Sayın Yetkililer,

 

 

Kanun, işletmedeki fiili durumla kayıtlı durum arasındaki tutarsızlıkları gidermek üzere 6 ncı madde ile düzenlemeler yapmıştır.

 

Yapılan düzenlemede fiilen mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine-teçhizat ve demirbaşların kayıtlara alınma şartları belirlenmiş, fiili ve kaydi eşitlik sağlanması amaçlanmıştır.

 

 

1-    Emtia, Makine-Teçhizat, Demirbaşların Değer Tespitleri

 

İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine-techizat ve demirbaşların değerleri mükelleflerce veya meslek kuruluşlarınca rayiç bedel olarak tespit edilecektir. (md: 6/1-a)

 

Müşavirliğimize göre; inşaat işletmeleri için ticari mal konumundaki taşınmazlar ile üretimde kullandıkları malzemeler veya yarı mamuller, Kanuna göre emtia hükmündedir.

 

Müşavirliğimize göre teslimleri kdv’den müstesna olan kıymetler için bu uygulamadan yararlanılması mümkün değildir.

 

 

2-    Emtia, Makine-Teçhizat, Demirbaşların Bildirimi, Bildirimin Sonuçları

 

Mükellefçe veya meslek kuruluşlarınca belirlenen rayiç değerler, bir envanter listesi halinde 2023 Mayıs ayının sonuna kadar vergi dairelerine bildirilecektir.

 

Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde başvuru süresi, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar (2023 Ekim) uzar. (md:9/19)

 

Bildirilen iktisadi kıymetler, bildirilen değerleri üzerinden işletme kayıtlarına alınacaktır. (md: 6/1-a)

 

 

3-      Kayıtlara Alınacak Emtia ve İktisadi Kıymetler İçin Verilecek Katma Değer Vergisi Beyanı

 

3.1. Katma Değer Vergisi Beyannamesi

 

Beyanname sorumlu sıfatıyla düzenlenecek ve Vergi Dairesine envanter bildirim listesini teslim ettiği tarihe ilişkin dönemde (2023 Mayıs dönemi) ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir. (md:6/1-c)

 

Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde başvuru süresi, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar (2023 Ekim) uzar. (md:9/19)

 

 

3.2. Katma Değer Vergisi Oranı

 

Beyan edilen emtia, makine, techizat ve demirbaşların bedeli üzerinden tabi oldukları kdv oranlarının %50’si, kdv tutarı olarak hesaplanacaktır. (md.6/1-c)

 

  

3.3. Katma Değer Vergisinde Ödeme Süresi

 

Hesaplanan katma değer vergisi beyanname verme süresi içinde ödenecektir. (md: 6/1-c) Müşavirliğimiz, kdv’nin süresinde ödenmemesinin kanuni ihlal anlamına gelmediği, 6183 sayılı Kanuna göre takip edileceği görüşündedir.

 

 

3.4. Ödenen Katma Değer Vergilerinin İndirim Konusu

 

Emtia üzerinden ödenen katma değer vergileri genel esaslar çerçevesinde indirim konusu yapılacak, ancak iadeye konu edilmeyecektir. (md.6/1-c)

 

Makine-teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen katma değer vergileri ise indirim konusu yapılamayacak, gelir veya kurumlar vergisi matrahının belirlenmesinde gider olarak dikkate alınacaktır. (md: 6/1-c)

 

 

3.5.Bildirim Konusu Malların KDV Kanunu Yönünden Sorumluluk Uygulaması

 

Bildirim konusu emtia ve iktisadi kıymetler için, 3065 sayılı Kanunun belgesiz mal bulundurulması halinde vergi sorumluluğuna dair 9 uncu maddesinin 2 nci fıkrası hükmü uygulanmayacaktır. (md: 6/1-c)

 

 

4-      Özel Tüketim Vergisine Tabi Mallar

 

Alış belgeleri ibraz edilemeyen ve özel tüketim vergisinin konusuna giren malların işletme kayıtlarına alınması için, bu malların beyan tarihindeki miktarı ve emsal bedeli üzerinden özel tüketim vergisi beyannamesi verilecektir. (md:6/1-d)

 

 

4.1. Özel Tüketim Vergisi Beyannamesinin Verilme ve Ödenme Süresi

 

Maddeden yararlanmaya yönelik beyanname, konuyla ilgili kdv beyannamesinin verildiği dönemde (2023 Mayıs dönemi) ayrı bir beyanname ile beyan edilecek ve aynı süre içinde ödenecektir. (md: 6/1-d) Müşavirliğimiz, süresinde ödenmeyen vergilerin 6183 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde takip edileceği düşüncesindedir.

 

Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde başvuru süresi, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar (2023 Ekim) uzar. (md:9/19)

 

 

4.2. Maddeden Yararlanmanın Sonuçları

 

İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine-techizat ve demirbaşların kayıtlara alınmasına ilişkin hükümlerden yararlanan mükelleflere; ÖTV Kanununun 4 üncü maddesinin 3 üncü fıkrasında öngörülen vergi ziyaı cezası ve geçmişe yönelik vergi cezası uygulanmayacaktır. (md: 6/1-e)

 

 

5-      Emtia, Makine-Teçhizat, Demirbaşların Muhasebe Kaydı

 

Bilanço usulüne tabi mükellefler kayıtlarında, emtia için ayrı, makine-teçhizat, demirbaş için ayrı karşılık hesabı açacaklar; işletme usulüne tabi mükellefler ise kayıtlarına aldıkları emtiayı defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydedeceklerdir. (md: 6/1-b)

 

 

5.1. Emtia İçin Ayrılan Karşılık Hesapları

 

Kayıtlara alınan emtia için açılan özel hesaplarda takip edilen karşılıklar, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez. (md: 6/1-b)

  

5.2. Makine-Teçhizat ve Demirbaşlarda Amortisman

 

Envantere kaydedilen makine-teçhizat ve demirbaşlar için ayrılan karşılık hesabı birikmiş amortisman addolunur. (md: 6/1-b)

 

Dolayısı ile kayıtlara alınan kıymetler için amortisman hesaplanmaz. (md: 6/1-a)

 

 

6-      Kayıtlara Alınan Kıymetlerin Satışı

 

Kayıtlara alınan kıymetler deftere kaydedilen değerden daha düşük bedelle satılamayacaktır. (md: 6/1-ç)

  

 

7-      Mahsuben Ödeme

 

Hazine ve Maliye Bakanlığından mükelleflerce alınacak vergi iadelerinin, bu Kanun gereğince Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarının taksit ödemelerine mahsubu mümkündür. (md:9/5)

 

Borç tutarından daha eksik mahsup yapılması halinde, eksik tutarın 1 ay içinde ödenmesi istenecek, eksik ödenen tutar için geç ödeme zammı hesaplanacaktır. Bu durumda Kanun ihlal edilmiş sayılmayacaktır. (md: 9/5)

 

 

 

 

8-    Diğer Hususlar

 

Başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanlığı, uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır. (md: 9/16,20)

 

Ödemenin %10’unu aşmamak şartıyla 20 TL’ye kadar eksik ödemeler Kanun ihlali sayılmayacaktır. (md: 9/7)

 

Uygun görülmesi halinde Maliye Bakanlığına kredi kartıyla ödeme yapılabilecektir. (md: 9/4)

 

 

Saygılarımızla,

Gaziantep, 27.03.2023