Sayın Yetkililer                        

Daha önceki duyurularımızda; 5024 sayılı Kanunun, enflasyon düzeltmesinde ikili bir uygulama getirdiğini ifade etmiş ve ana esaslarla ilgili düzenlemelere yer vermiştik.  

Bu kez, 5024 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile Vergi Usul Kanununa eklenen geçici 25 inci madde ile ilgili olarak, geçiş dönemine ait uygulamalar duyuru konularımızı oluşturmaktadır. 

Geçiş dönemine ait uygulamalara geçmeden önce, geçici 25 inci madde ile ilgili genel esasların  belirtilmesinin yararlı olacağı düşüncesindeyiz. 

 

1- 2003 Yılı Hesap Dönemi Sonunda Enflasyon Düzeltmesi Zorunludur. 

Bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri; 2003 yılı hesap dönemi sonunda Vergi Usul Kanununun geçici 25 inci maddesi gereğince enflasyon düzeltmesi yapmak zorundadırlar. 

 

2- Düzeltme İşlemi 31.12.2003 Tarihli Bilanço İçin Yapılacaktır. 

2003 yılı hesap döneminin sonunda düzenlenmesi zorunlu olan mali tablolardan sadece bilanço için düzeltme işlemi yapılacaktır.  

 

3- Sonraki Yıllarda Bilanço Esasına Geçen Mükelleflerde Düzeltme İşlemi 

01.01.2004 tarihi itibarıyla faal olup, 2004 yılı hesap döneminden itibaren ilk defa bilanço esasına geçen mükellefler, ilk düzeltme işlemlerini bilanço esasına geçtikleri tarih itibarıyla ve Vergi Usul Kanununun geçici 25 inci maddesinde belirtilen esaslara göre gerçekleştireceklerdir. 

 

4- Kendisine Özel Hesap Dönemi Tayin Edilen Mükelleflerde Düzeltme İşlemi 

Kendisine özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler, 2004 yılı içinde biten hesap dönemine ait bilançolarını Vergi Usul Kanununun geçici 25 inci maddesinde belirtilen esaslara göre düzeltmek zorundadırlar. 

 

5- Sermaye Piyasası Kurulu ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun Düzenlemelerine Tabi Olan İşletmelerde Düzeltme İşlemi 

Sermaye Piyasası Kurulu ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların düzeltilmesine ilişkin düzenlemelerine göre bilançolarını düzeltmek zorunda olan mükellefler, bilançolarını geçici 25’ inci maddeye göre yeniden düzenlemek zorunda değillerdir. 

Ancak mali tabloların konsolidasyonu gereğince, mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutmuş olan bağlı ortaklık ve iştirakler  Vergi Usul Kanununun geçici 25 inci maddesinde belirtilen esaslara göre enflasyon düzeltmesi yapacaklardır. 

 

6- Yıllara Sari İnşaat ve Onarma İşlerinde Oluşan Düzeltme Farkları 

Yıllara sari inşaat ve onarma işlerine ait maliyet ve istihkak tutarları ile ilgili olarak 31.12.2003 tarihinde oluşan düzeltme farkları işin bitiminde kar/zarar tutarının tespitinde dikkate alınmayacaktır. 

Dolayısıyla, bu hesaplara ait düzeltme farkları işin bitiminde dikkate alınacak ve vergiye tabi gelir olarak vergilendirilmeyecek veya gider olarak indirim konusu yapılmayacaktır.  

 

7- İndirilemeyen Geçmiş Yıl ve Cari Dönem Mali Zararları 

2003 yılı hesap dönemine ait beyannamelerde yer alan indirilemeyen geçmiş yıl mali zararları ile cari dönem mali zararları, matrahın tespitinde mukayyet değerleri ile dikkate alınacaklardır.   

 

8- Enflasyon Düzeltmesi 2003 Yılı Vergi Matrahının Tespitinde Dikkate Alınmayacaktır. 

Mükellefler 2003 yılı vergi matrahını hesaplarken, düzeltme öncesi değerleri dikkate alacaklardır. Diğer bir ifadeyle, yapılacak olan düzeltme işlemi 2003 yılı vergi matrahını etkilemeyecek, sadece bilanço kalemleri enflasyonun etkisinden arındırılacaktır.  

31.12.2003 tarihli bilançonun düzeltilmiş aktif toplamından düzeltilmiş sermaye, düzeltilmiş hisse senedi ihraç primleri, düzeltilmiş hisse senedi iptal karları ile borç toplamının çıkarılması sonucu bulunan fark geçmiş yıl kar/zarar hesabında gösterilecektir. 

Bu şekilde tespit edilen geçmiş yıl karı vergiye tabi tutulmayacak, geçmiş yıl zararı ise zarar olarak kabul edilmeyecektir.  

 

9- Pasif Kalemlere Ait Enflasyon Fark Hesapları İşletmeden Çekildiğinde Vergilendirilir. 

Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları, başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde bu işlemlerin yapıldığı dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tabi tutulur. 

  

10- Özsermaye Kalemlerine Ait Enflasyon Fark Hesaplarının Sermayeye İlave Edilmesi   

Kurumlar vergisi mükelleflerince, özsermaye kalemlerine ait enflasyon fark hesapları (Düzeltilmiş Geçmiş Yıl Karları) sermayaye ilave edilebilmekte ve bu işlem kar dağıtımı sayılmamaktadır.

 

Bilgilerinize sunulur. 

Saygılarımızla

Gaziantep, 19.02.2004