Sayın Yetkililer  

327 ve 328 seri nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile 9 seri nolu Vergi Usul Kanunu Sirkülerinde, reel olmayan finansman maliyetine ait açıklamalar da yer almış olup, uygulamaya ilişkin bilgilere aşağıda yer verilmiştir.

I- Reel Olmayan Finansman Maliyetinin Mahiyeti

Enflasyon düzeltmesi uygulamasında, işletmelerin yapmış oldukları borçlanmalar sırasında oluşan ve iktisadi kıymetin maliyetinde yer alan finansman giderlerinin tümü, gider olarak kabul edilmemektedir.

Bunun sebebi, katlanılan finansman giderinin içerisinde; ilgili dönemdeki enflasyon kadar değer kaybının da bulunmasıdır. Bir başka deyişle, alınan borcun geri ödenmesinde enflasyon nedeniyle uğranılacak kayıp tutarı da, faizin içerisinde yer almaktadır.

Dolayısı ile, gerçek finansman giderinin tespiti için, ödenen faiz içerisinde yer alan anaparaya ait enflasyon kaybının ayrıştırılması gerekmektedir.

Yabancı Para Cinsinden Borçlanmalarda ROFM

Reel Olmayan Finansman Maliyeti V.U.K.’nun mükerrer 298 inci mad. (A) fıkrasının (2) numaralı bendinin (g) alt bendinde “her türlü borçlanmada, borç tutarlarına (yabancı para üzerinden borçlanmalarda düzeltme tarihindeki Türk Lirası karşılıklarına) borcun kullanıldığı döneme ait TEFE artış oranının uygulanması” olarak tanımlanmıştır.

5228 sayılı Kanunla, reel olmayan finansman maliyetinin tanımında değişiklik yapılmış ve 01.01.2004 tarihinden itibaren yabancı para üzerinden borçlanmalarda düzeltme tarihi yerine, borcun alındığı tarihteki Türk Lirası karşılıklarının esas alınması hükme bağlanmıştır.

- Bir Hesap Dönemini Aşan Yabancı Para Cinsinden Borçlanmalarda ROFM   Hesaplanması 

9 seri nolu V.U.K. sirkülerinde, birden fazla hesap dönemine yayılan ve finansman gideri her hesap döneminde maliyete atılan yabancı para üzerinden borçlanmalarda reel olmayan finansman maliyetinin ne şekilde hesaplanacağına da yer verilmiştir.

Sirkülere göre, bu tür borçlanmalarda, reel olmayan finansman maliyeti her hesap dönemi itibariyle ayrı ayrı hesaplanacaktır.

II- Reel Olmayan Finansman Maliyetlerinin Tevsiki

Hatırlanacağı üzere, 31.12.2003 tarihli bilançoların düzeltilmesine yönelik olarak hazırlanan 328 sayılı V.U.K. Genel Tebliğinde, reel olmayan finansman maliyetlerinin tevsik edilmesi halinde borç tutarı esasına göre, edilememesi halinde toplam finansman maliyeti esasına göre hesaplanabileceği belirtilmişti.

9 seri nolu V.U.K. Sirküleri gecikmeli de olsa reel olmayan finansman maliyetlerinde tevsik edilme – edilememe konularına açıklık getirmiş ve bir kredinin birden fazla iktisadi kıymet için kullanılması durumunda

·     ilgili kıymetin maliyetine intikal eden kısmının tespit edilememesi,

·      kredinin ne kadarının hangi dönemde kullanıldığının bulunamaması,

veya finansman giderlerinin bir havuzda toplanarak, ilgili kıymetlere dağıtılması,

şeklinde yapılan aktifleştirilmelerde, reel olmayan finansman maliyetlerinin tevsik edilemediğinin kabul edileceğini belirtmiştir.

31.12.2003 tarihli bilançoların düzeltilmesinde böyle bir ayırım yapılmışken, 338 sıra nolu V.U.K. Genel Tebliği ile 01.01.2004 tarihinden itibaren yapılacak düzeltme işlemlerinde, mükelleflerin yukarıdaki her iki yöntemden dilediğini kullanabilecekleri hüküm altına alınmıştır.

III- ROFM Hesaplanmasında Kullanılacak Yöntemler  

Mükellefler, V.U.K.’nun mükerrer 298 inci maddesine göre yapılacak düzeltme işleminde reel olmayan finansman maliyetlerini aşağıdaki yöntemlerden herhangi birini seçerek hesaplayabileceklerdir.

a) Borç Tutarı Yöntemi

 Borç Tutarı x [(Borcun Kapatıldığı aya ait TEFE – Borcun Alındığı Aya Ait TEFE) / Borcun Alındığı Aya Ait TEFE ]

b) Toplam Finansman Maliyeti Yöntemi

Toplam Finansman Maliyeti x (İlgili Hesap Dönemine Ait TEFE Artış Oranı / İlgili Hesap Dönemine Ait Ortalama Ticari Kredi Faiz Oranı )

V.U.K.’nun mükerrer 298/4 üncü maddesinde bu yöntemi seçen mükelleflerin seçtikleri yöntemden, bu seçimi yaptıkları hesap dönemi dahil üçüncü hesap döneminin sonuna kadar dönemeyecekleri belirtilmiştir.

2004 Yılı Ortalama Ticari Kredi Faiz Oranı

9 seri nolu V.U.K. sirkülerinde; reel olmayan finansman maliyetlerinin, toplam finansman maliyeti esas alınarak hesaplanması durumunda, dönem ortalama ticari kredi faiz oranı olarak 2004 yılı Ocak ayı oranı olan % 34,57’nin esas alınacağı hükme bağlanmıştır.

IV- Kredilerle İlgili Bazı Giderlerde ROFM Uygulaması

9 seri nolu V.U.K. Sirkülerinde, kullanılan yabancı kaynağın kullanım süresine bağlı olarak oluşan finansman giderlerinde reel olmayan finansman maliyetinin ayrıştırılacağı, bunun dışındaki giderlerin ise reel olarak kabul edileceği belirtilmiştir.

Bu nedenle ;

- Banka ve sigorta işlemleri vergisi  

- kredi sözleşmeleri nedeniyle ödenen damga vergisi

- teminat mektubu komisyonları

- İpotek masrafları

- Erken ya da peşin ödeme iskontoları

gibi giderler, enflasyon düzeltmesi uygulamasında reel olarak kabul edilecek ve bunlar için ayrıca reel olmayan finansman maliyeti ayrıştırması yapılmayacaktır.

 

Bilgilerinize sunulur.

Saygılarımızla

Gaziantep, 14.08.2004