz.