İhraç Kayıtlı Satışlarda Kur Farkı ve Katma Değer Vergisi
Sayı
:
2004/85
İlgili
:
Muhasebe
Sayın Şirket Yetkilileri,
İhraç kayıtlı satışlarda kur
farkı ve katma değer vergisi uygulamasıyla ilgili açıklamalardan önce, ihraç
kayıtlı olmayan satışlarda kur farkı ve kdv uygulamasını ele almakta fayda
vardır.
1-İhraç Kayıtlı Olmayan Satışlarda Kur Farkı
ve KDV
Bilindiği gibi kur farkları
malın bedelini oluşturan bir unsurdur. Satıcı lehine oluşan kur farkında satıcı
firma, alıcı lehine oluşan kur farkında alıcı firma, fatura düzenlemek
durumunda olup; KDV Kanununun 20 nci maddesi gereğince düzenlenen faturalar,
katma değer vergisine tabi tutulacaktır.
2- İhraç Kayıtlı Satışlarda
Kur Farkı ve KDV
KDV Kanununun 11/1-c maddesinde “ihraç edilmek şartıyla
imalatçılar tarafından kendilerine teslim edilen mallara ait katma değer
vergisi, ihracatçılar tarafından ödenmez. Mükelleflerce tahsil edilmeyen ancak
ilgili dönem beyannamesinde beyan edilecek bu vergi, vergi dairesince tarh ve
tahakkuk ettirilerek tecil olunur.” hükmü yer almaktadır.
İhraç kayıtlı satışlarda da
kur farkı faturaları düzenlenmek durumunda olup, bu faturaların katma değer
vergisi yönünden değerlendirilmesinde farklı uygulamalar sözkonusu olacaktır.
a)- İmalatçı (Satıcı) Lehine Oluşan Kur Farkları ve KDV
İhraç kayıtlı satışlarda, imalatçı lehine oluşan kur
farkları ihraç kayıtlı teslim edilen malın bedelini oluşturan bir unsur olması
nedeniyle, tecil-terkin müessesesinin çalıştırılması gerekmektedir.
Kur farkı faturası, malın teslim edildiği dönem içinde
düzenleniyorsa, ihracatçı firma katma değer vergisini ödemeyecek ve
tecil-terkin müessesesi çalıştırılacaktır.
Kur farkı faturası malın teslim edildiği dönemden sonra
düzenleniyorsa, İDEAL 2002/35 de de
belirtildiği gibi, 25 sayılı KDV Tebliğinin D bendindeki açıklamalar
doğrultusunda, imalatçı ve ihracatçılar“indirim müessesesi”ni işletmek suretiyle (hesaplanan ve indirilecek
katma değer vergisi hesaplarına alınarak) katma değer vergisinden
arındırılacaklardır.
b)- İmalatçı
(Satıcı) Aleyhine Oluşan Kur Farkları
Satıcı aleyhine oluşan kur farkı, ihraç edilen malın
bedeline girmemekte, aksine bedelde indirim sonucunu oluşturmaktadır.
İhraç kayıtlı teslim edilen malın bedeline ilave edilen
her unsur tecil-terkin müessesesine tabi iken, bedelde indirime sebep olan
unsurlarda tecil-terkin uygulaması yapılamamaktadır.
Dolayısı ile, satıcı aleyhine oluşan kur farkları, 14
sayılı KDV Sirkülerinde belirtildiği gibi, ihracatçı tarafından düzenlenecek
fatura ile belgelendirilecek ve katma değer vergisinetabi tutularak beyan edilip ödenecektir.
İmalatçı-satıcı da ödediği katma değer vergisini indirim konusu yapacaktır.
Bu çalışma, İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti./Gaziantep tarafından hazırlanmış olup; tümü ya da bir kısmı şirketin yazılı izni olmaksızın çoğaltılamaz, dağıtılamaz, özetlenemez ve yayınlanamaz.