5024 sayılı Kanunla getirilen
enflasyon düzeltmesi uygulamasına paralel olarak, V.U.K.’nun amortismanlarla
ilgili hükümlerinde de değişiklikler yapılmıştır.
1- Normal Amortisman Uygulamasında Yapılan Değişiklikler
Vergi Usul Kanununun değişmeden
önceki 315 inci maddesine göre; mükellefler, amortismana tabi iktisadi
kıymetlerini % 20 oranından fazla
olmamak üzere kendi tespit edecekleri nispetler üzerinden yok edebiliyorlardı. (Ancak
arazi ve binalar ile %20’den daha yüksek oranda amortismana tabi tutulacak
iktisadi kıymetlerin değeri, Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan olunan oranlar
üzerinden yok edilmekteydi.)
5024 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesi ile, V.U.K.’nun 315 inci maddesi değiştirilmiş olup, 01.01.2004 tarihinden itibaren,
mükellefler, amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa
edeceklerdir. Maliye Bakanlığı, oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürlerini dikkate alacaktır.
Yine 5024 sayılı Kanunun 2 nci
maddesiyle yapılan değişiklik gereğince, amortismanlar düzeltilmiş değerler
üzerinden hesaplanacaktır.
Serbest Meslek Erbabı ve İşletme Hesabı Esasında Amortisman Uygulaması
5024 sayılı Kanunun 2 nci
maddesi ile yapılan değişiklik gereğince; kazançlarını işletme hesabı esasına
göre tespit eden mükellefler ile serbest meslek erbabı, dilerlerse amortismana tabi iktisadi kıymetlerini enflasyon
düzeltmesine tabi tutarak, düzeltilmiş tutarlar üzerinden amortisman
hesaplayabileceklerdir.
2- Azalan Bakiyeler Uygulamasında Yapılan Değişiklikler
5024 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesi ile, Vergi Usul Kanununun mükerrer 315 inci maddesinde aşağıdaki
değişiklikler yapılmıştır.
ØAmortisman oranının %40’dan fazla olamayacağına
dair hüküm kaldırılmış
ØEnflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerle ilgili
yeni düzenlemelere yer verilmiştir.
Azalan bakiyeler usulüyle amortisman
uygulaması 01.01.2004 tarihinden
itibaren, aşağıdaki gibi olacaktır.
1-Üzerinden
amortisman ayrılacak değer, daha önceden olduğu gibi, evvelceayrılmış olunan amortismanlar toplamının
tenzili suretiyle tespit olunacaktır.
2-Amortisman
oranı, daha önceden olduğu gibi, normal amortisman oranının iki katıdır.
3-Amortisman
süresi, daha önceden olduğu gibi, normal amortisman nispetindeki sürelere göre
hesaplanacaktır.
Enflasyon Düzeltmesi Yapılan Dönemlerde Üzerinden Amortisman Ayrılacak
Değerin Tespiti
Enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde, üzerinden
amortisman ayrılacak değer, amortismana tabi iktisadi kıymetin düzeltilmiş
değerinden, daha önce ayrılmış olan amortismanların toplamının taşınmış
değerleri indirilmek suretiyle tespit edilecektir.
3- Amortisman
Süreleri ile İlgili Değişiklik Hükümlerinin Başlangıcı
5024 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile Vergi Usul
Kanununa eklenen geçici 26 ncı madde gereğince, 01.01.2004 tarihinden önce
aktife giren iktisadi kıymetler hakkında, aktife alındıkları yılda yürürlükte
olan sürelere göre amortisman ayrılmasına devam olunacaktır.
Dolayısıyla, 01.01.2004 tarihinden önce %20 oranında
normal amortisman ayrılmış bir iktisadi kıymet için 5 yıl süre ile (2004 ve
sonrasında) %20 oranında amortisman ayrılmaya devam edilecektir.
Bu çalışma, İdeal Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti./Gaziantep tarafından hazırlanmış olup; tümü ya da bir kısmı şirketin yazılı izni olmaksızın çoğaltılamaz, dağıtılamaz, özetlenemez ve yayınlanamaz.